Câu 12: Trình bày tính tất yếu. Đặc điểm của thời kỳ quá độ lên CNXH. Liên hệ với VN.

a/ Tính tất yếu của thời kỳ quá độ lên CNXH

- Quan điểm của CN Mác - Lênin

+Mac: Giữa XH TB và XH cộng sản là thời kỳ cải biến từ XH này lên XH kia, thích ứng với thời kỳ ấu là thời kỳ quá độ chính trị mà nhà nước không thể là cái gì khác hơn là nền chuyên chính CM của gc vô sản.

+Lênnin: Cần phải có 1 thời kỳ quá độ khá lâu dài từ CNTB lên CNXH vì: cải tổ sản xuất là việc khó khăn, cần phải có thời gian mới tạo ra những thay đổi căn bản của mọi lĩnh vực trong cuộc sống, phải trải qua cuộc đấu tranh lâu dài mãnh liệt mới có thể chiến thắng đợc sức mạnh to lớn của thói quen quản lý theo tiểu tư sản &TS.

-Xuất phát từ yêu cầu khách quan:

+XHXHCN không tự phát ra đời trong long của CNTB (vì:CNTB mới chỉ tạo ra tiền đề cho CNXH. CÒn bản thân công cuộc xây dựng phải qua cuộc đấu tranh lâu dài của gc cn & nhân dân lđ)

+Trước hết là đấu tranh giành chính quyền, thành lập chính quyền mới sau đó sử dụng bộ máy nàh nước để cải tạo XH mới từ cơ sở hạ tầng đến kiến trúc thượng tầng.

+Giai cấp thống trị cũ bị lật đổ không bao giờ chịu nhường chính quyền 1 cách hoà bình cho gc khác, chúng tiến hành nhiều cách khác nhau để giành lại "thiên đường" đã mất nên gc cn & nhân dân lđ cần có 1 thời gian đề khẳng định vị trí của mình trong mọi lĩnh vực XH.

-Đặc điểm của thời kỳ quá độ lên CNXH: là sự tồn tại đan xen nhân tố mới và những tàn dư cũ trên lĩnh vực của đời sống xh

+Kinh tế: Đây là thời kỳ tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần với nhiều hình thức sở hữu

Theo Lenin: bao gồm ktế gia trưởng, tập thể, cá thể tiểu chủ, TBCN, TB tư nhân.

Ở VN, Đại hội VII, gồm 5 thành phần: Ktế nhà nước, tập thể, TBCN, TB nhà nước, cá thể tiểu chủ.

ĐH IX: 6 thành phần, thêm vốn đầu tư nước ngoài.

ĐH X; 5 th.phần: ktế Nhà nước, kte tập thể, Kt tư nhân (TB tư nhân+cá thể+tiểu chủ), TB nhà nước, có vốn đầu tư nước ngoài.

+Chính trị: Là giai đoạn từng bước thành lập, củng cố Nhà nước chuyên chính vô sản.

+Văn hoá-tư tường: Bên cạnh hệ tư tưởng mới, nền văn hoá mới là hệ tư tưởng cũ, nền văn hoá lạc hậu.

*Liên hệ VN:

-xuất hiện hệ tư tưởng mới của CN M-Lenin, tư tưởng HCM

-Kinh tế: xây dựng nền kinh tế thi trường định hướng XHCN đẩy mạnh CNH, HĐH. Có nhiều hình thức sở hữu về TLSX, nhiều thành phần kinh tế, gc, tầng lớp XH khác nhau, nhưng cơ cấu, tính chất, vị trí của các gc trong XH đã có thay đổi nhiều cùng với những biến đổi to lớn về kinh tế - XH.

- Văn hoá: xây dựng nền VH tiên tiến, đậm đà bản sắc đan tộc, xây dựng nền dân chủ XHCN, thực hiện đại đoàn kết dân tộc.

- Tư tưởng: xoá bỏ hệ tư tưởng cũ, phong kiến. Thành lập hệ tư tưởng-VH: CN Mac-lenin, tư tưởng HCM trở thành tư tưởng chủ đạo đời sống tinh thần của đất nước. Kế thừa & phát huy tinh hoa văn hoá của dân tộc và của nhân loại.

-Nội dung chủ yếu của TK quá độ: tiến hành CNH, HĐH đất nước. Động lực là đại đoàn kết đân tộc, trên cơ sở liên minh giữa công nhân với nông dân và trí thức do Đảng lãnh đạo, kết hợp hài hoà giữa lợi ích cá nhân, tập thể, xã hội để phát huy tiềm năng & nguồn lực của toàn XH.