CHĂM SÓC BN VIÊM CỘT SỐNG DÍNH KHỚP

Câu 1:TB khái niệm viêm cột sống dính khớp theo Y học hiện đại và y học cổ truyền

a)theo y học hiện đại

viêm cột sống dính khớp là 1 bệnh tổn thương mạn tính chủ yếu ở cột sống-khớp cùng chậu dẫn tới cốt hóa tổ chức phần mềm,tạo ra các cầu xương,các mỏm gai…làm cứng dính cột sống-chậu hông dẫn đến làm mất vận động cột sốnàtàn phế

b)Theo y học CT

viêm cột sống dính khớp thuộc phạm vi chứng tý,có các chứng sau

-chứng phong thấp nhiệt tý:khớp cột sống đau,sưng,nóng,đỏ,các cử động cúi gập,ưỡn,nghiêng khó khăn,kèm sốt,ra mồ hôi,sợ gió,rêu lưỡi vàng mỏng,chất lưỡi đỏ,tiểu vàng,mạch hoạt sác…

-chứng can thận hư:khớp cột sống hết sưng,nóng,đỏ,đau giảm nhiều chủ yếu là mất hoặc hạn chế vận động,rêu lưỡi trắng dính,mạch hoạt,người mệt mỏi

Câu 2:Lập KHCS bệnh viêm cột sống dính khớp

1.Nhận định CS

-hỏi về đau ở tại các khớp từ cổ xuống  khớp cùng chậu,hạn chế vận động khớp hay mất hẳn vận động

-hỏi về nghề nghiệp,sinh hoạt,tập quán và tiền sử người thân

-hỏi về quá trình mắc bệnh mới hay đã lâu,khả năng tự CS và hiểu biết về bệnh này

-các biến chứng(nhiễm khuẩn phụ:lao,biến chứng tim:tâm phế mạn)

-tình trạng về tinh thần:có thể trầm cảm,bi quan do hạn chế vận động cột sống,do tàn phế

-biện chứng:chứng phong thấp nhiệt tý,chứng can thận hư

2.Thực hiện CS

a)thực hiện các Cs thông thường cho NB

-giải thích cho bn biết tiến triển of bệnh

-bn đang ở giai đoạn tiến triển bệnh thì không cho nằm co,phải nằm ván cứng,không gối đầu cao vì làm ảnh hưởng đến tư thế

-bn có biến dạng khớp-tàn phế thì có thể giúp đỡ họ thực hiện CS cá nhân:súc miệng,mặc quần áo…

b)Quan sát bệnh tình,ghi chép công tác Cs

-quan sát thần sắc,lưỡi,da,xem mạch người bệnh

-quan sát tình trạng vận động khớp:cúi,ngửa,nghiệng,hạn chế lồng ngực,sự biến dạng dính cột sống(gù vẹo cột sống)

c)Thực hiện y lệnh thuốc

nghiêm túc cho bn uống thuốc đúng giờ,đúng liều,uống thuốc liên quan đến ăn(sau hoặc trước bữa ăn)

d)CS ăn uống

-chế độ ăn theo y lệnh,đủ chất,đủ lượng calo

-ăn tăng các chất giàu calci,vitamin

-chế biến thức ăn hợp khẩu vị of bn,tránh bị ôi thiu

e)CS tinh thần

quan tâm,động viên để BN tăng thêm niềm tin đấu tranh với bệnh tật mạn tính,giữ được tinh thần vui vẻ,lạc quan,cùng phối hợp điều trị

f)CS theo bệnh lâm sàng

*Chứng phong thấp nhiệt tý

Cho bn uống thuốc đông y(thanh nhiệt giải độc,khu phong,hóa thấp),sắc thuốc theo y lệnh

Châm tả 1 số huyệt theo phác điều trị:a thị huyệt,hợp cốc,phong môn,khúc trì,ngoại quan,huyết hải,túc tam lý và huyệt dọc theo cột sống cổ xuống thắt lưng

Tiến hành xb nhẹ nhàng để làm lưu thông khí huyết

*Chứng can thận hư

Cho bn uống thuốc đông y bổ can thận phối hợp với thuốc khu phong,trừ thấp

Tiến hành xb luyện tập thường xuyên để giảm tiến triển of bệnh.châm bổ 1 số huyệt trên

3.Tư vấn,GDSK

-giải thích hướng dẫn cho bn giai đoạn cấp.mạn không được luyện tập

-hướng dẫn cho bn khi nghỉ nằm ở tư thế nào cho hợp lý như không được nằm co,không gối đầu cao,phải nằm ván cứng

-hướng dẫn tập các động tác vận động khớp tùy theo bn từ khớp cổ đến khớp cùng chậu để tránh cứng dính khớp

-vận động bn luyện tập bơi để làm chậm diễn biến of bệnh.khi đã bị ở giai đoạn tàn phết(cứng,dính khớp) thì vần pải khuyên bn tập các động tác nhẹ nhàng để nâng cao thể lực,tự phục vụ vệ sinh hàng ngày cho chính mình

-giải thích cho bn uống thuốc điều trị bệnh,để bn sắp xếp uống thuốc mỗi ngày cho hợp lý

-tránh làm tổn thương,kích động tinh thần và tránh lao động quá sức