Chuong 7.BH CON NGUOI

I.TỔNG QUAN VỀ BH CON NGUOI

1.SƯ CAN THIET KQ(tại sao đã có BHXH và BHYT rồi mà vẫn cần BHCN)

Trong sx và cs con người luôn pải đối mặt với những rr,dù đã thực hiện nhiều biện pháp đối phó như: phòng tránh cứu trợ save...nhưng BH luôn đc đánh giá là BP hiệu quả nhất.BHYT và BHXh cũng là BHCN nhưng vẫn tồn tại những hạn chế:

+Phạm vi BH hẹp: BHXh chỉ áp dụng cho 9 TH nhưng trong cs các rr xảy ra ảnh hưởng đến tính mạng tình trạng sk còn nhiều nữa,hơn nữa ko phải lúc nào cũng triển khai đầy đủ 9 nghiệp vụ.Do đó BHCN xuất hiện để đáp ứng nhu cầu con ng về BH ở những mảng mà BHXH chưa đáp ứng đc ,ví dụ như nhu cầu save chi tiêu hiện tại để chuẩn bị cho tương lai,cho vc giáo dục con cái,chuẩn bị hành trang cho con cái vào đời...

+Đối tượng tgia hẹp: BHXH chỉ áp dụng chủ yếu cho người lđ,trong khi all mọi người đều có nhu cầu an toàn.do đó,những ng chưa đc BH trong BHXh sẽ đc BHCN trong BHTM đáp ứng.

+Khoản trợ cấp từ BHXH thường thấp ( <=100% lương) trong khi gặp rr thì nhu cầu tài chính lai càng lớn,khoản trợ cấp này nhiều khi ko đủ trang trải cs khi khó khăn,ví dụ như khi về già nhu cầu về tiền cang lớn do sức khỏe yếu lại ko tạo ra thu nhập.Trong khi đó tham gia bhcn của BHTM thì tùy vào khả năng đóng phí mà tiền nhận trợ cấp sẽ nhiều hay ít.

+Mức đóng phí BH XH thường là tỷ lệ cố định so với lương,thunhaapj áp dụng cho all mọi ng.trong khi đó có ng có nhu cầu khả năng đóng phí cao để hưởng chi trả cao.Những đối tượng này có thể đc đáp ứng ở BHTM.Nhất là trong đk xã hội ngày càng ptr,đời sống con ng ngày càng nâng cao,ng ta càng có đk chăm lo cho gi đ và bản than.

2.ĐỐI TƯỢNG BH,PHÂN LOẠI,NG TẮC KHOÁN.

* Đối tượng Bh là tính mạng ,tình trạng sk,tuổi thọ,khả năng có thể gặp tai nạn của con ng.

*phân loại (nhớ nêu ví dụ từng loại)

Theo thời hạn BH:ngắn hạn(BH tai nạn HK) và dài hạn (BH nhân thọ)

Theo hình thức triển khai tự ng (BHNT) và bắt bc (BH tai nạn HK)

Theo kỹ thuật quản lí : kỹ thuật phân chia ( thik hợp với ngắn hạn) và kỹ thuật tồn tích (thik hợp với dài hạn)

Theo rr đc BH : BHNT ( lien quan đến hai biến cố sống và chết) và BHCN phi NT

*ng tắc khoán.

II.BH NHAN THO

1.ĐẶC ĐIỂM

*BHNT vừa mang tính save vừa mang tính rr

Mỗi người tham gia Bh chỉ phải đóng một khoản phí nhỏ nhưng khi sự kiện Bh xảy ra,DNBh sẽ chi trả số tiền lớn ấn định trong hđbh cho người thụ hưởng quyền lợi BH.Số tiền này đc chi trả khi hoặc người đc BH đạt một độ tuổi nhất định trong HĐ hoặc người đc BH ko may bị chết sớm cho dù họ mới save đc một khoản tiền nhỏ.Do đó BHNT vừa mang tính save vừa mang tính RR

+tính chất save đc thể hiện ngay trong từng các nhân từng gi đ một cách thường xuyên ,có kỉ luật bỏ ra một khoản tiền nhỏ để đóng phí

+tính chất rr thể hiện khi người đc BH ko may gặp rr trong thời hạn BH thì những người than sẽ nhận đc trợ cấp hay Sb từ DNBH

*BHNT đáp úng đc nhiều mục đích khác nhau của ng tgia BH

Mỗi loại HĐBH NT có một mục đích khác nhau

+BHNT hưu trí: đáp ứng yêu cầu của người tgia những khoản trợ cấp đều đặn hang tháng để ổn địn cuộc sống về giá

+BHNT tử vong: giúp cho nhung ~ người còn sống có đc khoản tiền cần thiết để trang trải nợ nần GD con cái ,phụng dưỡng bố mẹ già,...khi ko may người đc BH tử vong

+HĐ BHNT đc dung làm vật thế chấp để vay vốn

+BHNT tín dụng bán cho đối tượng đi vay để mua trả góp

*Các loại BHNT rất đa dạng và phức tạp

+có nhiều sản phẩm BHNT ,trong mỗi sp có nhiều loại HĐ khác nhau về thời hạn BH,Sb,cách đóng phí,độ tuổi ng tgia

+trong mỗi HĐ mối quan hệ giữa các bên tham gia phức tạp,có thể lên tới 4 bên

*Quá trình định phí BHNT rất phức tạp

Do BHNT có thời hạn dài,quản lí theo kỹ thuật tồn tích,phải giả định nhiều yếu tố về tỷ lệ tử vong,tỷ lệ lạm phát,lãi suất

*BHNT ra đời và ptr trong những đk KTXH nhất định

Cơ sở chủ yếu để BHNT ra đời và ptr là đk KTXH ptr,bên cạnh đó môi trường pháp lí cũng là một đk để BHNT ra đời ptr,các quy địn pháp lí cần phải có trc khi hoạt động BH ra đời.

3.CÁC LOẠI HÌNH BHNT CƠ BẢN (nêu khái niệm,đặc điểm, mục đích,phân loại của từng loại )

Gồm: BH trong TH tử vong ( gồm bh tử kì và bh nhân thọ trọn đời) + BH trong TH còn sống (gồm BH niên kim NT tạm thời và BH niên kim NT trọn đời ) + BHNT hỗn hợp.

3.1.BH TRONG TH TỬ VONG

a.BH TỬ KÌ

*kn: DNBH cam kết chi trả cho ng thụ hưởng quyền lợi Bh số tiền Bh ấn định trong HĐ nếu- ng đc BH tử vong - trong thời hạn Bh

*đặc điểm: Sb chi trả một lần khi sự kiện BH xảy ra.T chat rr thể hiện rõ nét.Thời hạn BH xđ.Fi BH thường thấp.Tr nh và quyền lợi mang tính tạm thời.Ko lập nên quỹ save cho ng đc BH

*PL: BH tử kì cố định, có thể chuyển đổi,có thể tái tụng,có Sb giảm dần.

*Mục đích: CPhi mai tang chon cất,bảo trợ cho gi đ và ng than trong một thời gian ngắn,thanh toán nợ cho ng đc Bh

b.BHNT TRỌN ĐỜI

* DNBH cam kết chi trả cho ng thụ hưởng quyền lợi Bh số tiền Bh ấn định trong HĐ nếu người đc BH tử vong vào bất kì thời điểm nào kể từ khi kí HĐ

*Đặc điểm: Sb chi trả một lần khi sự kiện BH xảy ra.Tính rr và save thể hiện đan xem.Thời hạn BH ko xđ.Phí BH cao hơn BH tử kì,đóng định kì hoặc một lần khi kí kết HĐ.Dài hạn. Nêu phí đóng định kì thì tạo quỹ save chon g đc BH

*PL: BHNT trọn đời phi lnh,có tgia chia lnh,đóng phí ltuc.

*Mục đích: CPhi mai tang chon cất,bảo đảm thu nhập ,ổn định cs gi đ,giữ gìn ts,tạo dựng và khởi nghiệp cho thé hệ sau.

3.2.BH TRONG TH CÒN SỐNG

*Có hai loại

+BH niên kim NT tạm thời: DNBH cam kết chi trả- những khoản tiền đều đặn bằng nhau- trong khoảng thời gian xđ nếu - đến thời hạn thanh toán ng đc BH còn sống.

+BH niên kim NT trọn đời: ....trong suốt cuộc đời - nếu ....

*Đặc điểm: DN chi trả những khoản tiền đều đặn bằng nhau khi sự kiện BH xảy ra.Thời hạn BH của BH NK NT tạm thời là xđ còn trọn đời là ko xđ.Phí BH đóng một lần.

*Mục đích: Đảm bảo thu nhập cố định khi về giá về hưu,giảm bớt nhu cầu phụ thuộc phúc lợi xh và con cai khi về già,bảo trợ mức sống những năm tháng còn lại cuộc đời.

3.3.BHNT HỖN HỢP

* DNBH cam kết chi trả chon g thụ hưởng quyền lợi Bh số tiền BH ấn định trong HDBH nếu ng đc BH tử vong vào bất kì thời điểm nào trong thời hạn Bh or còn sốn đến thời điểm đáo hạn HĐ

*Đặc điểm: Sb chi trả một lần khi sự kiện BH xảy ra.Tính chất rr và save thể hiện đan xen.Thời hạn BH xđ.Fi Bh thường đóng định kì và ko thay đổi trong suốt thời hạn Bh .Có thể đc chia lãi thong qua đầu tư phí Bh or có thể nhận lại phí khi ko có đk tiếp tục tgia

*Mục đích: đảm bảo ổn định cs gia đình,tạo lập quỹ giáo dục,hưu trí,trả nợ,làm vật thế chấp vay vốn...

4.BANG TY LE TU VONG,PV,FV,GTRJ GIAI UOC

a.Bảng tỷ lệ tử vong: là bảng tổng hợp các chỉ tiêu thống kê phản ánh tình hình sinh tử ở các độ tuổi nhất định,là cơ sở quan trọng nhất để xđ phí Bh

Cơ sở xd bảng: áp dụng quy luật số lớn

Có hai loại bảng tl tử vong:

+bảng tỷ lệ tử vong dân số: đc xđ dựa trên cơ sở số liệu các cuộc tổng đtra dân số

+bảng tỷ lệ tử vong kinh nghiệm: do các dnbh tự xây dựng trên số liệu về tình hình triển khai nghiệp vụ fact tại dn.Loại này chính xác hơn vì loại BTLTV dân sô tính cả TH ko phát sinh tr nh chi trả của dnbh .

Kết cấu bảng: tự nhớ( 5 cột: độ tuổi x,số ng sống ở độ tuổi x(lx) ,số người tử vong ở độ tuổi x (dx ) ,tỷ lệ sống ở độ tuổi x (px) ,tỷ lệ tử vong ở độ tuổi x (qx).Nhớ ghi cả các công thức.

Đặc điểm : tỷ lệ tử vong ở độ tuổi 0 là khá cao. Khi độ tuổi càng cao thì tỷ lệ tử vong càng tăng nhanh.Tỷ lệ tử vong khác nhau giữa các ngành vùng.Tỷ lệ tử vong nam giới thường cao hơn nữ giới. Tỷ lệ tử vong ở bảng xd sau thấp hơn bảng xd trc.

b.Gtrj hiện tại : là gtrj cần đc đầu tư tại thời điểm htaj để thu đc một gtrj nào đó tại thời điểm xđ trong tlai.Công thức : gtrj htaj = gtrj nhận đc trong tlai * (1/ (1+lãi suất)^ thời kì đtư). Ví dụ.

c.gtrj tương lai: là gtrj thu đc tại một thời điểm nào đó trong tlai từ quỹ đc đtư tại thời điểm htaj.Công thức.Ví dụ

d.Gtrj giải ước : Là khoản tiền DNBh thanh toán cho KH khi họ hủy hđồng trong thời hạn BH

Công thức: gtrj giải ước= dự phòng phí - phí giải ước

Đặc điểm: Gtrj giải ước đc xđ cụ thể tại thời điểm kí kết hđ.Dnbh chỉ thanh toán gtrj giai ước khi KH đã tham gia BH sau một khoảng tgian.Nếu vế phải của công thức mà nhỏ hơn 0 thì giá trị giải ước =0. Phí giải ước đc xđ để đảm bảo quyền lợi và nhu cầu ng tgia BH

5.SO SANH BHNT VÀ BHCN PHI NT, SO SANH BHNT VÀ SAVE.

a.BHNT và BHCN phi NT

-Giống: đối tượng Bh,mục đích,tác dụng,

-khác:

BHNT

Rr liên quan đến hai sự kiện sống và chết

Vừa mang tính save vừa mag tính rr

Thời hạn BH thường dài

Phí BH đóng một lần hoặc định kì

Ra đời muộn hơn BHCN phi NT vì cần đk về ktxh

Ít đc triển khai cùng nvu Bh khác

BHCN phi NT

Rr mang tính chất thiệt hại vì rr là tai nạn,bệnh tật,ốm đau thai sản,lquan đến than thể và SK con ng

Tính rr bộc lộ khá rõ,tính save ko đc thể hiện

Thời hạn Bh ngắn hơn

Phí thương nộp một lần khi kí HĐBH

Ra đời sớm hơn

Thường đc triển khai kết hợp với các nvu Bh khác trong cùng một HĐBH

b.BHNT và Save: đều mang tch save.khác nhau ở nội dung save

BHNT: DNBH đảm bảo chi trả cho ng tgia Bh hay ng than họ số tiền rất lớn ngay cả khi họ mới save đc một khoản tiền nhỏ ,do đó mang cả tch rr.

III.BHCN PHI NT

1.BH TRỢ CẤP NẰM VIỆN PHẪU THUẬT

*sự cần thiết kq: rr ốm đau,bệnh tật phải nằm viện phẫu thuật ,điều trị là khó tránh khỏi .Khi rr xảy ra gây tổn thất chi phí lớn .do đó Bh sẽ giúp họ bơt đi khó khăn tc

*Mục đích: góp phần giúp con ng khắc phục rr khi ko may bị ...Bổ sung cho các loại hình BHYT,BHXH.

*ng đc Bh là all mọi ng từ 1 tuổi đến 65 tuổi ,trừ người bị bệnh thần kinh tâm thần phong ung thư si đa,người bị tàn phế thương tật vĩnh viễn,ng đang trong thời hạn điều trị bệnh tật thương tật.

*Pvi BH: đc quy định cụ thể tùy đk thực tế mỗi nc mỗi cty Bh.RR đc Bh gồm : ốm đau bệnh tật,thương tật,thai sản phải nằm viện or phẫu thuật, chết trong quá trình nằm viện, phẫu thuật.

*thời gian Bh: thường là 1 năm và thường chỉ có hiệu lực sau một thời gian nhất định

*Sb: do các Cty Bh ấn định các mức khác nhau.

*P: phụ thuộc độ tuổi, giới tính ,Sb,thời gian Bh,...

*Ch trả tiền Bh: áp dụng ng tắ bồi thường.

*Hình thức triển khai tự ng

2.BH TAI NẠN HK

*sự cần thiết kq: tai nạn giao thong vẫn ngày càng gia tăng dù cho cở sở hạ tầng giao thong ptri như ngày nay,ảh hưởng đến tính mạng tình trạng sk của HK và cs mỗi gi đ, người than,cơ quan,dn và toàn xh.Do đó Bh này ra đời là cần thiết

* Hình thức triển khai: bắt bc và phí Bh đc tính vào giá cước vận chuyển

*Mục đích: Góp phần ô.đ cs cho HK và gi đ họ khi HK ko may bị tai nạn.Tạo đk thuận lợi cho chính quyền địa phương nơi xảy ra tai nạn khắc phục hậu quả tai nạn kịp thời,nhanh chóng. Đối với XH góp phần ngăn ngừa và đề phòng tai nạn Gt,tăng thu NS để đầu tư xd mới cơ sở hạ tang GT

*Đối tượng Bh: tính mạng tình trạng sk của all HK đi trên các phg tiện GT kinh doanh chuyên chở( ko gồm hang hóa ,tài sản Hk mang theo,ko gồm lái xe phụ xe người đang làm vc trên phương tiện)

* Pvi Bh:

RR đc BH: các rr do thiên tai tai nạn bất ngờ xảy ra trong suốt hành trình của HK gây thiệt hại đến tính mạng tình trạng sk của ng đc BH

RR loại trừ: tai nạn do vi phạm trật tự ATGT,vi phạm PL.tai nạn do những ng nhân ko lquan trực tiếp đến qtr vận chuyển or bản than tình trạng sk của hành khách gây ra ( trúng gió,ngộ độc, ăn cắp...)

*Thời gian hiệu lực: từ lúc HK bc chân lên p tiện đến khi HK rời khỏi p tiện một cách an toàn tạiđiểm đích ghi trên vé. Chú ý: các khoảng tgian sau vân đc tính vào thời hạn BH: tgian tạm ngừng hợp lí để lấy nhiên liệu ăn uống, chờ đợi để lên phương tiện tiếp theo nếu đi liên vận mà hành khách phải đỏi phương tiện.TH HK tự ý hay vô tình rời bỏ cuộc hành trình rời bỏ hay lạc mất ptien thì thời hạn BH end.

*Sb: ấn định theo quy định chung của mỗi loại ptien

*P đc tính vào giá vé,CQ chuyên chở HK bán vé cũng là ng thu phí BH.P phụ thuộc Sb ,loại ptien, độ dài tuyến đươg,đại điểm hoạt động của ptien.Hai PP tính phí:

+ tính phí tren 1 km /1 HK cho từng loại ptien, giả thiết 100% HK đều đc BH với Sb cho trc.Ưu điểm là chính xác và độc lấp giá vé. Nhược điểm là lẻ và quá nhỏ nên ảnh hưởng đến khâu bán vé và quản lí của CQ vận chuyển.

+Phí Bh tính theo tỷ lệ trên giá cước vận tải ,từng loại ptien,giả thiết như trên.Ưu điểm là dễ tínhđơn giản.Nhược điểm là phụ thuộc vào cước vtai

*Chi trả tiền BH: TH chết Schi tra = Sb. TH thương tật S chi tra= tỷ lệ thương tật* Sb. TH bị tai nạn nhẹ,tạm thời Schi tra = hoặc là chi phí thực tế hoặc là bằng số tiền chi trả bình quân 1 ngày nhân với số ngày nằm viện nhưng ko vượt quá Sb.