Chương 7

1,g/c công nhân,những nét mới của g/c cn trong giai đoạn hiện đại,phân tích sứ mệnh lịch sử của GCCN,tại sao GCCN lại có SMLS đó

*đặc trưng của GCCN

-về phương thức lao động:gccn la những tập đoàn người lđ trực tiếp hay gián tiếp vận hành những công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại,ngày càng có trình độ xã hội hóa cao

-về địa vị cua gc cn trong hệ thống quan hệ sx TBCN:ng cn ko sở hữu TLSX họ buộc phải bán sức lao động cho nhà tư bản để kiếm sống,họ là những người lđ làm thuê bị bóc lột và có lợi ích đối kháng với gcTS

*những nét mới của gc cn trong gđ hiện đại

-tầng lớp công nhân áo trắng chiếm tỉ trọng ngày càng cao và có xu hướng ngày càng tăng,tỉ trọng công nhân áo xanh chiếm tỉ trọng ngày càng nhỏ và có xu hướng giảm

-về phương diện đời sống công nhân ở các nước tư bản phát triển đã có những thay đổi quan trọng:1 bộ phạn CN đã có TLSX nhỏ để cung với gia đình làm them trong các công đoạn phụ cho các xn chính,1 bộ phận nhỏ CN đã có cổ phần trong các xbtbcn

->khái niêm GCCN:là 1 tập đoàn xh ổn định hình thành và ptr cùng với qt phát triển của nền đại CN là LLSX cơ bản tiên tiến trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia qt lđsx,tái sản xuất tạo ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xh họ là ll chủ yêu của tiến trinh lịch sử quá độ từ CNTB lên CNXH

*nội dung sứ mênh lịch sử của giai cấp công nhân

-lí do:giai cấp công nhân đại diện cho llsx tiên tiến ,con đẻ cua nên sx đại cơ khí.họ đại biểu cho sự phát triển của llsx tiến bộ,cho xu hướng phát triển của phương thức sx tương lai..do vậy nó là giai cấp có sứ mệnh ls lãnh đạo nhân dân lđ đấu tranh xóa bỏ chế độ TBCN,xóa bỏ mọi chế độ áp bức boc lột và xd xh mới-xhXHCN và CSCN

-thực hiện sứ mệnh này thông qua 2 bước

+bước thuws1:gc vô sản chiếm lấy chính quyền nhà nước va biến tlsx trước hết thành sở hữu nhà nước

+bước thứ 2:lãnh đạo nd lao động thông qua chính đảng của mình tiến hành cải tạo xh cũ ,tổ chức xd xã hội mới

*tại sao GCCN lại có SMLS đó

-địa vị xh của gccn:lllđ tạo ra của cải vật chất,lđ thặng dư chính là nguồn gốc của sự giàu có.trong cntb là gc bị trị, bị boc lột đây dc xđ là gc đi đầu trong việc cải tạo các quan hệ xh xóa bỏ các qh người bóc lột người.

+trong nền sx cn gc công nhân vừa là chủ thể trực tiếp vừa là sản phẩm căn bản nhất của nên sx đó,trong chế độ tư bản cn gc công nhan có lợi ích cơ bản đối lập với lợi ích của giai cấp tư sản

+gc cn lđ trong nền sx đại công ngh có qui mô sx ngày càng lớn,sụ phụ thuộc lẫn nhau trong qt sx ngày cang nhiều,họ lại thường sông ở nhũng khu CN lớn thành phố lơn tạo điều kiện cho họ có thể đòa n kết chặt chẽ với nhau trong công cuộc đtr chống CNTB

+gc Cn có những lợi ích cơ bản thống nhất với lợi ích của đại đa số quần chúng nhân dân lao động do vậy tạo ra khả năng cho giai cấp này có thể đoàn kế với các giai cấp tầng lớp lđ khác trong cuộc đấu tranh chống lại giai cấp tư sản để giái phóng mình và giải phóng toàn xã hội

-những dđ chính trị xã hội của giai cấp công nhân

+gc cn là gc tiên phong cách mạng và có tinh thần cách mạng triệt để nhất

+gc cn là gc có ý thức tổ chức kỉ luật cao

+gc cn có bản chất quốc tế:địa vị xh của gc cn trên toàn thế giới là giống nhau

2,phương hướng cơ bản để xd gc cnVN trong qt CNH,HĐH

-đại hội 9ĐCSVN:coi trọng phát triển cả về số lượng và chất lượng

,nâng cao giác ngộ bản lĩnh chính trị,trình độ văn hóa nghê ngh,thực hiện trí thức hóa CN,nâng cao năng lực ứng dụng sang tạo đối với công nhân mới,tăng năng suất lao động,làm cho gc cn xứng đáng là ll đi đầu trong sự ngh CNH,HĐH,là ll giữ vai trò lãnh đạo trong thời kì mới

-xd chính sách bồi dưỡng công nhân:giáo dục và đào tạo,chính sách việc làm,tiền lương,bảo hiểm

-đẩy mạnh CNH,HĐH tạo mối trường kinh tế,rèn luyện gc cn ,nâng cao trình độ hiểu biết,kiến thức khoa hoc công nghệ,nâng cao thu nhập cho công nhân

3, làm rõ vai trò của đảng CS trong qt thuc hien smls cua gc cn.vi sao nói ĐCS có vai tro lãnh đạo toàn diện trong qt thực hiện SMLS của gc CN

* vai trò của đảng CS trong qt thuc hien smls cua gc cn

a/tính tất yếu và tính qui luật hình thành phát triển chính đảng của gc công nhân

-đảng cs ra đời thông qua sự lãnh đạo của đảng làm cho gc cn nhận thức dc vai trò vị trí của mình trong xh,hiểu dc con đường biện pháp đấu tranh CM,từ đó tập hợp dc đông đảo quần chúng nhân dân lao dộng thực hiện việc lật đổ cntb giải phog gc mình,giải phóng toàn xh và tổ chức xd xh mới về mọi mặt

b/mối quan hệ giữa đảng cộng sản và giai cấp cn

-đcs là tổ chức chinh trị cao nhất của gc cn đại biểu cho lợi ích và trí tuệ của gc công nhân và toàn thể nhân dân lao động

-gccn là cơ sở gc của đcs là nguồn bổ sung ll phong phú choddangr cs

-đảng là đội tiên phong chiến đấu lãnh tụ chính trị và bộ tham mưu chiến đâu của gccn và cả dân tộc

-đcs có những lợi ích cơ bản thống nhất với lợi ích của gccn và quần chúng nhân dân lao động vì thế đảng có thể trực tiếp giác ngộ quần chung nd đưa họ tham gia phong trao cách mạng

4,thế nào là CMXH va CMXHCN,làm rõ cmxhcn theo nghia hẹp và rong,nguyen nhan xuat hien cmxhcn,pt mục tiêu động lực và nd cmxhcn

*theo nghia hẹp:CMXHCN là 1 cuộc cách mạng chính trị dc kết thúc bằng việc giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động giành đươccj chính quyền thiết lâp dc nhà nước chân chính vô sản-nhà nước của giai cấp công nhân và quần chúng nhân dân lao động

*theo nghĩa rộng:CMXHCN bao gồm cả 2 thời kì:cm về chính trị với nd chính là thiết lập nhà nước chuyên chính vô san va tiếp theo là thời kì giai cấp công nhân và nhân dân ldd sử dụng nhà nước của mình để cải tạo xh cũ về mọi mặt kinh tế,chính trị,văn hóa,tư tưởng....xd xh mới về mọi mặt nhằm thực hiện thắng lợi chủ nghĩa xh và chủ nghĩa cộng sản

*nguyên nhân

-do mâu thuẫn giữa nhu cầu phát triển của llsx với sự kìm hãm của quan hệ sx đã rở nên lỗi thời

-trong cntb llsx ngày cang phtr ngày càng có ính xh hóa cao mâu thuẫn gay gắt với quan hệ sx mang tính chất tư nhân tncn về tư liệu sả xuất

-biểu hiện mâu thuẫn trong lĩnh vực kinh tế là tính tổ chức tính kế hoạch cao trong từng doanh ngh ngày càng tăng với tính vô tổ chức,của sx toàn xh do tính cạnh tranh của nền sx hh tư bản cn tạo ra.qui luật cạnh tranh tính chất vô chính phủ trong sản xuất duới ch hê độ tbcn dẫn tới khủng hoảng thừa buộc 1 số doanh ngh phải ngừng sx->cuộc cmxhcn nổ ra là do nguyên nhân sâu xa là mâu thuẫn giữa llsx có tính xh hóa cao với tính chất tư nhân tư bản về tư liệu sx dưoi chủ nghĩa tư bản

*mục tiêu động lực,nội dung của cmxhcn

a/mục tiêu

giải phóng con người ,giải phóng xhoi khỏi sự áp bức bóc lột chuyển con ng từ vương

quốc của tất yếu sang vương quốc của tự do.mục tiêu cao cả đó phải dc thực hiện hóa qua từng chặng đường ,từng giai đoạn

c-muc tiêu cau gd thứ 1 là gccn phải đoàn kết với những người lao động khác thực hiện lạt đổ chính qu của gc thống trị boc lột

-mục tiêu gd 2 là gccn phải tập hơp các tâg lớp nhân dân ld vào công cuộc tổ chức 1 xh mới về mọi mặt

*động lực:

-gccn vừa là gc lãnh đạo vừa là động lực chủ yếu trong cmxhcn

+gc cn là spham của nền đại cnghiep do vậy ngày cang tăng lên về số lương nâng cao về chất trong xh hiện đại

+gccn là ll ld chủ yếu tạo nên sự giàu có của xh hiện đại là llxh đi đầu trong cuộc đấu tranh xóa bỏ chế đọ tbcn và trong công cuộc cải tạo xd cnxh

-gccn có nhiêu lơi ích cơ bản thống nhất với lợi ích của gccn ,gc này trở thành động lực to lớn trong cách mạng xhcn

*nội dung

-trên lĩnh vực chính trị:đập tan nhà nước của gc bóc lột ,gianh chính quyền về tay giai cấp công nhân nhân dân lao động đưa ng ld từ địa vị nô lêk lên địa vị làm chủ xh

-trên lĩnh vực kinh tế:phát triển kinh tế,không ngừng nâng cao nsld,cải thiện đời sống nhân dân.

+thay đổi vị trí vai trò của ngươi lao động đối với tư liệu sx chủ yếu,thay thế chế độ chiếm hữu tư nhân tbcn về tư liệu sx bằng chế độ sở hữu xhcn với những hình thức thích hợp,thực hiện những biện pháp cần thiết gắn ng ld với sx

+cải tạo qhe sx cũ xd qhe sx mới xhcn,phát triển llsx....

-trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa:cải tạo nền văn hóa cũ xh nên văn hóa mới xhcn ,xd con ngưoi mới xhcn,thực hiện việc giải phóng những ng ld về mặt tinh thần thông qua xd từng bước thế giới quan và nhân sinh quan mới cho ng ld hinh thành con ng mới xhcn

5, thế nào là lien minh công nông,vì sao nói lien minh công nông là 1 tất yếu tron CMxhcn ,phân tich nội dung và nguyên tắc cơ bản của khối liên minh công-nông-trí thức

Liên minh công nông la lien minh giữa gc công nhân và gc gc nông dân

*tính tất yếu khách quan của liên minh CN

-khối liên minh này dc hình thanh1 cách tự nhiên tất yêu có nguồn gốc từ trong long xh cũ.khi gc cn giành chính quyền rồi nhu cầu lien minh vẫn là tất yếu vì xh mới dc xd nên vẫn là xh mà chính quyền thuộc vệ nggưoi dân lao dông.trong sự ngh xdcnxh khối lien minh nay lien quan đến sư mệnh ls của gccn là gc lãnh đạo vận động tuyên truyênthuyet phuc các tầng lớp .liên minh này dc hình thanh cũng xuất phát tu bản than tầng lớp nông dân và trí thức

-cơ sở khách quan

+trong xh tbcn gccn ,gcnd cũng như nhiều tầng lớp ld khác đều là những ngưoi lao động ,đều bị áp bực boc lột

+trong qt xd chủ nghĩa xh nềh là 1n kinh tế quốc dân là 1 thể thống nhất của nhiều ngành nghề nhưng trong đó công ngh và nông ng là 2 nganh sx chính rong xh .nếu ko có sự lien minh chặt chẽ giưa công nhân và nông dân thì 2 ngành kinh tế này cũng như các ngành nghề khác ko thể phtr dc

+xét về mặt chính trị xa hội,gc công nhân ,gcndan và các tầng lớp ld khác là ll chính trị to lớn trong xd bảo vệ chính quyền nhà nước trongxd khôi đoàn kết dân tộc

a/nội dung

*liên minh về chính trị

-giải phong công nông trí thức khỏi áp bức xác nhận quyền làm chủ của họ nhằm mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH

-thống nhất mục tiêu chung dôc lâp dân toc và cnxh

-tao đkien để cho công nông trí thức tham gia tích cực vào nền dân chủ,dung hòa lập trương tư tươn giữa công nhân với nông dân và các tang lớp lao đong khác phải trên lập truong chính trị của gccn

-thường xuyê n tuyên truyền cungr cố niềm tin và nâng cao tinh thần trach nhiệm của công nong trí thức

-đảm bảo sự lãnh đạo của đảng công sản

*lien minh về kinh tế

Kết hợp đúng đắn lợi ích kinh tế của nông dân,công nhân và trí thức

-xd đúng đắn mục tiêu kinh tế và nhu cầu kinh tế của công nông tri thức và lien kết hộ lại với nhau

-xac định cơ cấu kinh tế mới 1 cách hợp lí cơ cấu công-nn-dịch vụ,xd cơ chế hợp tác lien kết giưa công nông trí thức

+thưc hiện đa dạng hóa sở hữu quản lí sử dụng các tư liệu sản xuất

+phát triển các hình thức giao lưu hợp tác lien kết giưax các chủ thể ,các nganh cac doanh ngh hợp tác với nhau

*văn hóa tư tưởng:tiến tới xd 1 xh ko chỉ là dân giàu nước mạnh mà còn là công bằng dân chủ văn minh để có đk đáp ứng 1 cách tối đa về nhu cầu văn hóa nhu câu của C_N-trí thức

-khuyến khích làm giau chính đang đi đôi với xóa đói giảm nghèo

-nâng cao trình độ văn hóa dân trí cho nhân dân chóng các biểu hiện tiêu cực và tệ nạn xã hội

-thực hiện tốt các chính sách xã hội

-qui hoạch đô thị phải gắn với xd nông thon mới gắn với phát triển khcn

b/những nguyên tắc cơ bản

-đảm bảo vai tro lãnh đạo của gc cn

-đảm bảo nguyên tắc tự nguyện

-kết hợp đúng đắn lợi ích của các chủ thể tham gia vào khối liên minh

6,pt tính tất yêu thay thế hình thái kinh tế TBCN băg CSCN,quan điểm phân kì của các nhà kinh diển về qt xây dựng và phát triển hình thái CSCN

7,pt tất yếu kết quả của thời kì quá độ từ CNTB sang cnxh,đặc điểm về kinh tế,chính trị,văn hóa tư tưởng trong thời kì này

a/tính tất yếu

-xuất phát từ yêu cầu của qui luật của sự phtr /;sự vật cũ kết thư\úc .sv mới ra đời bao h cũng trải qua 1 thời kì quá độ.yêu cầu này mang tính phổ biến trong cả tự nhiên ,xã hội và tư duy

-cm xh cn có những điểm khác biệt căn bản so với tất cả các cuộc CMXH đã từng diến ra trong ls

+về chế độ sở hữu :các cuộc cmxh trước đây chỉ là sự thay thế chế độ tư hữu này bằng chế độ tư hữu khác ,cmxhcn nhằm vào mục đích xóa bỏ chế độ tư hữu để xác lập chế độ công hữu mà công hưu và tư hữu là đối lập nhau nên quan hệ sx xhcn ko thể hình thành trong long xh cũ

+về chính qu và vai tro của quần chúng nhân dân:các cuộc cmxh trc chỉ là sự thay thế gc chính qu của gc boc lột này băng gc bóc lột khác .cmxhcn lại nhằm mục đích đập tan chính quyền của gc boc lột để thiết lập chính qu của công nhân và ng dân ld mà trong ls quần chúng ld chưa bao h nắm chính qu.việc nắm chinh qu và củng cố ch qu đối với quần chúng nd ld lại hoàn tòan mới ,cần có thời gian và thời gian đó chính là thời kì quá độ

+điểm bắt đầu và kết thúc của các cuộc cách mạng :các cmxh trước thường kết thúc ở bước giành chính qu vói cmxh cn giành chính qu mới là bước mở đầu của cuộc cm ,hơn nữa gc cn và quần chúng ld con phải sử dung bô máy của mình để cải tạo xh cũ và xd thanh công xã hội mới và cuộc cmxhcn sẽ chỉ kết thúc khi đã xd xong cơ sở về kinh tế chính trị văn hóa tư tưởng của cnxh

-thực chất của thời kì quá độ lên cnxh

Là thời kì cải biến cm sâu sắc toàn diện và triệt để về mọi mặt từ xh cũ sang xh mới xhxhcn,nó bắt đầu kể từ khi cmvs thành công .gcvs gianh dc chính quuyền và sẽ end khi đã xd xong cơ sở về kinh trrs chính trị văn hóa tư tưởng

b/đặc điểm của tky quá độ lên cnxh

*kinh tế:sự tồn tại của nền kinh tế nh thành phần đây là dd bao trum xuyên suốt của cả tky quá độ

-nền kinh tế nhiều thanh phần là tổng thể các thành phần kinh tế cùng tồn tạiben cạnh nhau vừa thống nhất với nha lại vừa mau thuẫn vớinhau vừa hợp tác với nhau lại vừa cạnh tranh lẫn nhau trong tki này

-sự cần thiết phai tôn tai nên kinh tế nhiều tp

+tki quá độ lên cnxh là tkif đấu tranh giữa các nhân tố cũ và mới ,cái cũ đang mất đi nhưng chưa mất hẳn cái mới đang hình thanh nhug còn non yeu song lại là nhân tố chi phối xu hướng vận động của nền kinh tế->trong nên kte phải có sự ton tai đan xen đông thời của cả những nhân tố cũ và những nhân tố mới và những nhân tố đó chính là nhưng thanh phan kinh te

+bước vào tky quá độ vốn dĩ là ko đồng đều về trinh đọ phtr của llsx và theo yêu cầu của quy luật quan hệ sx phải phủ hợp với tính chất và tribg độ của llsx đòi hỏi phải có nhiều hình thức khác của qh sx ,sự tương hợp giữa các hình thức khác cua qhsx với các trdo phát triển khác của llsx sẽ tạo nen các thanh phân kinh tế cung ton tai trg tki quá độ

+theo su phan tich li giai cua cac nha kinh điển thi rất hiếm khi tồn tại nền kinh tế mà trong đó chỉ có !1 thành phần mà tih phổ biến là sự tồn tại của nhiều tpkinh te

*chính trị:sự tồn tại của nhà nước chuyê chính với sự lãnh đạo của chính quyền của gccn đồi với toàn xh

*xã hội:sự tồn tại của nhiều giai cấp nhưng các qh gc trong tki nay ko con la qh mang tih dôi kháng;các gc ton tai trong tki quá độ:gc nong dân,công nhân,tư sản,tiểu tư sản và tâng lop trí thức,các gc này vưa hợp tác với nhau lại đtranh với nhau

*tư tưởng văn hóa:sự tồn tại nhiều hệ tư tương nhiều dòng văn hóa khác nhau cung ttai,các hệ tu tuong nay cung tồn tại và đtr với nhau

c/nội dung và nhiệm vụ của thời kì quá độ lên CNXH

-vêd kinh tế

+ptr llsx:để phtr llsx thì nhiệm vụ trọng tâm là CNH<HDDH nền kinh tế .thực chất cnh,HDH nền kinh te là qt cải biến căn bản toan diện các hoạt động sx,kinh doanh,dvu,quan lí kinhte xh tu sử dung sức lao đôngj là chính sang sd 1cach phổ biến sức ld cùng với công nghệ ,Phuong tiện và pp tiên tiến hien đại dựa trên sự phát triển của công ng nhăm xd cơ sở vật chất kth cho cmxh va tao ra nsld cao

+qhsx:xác lâp quan hệ sx mới.,phtr nền kinh tế nhieu tp để giải phóng mọi năng luc sx khai thác các tiềm năng kinh tế ,củng cố vai tr nên tảng của sở hưu công cộng

+mở rộng và nâng cao hieu quả của kinh tế đối ngoại,tranh thủ nguồn lực lợi thế bên ngoài kết hợp phát huy nguon lực lợi thế bên tring để thúc đây và tăng trg kt

-về chính trị:

+đấu tranh chông lại nhưng thế lực thù địch ,chống phá cnxh

+xd củng cố nền dân chủ xhcn bảo đảm quyền làm chủ của ndlao dông

+xd các tổ chức chính trị,xh để các tô chức để các tc chính trị,xh thực sự là nơi thể hiện quyền làm chủ của NDLD.

+Xd DCS ngày càng vững mạnh trong sạch ngang tầm với nghiệp vụ ở mỗi thời kì lich sử.

+Tuyên truyền ,phổ biến nhưng tư tưởng KH,CM của giai cấp công nhân ,giáo dục lối sông lành mạnh.

+Khắc phục nhưng tư tưởng và tâm lí cũ có ảnh hương đến tiến trình XDCNXH/

+XD nền VH mới XHCN đậm đà bản sắc dân tộc,tiep thu tinh hoa các nền văn hóa thế giới.

-Về văn hóa

+khắc phục các tệ nạn xã hội.

+Từng bước khắc phục chênh lệch về trình độ giữa các vùng miền ,nhưng tầng lớp dân cư.

+xd mối quan hệ tốt đẹp,bình đẳng giưa người với người

8,nêu các đặc trưng của XHCNXH về mặt kinh tế chính trị,vì sao nói CNXH và CNCS là giống nhau về bản chất nhưng khác nhau về trình độ phát triển

Đặc trưng của XHxhCN

-cơ sở vật chất kĩ thuật của xhxhcn là nền đại công ngh

-cnxh xóa bỏ chế độ TBCN thiết lập chế độ công hữu về tư liệu sx

-xhxhcn là 1 chế độ xh tạo ra dc cách tổ chức lao động và kỉ luật lao động mới

-xhxhcn là 1 chế độ xh thực hiện nguyên tắc phân phối theo lao động,đó là nguyên tắc cơ bản nhất

-xhxhcn là 1 xh mà ở đó nhà nước mang bản chất giai cấp công nhân,có tính nhân dân rộng rãi ,tính dân tộc sâu sắc

-xhxhcn là 1 xh đã thực hiện dc sự giải phóng con người khỏi ách áp bức bóc lột thực hiện bình đẳng xh,tạo điều kiện cho con nguoi phát triển toàn diện

CNXH và CNCS

*Giống nhau về bản chất

-đều nhằm vao mđ xóa bỏ chế độ ng bóc lột ng,xóa bỏa chế độ tư hữu,xd củng cố tăng cường chế độ công hữu

-nhằm xd nền kinh tế có trình độ phtr cao ,thỏa mãn ngày cang tốt hơn nhu cầu vật chất tinh than ngày càng tăng của mọi thành viên trong xh,xác lập nền dân chu tự do binh đẳng trong qh ng voi ng

*khác nhau về trình độ

-CNXH+:tuy llsx và nsld đã có nhứng bước phát tr,tiến bộ đáng kể song vẫn chưa đạt đến trạng thái dư thừa về của cải xh,nền sx chưa hoàn toàn mang tính chất xh trực tiếp

+về sở hữu vẫn tồn tại nhiều hình thức công hữu về tổ chức quan lí vẫn cân đến vai tro qki vĩ mô của nhà nước,về phân phối chưa thực hiện dc phân phối theo yêu cầu,vẫn phân phối theo lao động và vẫn mang dấu ấn của pháp quyền tư sản

+nền kinh tế vẫn là nền kinh tế hàng hóa,vẫn tồn tại quan hệ H_T,xh vẫn còn có gc vẫn còn có nn

-CNCS:llsx và nsld đạt đến trình độ rất cao ,sản phẩm và của cai xh ở trạng thái dư thừa vì vậy sản phẩm hoàn toàn mang tính chất xh trực tiếp,công hữu chiếm địa vị thống trị tuyệt đối ngtac phân phối sẽ là phân phối theo nhu cầu,sxhh sẽ bị loại trừ,xh ko còn gc ko còn nha nước