Câu 5: Nêu cơ sở hình thành TT HCM

Cơ sở khách quan

a. Bối cảnh lịch sử hình thành TT HCM

- Bối cảnh lịch sử VN cuối thế kỉ XIX đầu TK XX

Trong nước, Thực dân Pháp xâm lược, con đường lãnh đạo bị khủng hoảng

Thế giới:

   + CN đế quốc trở thành kẻ thù chung của nhân dân tổ quốc

   + Phong trào CM thế giới phát triển, đỉnh cao là thắng lợi của CM T10 Nga năm 1917

  => Mở ra trước mắt họ thời đại CM chống đế quốc, thời đại giải phóng dân tộc

b. Những tiền đề tư tưởng, lý luận

* Giá trị truyền thống dân tộc

   Tinh thần yêu nước, ưa chuộng hòa bình, tinh thần tương thân tương ái,… trong đó CN yêu nước truyền thống là tình cảm cao quý, thiêng liêng nhất, là cội nguồn của trí tuệ sáng tạo và lòng dũng cảm của con người VN, cũng là chuẩn mực đạo đức cơ bản của dân tộc. Truyền thống lạc quan yêu đời…

* Tinh hoa văn hóa nhân loại:

- Tinh hoa văn hóa phương Đông

       + Nho giáo: Cùng với sự hiểu biết uyên bác về Hán học, HCM biết chắt lọc lấy những cái gì tinh túy nhất trong các học thuyết triết học, hoặc trong tư tưởng của Lão Tử, Mặc Tử, Quản Tử…

Người tiếp thu những mặt tích cực của Nho giáo. Đó là các triết lí hoạt động, tư tưởng nhập thế, hành đạo, giúp đời, đó là ước vọng về một xã hội bình trị, hòa mục, hòa đồng, là triết lí nhân sinh; tu thân dưỡng tính; đề cao văn hóa lễ giáo, tạo ra truyền thống hiếu học.

      + Về Phật giáo, HCM tiếp thu và chịu ảnh hưởng sâu sắc các tư tưởng sâu sắc các tư tưởng vị tha, từ bi bác ái, cứu khổ cứu nạn, thương người như thể thương thân… là nếp sống có đạo đức, trong sạch, giản dị, chăm lo làm việc thiện; là tinh thần bình đẳng, dân chủ, chống phân biệt đẳng cấp; là việc đề cao lao động, chống lười biếng “ nhất nhật bất tác, nhất nhật bất thực”; là chủ trương sống không xa lánh việc đời mà gắn bó với dân, với nước, tích cực tham gia vào cuộc đấu tranh của nhân dân chống kẻ thù dân tộc…

       + Tinh hoa văn hóa phương Tây

Người sớm làm quen với văn hóa Pháp, tìm hiểu các cuộc CM ở Pháp và ở Mỹ. Người tiếp tục đọc và tiếp thu các tư tưởng về tự do, bình đẳng qua các tác phẩm của các nhà khai sáng như Vonte, Rút xô, Mông tét x ki ơ. Người tiếp thu các giá trị của bản Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền của Đại CM Pháp, các giá trị về quyền sống quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc của Tuyên ngôn độc lập ở Mỹ năm 1776.

= > Trên hành trình cứu nước, HCM đã tự biết làm giàu từ trí tuệ của mình bằng vốn trí tuệ cảu thời đại, Đông và Tây, vừa tiếp thu, vừa gạn lọc để từ tầm cao tri thức nhân loại mà suy nghĩ lựa chọn, kế thừa và đổi mới, vận dụng và phát triển.

* CN Mác lê nin: là cơ sở thế giới quan và phương pháp luận của TT HCM

Câu 6 : Quá trình hình thành và phát triển TT HCM

1. Thời kì trước năm 1911: hình thành tư tưởng yêu nước và chí hướng cứu nước

     - Tiểu sử HCM: HCM( lúc nhỏ tên là Nguyễn Sinh Cung, sau đổi là Nguyễn Tất Thành) sinh ngày 19-5-1890 trong một gia đình nhà nho yêu nước, gần gũi với nhân dân. Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, thân sinh của Người là một nhà nho cấp tiến, có lòng yêu nước, thương dân sâu sắc. Tấm gương lao động cần cù, ý chí kiên cường vượt qua gian khổ để đạt được mục tiêu, đặc biệt là tư tưởng thân dân, lấy dân làm hậu thuẫn cho các cải cách chính trị- xã hội của cụ Phó bảng, đã có ảnh hưởng sâu sắc đối với quá trình hình thành nhân cách của Nguyễn Tất Thành.

Cuộc sống của mẹ- bà Hoàng Thị Loan cũng ảnh hưởng đến tư tưởng, tình cảm của Nguyễn Sinh Cung về đức tính nhân hậu, đảm đang, sống chan hòa với mọi người.

      - Tận mắt chứng kiến cảnh thực dân Pháp áp bức bóc lột nhân dân ta và thái độ hèn nhát của triều đình nhà Nguyễn.

      - Không đồng tình với đường lối lãnh đạo của các tiền bối.

2. Thời kì 1911-1920: Tìm thấy con đường cứu nước, giải phóng dân tộc

     - 1911: NT Thành ra đi tìm đường cứu nước sang phương Tây. Đó là việc làm mới mẻ chưa có tiều lệ, khác với hướng đi truyền thống sang phương Đông của các bậc tiền bối.

     - 1919: NAQ gửi bản yêu sách của nhân dân An Nam tới Hội nghị Véc xây đòi chính phủ Pháp thừa nhận các quyền tự do, dân chủ và bình đẳng của nhân dân VN. Bản yêu sách đã vạch trần tội ác của thực dân Pháp, làm cho nhân dân thế giới và nhân dân Pháp phải chú ý tới tình hình VN và Đông Dương.

        - Trong gần 10 năm đi tìm đường cứu nước, nhất là khi đọc bản sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lê nin tháng 7 năm 1920

       - 12/ 1920 tham gia thành lập ĐCS Pháp trở thành người cộng sản đầu tiên, đánh dấu bước chuyển biến về chất trong tư tưởng NAQ.

3. Thời kì 1921-1930: Hình thành cơ bản tư tưởng về CMVN

Đây là thời kì NAQ hoạt động sôi nổi nhất cả về thực tiễn và lí luận để tiến tới thành lập ĐCSVN

- Về hoạt động thực tiễn:

     + Thành lập Hội liên hiệp thuộc địa

     + Ra báo : “ Người cùng khổ”

     + Dự Đại hội V Quốc tế Cộng sản

     + Thành lập Hội VN CM Thanh niên

     + Xuất bản báo Thanh niên

    + Hợp nhất 3 tổ chức cộng sản và thành lập ra ĐCSVN ngày 3-2-1930

- Về hoạt động lí luận:

   + NAQ viết nhiều tác phẩm: bản án chế độ TD Pháp ( 1925) ; đường cách mệnh (1927); cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng( chính cương vắn tắt, sách lược vắn tắt, chương trình tóm tắt- 1930)

   + Nội dung chung của những tác phẩm này:

     _ Bản chất của CN thực dân là “ ăn cướp” và “ giết người”.

     _ CM giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải đi theo con đường CM vô sản và là một bộ phận của CM vô sản thế giới.

    _ CM giải phóng dân tộc ở thuộc đại và CM vô sản ở chính quốc có mối quan hệ khăng khít với nhau nhưng không phụ thuộc vào nhau.

     _ CM thuộc địa trước hết là một cuộc “ dân tộc cách mệnh”, đánh đuổi bọn ngoại xâm, giành độc lập, tự do.

     _ Nhân dân là lực lượng đông đảo nhất trong XH.

     _ CM muốn thành công trước hết cần phải có Đảng lãnh đạo

     _ CM là sự nghiệp của quần chúng nhân dân chứ không phải việc của một vài người.

4. Thời kì 1930-1945 : Vượt qua thử thách kiên trì giữ vững lập trường CM

      - Cuối những năm 20 đầu những năm 30 của TK XX, quốc tế cộng sản bị chi phối nặng bởi khuynh hướng “ tả”.

       - Do không nắm được thực tế ở các nước thuộc đại nên quốc tế cộng sản đã phê phán NAQ có tư tưởng “ tả khuynh” và thủ tiêu chính cương sách lược vắn tắt. Nhưng HCM vẫn kiên trì giữ vững quan điểm của mình.        - Thực tiễn đã chứng minh quan điểm của người là đúng, tháng 7 / 1935, ĐH quốc tế cộng sản đã phê phán khuynh hướng tả trong phong trào cộng sản quốc tế.

        - Năm 1936, Đảng ta đã chủ trương trở về với TT HCM và từ năm 1936 đặt vấn đề giải phóng dân tộc lên hàng đầu.

        - Năm 1941, HCM trở về T Quốc và chủ trì Hội nghị TW lần thứ VIII đặt vấn đề giải phóng dân tộc lên trên hết.

        - 2-9-1945: Người đọc tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước VN DCCH

5. Thời kì 1945-1946 : TT HCM tiếp tục phát triển, hoàn thiện

+ Giai đoạn 1945-1946: chủ trương

    _ Củng cố chính quyền CM non trẻ

    _ Diệt giặc đói, giặc dốt

    _ Khắc phục nạn tài chính thiếu hụt

    _ Chuẩn bị điều kiện vật chất, tinh thần cho cuộc kháng chiến trường kì

    _ Thực hiện sách lược đối ngoại mềm dẻo, thêm bạn, bớt thù.

+ Giai đoạn kháng chiến chống Pháp ( 1946-1954)

TT HCM đã bổ sung và phát triển

     _ Đường lối chiến tranh nhân dân, toàn diện, trường kỳ, tự lực cánh sinh

     _ Vừa kháng chiến, vừa kiến quốc

     _ Xây dựng chế độ dân chủ nhân dân

     _ Xây dựng đạo đức CM

     _ HCM lãnh đạo nhân dân ta giành thắng lợi cuộc kháng chiến chống Pháp (1954)

+ Giai đoạn 1954- 1969 (kháng chiến chống Mỹ)

TT HCM được bổ sung, phát triển và hoàn thiện thành một hệ thống quan điểm, lí luận về CMVN

     _ Tư tưởng về CNXH và con đường quá độ lên CNXH ở VN

     _ Xây dựng nhà nước của dân, do dân và vì dân

     _ Thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược ở 2 miền Bắc, Nam

     _ Xây dựng ĐCS trong điều kiện Đảng cầm quyền

     _ Phát triển kinh tế, văn hóa

     _ Củng cố, tăng cường, đoàn kết trong phong trào cộng sản quốc tế.

Câu 7 : Giá trị TT HCM

1. TT HCM soi sáng con đường giải phóng và phát triển dân tộc ( đối với CM VN)

a. Tài sản tinh thần vô giá của dân tộc VN

       - TT HCM là sản phẩm của dân tộc và thời đại, nó trường tồn, bất diệt, là tài sản vô giá của dân tộc ta

   Vì tư tưởng của Người không chỉ tiếp thu, kế thừa những giá trị, tinh hoa văn hóa, tư tưởng “ vĩnh cửu” của loài người, trong đó chủ yếu là CN Mác lê nin, mà còn đáp ứng nhiều vấn đề của thời đại, của sự nghiệp CMVN và thế giới.

      - Nét đặc sắc nhất trong TT HCM là những vấn đề chung quanh việc giải phóng dân tộc và định hướng cho sự phát triển của dân tộc.Tư tưởng của Người gắn liền với CN Mác Lê nin và thực tiễn CM nước ta

b. Nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của CM VN

     - TT HCM soi đường cho Đảng ta và nhân dân ta trên con đường thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, XH công bằng, dân chủ văn minh

     - Trong bối cảnh hiện nay, TT HCM giúp đa nhận thức đúng những vấn đề lớn có liên quan đến bảo vệ nền độc lập dân tộc, phát triển XH và bảo đảm quyền con người

    - Là nền tảng vững chắc để Đảng ta vạch ra đường lối CM đúng đắn, là sợi chỉ đỏ dẫn đường cho toàn Đảng, toàn dân đi tới thắng lợi

2. TT HCM đối với sự phát triển thế giới

a. Phản ánh khát vọng thời đại

   HCM là nhân vật lịch sử vĩ đại, không chỉ là sản phẩm của dân tộc, của giai cấp công nhân VN, mà còn là sản phẩm của thời đại, của nhân loại tiến bộ.   Ngay từ những năm 20 của TK XX, Người đã cống hiến xuất sắc về lý luận CM giải phóng dân tộc thuộc địa dưới ánh sáng của CN Mác lê nin. Giành độc lập dân tộc để tiến lên xây dựng       CNXH. Người cũng có những nhận thức sâu sắc và độc đáo về mối quan hệ chặt chẽ giữa CM giải phóng dân tộc thuộc địa với CM vô sản ở chính quốc, về khả năng CM giải phóng dân tộc thuộc địa nổ ra và thắng lợi trước CM vô sản ở chính quốc

b. Tìm ra các giải pháp đấu tranh giải phóng dân tộc

    Đóng góp lớn nhất của HCM đối với thời đại là từ việc xác định con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc đến việc xác định được một con đường CM, 1 hướng đi và tiếp theo đó là một phương pháp để thức tỉnh hàng trăm triệu người bị áp bức trong các nước thuộc địa lạc hậu.

    HCM đã giải quyết đúng đắn vấn đề “ làm cách nào để giải phóng các dân tộc thuộc địa”. Người đã xác định CN đế quốc là kẻ thù lớn nhất của các dân tộc bị áp bức và để chiến thắng CN đế quốc, cần phải thực hiện “ đại đoàn kết”; “ đại hòa hợp” – đóng góp to lớn của HCM

c. Cổ vũ các dân tộc đấu tranh vì những mục tiêu cao cả.

     HCM là vị anh hùng dân tộc vĩ đại, người thấy thiên tài của CMVN 1 nhà macxit- leninit lỗi lạc, nhà hoạt động xuất sắc của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, 1 chiến sĩ kiên cường của phong trào giải phóng dân tộc trong TK XX.

    Trong lòng nhân dân thế giới, chủ tịch HCM là bất diệt

    Bạn bè năm châu khâm phục và coi HCM là “ lãnh tụ của thế giới thứ 3”

      +“ … cuộc chiến đấu của Người sẽ là kim chỉ nam cho tất cả các dân tộc đang đấu tranh, cho thanh niên và cho các nhà lãnh đạo trên toàn thế giới” – bu-mê-đi-ên ( angi-ê-ria)

      + “ cuộc đời chủ tịch HCM là nguồn cổ vũ đối với tất cả các chiến sĩ đấu tranh cho tự do” – ( ăng-gô-la   Ag-ô-xinh-ô-nê-tô)

      + “ tư tưởng chỉ đạo của Người vẫn mãi mãi còn soi sáng cuộc đấu tranh cho tới khi tất cả bọn xâm lược và bọn áp bức bị đánh bại hoàn toàn” -  ( Tandania   Giuli-út Niê-rê-rê)

      + “ tên tuổi đồng chí HCM sẽ mãi mãi gắn bó với những hoạt động cao cả nhất  và những ước mơ cao quý nhất của nhân loại”  - ( Mỹ)

     + “ Chủ tịch HCM ngày nay là ngôi sao trên bầu trời của CM XHCN, của các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc, đang chỉ đường cho chúng ta bằng ánh sáng của CN Mác lê nin. Trong sự nghiệp của chúng ta, nhất định Người sẽ sống mãi- ( uruquay)