Bài số 2: Chủ đề chữa lành

Các loại tổn thương:

1. Bị từ chối
2. Sự cô đơn
3. Bị thất bại
4. Mất mát
5. Nỗi ám ảnh
6. Cảm giác tội lỗi

Biên chỉ phân tích đi sâu 3 phần lớn mà Biên thấy là quan trọng: Bị cô đơn, Bị từ chối, Bị ám ảnh. Và nghệ thuật xin lỗi.

A. Cô đơn:

Tại sao chọn phần này trước vì Biên quan sát thấy rằng nhiều người mất thăng bằng, cảm thấy mình không hạnh phúc vì các mối quan hệ trong xã hội có vấn đề hoặc người chồng có vấn đề làm mình bị cô đơn trong chính căn nhà của mình, mình bị cô đơn trong chính đoàn thể của mình. Kẻ thù âm thầm mà không có người nào biết.

Khi cô đơn, xu hướng suy nghĩ về xã hội thường bị lệch lạc và méo đi. Con người mất dần khả năng giao tiếp thân tình với người khác. Khả năng đó giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên bản thân người đó khó nhận thấy. Và luôn cho rằng mình rất ổn. Trong khi hạnh phúc tư thân đã không đủ đầy.

Khi đi tư vấn người ta chỉ kể lể về các vấn đề này, vấn đề kia nhưng không có người nào nhận ra rằng, chấp nhận rằng vì mình cô đơn trong cõi lòng của mình. Nhất là những người đi từ Việt Nam qua Mỹ sinh sống hoặc là tất cả các bạn đi từ Việt Nam qua nước ngoài. Vấn đề cô đơn này rất lớn, phải để ý đến nó. Nếu mình không thăng bằng vấn đề này mình sẽ làm hư các mối quan hệ.

Tư vấn các bạn lấy Việt Kiều, các bạn đi qua Mỹ sống, môi trường thay đổi, bạn hoàn toàn bị cô lập bởi môi trường mới. Chồng bạn sống ở đây lâu nên họ sẽ không hiểu người vợ cô đơn ở chỗ nào, nên người vợ rất dễ ngả qua người đàn ông khác, nếu người đó thường nói về Việt Nam, ăn đồ Việt Nam, sùng đạo. Các cô gái này rất dễ đổ về người thuần Việt như vậy.

Sự cô đơn này tác hại nhiều hơn mình tưởng. So sánh với việc hút thuốc lá mỗi ngày ảnh hưởng đến sức khỏe - tim mạch, bao tử, mất trí nhớ. Làm mình thiếu thốn tình cảm, mất thăng bằng, áp lực lên người chồng của mình. Mối quan hệ sẽ hư. Dễ đẩy bạn bè, bà con ra xa mình. Dễ bị trầm cảm. Khắt khe với mọi người khác trong xã hội, không tin, luôn hoài nghi mọi người, cho rằng mình là con người mạnh mẽ không cần các mối quan hệ trong xã hội khác.

Lúc mình cô đơn mình cũng không muốn gặp ai, mình đi về mình thui thủi một mình, mình buồn chán. Mình nghĩ đi về Việt Nam chơi cho khuây nhưng khi về lại Mỹ vẫn cảm giác cô đơn y chang, nỗi buồn như cũ.

Do đó, mình phải hiểu mình đang cô đơn và tìm cách làm đầy mình lên. Bởi con người sinh ra sống theo bầy đàn, mình phải sống theo xã hội, không thể sống cô đơn một mình được. Cho nên mình phải tìm cách thoát ra khỏi sự cô đơn đó. Mình phải có trách nhiệm với cuộc đời mình.

Ít nhất mình cũng có ý thức là mình đang cô đơn để mình không áp đặt lên người khác vì những người cô đơn hay tỏ ra mạnh mẽ lắm.

Ảnh hưởng đến mối quan hệ vì các cô gái đó không muốn ra ngoài, giao tiếp với người khác và cũng chỉ muốn người chồng ở nhà với mình thôi. Người chồng có nhu cầu giao tiếp với bạn bè, để kết nối với xã hội nên chính vì vậy họ đủ đầy hơn, còn mình ở nhà luôn thiếu.

Nên nếu mấy ông đi thì cứ để ổng đi cho người ta thăng bằng, đó là cách để người ta tồn tại. Mình không thể nào mất thăng bằng mà bắt người ta tù túng, mất thăng bằng giống như mình được.

Trầm cảm ("Depression")
Có ba giai đoạn khác nhau:

• Giai đoạn 1: Buồn chán, không muốn làm gì hết, không muốn đi đâu cả, không có đam mê gì hết, không có năng lượng.
• Giai đoạn 2: Sợ đám đông, sợ người lạ, sợ người khó tính, sợ người thân, sợ bóng đêm, mình tưởng tượng nhiều thứ.
• Giai đoạn 3: Tuyệt vọng. Mất hết niềm tin trong cuộc sống, chỉ muốn chết thôi.

Giải pháp:

• Tránh ngồi trong nhà, đi ra thiên nhiên, đi công viên, đi biển, đi leo núi.
• Mỗi ngày đều phơi nắng, ánh nắng rất quan trọng với tinh thần của mình.
• Chơi thể thao, tập thể dục, kết nối với cộng đồng lành tính.
• Mình xác định mình đang có vấn đề.
• Mua con thú cưng về và nuôi nó. Như người già rất cần.
• Kết nối xã hội bằng các buổi tiệc tùng, xin vô nhà thờ, chùa quét dọn, hát hò, gây quỹ, đi cafe với bạn bè, tham gia các group tích cực, tham gia các câu lạc bộ.
• Thiết kế đi ra ngoài gặp người không ở trong nhà không.
• Mình phải tin rằng, ở ngoài kia có nhiều người rất tốt, tốt hơn mình nghĩ nữa, không phải chỉ có những người chuyên nói xấu mà thôi.
• Tham gia các buổi tiệc tùng, nói chuyện với người khác, để mọi người có thể tiếp cận được với mình, kết bạn với mình.
• Lâu lâu cũng phải post thông tin trên facebook để người ta biết mình còn tồn tại trên đó, chứ không thể phán xét người khác mà không hoạt động gì trên đó.

B. Bị từ chối:

Bị bạn trai bỏ, chồng bỏ.
Nhóm bạn đi uống cà phê mà không mời mình.
Nhóm bạn trên facebook nói chuyện mà không có mình.
Ai không cho mình tham gia làm ăn chung.
Cảm giác người khác không mong muốn mình, tổn thương ghê gớm.

Mình cảm thấy mình không được yêu thương, không quan trọng, cảm thấy tự ti, cảm thấy không thuộc về. Trở nên giận dữ, nóng nảy, hay phán xét, định kiến những người trong nhóm đó. Tự trách mình, làm mình đau.

Cách làm giảm tổn thương:

• Phản biện lại cho mình, tìm cho mình lý do xác đáng để mình hiểu tại sao người ta không mời mình vô nhóm đó, không phải mình sai, không phải mình xấu mà có lý do nhạy cảm nào đó.

• Tăng lên sự tự tôn, tự tin, sự tích cực của mình lên: viết ra tất cả các điểm tốt của mình. Và chọn đức tính mình thích và viết lên bài luận về mình để khi buồn lấy ra đọc. Đây là bài tập phải làm mới hiệu quả.
• Kết nối với gia đình, xã hội, người thân xung quanh để người ta đưa thêm cho mình năng lượng và mình không cảm thấy bơ vơ, lạc lõng khi bị người khác từ chối.

C. Suy tư, buồn bã về những chuyện trong quá khứ

Như những lời nói tổn thương của người nào đó đã nói với mình trong quá khứ, quát nạt, mắng, to tiếng,... ám ảnh mình, gặm nhấm, đau đớn, nỗi buồn làm mình phê, nhưng làm mình đau mỗi khi nhớ về. Nhất là những người có tổn thương mạnh thì cứ giết chết họ từng ngày từng ngày qua vậy đó.

Nếu mình suy tư, suy ngẫm lại về vấn đề đó theo hướng tích cực thì mình sẽ học được bài học. Ví dụ ông Sếp đó la mình trước công ty thì mình học được bài học là đôi lúc mình không phê bình Sếp trước công ty, mình phê bình ổng thì ổng phê bình mình là đúng.

Nhưng suy tư tích cực là điều rất khó thực hiện vì mình luôn suy tư theo điều tiêu cực. Nhưng suy tư tiêu cực có hại cho sức khoẻ của mình ghê gớm lắm.

Nếu mình yêu thương mình đủ lớn thì mình sẽ không để chuyện này xảy ra đâu, những ý tưởng tiêu cực mình nhận thức nó, mình ngăn chặn nó và xoá nó luôn không cho nó về vì nó về làm cơ thể mình suy nhược, tâm mình mệt mỏi như vậy. Còn nếu mình không yêu thương mình thì điều này nó sẽ gặm nhấm mình từ ngày này sang ngày khác.

Cách giải quyết khi những việc đó xảy về:

• Quy luật 5s chỉ là cách mì ăn liền áp dụng đối với các tổn thương nhẹ.
• Hướng tập trung của mình vào việc khác, làm các việc khác thì các suy nghĩ đó không tới được.

• Cách số 1: Cho nó quay về, cho nó đi vô mình luôn, nhưng mình sẽ xử lý nó. Mình sẽ đứng vị trí là người nào đó khác, ví dụ khi hai đứa chia tay, mình sẽ đứng vị trí là người bạn thân của anh ta để nhìn sự việc, sau đó vị trí là người bạn thân của mình để nhìn sự việc, rồi ba của mình nhìn vào sự việc hai đứa chia tay vì lý do gì, tại sao đau đớn.

Mình đưa vị trí một vài người khác: con mình, đấng tạo hoá, phật, chúa,.... Sau đó đưa vị trí của người bạn trai mình. Gom sự việc vào một chỗ, đứng xa ra sự việc và vị trí của nhiều người khác, xã hội để nhìn vào sự việc, nhìn nhận lại vấn đề.

Nếu bạn cứ đứng vị trí người khác nhận định sự việc thì cuối cùng mình sẽ tìm được câu trả lời làm mình dễ chịu. Mình phải làm thì mình mới trải nghiệm được, mình sẽ thấy mình sẽ cảm thấy tốt hơn.

• Cách số 2: Lúc mình bận rộn thì các suy nghĩ không quay về nhưng vào buổi tối lên giường đi ngủ thì các ám ảnh đó nó liên tục làm mình khóc, nó làm mình buồn thì việc đầu tiên mình phải cắt đứt mạch suy nghĩ đó và mình làm nhiều lần thì nó sẽ bớt đi.

Mình phải cố gắng chủ động làm việc đó vì mình yêu thương bản thân mình nên mình không cho phép nỗi ám ảnh này làm tổn hại đến sức khoẻ, tinh thần và niềm vui của mình nên mình bắt buộc mình sẽ phải mạnh lên, phải chấm dứt nó. Vì người ngày xưa đã làm khổ mình đủ rồi, các ý tưởng này cứ đeo bám mình làm hại mình lần thứ hai là không thể chấp nhận được.

Nhưng làm sao để cắt đứt mạch suy nghĩ đó: cố gắng tập trung làm gì đó trong vòng 2 phút thật là bận để mình cắt đứt mạch suy nghĩ đó để mình không khóc cả đêm ướt gối, mình không ngủ được.

Ví dụ: đi đếm tiền, xếp áo quần, clean up the house - dọn dẹp nhà cửa, gọi điện cho người thân, chiên đồ ăn, ủi đồ, chơi ô chữ.
Mình nói là "Không! mình không muốn nó xảy ra".

Không nghe nhạc buồn, chỉ nghe nhạc vui - happy songs, nghe hài, không xem phim Hàn Quốc.

• Cách số 3: Chuyển hoá chuyện đó: suy nghĩ về chuyện đó bằng cách tích cực, áp dụng các vitamins tích cực.

• Cách số 4: Kết nối với người thân, bạn bè, xã hội. Viết vào giấy, quăng đi, đốt đi.
Buồn vậy là đủ rồi, không buồn chuyện này hơn nữa.

Nghệ thuật xin lỗi khi mình có lỗi
Hẹn gặp các bạn trong các livestream lần sau.
Số 15.

Phần 2 của live 14

Chủ đề : Chữa lành

SƠ CỨU CẢM XÚC

Biên Trương

Viết lại bởi Nguyen Hoang

Guy Winch Tiến sĩ Tâm Lý