Phụ lục C

(Quy định)

Cách thí nghiệm đầm nén hiện trường

C.1   Yêu cầu chung

C.1.1   Trước khi đắp đập, nhà thầu xây lắp phải tổ chức thí nghiệm đầm nén hiện trường đối với từng loại đất để xác định các thông số đầm nén . Các thông số đầm nén cần xác định bao gồm:

- Chiều dày lớp đất rải ;

- Số lần đầm nén của máy đầm để đạt dung trọng khô thiết kế ;

- Độ ẩm thích hợp nhất.

C.1.2   Để phục vụ cho việc thí nghiệm đầm nén hiện trường, nhà thầu tư vấn thiết kế cần cung cấp cho nhà thầu xây lắp tài liệu thí nghiệm đầm nện Proctor tiêu chuẩn ở trong phòng.

C.1.3   Trong trường hợp nhà thầu tư vấn thiết kế không cung cấp tài liệu này, nhà thầu xây lắp  có thể tham khảo số liệu ở bảng sau để tiến hành thí nghiệm hiện trường.

Bảng C1 – Giá trị dung trọng khô lớn nhất khi tiến hành thí nghiệm đầm nện Proctor

Loại đất

Độ ẩm tốt nhất, %

Dung trọng khô lớn nhất có thể đạt được khi đầm Proctor, t/m3

Cát

Từ 8 đến 12

Từ 1,75 đến 1,95

Á cát

Từ 9 đến 15

Từ 1,65 đến 1,85

Bụi

Từ 14 đến 23

Từ 1,60 đến 1,82

Á sét nhẹ

Từ 12 đến 18

Từ 1,65 đến 1,85

Á sét nặng

Từ 15 đến 22

Từ 1,60 đến 1,80

Á sét bụi

Từ 17 đến 23

Từ 1,58 đến 1,78

Sét

Từ 18 đến 25

Từ 1,55 đến 1,75

C.2    Phương pháp thí nghiệm

C.2.1   Đối với loại đất có tính dính

C.2.1.1   Yêu cầu về bãi thí nghiệm

Bãi thí nghiệm chọn nơi bằng phẳng có chiều dài khoảng 60 m, chiều rộng từ 6 m đến 8 m . Nền bãi được loại bỏ hết lớp đất thực vật và đầm nén đạt dung trọng khô thiết kế gTK.Chia bãi đất thành 4 đoạn, chiều dài mỗi đoạn là 15 m. Mỗi đoạn lại chia đều thành 4 băng, mỗi băng rộng 3,75 m.

C.2.1.2   Trình tự thí nghiệm

C.2.1.2.1   Thí nghiệm lần thứ nhất:

Trên tất cả 4 đoạn đều rải đất có chiều dầy H = h1 như nhau nhưng mỗi đoạn có độ ẩm khác nhau lần lượt là W1, W2,W3,W4. Đất rải để thí nghiệm được lấy từ bãi đất mà nhà thầu tư vấn thiết kế đã chọn. Chiều dày h1 chọn gần với khả năng của máy đầm hiện có. Các trị số độ ẩm W1, W2, W3 và W4  được chọn gần với độ ẩm tự nhiên và độ ẩm tốt nhất của đất mà nhà thầu tư vấn thiết kế  đã xác định.

Sau khi chuẩn bị xong bắt đầu tiến hành thí nghiệm đầm nện :

-Băng thứ nhất mỗi đoạn đầm n1 lượt;

-Băng thứ 2, băng thứ 3 và băng thứ 4 mỗi đoạn đầm n2, n3 và n4 lượt (xem hình C.1);

-Sau khi đầm xong, mỗi băng lấy từ 6 mẫu đến 9 mẫu thí nghiệm dung trọng khô gK và xác định trị số bình quân của chúng.

Hình C.1 - Bố trí thí nghiệm với một trị số của chiều dày rải đất h1

C.2.1.2.2   Thí nghiệm các lần tiếp theo:

Lần thứ hai, ba, tư cũng làm thí nghiệm như quy định tại điều C.2.1.2.1 thí nghiệm lần thứ nhất nhưng với chiều dầy rải đất H lần lượt là h2, h3, h4

C.2.1.2.3   Lấy các kết quả thí nghiệm của 4 lần, vẽ biểu đồ biểu thị quan hệ giữa dung trọng khô gK, độ ẩm W và số lần đầm nện n cho từng chiều dày lớp đất rải H = hi (xem Hình C.2)

Hình C.2 - Biểu đồ các đường đầm nện

C.2.1.3   Xác định độ dày rải đất, số lần đầm và lượng ngậm nước tốt nhất:

a)        Từ các biểu đồ đầm nện vừa vẽ được có thể xác định được lượng ngậm nước tốt nhất Wtn (ứng với dung trọng khô đạt được là lớn nhất) và vẽ được đường quan hệ giữa độ dày rải đất, số lần đầm, lượng ngậm nước tốt nhất và dung trọng khô lớn nhất (xem Hình C.3);

b)        Từ trị số của dung trọng khô yêu cầu của thiết kế gKTK kẻ một đường nằm ngang trên Hình C.4 sẽ xác định được số lần đầm a, b, c, d ứng với từng chiều dày rải đất h1, h2, h3, h4;

c)        So sánh các tỷ số , ,  và . Giá trị lớn nhất của các tỷ số này sẽ biểu thị phương án đầm có hiệu quả nhất về kinh tế;

d)        Sau khi xem xét các yếu tố khác nhau như độ ẩm tự nhiên, độ ẩm có thể khống chế được của đất trên hiện trường và khả năng của thiết bị đầm nén, kết hợp với kết quả của điều C.2.1.3 sẽ chọn ra phương án đầm nén hợp lý nhất cả về kinh tế lẫn kỹ thuật.

Hình C.3 - Các đường quan hệ giữa chiều dày rải đất, số lần đầm, lượng ngậm nước tốt nhất và dung trọng khô khi thí nghiệm đầm nén đất có tính dính

C.2.2   Đối với loại đất không có tính dính

Việc bố trí bãi thí nghiệm và phương pháp thí nghiệm cũng giống như đối với loại đất có tính dính, nhưng do độ ẩm trong đất không có tính dính ảnh hưởng không rõ nét đến khối lượng đầm nén nên khi phân tích chỉnh lý kết quả thí nghiệm có thể bỏ qua không xét đến. Vì vậy chỉ cần vẽ biểu đồ quan hệ giữa dung trọng khô, số lần đầm và độ dày rải đất (xem hình C.4). Dựa vào biểu đồ này và làm tương tự như đã giới thiệu trong các khoản b, c, d của điều C.2.1.3 đối với trường hợp đất dính cũng chọn ra phương án đầm nén hợp lý nhất cả về kinh tế và kỹ thuật cho trường hợp đất không dính.

Hình C.4 - Các đường quan hệ giữa dung trọng khô, số lần đầm nén và chiều dày rải đất khi đầm nén thí nghiệm đất không có tính dính