Chẳng hạn như một họa sĩ dựng ra một quan niệm về bức tranh tương lai từ vật chất trong thể trí của mình, phóng chiếu nó vào vùng không gian trước mặt mình, duy trì nó trước “con mắt thể trí” của mình rồi sao chép nó lại. Hình tư tưởng-xúc động này cứ trường tồn và có thể coi là bản sao không nhìn thấy được của bức tranh, nó phóng ra những rung động của riêng mình gây ảnh hưởng tới mọi người chịu tác dụng của nó.

Cũng giống như vậy, một tiểu thuyết gia xây dựng trong vật chất trí tuệ những hình ảnh của các nhân vật chính để rồi dùng ý chí điều động những hình nhân ấy chuyển từ địa vị này sang địa vị khác hoặc nhóm lại với nhau sao cho tình tiết câu chuyện phơi bày ra trước mắt y theo đúng như vậy.

Trong trường hợp ấy có một tác dụng kỳ diệu xảy ra. Một tinh linh thiên nhiên nghịch ngợm (xem chương 20) có thể làm linh hoạt những hình ảnh ấy rồi khiến cho chúng tác động ra những chuyện khác hơn những điều mà tác giả dự tính. Thường thì một nhà văn quá cố có thể nhận thức được những hình ảnh ấy và bởi vì y vẫn còn quan tâm tới thuật viết văn, cho nên y có thể uốn nắn những nhân vật chính và ảnh hưởng tới hành động của họ theo ý riêng của mình. Thế là nhà viết văn còn sống thường thấy tình tiết câu chuyện của mình thể hiện ra theo một kế hoạch khác hẳn quan niệm ban đầu của mình.

Khi đọc một quyển sách, một học viên chân chính mà tập trung chú ý đầy đủ có thể tiếp xúc với hình tư tưởng nguyên thủy vốn biểu diễn quan niệm của tác giả khi y viết ra quyển sách ấy. Thông qua hình tư tưởng đó, người đọc thậm chí có thể đạt tới chính tác giả và thu được thêm thông tin hoặc soi sáng cho những điều khó hiểu.

Trong cõi Trí tuệ và cõi Trung giới có nhiều phiên bản của các truyện nổi tiếng mà mỗi quốc gia thường có cách trình bày đặc biệt với các nhân vật chính khoác lấy dáng vẻ quốc hồn quốc túy đặc thù. Vậy là có tồn tại những hình tư tưởng tuyệt hảo giống như thật gồm những người như Sherlock Holmes, Thuyền trưởng Kettle, Robinson Crusoe, các nhân vật chính của Shakespeare v.v. . .

Thật ra trên cõi Trung giới cũng có rất nhiều hình tư tưởng có tính cách tương đối lâu dài, thường là kết quả công trình tích lũy qua bao thế hệ dân chúng. Nhiều hình tư tưởng đề cập tới lịch sử tôn giáo theo truyền thuyết và những nhà thông linh khi nhìn thấy chúng ắt chịu trách nhiệm về nhiều bài tường trình hoàn toàn chân thực do các nhà thấu thị nam và nữ còn chưa lão luyện kể lại. Bất cứ một biến cố vĩ đại nào trong lịch sử vì đã được đại đa số dân chúng thường xuyên nghĩ tới làm cho nó trở thành hình ảnh linh động, cho nên tồn tại dưới dạng một hình tư tưởng nhất định trên cõi Trí tuệ; và bất cứ nơi đâu có bất kỳ xúc động mãnh liệt nào liên quan tới nó thì nó cũng đều hiện hình ra bằng vật chất cõi Trung giới khiến cho nhà thần nhãn có thể nhìn thấy được.

Dĩ nhiên những điều nêu trên cũng áp dụng cho phong cảnh và tình huống xảy ra trong tiểu thuyết, kịch v.v. . .

Khi xét theo toàn khối thì ta dễ dàng nhận thức được tác dụng ghê gớm mà hình tư tưởng tức những tinh linh nhân tạo này gây ra tình cảm dân tộc và chủng tộc, như vậy làm cho tâm trí bị thiên lệch và đầy thành kiến; đó là vì hình tư tưởng cùng loại  với nhau có khuynh hướng túm tụm lại với nhau để thành một loại thực thể tập thể. Ta nhìn mọi vật xung quanh mình qua cái bầu hào quang ấy, mọi tư tưởng ít nhiều đều bị nó khúc xạ và các thể Vía của chính ta cũng đang rung động hòa nhịp với nó. Vì hầu hết mọi người đều mang tính thụ động hơn là có nhiều sáng kiến cho nên họ hầu như đóng vai trò tự động mô phỏng lại hình tư tưởng đến với mình, thế là bầu hào quang quốc hồn quốc túy liên tục được củng cố. Sự kiện này rõ ràng giải thích được nhiều hiện tượng tâm lý quần chúng (xem chương 25).

Ảnh hưởng của những hình tư tưởng kết khối này còn mở rộng ra thêm nữa. Các hình tư tưởng thuộc loại phá hoại đóng vai trò tác nhân làm sụp đổ thường phóng hiện sự hủy hoại trên cõi trần gây ra “những tai nạn”, những thiên tai tự nhiên, bão tố, động đất, lũ lụt hoặc tội ác, dịch bệnh, những biến động xã hội và chiến tranh.

Cũng có thể là những người đã chết và những thực thể phi nhân loại – chẳng hạn như các tinh linh thiên nhiên có ác ý – (xem trang 181) nhập vào làm linh hoạt các hình tư tưởng này. Nhà thấu thị lão luyện phải học cách phân biệt hình tư tưởng được người còn sống làm linh hoạt với sự kiện nổi bật trên cõi Trung giới từ những khuôn mẫu nhất thời mà chúng bị phóng vào đó.

Lớp hình tư tưởng xúc động thứ ba bao gồm những hình không trực tiếp liên quan tới bất kỳ đồ vật tự nhiên nào, do đó biểu hiện thành những hình tướng hoàn toàn của riêng mình, phô bày những phẩm tính cố hữu qua vật chất mà chúng thu hút xung quanh mình. Vì vậy trong nhóm này ta thoáng thấy được những hình tướng tự nhiên của cõi Trung giới và cõi Trí tuệ. Các hình tư tưởng thuộc lớp này hầu như luôn luôn biểu lộ trên cõi Trung giới, vì đại đa số chúng đều biểu hiện những xúc cảm cũng như tư tưởng.

Một hình tư tưởng như thế trôi nổi vẩn vơ tách rời trong bầu hào quang, lúc nào cũng tỏa ra những rung động tương tự như những rung động mà người sinh ra nó thoạt tiên đã phóng phát. Nếu nó không tiếp xúc được với bất kỳ thể trí nào khác thì bức xạ dần dần cạn kiệt hết năng lượng dự trữ, thế là hình tư tưởng rã rời ra thành từng mảnh; nhưng nếu nó thành công trong việc khơi dậy những rung động đồng cảm nơi bất cứ thể trí nào ngay sát trong tầm tay thì một sự hấp dẫn bèn được tạo nên khiến cho thể Trí ấy thường hấp thu hình tư tưởng.

Từ những điều nêu trên, ta thấy rằng ảnh hưởng của một hình tư tưởng ít tỏa xa hơn một rung động tư tưởng, nhưng nó tác động chính xác hơn nhiều. Một rung động tư tưởng làm mô phỏng lại những tư tưởng thuộc loại tương tự như rung động khai sinh ra nó. Một hình tư tưởng làm mô phỏng lại hình tư tưởng giống hệt mình. Các bức xạ tư tưởng có thể ảnh hưởng tới hàng ngàn người, kích động nơi những người này các tư tưởng cùng mức với tư tưởng nguyên thủy mặc dù không một tư tưởng nào đồng nhất với tư tưởng nguyên thủy. Còn hình tư tưởng chỉ có thể ảnh hưởng tới rất ít người, nhưng trong những trường hợp hiếm hoi này nó sẽ làm mô phỏng lại chính xác ý tưởng ban đầu.