Đánh đổi là việc bỏ ra một nguồn lực nào đó (tiền, sức lực, tài sản, thời gian hay bất cứ thứ tài nguyên gì mà mình có) để thu được một nguồn lực khác mà mình mong muốn. Nói cách khác, cuộc sống luôn đòi hỏi phải đánh đổi một mục tiêu nào đó để đạt được mục tiêu khác. Việc lựa chọn quyết định dựa trên phân tích chi phí – lợi ích , tức là xem xét cái được nhiều hơn và được ít hơn giữa các phương án lựa chọn.

"Sự đánh đổi" rất hay được sử dụng trong đời sống xã hội như một phương cách để tồn tại do cái ta có thì ít, cái ta cần thì nhiều. Để nâng cao chất lượng cuộc sống, luôn phải cân nhắc đánh đổi giữa cái ta đang có và cái ta muốn có, cần phải có. Do quy luật về sự khan hiếm nên luôn tồn tại những sự đánh đổi khi thực hiện các sự lựa chọn.

Sự khan hiếm nảy sinh khi các nhu cầu  của con người lớn hơn các nguồn lực hữu hạn mà một cộng đồng hay địa phương vốn có, lớn hơn khả năng sẵn có về tài nguyên để thỏa mãn nhu cầu đó. Sự khan hiếm còn hàm ý rằng không thể theo đuổi cùng một lúc nhiều mục tiêu xã hội trên một số hạn chế các nguồn lực sẵn có, do đó dẫn đến việc đánh đổi . Đánh đổi khiến  mục tiêu phát triển này có thể xung đột với mục tiêu phát triển khác vì cùng dựa trên một loại tài nguyên. Sự mâu thuẫn của nhiều mục tiêu phát triển trên cùng một loại tài nguyên hạn chế tạo ra các xung đột môi trường mà nhiệm vụ của nhà quản lí là phải hóa giải được các xung đột đó càng sớm càng tốt.

Các nhà kinh tế học đã nói : “Chẳng có gì là cho không cả ” . Để có được 1 thứ ưa thích , chúng ta thường phải từ bỏ 1 thứ khác mà mình thích . Ra quyết định đòi hỏi phải đánh đổi mục tiêu này để đạt dc 1 mục tiêu khác

Nói cách khác, quá trình phát triển đòi hỏi phải đánh đổi một mục tiêu nào đó để đạt được mục tiêu khác có ích lợi hơn với chủ sở hữu, trong những phạm vi pháp luật cho phép .

 Như chúng  ta đã biết, đối vs doanh nghiệp thì mục đích của họ là tối đa hoá lợi nhuận, vì vậy họ luôn luôn phải đối mặt vs sự đánh đổi, phải lựa chọn quyết định sx cái gì, cho ai, để làm gì. Để có đc hàng hoá chất lượng tốt giá cao thì doanh nghiệp phải trả giá cho chi phí nhân công, máy móc, khi quyết định chi tiêu thêm cho một trong những hàng hoá trên, nên cuối cùng các doanh nghiệp này kiếm đc ít lợi nhuận hơn. Để đưa ra đc quyết định tốt nhất, doanh nghiệp phải đối mặt  vs sự đánh đổi để đạt đc những lợi nhuận cao.

VD: Một trong những thách thức lớn của điện lực VN là nâng cao NSLĐ. Để giải quyết vấn đề này cần phải có 1 giải pháp đồng bộ, trong đó cơ bản vẫn là đổi mới quản lí tiền lương ngành điện, làm cho tiền lương trở thành động lực thực sự thúc đẩy sản xuất phát triển, đổi mới quản lí tiền lương. Trước hết phải bắt đầu đổi mới từ nhận thức, quan điểm xây dựng và phương pháp quản lí tiền lương tốt

Đối vs người tiêu dùng và hộ gia đình: mục đích của họ là tối đa hoá lợi ích. Hãy xem xét quyết định chỉ tiêu của gia đình của các bậc cha mẹ, họ có thể mua thực phẩm, quần áo hay quyết định đưa cả nhà đi nghỉ. Họ cũng có thể tiết kiệm 1 phần thu nhập cho lúc về già hay cho con đi học ĐH. Khi quyết định chi tiêu thêm cho 1 trong những hàng hoá trên, họ có ít đi để chi tiêu cho những việc khác.

VD: để quyết định cho con đi học ĐH HUBT, các bậc phụ huynh chi phí một khoản trong thu nhập. Thay vì tiết kiệm số tiền đó để xây nhà.

Cũng giống như các hộ gia đình , Xã hội phải đối mặt với nhiều quyết định. Xã hội phải quyết định cần làm những công việc gì và ai làm việc đó. Xã hội cần có một số người sản xuất lương thực, một số người làm may mặc và số khác lại làm dịch vụ,... Sau khi đã phân bổ mọi người và các nguồn lực khác (đất, nhà xưởng, máy móc) cho những ngành nghề khác nhau, xã hội còn phải phân bổ sản lượng sản phẩm và dịch vụ mà họ đã sản xuất ra. Xã hội phải quyết định việc ai ăn no và ai ăn ngon; ai đi xe con và ai đi xe buýt, ai mặc ấm, ai mặc đẹp.

 Vấn đề quản lý nguồn lực của Xh có ý nghĩa rất quan trọng bởi lẽ nguồn lực thì có giới hạn chứ ko phải là vô tận . Khái niêm khan hiếm hàm ý XH vấp phải nguồn lực giới hạn vì thế ko thể sx sản phẩm và dịch vụ với số lượng theo như ham muốn của mọi người dc . Ta thấy rõ ràng là , hộ gia đình ko thể đáp ứng mọi ham muốn của mọi người trong gia đình , thì XH cũng vậy cũng thể đem lại cho tất cả mức sống cao theo như mong muốn của mọi người dc . Và sự đánh đổi quan trọng nhất trong Xh hiện đại là giữa môi trường trong sạch và mức thu nhập cao . Ngày nay đất nc đang trên đà phát triển , cồn nghiệp hóa hiện đại hóa đóng vai trò chủ đạo trong nến kinh tế , nâng cao mức sống của người dân . Xong đó cũng đồng nghĩa với việc ko khí đang ngày càng ô nhiếm  nặng nề , nguồn tai nguyên cạn kiện nó ảnh hưởng rất lớn tối môi trường sống của con người

Và 1 sư đánh đổi khác mà XH đối mặt là công bằng và hiệu quả , trong đó : Hiệu quả có nghĩa là Xh thu nhập kết quả cao nhất từ nguồn lực cao nhất của mình . Công bằng hàm ý ích lợi thu dc từ các nguồn lực khan hiếm đó dc phân phối công bằng giữa các thành viên trong XH

 Và đối với bản than tôi là 1 sinh viên tôi phải quyết định phân bổ nguồn lực quý báu nhất của mình là thời gian . Tôi có thể dung toàn bộ thời gian để nghiên cứu kinh tế học , dung toàn bộ thời gian để nghiên cứu tâm lý học , hoặc phân chia thời gian giữa 2 môn học đó . Đối với mỗi h học môn này , tôi phải từ bỏ 1 h học môn kia . Đối với mỗi h học tôi phải từ bỏ 1 h mà lẽ ra tôi có thể ngủ trưa , xem tivi , hoặc đi làm thêm .

Ý nghĩa : Chúng ta cần phải ý thức dc rằng  riêng việc con người phải đối mặt với sự đánh đổi ko cho cta biết họ sẽ hoặc cần ra những quyết định nào . 1 SV ko nên từ bỏ môn tâm lý học chỉ để tăng thời gian cho việc nghiên cứu môn KT học . Xã hội ko nên ngừng bảo vệ môi trường chỉ vì những quy định về môi trường làm giẩm mức sống vật chất của cta . người nghèo ko thể bị làm ngơ chỉ vì việc trợ giúp họ làm bóp méo các kích thích làm việc . Mặc dù vậy , việc nhận thức dc sự đánh đổi trong c.sống có ý nghĩa quan trọng bởi vì con người có thể ra quyết định tốt khi họ hiêu rõ những p. án lựa chọn mà họ đang có . Có thể thấy điều này rất quan trọng đối với mỗi cá nhân nói riêng và mỗi quóc gia nói chung

 Đứng trước bất kỳ sự lựa chọn nào con người cũng phải xem xét lợi ích và chi phí để đưa ra quyết định đúng đắn trong việc đánh đổi ko nên bỏ tất cả thời gian giả trí vào việc học tập nghiên cứu