§¹i c¸o b×nh Ng«

I- T×m hiÓu chung

1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c:

- Th¸ng 1/1428, d©n téc ta kÕt thóc c«ng cuéc kh¸ng chiÕn chèng cña giÆc minh x©m l­îc th¾ng lîi. NguyÔn Tr·i  thay nhµ vua (Lª Lîi) viÕt bµi C¸o.

2. ThÓ c¸o

- SGK.

3. §¹i c¸o b×nh Ng«.

- §Æc tr­ng cña thÓ c¸o: kÕt cÊu gåm 4 phÇn lín:

+ Nªu luËn ®Ò chÝnh nghÜa.

+ V¹ch râ téi ¸c cña kÎ thï.

+ KÓ l¹i qu¸ tr×nh chinh ph¹t gian khæ vµ tÊt th¾ng cña cuéc khëi nghÜa.

+ Tuyªn bè chiÕm qu¶, kh¼ng ®Þnh sù nghiÖp chÝnh nghÜa.

II- §äc - hiÓu

1. V¨n b¶n

2. Ph©n tÝch

a. C¶m høng chÝnh nghÜa vµ chñ quyÒn d©n téc

*Nguyªn lÝ chÝnh nghÜa: cã tÝnh chÊt chung cña d©n téc, cña thêi ®¹i, ch©n lÝ vÒ tån t¹i ®éc lËp.

- Nh©n nghÜa lµ mèi quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a con ng­êi víi con ng­êi dùa trªn c¬ së t×nh th­¬ng vµ ®¹o lÝ. => Nh©n nghÜa lµ yªn d©n, trõ b¹o ng­îc, tham tµn, b¶o vÖ cuéc sèng yªn æn cho nh©n d©n.

- NguyÔn Tr·i ®· x¸c ®Þnh ®­îc môc ®Ých néi dung cña viÖc nh©n nghÜa chñ yÕu lµ yªn d©n tr­íc hÕt lo trõ b¹o.

- Nh©n nghÜa lµ chèng x©m  l­îc, bãc trÇn luËn ®iÖu x¶o tr¸ cña ®Þch, ph©n ®Þnh r¹ch rßi ta lµ chÝnh nghÜa giÆc lµ phi nghÜa.

*Ch©n lÝ tån t¹i ®éc lËp vµ chñ quyÒn cña d©n téc.

- TÝnh chÊt hiÓn nhiªn vèn cã, l©u  ®êi cña n­íc §¹i ViÖt: tõ tr­íc, vèn cã, ®· chia, còng kh¸c.

- YÕu tè x¸c ®Þnh ®éc  lËp cña d©n téc:

+ C­¬ng vùc l·nh thæ.

+ Phong tôc tËp qu¸n.

+ NÒn v¨n hiÕn l©u ®êi.

+ LÞch sö riªng, chÕ ®é (triÒu ®¹i) riªng.

=> Ph¸t biÓu hoµn chØnh vÒ quèc gia d©n téc.

- YÕu tè v¨n hiÕn lµ yÕu tè b¶n chÊt nhÊt lµ h¹t nh©n ®Ó x¸c ®Þnh chñ quyÕn cña d©n téc.

- So s¸nh §¹i ViÖt víi Trung Quèc ngang hµng - “mçi bªn x­ng ®Õ mét ph­¬ng”.

=> Nguyªn lÝ chÝnh nghÜa, ch©n lÝ tån t¹i ®éc lËp vµ chñ quyÒn cña d©n téc ta lµ kh«ng g× cã thÓ thay ®æi ®­îc. TruyÒn thèng d©n téc, ch©n lÝ tån t¹i sÏ lµ tiÒn ®Ò tÊt yÕu ®Ó chóng ta chiÕn th¾ng mäi cuéc chiÕn tranh x©m l­îc phi nghÜa.

b. C¶m høng c¨m thï qu©n giÆc

- NguyÔn Tr·i viÕt b¶n c¸o tr¹ng ®anh thÐp téi ¸c giÆc Minh.

+ V¹ch trÇn ©m m­u x©m  l­îc,

+ Lªn ¸n chñ tr­¬ng cai trÞ  th©m  ®éc cña giÆc Minh,

+ Tè c¸o m¹nh mÏ hµnh ®éng t«i ¸c cña kÎ thï,

- Nhµ hå c­íp ng«i cña nhµ TrÇn chØ lµ nguyªn nh©n ®Ó nhµ minh g©y ho¹.

- Tè c¸o téi ¸c cña qu©n giÆc NguyÔn Tr·i ®øng trªn lËp tr­êng nh©n  b¶n.

+ Huû ho¹i con ng­êi b»ng hµnh ®éng tuyÖt chñng,

+ Huû ho¹i m«i tr­êng sèng,

+ Bãc lét vµ v¬ vÐt,

- "N­íng d©n ®en","vïi con ®á" diÔn t¶ téi ¸c d· man thêi trung cæ, võa mang tÝnh kh¸i qu¸t võa kh¾c s©u vµo tÊm bia c¨m thï ®Ó mu«n ®êi nguyÒn rña

- H×nh ¶nh cña tªn x©m  l­îc: h¸ miÖng nhe r¨ng, ©m m­u ®ñ mu«n ngh×n kÕ, téi ¸c th× "n¸t c¶ ®Êt trêi". Chóng lµ nh÷ng con quû ®éi lèt ng­êi.

=> Tè c¸o  téi ¸c cña qu©n giÆc diÔn t¶ khèi c¨m hên chÊt chøa cña nh©n d©n ta.

- KÕt thóc b¶n c¸o tr¹ng b»ng lêi v¨n ®Çy h×nh t­îng

+ LÊy  c¸i v« h¹n ®Ó nãi c¸i v« h¹n - tróc Nam S¬n - téi ¸c giÆc Minh.

+ LÊy c¸i v« cïng ®Ó nãi c¸i v« cïng - n­íc §«ng H¶i - th¶m ho¹ mµ giÆc Minh gieo r¾c ë n­íc ta.

*Tãm l¹i: ®øng trªn lËp tr­êng nh©n b¶n, ®øng vÒ quyÒn sèng cña ng­êi d©n v« téi ®Ó tè c¸o lªn ¸n giÆc Minh. §o¹n nµy cña  §¹i c¸o b×nh Ng« xøng lµ mét  b¶n tuyªn ng«n nh©n quyÒn. Vµ NguyÔn Tr·i  kÕt luËn:

“LÏ nµo trêi ®Êt dung tha.

Ai b¶o th©n d©n chÞu ®­îc”

c. C¶m høng vÒ cuéc khëi nghÜa Lam S¬n, tinh thÇn quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng cña qu©n d©n §¹i ViÖt:

*Cuéc khëi nghÜa Lam S¬n.

- H×nh t­îng Lª Lîi:

+ Lµ ng­êi cã nguån gèc xuÊt th©n b×nh th­êng,

+ Cã lßng c¨m  thï qu©n  giÆc s©u s¾c,

+ Cã hoµi b·o lín vµ quyÕt t©m cao ®Ó thùc hiÖn lÝ t­ëng.

=> NguyÔn Tr·i kh¾c ho¹ Lª Lîi b»ng c¶m høng anh hïng vµ truyÒn thèng d©n téc.

- Buæi ®Çu cuéc khëi nghÜa gÆp mu«n vµn khã kh¨n:

+ ThiÕu nh©n tµi, thiÕu qu©n l­¬ng nghiªm träng.

+ NghÜa qu©n ph¶i tù m×nh kh¾c phôc.

=> MÆc dï vËy, nh­ng víi ý chÝ, lßng quyÕt t©m, ®Æc biÖt lµ tinh thÇn ®oµn kÕt, nghÜa qu©n Lam S¬n ®· tõng b­íc lín m¹nh vµ giµnh ®­îc nh÷ng chiÕn th¾ng quan träng.

* Ph¶n c«ng vµ tinh thÇn quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng cña qu©n d©n §¹i ViÖt:

+ ThÓ hiÖn b»ng h×nh t­îng k× vÜ cña thiªn  nhiªn

+ ChiÕn th¾ng cña ta: "sÊm vang chíp giËt"; "tróc trÎ tro bay"…

+ ThÊt b¹i cña qu©n giÆc: "m¸u ch¶y thµnh s«ng";  "th©y chÊt ®Çy néi" ....

+ Khung c¶nh chiÕn tr­êng: "s¾c phong v©n ph¶i ®æi"; "¸ng nhËt nguyÖt ph¶i mê"

 => Qu©n Lam S¬n th¾ng thÕ, giÆc Minh ®ang trªn ®µ cña sù thÊt  b¹i.

- ChiÕn th¾ng hiÖn lªn dån dËp liªn tiÕp, nhÞp ®iÖu cu¶ triÒu d©ng sãng dËy hÕt líp  nµy ®Õn líp kh¸c.

- GiÆc Minh mçi tªn mçi vÎ ®Òu gièng nhau ë c¶nh ham  sèng, sî chÕt, hÌn nh¸t.

- TiÕp ®Õn lµ nh÷ng sai lÇm tiÕp theo cña kÎ x©m l­îc ngoan cè:

“Th»ng nh·i con Tuyªn §øc ®éng binh kh«ng ngõng,

§å nhót nh¸t Th¹nh Th¨ng ®em dÇu ch÷a ch¸y”.

=> MØa mai vµ coi th­êng.

- Víi nÒn t¶ng chÝnh nghÜa vµ m­a trÝ, nghÜa qu©n Lam S¬n vµ c¶ d©n téc ®· chøng minh cho giÆc Minh thÊy bän chóng ®¸ng c­êi cho tÊt c¶ thÕ gian.

+ LiÔu Th¨ng côt ®Çu,

+ Qu©n V©n Nam  vì mËt mµ th¸o ch¹y…

=> “Cøu binh hai ®¹o tan tµnh”, giÆc chØ cßn n­íc ra hµng v« ®iÒu kiÖn. H×nh ¶nh th¶m b¹i nhôc nh· cña kÎ thï lµm t¨ng thªm khÝ thÕ hµo hïng cña d©n téc vµ nghÜa qu©n. H¬n thÕ, tÝnh chÝnh nghÜa, truyÒn thèng nh©n ®¹o d©n téc ta mét lÇn n÷a ®­îc kh¼ng ®Þnh s¸ng ngêi, cao c¶. Søc m¹nh cña ngßi bót NguyÔn Tr·i.

d. C¶m høng ®éc lËp d©n téc vµ t­¬ng lai ®Êt n­íc.

- §Êt n­íc ®éc lËp, bÒn v÷ng ngµn n¨m.

- §Êt n­íc s¹ch bãng qu©n thï lµ c¬ héi míi, ph¸t triÓn.

- ViÔn c¶nh ®Êt n­íc t­¬i s¸ng huy hoµng: ®ã lµ qu¸ khø hµo hïng, hiÖn thùc h«m nay, t­¬ng lai ngµy mai. Tù hµo qu¸ khø, yªu hiÖn t¹i vµ vui sø¬ng h­íng tíi t­¬ng lai.

III.T«ng kÕt

1- Néi dung: §¹i c¸o b×nh Ng« lµ ¸ng thªn cæ hïng v¨n thÓ hiÖn râ hµo khÝ mét thêi ®¹i oai hïng cña toµn d©n téc.

2- NghÖ thuËt: sö dông c¸c biÖn ph¸p so s¸nh Èn dô, ®iÖp tõ lµm t¨ng tÝnh h×nh t­îng cña c©u v¨n.

T×nh c¶nh lÎ loi

cña ng­êi chinh phô

                             T¸c gi¶ §Æng TrÇn C«n

B¶n diÔn N«m: §oµn ThÞ §iÓm

I- T×m hiÓu chung

1- T¸c gi¶ - DÞch gi¶

a. §Æng TrÇn C«n:

- Sèng vµo thÕ kØ XVIII, quª Hµ Néi;

- Lµ ng­êi th«ng minh, häc giái;

- T¸c phÈm: Chinh phô ng©, th¬, phó ch÷ H¸n,…

b. §oµn ThÞ §iÓm (1705-1748):

- HiÖu lµ Hång Hµ n÷ sÜ, ng­êi lµng Giai Ph¹m, V¨n Giang, trÊn Kinh B¾c (nay lµ H­ng Yªn)

- Næi tiÕng th«ng minh, lÊy chång muén (37 tuæi);

- Bµ cßn lµ t¸c gi¶ cña tËp truyÖn ch÷  Hµn TruyÒn k× t©n ph¶.

2- T¸c phÈm “Chinh phô ng©m”:

- Nguyªn t¸c lµ thÓ ng©m khóc; thÓ th¬ tr­êng ®o¶n có (c©u dµi ng¾n kh¸c nhau).

- B¶n diÔn N«m theo thÓ ng©m khóc; thÓ th¬ song thÊt lôc b¸t.

- GÝa trÞ néi dung: thÓ hiÖn néi t©m cña ng­êi chinh phô khi ng­êi chinh phu ph¶i ra trËn v¾ng nhµ; nçi mong ®îi, kh¸t khao h¹nh phóc løa ®«i.

- Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: bót ph¸p tù sù tr÷ t×nh vµ miªu t¶ néi t©m s©u s¾c.

II- §äc - hiÓu ®äan trÝch

1- C¶m nhËn chung

- DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña ng­êi chinh phô khi chinh phu xa nhµ, buån vµ c« ®¬n.

2- VÞ trÝ - Bè côc:

- Tõ c©u 192 ®Õn c©u 216.

- Bè côc ba phÇn:  8 c©u ®Çu, 8 c©u gi÷a vµ 8 c©u cuèi; hoÆc hai phÇn: 16 c©u ®Çu vµ 8 c©u cßn l¹i.

3- Ph©n tÝch:

a. T©m tr¹ng buån, c« ®¬n, lÎ loi, kh¸t khao h¹nh phóc løa ®«i (8 c©u ®Çu):

- Mét m×nh ë nhµ, lÎ loi ngoµi hiªn, ®i ®i l¹i l¹i;

- Quanh quÈn, quÈn quanh;

- Bu«ng rÌm., cuèn rÌm bao nhiªu lÇn,…

=> Nh÷ng ®éng t¸c, hµnh ®éng lÆp ®i lÆp l¹i kh«ng môc ®Ých, v« nghÜa, ng­êi chinh phô cho ta thÊy t©m tr¹ng c« ®¬n, lÎ loi cña nµng. Nçi lßng nµng kh«ng biÕt san sÎ cho ai!

- §iÖp ng÷ b¾c cÇu: “®Ìn biÕt ch¨ng - ®Ìn cã biÕt” ®· vµ sÏ lµ mét biÖn ph¸p nghÖ thuËt phæ biÕn trong ®o¹n trÝch vµ trong toµn khóc ng©m. (Cã thÓ nãi thªm h×nh ¶nh  cña ®o¹n d­íi non Yªn, b»ng trêi- trêi th¨m th¼m..) diÔn t¶ t©m tr¹ng buån lª thª trong thêi gian vµ kh«ng gian d­êng nh­  kh«ng bao giê døt.

+“§Ìn biÕt ch¨ng - ®Ìn cã biÕt” cßn lµ sù kÕt hîp viÖc sö dông c©u hái tu tõ nh­ lêi than thë, nçi kh¾c kho¶i ®îi chê vµ hi väng trong nµng day døt kh«ng yªn. Tõ lêi kÓ chuyÓn thµnh lêi ®éc tho¹i néi t©m da diÕt, tù d»n vÆt, rÊt th­¬ng, rÊt ngËm ngïi.

- H×nh ¶nh “ngän ®Ìn, hoa ®Ìn” cïng víi h×nh ¶nh c¸i bãng trªn t­êng cña chÝnh m×nh gîi cho ng­êi ®äc nhí ®ªn h×nh ¶nh ngän ®Ìn kh«ng t¾t trong bµi ca dao: “§Ìn th­¬ng nhí ai mµ ®Ìn kh«ng t¾t?...”

=> Kh«ng gian quanh ng­êi chinh phô mªnh m«ng, khiÕn sù  c« ®¬n cµng ®¸ng sî.

b. Bót ph¸p t¶ c¶nh ngô t×nh (T¸m c©u tiÕp theo):

- Dïng c¶nh vËt thiªn nhiªn, ®Ó miªu t¶ t©m tr¹ng con ng­êi, dïng kh¸ch quan ®Ó t¶ chñ quan:

+ TiÕng gµ “eo ãc” b¸o hiÖu canh n¨m, chøng tá ng­êi vî trÎ xa chång, ®· thao thøc suèt c¶ ®ªm.

+ Bãng c©y hoÌ ngoµi s©n, trong v­ên ng¾n råi dµi, dµi råi l¹i ng¾n: b­íc ®i chËm ch¹p cña thêi gian, mét kh¾c, mét giê dµi nh­ mét n¨m.

+ Cô thÓ ho¸ mèi sÇu nh­ niªn: ®»ng ®½ng, d»ng dÆc

+ Hµnh ®éng: g¶y, soi, ®èt,... g¾n liÒn víi c¸c ®å vËt nh­ ®µn, h­¬ng, g­¬ng - nh÷ng thó vui tao nh·, nh÷ng thãi quen trang ®iÓm cña ng­êi chinh phô giê ®©y thµnh miÔn c­ìng, g­îng g¹o, ch¸n ch­êng.

(+) §èt h­¬ng ®Ó t×m sù thanh th¶n mµ hån l¹i mª man, bÊn lo¹n;

(+) Soi g­¬ng mµ kh«ng cÇm ®­îc n­íc m¾t;

(+) D©y ®µn, phÝn ®µn chØ nh¾c c¶nh chia li vµ nçi chia l×a ¸m ¶nh d©y ®øt, phÝm chïng…

- H×nh ¶nh Èn dô t­îng tr­ng mang tÝnh ­íc lÖ cña thi ph¸p tr÷ t×nh trung ®¹i bãng b¶y, sang träng vµ cæ kÝnh nh­ng ng­êi ®äc t©m tr¹ng thËt cña ng­êi phô n÷ bån, c« ®¬n, lÎ loi, nhí th­¬ng, d»n vÆt khi chång ®i chinh chiÕn ph­¬ng xa.

c. Nçi nhí chång ®i chinh chiÕn xa tr­êng (T¸m c©u cuèi):

- Giã ®«ng: giã xu©n t­¬i m¸t lµm dÞu ®i c¶nh vËt vµ lßng ng­êi - ng­êi chinh phu vÉn xa x«i.

- Non Yªn: ®Þa danh ng­êi chång chinh chiÕn.

=> Kh«ng gian xa c¸ch mu«n trïng gi÷a ng­êi chinh phu vµ ng­êi chinh phô

- T©m tr¹ng ng­êi chinh phô ®­îc miªu t¶ trùc tiÕp:

+ Nçi nhí triÒn miªn trong thêi gian ''®»ng ®½ng'' ®­îc cô thÓ ho¸ b»ng ®é dµi kh«ng gian ''®­êng lªn...''

+ §Êt trêi d­êng nh­ bao la ®Õn v« h¹n: ''xa th¼m" kh«ng cã ®Ých, ''®au ®¸u'' tr¨n trë kh«ng sao gì ra ®­îc.

=> T©m tr¹ng cña ngõ¬i chinh phô ®­îc miªu t¶ ngµy cµng sÇu th¶m, lµm cho khung c¶nh thªm hoang v¾ng, qu¹nh hiu. H×nh ¶nh ng­êi chinh phô ch×m s©u trong c« ®¬n, vß vâ, lÎ loi chiÕc bãng thao thøc suèt 5 canh: nhí nhung, sÇu muén, lo l¾ng, day døt. Khao kh¸t ©m thanh m·nh liÖt ®­îc h­ëng h¹nh phóc ¸i ©n ®«i løa, ®oµn tô gia ®×nh cña ng­êi chinh phô.

III-Tæng kÕt

1. Néi dung

- B»ng sù ®ång c¶m vµ chia sÎ nçi niÒm kh¸t khao h¹nh phóc løa ®«i cña ng­êi phô n÷, t¸c gi¶ kh¼ng ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ nh©n v¨n, nh©n ®¹o s©u s¾c cña khóc ng©m.

- §ång thêi gi¸n tiÕp phª ph¸n chiÕn tranh phong kiÕn chia rÏ t×nh c¶m gia ®×nh, g©y nªn bao tÊn bi kÞch tinh thÇn cho con ng­êi.

2. NghÖ thuËt

- Miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng ®Æc s¾c

- TiÕng nãi ®éc tho¹i dÉn lßng ng­êi v× gi¸ trÞ nh©n v¨n cao c¶

- X©y dùng h×nh t­îng nh©n vËt, cö chØ hµnh ®éng, qua c¸c ®iÖp ng÷ ®iÖp tõ, Èn dô t­îng tr­ng vµ cau hái tu tõ …

Trao duyªn

(TrÝch: TruyÖn KiÒu)

                                                - NguyÔn Du -

I- T×m hiÓu chung

- §o¹n trÝch thuéc phÇn II “Gia biÕn vµ l­u l¹c” cña TruyÖn KiÒu. Lµ ®o¹n th¬ më ®Çu cho qu·ng ®êi 15 n¨m ®au khæ, l­u l¹c cña KiÒu.

 - TrÝch tõ c©u th¬ 723 ®Õn 756 trong t¸c phÈm.

II- §äc - hiÓu

1. §äc diÔn c¶m

a. Gi¶i nghÜa tõ khã: SGK.

b. Bè côc

- 12 c©u ®Çu: KiÒu t×m c¸ch thuyÕt phôc, trao duyªn cho Thuý V©n.

- 14 c©u tiÕp: KiÒu trao kØ vËt vµ dÆn dß thªm em.

- 8 c©u cuèi: KiÒu ®au ®ín th¶m thiÕt, ®Õn ngÊt ®i.

2. Ph©n tÝch

a. §o¹n 1: KiÒu t×m c¸ch thuyÕt phôc, trao duyªn cho Thuý V©n.

- Hai c©u ®Çu:

                      “CËy em, em cã chÞu lêi,

Ngåi lªn cho chÞ l¹y råi sÏ th­a”

-''CËy'': nhê v¶, tr«ng mong tin t­ëng, göi g¾m niÒmhi väng thiÕt tha;

-''ChÞu lêi'': cÇu em h·y l¾ng nghe m×nh, chÊp nhËn, chÞu thiÖt thßi;

-''L¹y'': trang nghiªm, hÖ träng

- “Th­a” : kÝnh cÈn, trang träng

=>Sù viÖc bÊt ngê: KiÒu ®ét ngét ®Ò nghÞ Thuý V©n  ngåi lªn cho m×nh “l¹y” råi míi “th­a”. KiÒu coi Thuý V©n nh­ ©n nh©n sè mét cña m×nh, ®­a Thuý V©n vµo t×nh thÕ kh«ng thÓ tõ chèi, rµng buéc Thuý V©n b»ng c¸ch ®­a ra nh÷ng mèi quan hÖ t×nh c¶m “ v× c©y d©y leo”.

- 6 c©u tiÕp theo: KiÒu ®· gi·i bµy thËt nhanh, ngän ngµnh niÒm t©m sù trong lßng (v× hoµn c¶nh; v× gia ®×nh) ®Ó thuyÕt phôc Thuý V©n. KiÒu mong em hiÓu vµ hi väng Thuý V©n chung vai g¸nh v¸c.

+ Ng«n ng÷ NguyÔn Du cã sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a c¸ch nãi trang träng, v¨n hoa vµ gi¶n dÞ, n«m na cña c¸ch nãi d©n gian.

+ Sö dông  c¸c ®iÓn tÝch ''keo loan'',''t¬ duyªn'' ®i víi c¸c thµnh ng÷ ''t×nh m¸u mñ'',''lêi non n­íc'', ''thÞt n¸t x­¬ng mßn'', ”ngËm c­êi chÝn suèi…”

- T©m tr¹ng KiÒu:

+ BiÕt ¬n ch©n thµnh, yªn t©m, thanh th¶n, sung s­íng v× nçi niÒm ®­îc gi¶i quyÕt

+ M©u thuÉn bi kÞch thùc sù trong lßng kiÒu ®Õn ®©y l¹i bïng lªn m·nh liÖt.

b. §o¹n 2: KiÒu trao kØ vËt vµ dÆn dß.

- Trao l¹i cho Thuý V©n nh÷ng tÝn vËt thiªng liªng, hÑn ­íc Kim - KiÒu:

“… ChiÕc thoa víi bøc tê m©y,

(…)

PhÝm ®µn víi m¶nh h­¬ng nguyÒn ngµy x­a…”

 => Lêi KiÒu ë ®©y chøa chÊt bao ®au ®ín, gi»ng xÐ, chua ch¸t:

“…Duyªn nµy th× gi÷ vËt nµy cña chung”

- ''Cña tin'' lµ vËt lµm tin gi÷a Kim vµ KiÒu, trong cña lµm tin v« tri Êy cã t©m hån cña Thuý KiÒu.

- KiÒu tiªn ®o¸n c¶nh t­îng oan nghiÖt ®au ®ín, xãt xa: ''ng­êi mÖnh b¹c'' ng­êi cã sè phËn b¹c bÏo kh«ng may m¾n, kh«ng tho¸t ra ®­îc nh­ mét ®Þnh mÖnh - chÕt oan, chÕt hËn.

+ “Mai sau ….hiu hiu giã th× hay chi vÒ” vµ  khi Êy em h·y: “R¶y xin chÐn n­íc cho ng­êi th¸c oan”

- KiÒu kh«ng thÓ quªn ®­îc ©n t×nh cña m×nh. Nµng muèn trë vÒ víi t×nh yªu b»ng linh hån bÊt tö. => Kh¸t väng t×nh yªu vµ h¹nh phóc kh«ng ngu«i trong lßng KiÒu.

=> KiÒu trao kØ vËt cho em mµ lßng KiÒu thæn thøc, n·o nÒ, nuèi tiÕc, ®au xãt. T©m tr¹ng ®au ®ín, vß xÐ, ®ang nãi chuyÖn víi Thuý V©n nh­ng d­êng nh­ nµng ®ang th¶m thiÕt víi nçi ®au riªng trong t©m hån m×nh.

c. 8 c©u cuèi: lêi ®éc tho¹i néi t©m cña KiÒu:

- B©y giê: tr©m g·y b×nh tan; phËn b¹c nh­ v«i; hoa tr«i, n­íc ch¶y lì lµng,…

- Nh­ tõ câi chÕt KiÒu quay vÒ thùc t¹i tÊt c¶ ®· dë dang, ®æ vì,…

- KiÒu nhËn lâi lÇm vÒ m×nh, tù cho r»ng m×nh lµ ng­êi phô b¹c. §©y lµ phÈm chÊt cao quý cña KiÒu.

- NhÞp th¬ hai c©u cuèi: 3/3 vµ 2/2/2/2 nh­ nh¸t c¾t, tiÕng nÊc nghÑn ngµo, ®au ®ín chia l×a.

=> T×nh c¶nh Thuý KiÒu ®au khæ ®Õn cùc ®é, KiÒu quªn h¼n ng­êi ®ang ®èi tho¹i mét m×nh, nãi víi ng­êi yªu v¾ng mÆt nhiÒu lêi thèng thiÕt nghÑn ngµo. H¬n thÕ, KiÒu vÉn s¸ng ngêi nh©n c¸ch cao th­îng, vÞ tha, hi sinh cao quý.

III-Tæng kÕt

1. Néi dung

- T¸c phÈm viÕt lªn b»ng kh¶ n¨ng th«ng c¶m s©u s¾c cña ng­êi nghÖ sÜ khi ho¸ th©n thµnh ng­êi trong cuéc ®Ó nãi lªn nh÷ng t©m t­ s©u kÝn, uÈn khuÊt  nhÊt trong câi lßng .

- §o¹n th¬ bi th­¬ng nh­ng kh«ng hÒ ®en tèi bëi c¸i bi th­¬ng to¸t ra phÈm chÊt cao ®Ñp cña con ng­êi, vang lªn lêi tè c¸o téi ¸c x· héi bÊt c«ng ®· chång chÊt khæ ®au lªn mét kiÕp ng­êi .

2. NghÖ thuËt

- Miªu t¶, ph©n tÝch t©m tr¹ng phøc t¹p, m©u thuÉn ch©n thùc, tinh tÕ, ng«n ng÷ biÕn ho¸ linh ho¹t .

- Sö dông nhiÒu thµnh ng÷ quen thuéc t¹o nªn t©m tr¹ng ®Çy kÞch tÝnh .