Tôi tên là Trương Sinh, quê ở làng Nam Xương, chỉ vì tính đa nghi của mình mà tôi đã đánh mất người con gái tôi yêu và cũng là người yêu tôi nhất trên thế gian này. Vợ tôi là Vũ Thị Thiết, nàng ấy là người trong lòng tôi, một người thuỳ mị nết na lại thêm tư dung tốt đẹp khiến tôi mang lòng mến mộ mà xin mẹ đem trăm lạng vàng cưới về. Cho dù là thế tôi đối với vợ là đề phòng quá mức, tôi luôn nghi ngờ nàng ấy nhưng nàng vẫn giữ gìn khuôn phép, không từng để lúc nào vợ chồng phải đến thất hoà cả.

   Hạnh phúc chưa bao lâu thì lại xảy ra việc triều đình bắt lính đi đánh giặc Chiêm. Tôi tuy là con nhà hào phú nhưng không có học, nên tên phải ghi trong sổ lính đi vào loại đầu. Buổi ra đi, mẹ tôi có dặn rằng:

- Nay con phải tạm ra tòng quân, xa lìa dưới gối. Tuy hội công danh từ xưa ít gặp, nhưng trong chỗ binh cách phải biết giữ mình làm trọng, gặp khó nên lui, lường sức mà tiến, đừng nên tham miếng mồi thơm để lỡ mắc vào cạm bẫy. Quan cao tước lớn nhường để người ta. Có như thế, mẹ ở nhà mới khỏi lo lắng vì con được.

  Tôi quỳ xuống đất vâng lời dạy. Vũ Nương rót chén rượu đầy tiễn tôi mà rằng:

 - Chàng đi chuyến này, thiếp chẳng dám mong đeo được ấn phong hầu, mặc áo gấm trở về quê cũ, chỉ xin ngày về mang theo được hai chữ bình yên, thế là đủ rối. Chỉ e việc quân khó liệu, thế giặc khôn lường. Giặc cuồng còn lẩn lút, quân triều còn gian lao, rồi thế chẻ tre chưa có, mà mùa dưa chín quá kì, khiến cho tiện thiếp băn khoăn, mẹ hiền lo lắng. Nhìn trăng soi thành cũ, lại sửa soạn áo rét, gửi người ải xa, trông liễu rủ bãi hoang, cũng sợ không có cánh hồng bay bổng.

  Nói đến đây, mọi người đều ứa hai hàng lệ. Rồi đó, tiệc tiễn vừa tàn, tôi mang theo tâm trạng day dứt mà đành rứt. Ngước mắt cảnh vật vẫn còn như cũ, mà lòng người đã nhuộm mối tình muôn dặm quan san!

...