* Khái niệm: - Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng xã hội chủ nghĩa; là kết quả của sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin vào điều kiện cụ thể nước ta; là sự kết hợp tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc , giải phóng giai cấp và giải phóng con người.

* Hoàn cảnh ra đời của TTHCM gắn với bối cảnh quốc tế và VN trong khoảng thời gian từ cuối thế kỉ XIX đến năm 1930, khi tư tưởng HCM đã được hình thành về cơ bản.

- Bối cảnh quốc tế

+ Từ cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX, CNTB chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa. Các nước đế quốc thi hành 2 chính sách lớn: tăng cường bóc lột giai cấp vô sản trong nước và đẩy mạnh xâm lược vũ trang thôn tính thuộc địa. Kết quả, bên cạnh mâu thuẫn cơ bản trong lòng xã hội tư bản giữa giai cấp tư bản và vô sản, nảy sinh mâu thuẫn mới của thời đại là mâu thuẫn giữa các nước đế quốc và các dân tộc thuộc địa.

+ Năm 1917, sự thắng lợi của cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng mười Nga đã làm "thức tỉnh các dân tộc châu Á" cũng như các dân tộc thuộc địa trên toàn thế giới, đồng thời dẫn đến sự ra đời của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết năm 1922.

+ Tháng 3 năm 1919, Quốc tế Cộng sản ra đời, trở thành reung tâm tập hợp lực lượng cách mạng vô sản thế giới.

- Bối cảnh Việt Nam từ cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX

+ Chính quyền triều Nguyễn từng bước khuất phục trước cuộc xâm lược của tư bản Pháp, lần lượt kí kết các hiệp ước đầu hàng, thừa nhận sự bảo hộ của thực dân Pháp trên toàn cõi VN.

+ Phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc, một số sĩ phu Nho học có tư tưởng tiến bộ, thức thời như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh đã cố gắng vận động và đấu tranh yêu nước chống Pháp nhưng đều không đi đến thắng lợi. Hay như cuộc khởi nghĩa của Hoàng Hoa Thám còn mang cốt cách phong kiến, chưa có hướng đi đúng đắn. Các cuộc khởi nghĩa, phong trào tự phát lẻ tẻ dẫn đến thất bại. Yêu cầu lịch sử đặt ra là: cần phải có một con đường cứu nước mới để giải phóng dân tộc.

- Kết luận: Xuất phát từ thực tế trong nước và quốc tế, biết kết hợp nhuần nhuyễn các nhân tố khách quan và chủ quan, dân tộc và quốc tế, truyền thống và hiện đại, sư mệnh tìm ra một con đường cứu nước đúng đắn đặt lên vai HCM và Người đã đáp ứng được đòi hỏi đó.