STARCRAFT - BROOD WAR

CÁC CHIẾN THUẬT CĂN BẢN

START Page

NEWBIE 2

Những yếu tố Newbie cần luyện để khắc phục 4

TERRAN

Terran vs Zerg 7

Terran vs Protoss 9

Terran vs Terran 11

PROTOSS

Protoss vs Terran 15

Protoss vs Zerg 18

Protoss vs Protoss 21

ZERG

Giới thiệu về chủng tộc Zerg 24

Zerg vs Zerg 30

Bắt đầu trận đánh 0 second:

Select Commander Centre, Nexus hoặc Hatchery và train 1 dân với 50 mineral đầu tiên.

Bất kì race nào (Terran, Protoss, Zerg) và bất kì match up nào, việc đầu tiên bạn phải làm là chia dân kiếm tiền.Chia dân kiếm tiền (cloning) khi bắt đầu trận đánh rất quan trọng, nếu chậm hơn đối thủ chỉ 1,2s lúc đầu hoặc chia dân ko đúng cách là đã có thể phản ánh sự chênh lệch trong trình độ của người chơi. Có 2 cách chia cơ bản, tuỳ thuộc vào khả năng micro (điều khiển vi mô) của bạn.

+ Cách 1: Select 4 SCVs (drones, probes), right click vào một cục mineral, sau đó giữ shift + left click vào 1 cái icon bất kì của SCV dưới toolbar (thanh điều khiển), lúc này sẽ chỉ có 3 SCVs selected, tiếp tục right click vào một cục mineral bên cạnh, sau đó shift + left click để trừ đi một con SCV. Lặp lại như thế 3 lần (tất nhiên càng nhanh càng tốt) bạn sẽ có 4 con SCVs mining 4 cục mineral khác nhau.

+ Cách 2: Select 4 SCVs, right click vào một cục mineral, khi 4 con SCVs bắt đầu di chuyển thì select từng con một và right click vào những các cục mineral khác nhau. Cách này có lợi thế là bạn sẽ không cần phải shift + left click (=deselect) 3 lần nhưng đòi hỏi bạn phải rất chính xác và rất nhanh khi select từng con SCVs trong đám SCVs đang chạy rất nhanh.

Rất nhiều người đi theo cách 2 và thường kết thúc với cảnh 2 con SCVs mining 1 cục mineral, vì không đủ nhanh để tách hoàn toàn 4 con một lúc. Vì vậy, tuỳ bạn lựa chọn xem cách nào phù hợp với mình hoặc có thể stick với cách riêng của bạn (nếu không phải 1 trong 2 cách trên). Thường thì thời gian chia dân chỉ =< 1 giây, nếu bạn chia >=2 giây thì chắc chắn có vấn đề.

Newbie(người mới chơi)

Theo tâm lý chung, newbie (người chơi dở, mới tập chơi) thường là mục tiêu cho mọi người chê cười, gièm pha. Vì vậy chẳng ai muốn mình bị mọi người gọi là newbie cả, mà cũng chẳng có ai trong thâm tâm lại tự nhận mình là newbie cả. Thế nhưng oái oăm thay, bạn lại là người rơi vào nhóm người newbie, vậy thì bạn phải xử xự ra sao ? Đừng hoang mang lo lắng, tất cả những điều trên là hoàn toàn sai lầm. Hãy bình tĩnh xem xét lại vấn đề, bạn sẽ thấy làm newbie là cả một nghệ thuật. Những điều bạn sắp đọc sẽ hoàn toàn thay đổi cách nhìn của bạn về newbie !!!

Tại sao newbie lại bị người ta chê cười?

Khả năng thứ nhất, người chê cười newbie là người huênh hoang, có thói quen chê bai người dở hơn mình. Khả năng này rất nhỏ, hơn nữa loại người này cũng sẽ không tiến xa bao nhiêu đâu. Vì vậy với loại người này bạn không cần phải bận tâm.

Khả năng thứ hai là một khả năng chiếm phần đa số, được giải thích như sau: như chương 2 đã đề cập, một người cho dù chơi giỏi đến đâu thì trước đó người đó cũng bắt đầu bằng trình độ newbie như mình. Và để từ newbie trở thành expert như bây giờ, người đó phải trải qua một quá trình tập luyện lâu dài cũng như hy sinh nhiều thứ. Hãy thử đặt mình vào vị trí một gosu. Mình bỏ ra bao nhiêu công sức và thời gian để tập luyện được như ngày hôm nay, vậy mà bỗng dưng từ đâu một newbie xuất hiện: "hehe, mấy you chơi starcraft được lâu chưa mà nổ dữ vậy, nghe sao .... quá thui để tui chỉ cho you chiêu này nhe, lúc đang chơi mà nhấn vào dòng chữ show me the money là tiền vàng sẽ lên nhiêu vô kể. Tui con mấy chiêu độc lắm, năn nỉ đi tui sẽ chỉ cho".... vì vậy đối với newbie, những người chơi giỏi tuy không cố ý nhưng cũng có cảm giác chán nản, khinh thường.

===> Nghệ thuật thứ nhất dành cho newbie: khi post bài, chat hay nói một câu gì đó mang tính chất kinh nghiệm, kiến thức của trò chơi, tốt nhất là nên kèm theo câu: "mình cũng chỉ mới tập chơi thôi, không biết cái này có đúng không, mấy you giúp mình nha".

Con đường từ newbie thành expert!!

Đây sẽ là thử thách đầu tiên của bạn. Gần 1/2 số newbie bỏ cuộc ngay từ giai đoạn đầu tiên vì chán nản. Có rất nhiều lý do:

- Khi mới làm quen với game, bạn chưa quen với giao diện và cách điều khiển game. Bạn kết luận là game này quá khó mà không biết rằng bất cứ ai khi bắt đầu làm quen với game đều gặp khó khăn như vậy.

- Bạn bỏ qua một số bước tập luyện cơ bản và nhảy ngay sang việc chơi mạng, chơi custom game. Kết quả là chiến thuật của bạn khô khan, bị hạn chế, bạn kết luận rằng starcraft là một game nghèo nàn chiến thuật, chơi rất chán.

- Bạn chỉ biết chơi những map nhiều tiền, bị loá mắt bởi những trận đánh toàn 200 units, loá mắt bởi những trận đánh toàn những loại quân đắt tiền như carrier, battle cruiser... Kết quả là nền tảng chiến thuật của bạn bị sai lệch, bạn kết luận rằng starcraft chỉ quanh quẩn có thế và chuyển sang game khác.

===> Nghệ thuật thứ hai dành cho newbie: Kiên nhẫn !!! Nếu đã quyết định chơi thì phải chơi đến cùng và chơi cho ra trò. Con đường trở thành expert tuy gian nan, đầy thử thách nhưng rồi bạn sẽ thấy hiểu nhiều hơn, cái hay, cái kỳ diệu của starcraft từ từ hiện ra, rất thú vị. Starcraft được chọn là môn thể thao quốc gia của Hàn Quốc, một cường quốc chơi game online, là có lý do của nó.

Sau khi đã nắm vững hai nghệ thuật cơ bản trên, bạn đã đủ tiêu chuẩn để bước vào bài học chính thức đầu tiên liên quan đến Starcraft. Nên nhớ rằng Starcraft cũng như bao game khác rất cần newbie, cần những người mới tập chơi như bạn để tiếp tục tồn tại và phát triển. Hãy tự hào rằng mình là một newbie.

FAQ(Những câu hỏi thường gặp)

1/ Để trở thành gosu thì cần những gì ?

Có 3 thứ cần thiết: đĩa starcraft/broodwar, internet connection và thời gian.

2/ Phải mất bao lâu mới trở thành gosu ?

Tuỳ theo khả năng của bạn. Thông thường, nếu tập luyện khá thường xuyên thì để trở thành người chơi có trình độ trung bình mất khoảng từ 3-6 tháng, để trở thành chơi giỏi mất khoảng 6-12 tháng. Sau đó thì bạn sẽ phải tập luyện nữa để tiến xa hơn.

3/ Mình không lên được battle.net, không xem được replay, làm thế nào bây giờ?

Hãy update starcraft của bạn lên version 1.10 để có thể xem được replay. Hãy xem chi tiết hơn tại đây:

http://www.gamevn.com/forum/showthread.php?t=24432

4/ Chủng tộc nào là chủng tộc mạnh nhất ?

Không có chủng tộc nào mạnh nhất cả mà mỗi chủng tộc có một điểm mạnh và điểm yếu riêng. Nhìn chung cả ba chủng tộc mạnh ngang nhau.

5/ Loại unit nào mạnh nhất trong game ?

Không có loại unit nào mạnh nhất cả. Mỗi unit đều có điểm mạnh và điểm yếu riêng. (Nhưng cái hay của Starcraft mà ít game chiến thuật khác sánh kịp, đó là những unit thời kỳ đầu như marine, zergling, zealot lại luôn hữu dụng từ đầu cho đến tàn trận mà không bị các loại unit cao cấp làm lu mờ.)

6/ Chiến thuật nào là mạnh nhất ?

Không có chiến thuật nào mạnh nhất cả. Bất cứ chiến thuật nào cũng có chiến thuật khác đối phó lại. Vì vậy chiến thuật phải tuỳ theo chiến thuật của đối phương mà thay đổi. Nhưng nếu chưa biết được chiến thuật của đối phương thì nên dùng chiến thuật nào linh hoạt, dễ xử lý tình huống nhất.

7/ Người mới tập chơi nên tập chơi race nào ?

Đầu tiên, nên đánh cả 3 chủng tộc cho đến khi nắm vững những điều cơ bản của từng chủng tộc. Sau khi trình độ đã lên mức trunh bình, đầu tiên nên chuyên về chủng tộc protoss vì chủng tộc này khá dễ điều khiển và chiến thuật cũng đa dạng. Nếu chơi protoss cảm thấy hợp thì có thể theo đuổi luôn, nếu không thấy hợp thì có thể chuyển sang chơi terran vì terran khá giống protoss, tuy không đa dạng trong chiến thuật bằng nhưng rất đa dạng trong micro và lợi dụng địa hình. Cuối cùng nếu cũng thấy không thích hợp thì có thể chuyển sang chơi zerg. Chơi zerg không khó, nhưng để chơi giỏi thì là chuyện khác

8/ Replay down ở đâu ?

Để xem được replay phải có starcraft version tương ứng, replay copy vào thư mục Starcraft\Maps\Replays

http://www.wgtour.com/rep.php?datab=broodwar

http://www.yaoyuan.com

http://www.starcraftgamers.com/replays.php?i=rep

http://www.teamliquid.net/replay/index.php

Những yếu tố newbie cần tập luyện để khắc phục

Như chương 2 đã đề cập, có một số yếu tố mà những newbie hay mắc phải. Bây giờ ta hãy xem xét lại từng yếu tố một:

1- Hiểu biết cơ bản về starcraft:

Có thể nói đây là bước khởi đầu, nền tảng nhất cho một người mới tập chơi. Việc đầu tiên nhất khi làm quen với starcraft là chơi những màn campaign. Nên hoàn thành những màn campaign này 1-2 lần. Nên chơi màn campaign của bản starcraft: original trước rồi chơi campaign của bản starcraft:broodwar. Điều này sẽ giúp bạn rất nhiều trong bước khởi đầu.

Sau khi chơi xong những màn campaign, bạn hãy tập chơi custom, đấu với computer ở những map nhỏ, ít tiền. Hãy giành thời gian ra để thí nghiệm, thử nghiệm những kiểu xây khác nhau: lúc nào thì xây nhà farm, lúc nào thì xây barrack, tại sao ? xây lúc nào là tốt nhất? Ngoài ra bạn nên lên trang web này để tìm hiểu kỹ hơn về kiến thức cơ bản trong starcraft:

http://www.battle.net/scc/GS/

Tính cho đến thời điểm đó, ít nhất bạn phản nắm vững các phần sau:

- Đặc điểm các loại unit của từng race, tên gọi

- Giá xây dựng, giá upgrade của unit và công trình.

- Các hotkey để xây công trình, hotkey để xây lính.

Đối với size unit và loại damage, kiến thức này có lẽ đối với người mới tập chơi rất khó nhớ, nhưng sau khi đã có kinh nghiệm trận mạc, bạn sẽ thấy được sự ảnh hưởng của điều này và lúc đó chắc chắn bạn sẽ nhớ.

2- Quen chơi map nhiều tiền hay ít tiền:

Như đã đề cập ở trên, đánh map nhiều tiền sẽ làm nền tảng chiến thuật của bạn bị sai lệch. Khi chơi map nhiều tiền, mọi thứ đã có sẵn, bạn sẽ không cần phải expand hay tranh giành mỏ phụ với đối thủ. Lúc này chơi starcraft cũng như đá bóng mà trong sân có 22 quả bóng, mỗi người một quả chẳng ai giành ai cả. Hơn nữa bạn sẽ không có cảm giác "tốn tiền" khi xây các loại lính đời cao, cảm giác "tốn tiền" khi lính mình chết một cách vô ích. Cuối cùng những loại lính đắt tiền đối với bạn cũng là rẻ tiền nên bạn sẽ có nhìn nhận sai lầm về tính hiệu quả của các loại unit.

3- Xem replay của gosu bao giờ chưa

Dĩ nhiên, với người mới tập chơi, xem replay của những gosu như nada, boxer có lẽ chỉ hiểu được vài phần trăm. Tuy đối với newbie, việc xem replay chưa quan trọng bằng việc tập luyện, nhưng đối với player trình độ trung bình, điều này rất quan trọng, nó giúp bạn có khái niệm về những gì mình phải hướng đến. Bạn sẽ biết thế nào là micro, thế nào là dàn quân, tấn công, phòng thủ, do thám, ..v...v.... Hơn nữa yếu tố này là một trong những yếu tố bắt buộc phải có trước khi đọc phần B,C và D của bài viết này.

4- Kỹ thuật điều khiển quân(micro)

Vì chơi map ít tiền nên việc chết ít quân hơn hay chết nhiều quân hơn rất quan trọng. Sau khi đã chơi xong campaign và nắm vững những kiến thức cơ bản, bạn nên tìm hiểu về micro tại đây:

http://www.gamevn.com/forum/showthread.php?t=24421

cũng như kết hợp với việc xem replay và tập luyện để thấy kết quả của mình.

Đây là một số map dành riêng cho việc tập luyện micro, bạn chơi những map sau ở chế độ "use map setting". Chú ý là nên chơi xong những màn campaign và phải có những kiến thức cơ bản trước khi chơi những map này.

http://www.yaoyuan.com/download.php?action=map&id=108

http://www.yaoyuan.com/download.php?action=map&id=107

http://www.yaoyuan.com/download.php?action=map&id=127

http://www.yaoyuan.com/download.php?action=map&id=124

5- Chỉ số APM (ActionPerMinute - độ nhanh tay, đo bằng chương trình bwchart trên www.bwchart.com)

Đối với newbie thì thường là chỉ số apm vào khoảng 60 trở xuống. Để tăng chỉ số apm lên nữa thì bạn phải tập luyện nữa sao cho những thao tác cơ bản như xây lính, xây công trình gì, xây như thế nào, tấn công như thế nào, ..v...v..... đã trở thành phản xạ, hãy từ từ cố gắng chơi nhanh hơn, luôn giữ cho mình hoạt động chứ không ngồi không một chỗ chờ tiền tăng lên. Ngoài ra không được để tiền tăng lên quá 1000 mà phải xài liên tục.

Đối với những người trình độ trung bình trở lên thì chỉ số apm vào tầm khoảng 90-100. Thế nhưng để chơi zerg có hiệu quả thì chỉ số apm của bạn còn phải cao hơn nữa. Lúc này hãy tập làm quen với group control bằng hotkey, tập suy nghĩ nhanh hơn và tập khả năng multitasking, sẽ đề cập đến trong một bài viết gần đây.

6,7- Tư duy chiến thuật và kinh nghiệm chiến trường

Nhiều người cho rằng không nhất thiết phải đánh trên battle.net mới trở thành cao thủ. Điều này khá sai lầm. Những chiến thuật, phong cách được sử dụng trên battle.net hiện nay là kết quả được đúc kết có thể nói là từ 5 năm nay. Tất cả những chiến thuật không hiệu quả đều đã bị đào thải hoặc sẽ tỏ ra hoàn toàn yếu kém, những chiến thuật, phong cách hiệu quả đã được chọn lọc và tồn tại. Nếu bây giờ bạn bắt đầu từ số không thì trong vòng 1 năm, bạn không thể thử nghiệm và đúc kết được những phong cách chơi mà các gamers trên battle.net đã đúc kết từ 5 năm nay.

Vì vậy, nếu có điều kiện và may mắn search được cdkey, hãy lên gateway asia đánh 1vs1. Nếu bạn toàn thắng, có nghĩa là bạn chưa gặp được người chơi giỏi, hãy tiếp tục đánh cho đến khi gặp được người chơi giỏi hơn mình. Nếu bạn toàn thua, điều này cũng không quan trọng, nó sẽ giúp bạn có kinh nghiệm hơn. Bạn chỉ nghe nói đến vulture rush mà chưa được tận mắt chứng kiến thì bây giờ bạn sẽ được trực tiếp cọ xát với những chiến thuật này và biết được tính hiệu quả thực sự của nó.

Nếu bạn không có cdkey xịn, bạn có thể vào free server, tuy trình độ gamer ở freeserver không bằng các gateway của blizzard, bạn có thể đấu với những thành viên của gamevn trên diễn đàn và xem replay nhiều hơn để học hỏi thêm kinh nghiệm.

TERRAN

Terran vs Zerg

Sau khi hoàn thành việc chia dân, công việc tiếp theo của bạn là tiếp tục sản xuất SCVs. Khi số SCVs đạt đến khoảng 8 hoặc 9/10, chọn 1 SCV xây 1 nhà Supply Depot. Trước khi xây Supply Depot, có thể dùng con SCV đấy lượn một vòng trong căn cứ của bạn tại vùng giáp ranh để kiểm tra xem có Overlord của địch ko. Nếu có => căn cứ của địch nằm sát cạnh bạn. Nếu không, coi như loại được một khả năng.

+9th SCV xây supply depot, xây ở đâu là tuỳ chiến thuật, nếu định đánh fast teck (sau khi lên barrack lên thẳng Factory, StarPort), bạn nên xây Supply tại đường lên của căn cứ để bịt lại, thường là 2 supply depots + 1 barrack là có thể bịt được đường lên tại vị trí 12,2, và 6. Riêng vị trí số 7 chỉ cần 1 supply+1 barrack.

+10th SCV đi do thám (scouting,reckoning): nên nhớ là con SCV do thám này RẤT QUAN TRỌNG. Có thể lập đạo (grouping) con SCV này để dễ điều khiển (ví dụ: Ctrl+1 khi select con SCV đó). Nên nhớ là bạn phải điều khiển làm sao để con dân do thám này ở càng lâu trong căn cứ của địch càng tốt. Để biết khi nào thì địch nâng cấp nhà, khi nào xây sunken ở mỏ phụ, v.v... Tóm lại là càng lâu càng tốt.

+9th SCV sau khi xây Supply Depot, tiếp tục xây Barrack. Từ đây trình tự xây của bạn sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào chiến thuật mà bạn đã chọn (cân nhắc sau khi con SCV do thám đã tìm được vị trí căn cứ địch).

Chiến thuật cổ điển (Classic): 12th hoặc 13th SCV xây tiếp 1 barrack khác, bơm 2 marines ra chỗ đường lên, xây nhà gas (Refinery), bơm tiếp 2 marines khác rồi xây nhà Academic, bơm tiếp 2 marines, rồi xây Supply depot. Tiếp tục bơm marines cho đến khi xây xong nhà Academic thì xây 2 medic. Rồi nâng cấp Stimpack. Lúc này nếu bạn làm việc đúng công suất thì sẽ có khoảng 1 đạo (1 dozen = 12) marines và 2 medics. Kéo đi đến trước nhà của Zerg, trước khi đi nhớ xây thêm 1 medic + 1 firebat rồi để hold position tại đường lên phòng khi bạn kéo marine đi đối thủ sẽ thừa cơ lùa zergling vào. Hết 10 phút.

Chiến thuật fast teck: chiến thuật này chỉ được thực hiện nếu bạn quyết định đánh dropship nhanh. Vì thường thì Zerg player luôn có sunken bịt trước lối vào tại mỏ phụ nhưng ít khi có sunken trong mỏ chính. Nếu dropship đủ nhanh thì có thể gây thiệt hại nặng cho kẻ địch và thậm chí có thể dẫn đến kết thúc trận đánh. Trình tự nên là như sau, sau khi xây 1st Barrack, xây Refinery, rồi dùng supply depot thứ 2 để chặn kín hoàn toàn đường vào căn cứ. liên tục bơm marine từ barrack duy nhất, khi có khoảng 100 gas và 200 mineral, teck lên nhà Factory. Vẫn tiếp tục train Marine và xây thêm supply depot. Khi xây xong Factory, xây ngay Starport và academy. Nên nhớ là xây academy sau khi xây Starport. Hoàn thành Starport, upgrade add-on Control Tower và nâng cấp Stimpack. Bơm 1,2 con Medic và tối thiểu 1 firebat. Chọn 1 group 1 medic, 6 marines và 1 firebat cho đi đến trước căn cứ địch, lúc này Dropship cũng vừa bay đến, load tất cả lên và phần sau dành cho bạn tự quyết định ...

Chiến thuật expo nhanh: Chiến thuật này được [Red]Nada áp dụng trong nhiều trận đánh T vs Z của Lost Temple, khá hiệu quả nếu bạn đủ nhanh tay nhanh mắt trong việc fân bố công việc. Đầu tiên lên 2 Barrack như bình thường, nhưng chỉ bơm 1,2 con marine ra chỗ đường lên (tôi giả sử con SCV do thám của bạn vẫn đang sống sót và chạy lanh quanh trong căn cứ của địch.) Nếu thấy địch chỉ xây 1 hoặc 2 cặp Zergling. Bạn có thể ngừng xây marine (tối đa 4 con) để dành tiền xây Commander Centre (CC) thứ hai ở gần đường lên căn cứ của mình. Sau khi bắt đầu xây CC thứ 2, xây Refinery + Academy ngay lập tức. Tiếp tục bơm marine cho đến khi nhà CC xây xong, lift up và hạ xuống mỏ phụ của bạn + xây medics + upgrade Stimpack. Vậy là đã xong chiến thuật expo nhanh, từ đây số mineral và gas bạn kiếm sẽ dần dần nhiều hơn Zerg, nhưng bạn phải phòng thủ tốt trong những đợt tấn công đầu tiên của địch và chờ cho đến thời điểm thích hợp. Thời điểm thích hợp đó rất tiếc không nằm trong khuôn khổ tranh luận của topic này ^^. Note nhỏ là chiến thuật expo nhanh rất dễ bị phá sản nếu Zerg player liều chết kéo cả đám combination của Lurker, Zergling và Hydra vào mỏ phụ của bạn, đó là lí do tại sao phòng thủ sống sót trong thời gian đầu của trận đánh lại rất quan trọng với chiến thuật này.

Chiến thuật Fast tanks: 2 rax -> Refinery -> Factory -> Academy. Điểm mấu chốt của chiến thuật này là kiếm càng nhanh 100 gas càng tốt. Sau khi Factory hoàn thành, xây 1 tank và upgrade Siege Mode. Lúc này Academy cũng phải xong, bạn xây 2 medics + upgrade Stimpack rồi kéo cả đám gồm khoảng 10 Marines, 2 medics, 1 tank đến trước căn cứ địch. Rồi cứ thế mà từ từ chống tăng lấn vào. Chiến thuật Fast Tank nếu đánh đúng kiểu có thể kết thúc trận đấu trong vòng 8-11 phút.

Chiến thuật Fast Upgrade: 2 rax -> Refinery -> Engineering Bay -> Upgrade Weapon -> Academy -> có thể thêm 1 rax nữa. Chiến thuật này nâng cấp weapon sớm + mass marines, có từ 2->4 medics. Ko phổ biến cho lắm và nếu trình độ điều khiển không cao thì rất có thể sẽ phí phạm Marines dưới sức tấn công khủng khiếp của Lurker và Fast Zergling (fastling) kết hợp. Nhưng nếu trình độ micro cao thì ko có vấn đều, 1 con marine attack 6 damage nếu được nâng cấp lên +1 damage thì 20 con marine sẽ là +20 damage attack, sử dụng kết hợp với Stimpack, sức tấn công sẽ được tăng lên đáng kể, ko muốn nói là khác biệt hoàn toàn.

Xin lưu ý cho tất cả các chiến thuật trên, sau khi có Academy và Add-on Comsat (nhà "soi"), bạn phải quét ngay một nhát (scan) vào căn cứ của Zerg để xem Zerg teck lên Lurker hoặc Multalisk. Nếu là Lurker thì sau khi kéo quân khỏi căn cứ nên xây bunker tại đường lên đề phòng bị đánh úp. Nếu là Multalisk thì phải xây Engineering Bay -> Turret để bảo vệ căn cứ của mình.

Chiến thuật Rush Bunker: Có 2 thể loại Rush bunker, rush bunker để hù doạ đối phương và Rush bunker phân định thắng thua ngay từ lúc bắt đầu trận đánh. Đối với chiến thuật rush bunker hù dọa, bạn vẫn lên 2 rax lúc đầu như bình thường. Khi con SCV do thám tìm thấy căn cứ của Zerg và thấy nhà Hatchery đang morphing tại mỏ phụ thì lập tức xây bunker ngay tại đó, lúc này 2 rax ở nhà cũng đã lần lượt hoàn thành. Bạn gửi thêm 1,2 SCVs tới chỗ bunker đang xây và bơm marines thẳng ra chỗ Bunker. Cách này thường không thành công đối với cao thủ vì khi bạn đã có bunker xây xong thì Zerg cũng đã có khoảng 6 zerglings, cho nên chỉ mang tính chất hù doạ làm đối phương rối tay lúc đâu.

Rush bunker Serious: Vắn tắt: 9th SCV xây Rax (Lưu ý là xây barrack trước khi xây Supply Depot). 10th SCV scouting, đủ 100 mineral xây supply depot, SCV, 150 mineral xây tiếp 2nd rax. 10th SCV xây bunker ở mỏ phụ của địch, gửi 1 hoặc 2 con SCVs ra tiếp viện + bơm marine thẳng ra bunker đang xây. Nếu thực hiện thành công thì Marine của bạn chắc chắn sẽ chui vào bunker trước khi Zerglings của đối thủ xuất hiện. Phần còn lại chỉ là tiêu diệt dần dần hoặc thất bại hoàn toàn, tuỳ vào trình độ micro của bạn.

Trên đây là toàn bộ những chiến thuật cơ bản có thể dùng để khai cuộc Match up Terran vs Zerg. Tất nhiên là còn rất nhiều chiến thuật quái đản khác nữa (vd Floating, double Wraiths), nhưng chúng chỉ bất ngờ, với khả năng thành công rất thấp (rất ít người dùng, thường có tính ngẫu hứng) nên LT sẽ nói trong 1 dịp khác nếu có thời gian.t

Terran vs Protoss

Teck lên 1 chú Tank càng sớm càng tốt.

Trình tự phát triển lúc đầu giống như T vs Z. Nhưng khi xây Supply Depot đầu tiên (9th SCV), bạn NÊN (a big should) xây ở gần đường lên để bịt kín đường vào căn cứ của mình. Sau đó xây Barrack bên cạnh, hãy tưởng tượng Barrack này như cánh cửa ra vào của căn cứ của bạn, lift up và land on^^. 10th SCV cử đi scouting, đủ 100 mineral thì xây Refinery để kiếm gas ngay lập tức. Tại thời điểm này hoặc sớm hơn, nếu scout probe của địch đã tìm thấy căn cứ của bạn, tránh ko được để cho probe của địch giết con SCV đang xây Barrack, cách đơn giản là select 1 SCV bất kì đang mining ra attack vào probe. Một khả năng rất nguy hiểm khác là con Probe đó lao vào xây nhà Assimilator ngay tại mỏ gas của bạn, TUYỆT ĐỐI KHÔNG ĐƯỢC ĐỂ KHẢ NĂNG NÀY XẢY RA, tôi sẽ nói vắn tắt lí do, có thể hiểu đơn giản thế này, nếu để Probe xây Assimilator, bạn sẽ ko thể teck lên tank được mà phải chuyển sang chiến thuật 2 Rax (Barrack), chiến thuật này gần như vô dụng khi chống lại bất kì unit nào của Protoss (Dragoon, Dark Templar, Templar, Reaver), nếu protoss player có trình độ nhất định thì khả năng thua của bạn sẽ >70%. Vì vậy, khi thấy con Probe tìm thấy nhà bạn và lao thẳng vào trong (thông thường nếu ko định xây Assimilator, con probe sẽ lẩn quẩn ở chỗ Barrack để giết SCV của bạn), ko được chần chừ mà xây ngay nhà Refinery, nếu không đủ mineral, có thể Cancel SCV đang được xây trong CC để lấy lại tiền.

Trong trường hợp xấu nhất là bị xây Assimilator, bạn chỉ còn 1 cách là lên 2 Rax, Academy, rồi sử dụng chiến thuật M&M (Marines&Medics) cơ bản trong những phút đầu, sau đó nếu đủ gas thì dần dần chuyển sang những chiến thuật dưới đây.

Chiến thuật cổ điển (classic): Xây nhà Supply Depot thứ 2 bịt đường vào, đợi đủ 100 gas 200 minerals -> 1st Factory, tiếp tục đợi đủ 100 gas và 200 minerals khác để xây 2nd Factory, sau khi Factory thứ nhất xây xong, upgrade add-on Machine Shop. Xây 1 con tank để chống lại Dragoon của địch đến quấy phá ở phía ngoài đồng thời nâng cấp khả năng đặt mìn (Vulture Mines) của Vulture. Lúc này thì 2nd Factory cũng đã hoàn thành, xây vulture liên tục, teck lên Vulture Speed sau khi hoàn thành Vulture Mines, khi được khoảng 4 con thì lift up Barrack (mở cửa ra vào ^^), rồi kéo đến nhà của địch. Lưu ý là tại thời điểm này thường sẽ có 1 observer của địch trong căn cứ của bạn nên khi kéo vulture đi luôn giả sử rằng kẻ địch đã biết. Vì vậy nên tránh đi đường thẳng mà nên đi đường lòng vòng (hoặc có thể dùng 1 SCV đi trước làm mồi nhử (baiting)), tóm lại là cố gắng chui vào nhà của địch mà giết dân phá hoại. Vulture thứ 5 và thứ 6 thì rải mìn quanh mỏ của bạn (đề phòng reaver, dark templar drop), và đường lên căn cứ (đề phòng dark templar). Nếu 4 con Vultures cử đi lúc đầu ko làm ăn được gì thì nên cử thêm 2 con vulture khác rải mìn ở tất cả các mỏ khác trên bản đồ để kiểm soát. Nâng cấp Siege Mode của Tank tại Add-on Machine Shop và xây Engineering bay. Lúc này nên chuyển sang xây Tank, khi đã được một số lượng kha khá (khoảng 4,5 con, cái này tuỳ theo định nghĩa "kha khá" của bạn) thì kéo tanks, vultures và vài con SCV đến nhà địch, mục đích chính là bịt cửa ra vào của Protoss hoặc chỉ cần kiểm soát lối ra vào của nhà mình. Nếu cảm thấy chưa đủ thì có thể chọn cách an toàn là vừa xây mỏ phụ, vừa tiếp tục bơm tanks, vultures và xây thêm Factory. Số nhà Factory khi có 1 CC hoạt động nên là 3 (2 nhà xây Vultures, 1 nhà xây Tank), nếu có 2 CC cùng hoạt động thì nên là 6 (3 nhà xây Vultures, 3 nhà xây Tanks. Chắc cũng hết 10 mins đầu rồi.

Chiến thuật dropship: Chiến thuật dropship đơn giản là teck lên tanks với Siege Mode rồi đem thả vào mỏ của địch để quấy phá trong những phút đầu. Chiến thuật này đặc biệt hiệu quả khi căn cứ của bạn nằm sát với căn cứ của địch. Ví dụ bạn ở vị trí 12, địch ở 2. Bạn ở 6, địch ở 9 và ngược lại, vì những vị trí này tuy xa ở đường bộ, nhưng lại quá gần ở đường "chim bay" ^^.

Sau khi xây Barrack và Refinery như ở chiến thuật classic như trên. Đợi đủ 100 gas và 200 mineral rồi xây nhà Factory. Nên nhớ là chỉ xây duy nhất một nhà Factory, trong khi chờ đợi có thể bơm 3,4 marines ra đứng hold position ở dốc vào căn cứ, thêm supply depot nếu đủ tiền. Hoàn thành Factory, upgrade Machine shop và xây Starport ngay lập tức. Sau khi có add-on Machine shop, tuỳ theo lượng tiền/gas của bạn hiện thời, có thể upgrade Siege Mode ngay lập tức hoặc để muộn hơn (ko thực sự cần thiết phải upgrade ngay). Nhưng phải luôn luôn bơm 1 tank ra để chống lại đợt harrassment đầu tiên của Dagroon. 1st Tank xuất hiện thì Starport cũng hoàn thành, upgrade Control Tower và ... ngồi đợi ... xây dropship. Xây tiếp 2nd Tank + phải upgrade Siege mode lúc này nếu chưa làm lúc trước. Xây Engineering Bay và tiếp tục xây thêm tank từ Factory duy nhất, khi Dropship xuất hiện lập tức load 2 tanks vào dropship bay thẳng đến căn cứ địch (bạn có thể bay đường vòng nếu thích an toàn, nếu timing chuẩn thì dropship sẽ ra trước khi observer của địch bay đến căn cứ của bạn), đồng thời xây Turret bao quanh mỏ (khoảng 2 cái ở mỏ chính, 1 cái ở đường ra vào).

Điều khiển dropship là nhân tố quyết định của chiến thuật này, khi đã vào căn cứ địch, phải luôn đặc biệt để ý xung quanh, tuỳ theo tình hình mà hành động.

Trong trường hợp thuận lợi nhất "vườn không nhà trống", thả tanks xuống giữa (bên cạnh) mỏ của địch, bật Siege Mode (dân tình hay gọi là "chống càng") rồi cứ nhằm dân mà bắn. Nếu phát hiện dragoon hoặc zealot của địch xuất hiện, có thể chọn 1 trong 2 cách: tiếp tục nhằm dân mà bắn tiếp nếu nhìn thấy còn nhiều dân túm tụm, hoặc "rút càng" load lên dropship rồi tẩu thoát nếu khoảng cách còn đủ xa.

Trong trường hợp có dragoons đứng canh trong mỏ địch rồi thì có thể lượn ra ngoài mỏ phụ của địch kiểm tra, rồi bay một vòng quanh bản đồ nếu thích, hoặc có thể bay ngược vào trong để câu giờ và giữ chân địch tại căn cứ.

Khi có khoảng 4 tanks (2 tanks trong dropship, 2 tanks xây ở nhà), thì mineral của bạn sẽ có xấp xỉ 400 mineral, xây Commander Centre(CC) thứ 2 rồi tiếp tục giống như chiến thuật classic.

Mục đích của chiến thuật này là giết được càng nhiều probes càng tốt, thậm chí có thể xây tiếp dropship thứ 2 nếu đợt đầu thất bại. Việc chênh lệch trong số dân kiếm tiền (nếu thực hiện thành công chiến thuật này) sẽ dẫn đến chênh lệch đáng kể trong quân số và chiến thắng là điều tất yếu. Dropship Strategy dành cho những ai có khả năng micro cao vì điều khiển dropship rất khó.

Chiến thuật expo nhanh: về mặt cơ bản, chiến thuật expo nhanh của Terran vs Toss tương tự như expo nhanh của Terran vs Zerg, điểm khác biệt duy nhất là bạn sử dụng Tanks thay vì marine để phòng thủ chặt chẽ trong những phút đầu. Trình tự xây giống như chiến thuật dropship cho đến khi hoàn thành 1st Factory, bạn ko xây Starport mà xây 1 tank + upgrade Siege Mode. Xây tiếp con tank thứ 2, lúc này bạn sẽ có khoảng 400 mineral, xây 2nd CC -> Engineering Bay -> Turret. Chiến thuật này tương đối an toàn trong phần lớn trường hợp vs Protoss, với điều kiện bạn bố trí tanks hợp lí (khoảng cách vừa đủ trong 70 ô grid-tầm bắn của Siege Mode tank, vị trí là ở cửa ra vào, tại mỏ chính, đồng thời mỗi tank nên có 1 turret đứng cạnh. Sau khi xây xong 2nd CC, lift up và hạ xuống (land on) mỏ phụ, xây tiếp Factory thứ 2 và thứ 3, liên tục bơm tanks (nên nhớ là chỉ tanks, no vulture) cho đến khoảng 1 đạo (12) thì nâng cấp Vulture Mines và Vulture Speed. Rồi chuyển sang xây cả Vulture lẫn Tanks. Không nhất thiết phải xây Starport và dropship ngay vì khi thực hiện chiến thuật expo nhanh, bạn sẽ cần rất nhiều tiền và gas để xây Tanks và Turrets chống lại các đợt tấn công của Protoss.

Chìa khoá của chiến thuật này là sự cẩn thận bố trí các unit phòng thủ, tuy nhiên chiến thuật này rất dễ bị phá nếu đối thủ phát hiện và chỉ tập trung xây Dragoon và Speed Zealot + Shuttle. Nếu "sống sót" qua được khoảng 10 phút khai cuộc thì chắc chắn lợi thế thuộc về bạn.

Chiến thuật khai cuộc của Terran đối với Protoss không nhiều, và hiếm có (chỉ hiếm thôi, chứ không phải là không có) trận đánh nào giữa Terran và Protoss lại kết thúc trong 10 phút đầu. Muốn chiếm thế chủ động, bạn phải tập luyện rất nhiều những kĩ năng bố trí Tanks Sieged mode, xây Turrets và điều khiển Vultures. Liên tục (khoảng 2 phút một lần) scan căn cứ của Protoss để xem được khi nào đối phương chuyển chiến thuật (thường là lên CarrierS) còn kịp thời đối phó.

Keep Dropping and Harrassing like Mad.t

Terran vs Terran

Theo một cuộc bình chọn trên website: www.sclegacy.com cách đây đã khá lâu thì match up TvT là match up nhàm chán (boring) nhất trong tất cả các cặp đấu. Nhưng theo ý kiến riêng của LT thì match up này vẫn đứng trên ZvZ (chỉ có Rush Multalisk và Zergling :(,match up mà chẳng biết đến bao giờ mới có thời gian viết).

Chiến thuật khai cuộc của Terran vs Terran ban đầu chỉ bao gồm 3 chiến thuật cơ bản, đó là Goliath Drop, Siege Tank Rush và Double Wraiths. Sau này chỉ có thêm chiến thuật Vulture Rush (được sử dụng nếu bạn có trình độ micro cao). Như vậy có thể thấy rõ ràng là số lượng chiến thuật của match up này khá nghèo nàn. Tuy nhiên cũng cần lưu ý là trận đấu TvT được quyết định thường chỉ trong một cuộc chạm trán duy nhất khi một bên dùng toàn lực tấn công bên kia. Những thời điểm còn lại đều là những cuộc phá hoại mỏ phụ của nhau, Dropship thả Siege Tanks và Goliaths một cách nhàm chán và đơn điệu. Vì thế, khả năng quan sát nhận định tình thế (scouting bằng SCV, scanning liên tục bằng add-on comsat) và tính quyết đoán (sự dứt khoát lúc nào là lúc tấn công) mang tính chất rất quan trọng đối với kết quả thắng bại của trận đấu (hình như đối với match up nào cũng thế => whatever).

Những giây khởi đầu của trận đấu diễn ra cũng giống như đối với những match up khác. Tuy nhiên, vị trí xây Supply Depot đầu tiên không nhất thiết phải ở vị trí bịt đường lên căn cứ như đối với Protoss. Đối với những người chơi tốt, thì việc có bịt hay không cũng không quan trọng, vì Terran có một khả năng đặc biệt mà không một race nào có được, đó là các Building có thể Lift Up và bay được. Bạn hãy tận dụng khả năng đặc biệt này để do thám căn cứ của đối phương và quyết định chiến thuật của mình. Nếu xem replays của các cao thủ trên thế giới (và hầu hết người chơi Terran bây giờ), dễ dàng để ý thấy ai cũng tuân theo một quy trình sau:

Xây 1st supply depot => 1st barrack => Refinery => 1st marine (đi giết scouting SCV của đối phương hoặc đứng canh trên dốc) => LIFT UP barrack và bay qua căn cứ của địch => 1st Factory => 2nd Supply Deport. Đến đây bạn có thể chọn cho mình 1 trong 4 chiến thuật sau:

Goliath Drop: Chiến thuật an toàn nhất, bản thân LT luôn luôn sử dụng chiến thuật này vì khả năng phòng thủ cũng như tấn công hoàn hảo của nó. Goliath có thể chống lại Vulture bằng cách chặn trên dốc; chống lại Wraiths bằng ground-to-air rockets rất mạnh (mạnh nhất trong các units chống không của Starcraft 30+12); nếu điều khiển khéo léo thì còn có thể tấn công phá hoại rất hiệu quả bằng Dropship. Tuy nhiên chiến thuật này có yếu điểm là nếu đối phương chủ động phòng thủ bằng Siege tanks thì khả năng phá hoại của Goliaths sẽ giảm đi đáng kể. Build order của chiến thuật này như sau:

1st Factory => 2nd Supply Deport => 2nd Factory => Armory & 1st Starport.

Sau khi Armory hoàn thành lập tức xây 2 goliaths và add-on Control Tower để xây Dropship. Nếu bạn làm đúng trình tự với timing chuẩn thì khi có Dropship đầu tiên thì sẽ có 4 Goliaths. Vào thời điểm này, nếu đối phương tấn công thì hãy dùng goliaths để phòng thủ, Dropship "rỗng" có thể bay thẳng đến căn cứ địch để hù dọa và quan sát. Còn nếu đối phương phòng thủ thì load 4 goliaths lên Dropship và mang đi phá hoại. Lưu ý, nếu dropship bay vào căn cứ đối phương toàn Siege Tanks và Turrets (như đã nói ở trên) thì tốt nhất đừng nên thả xuống mà chỉ nên bay quanh quẩn vòng ngoài nhằm phá hoại mọi công trình mở rộng (e.g. supply deports, commander center,...) nằm ngoài vùng "phủ sóng" của Siege Tanks. Sau đó, add on Machine Shop vào Factory để teck lên Siege Tank và tiếp tục xây Dropship.

Siege Tank Rush: Được ăn cả, ngã về không. Chiến thuật này có thể dùng khi nhà Barrack của bạn đang bay trong căn cứ của địch và quan sát thấy đối phương không teck lên tanks (ko nhìn thấy Addon Machine Shop ở nhà Factory). Tầm nhìn bao quát trên không của Barrack chính là "con mắt" chỉ điểm cho những họng pháo (plasma cannon) có sức tàn phá khủng khiếp của Siege Tanks. Tuy nhiên, nếu rush thất bại, thì hậu phương rỗng tuếch của bạn cũng sẽ ko chống chịu được lâu khi đối phương phản công bằng bất cứ loại units gì (wraiths, goliaths hay thậm chí là tanks).

Build order như sau:

1st Factory => Add on Machine Shop => 2nd Supply Deport => 2nd Factory => Upgrade lên Tanks Siege Mode + liên tục sản xuất Tanks và kéo qua căn cứ địch, nhớ kéo thêm vài ba chú SCV để có thể chủ động sửa (repair) những chiếc Tanks đã bị tổn thương. Đến thời điểm này, nếu có dư 125 mineral thì lập tức xây Engineering Bay để cộng thêm vài cái Turrets đảm bảo chắc chắn cho Tanks ko bị Dropship hay Wraith quấy rầy. Rồi sau đó cứ lấn dần Sieged Mode Tanks vào sâu trong căn cứ đối phương.

Double Wraiths: BẤT NGỜ, phức tạp trong điều khiển và khả năng thất bại tương đối cao là đặc điểm của chiến thuật này. Double Wraiths (máy bay tàng hình) chỉ đơn giản là xây 2 nhà Starports cùng một lúc sau khi hoàn thành nhà Factory đầu tiên. Điểm quan trọng nhất khi dùng chiến thuật này là bạn phải chắc chắn căn cứ ko còn scouting SCV và Barrack của địch chưa bay đến nơi. Build Order như sau:

1st Factory => 2 Starports (chú ý, nên xây Starport tại ví trí góc xa nhất của căn cứ của bạn so với căn cứ của địch để cho thời gian scouting Barrack địch phát hiện ra là lâu nhất) => 2nd Supply Deport => để dành đủ Mineral và Gas để xây 2 chiếc máy bay cùng một lúc sau khi hoàn thành Starports. Khi 2 chiếc đầu tiên vừa xuất xưởng và bay đến phá hoại căn cứ đối phương, lập tức add on Control Tower vào một Starport để Upgrade Cloaking Field (khả năng tàng hình). Starport còn lại tiếp tục xây Wraiths.

Điều khiển Wraiths như thế nào? Mục đích phá hoại là nhiệm vụ chính của chiến thuật này, vì vậy, khả năng điều khiển micro là nhân tố quyết định. Phải đảm bảo tiêu diệt TẤT CẢ các units hay buildings có khả năng phát hiện tàng hình (99% ở đây là Turrets và Addon Comsat). Nhưng khả năng không-đối-đất của Wraiths là rất kém (damage point 8), vì vậy, nên chọn cách khôn ngoan là giết những SCVs đang xây Engineering Bay, Academy, và Turrets. Trong khi đó ở nhà xây Addon Machine Shop để teck lên Siege Tanks và kết thúc trận đấu.

P/S: Nếu thất bại trong việc dùng Double Wraiths để tấn công trong những phút đầu tiên, bạn không nên phí phạm những chiếc máy bay này mà hãy dùng nó kết hợp với Dropship để thả Tanks lên núi phá hoại mỏ phụ của địch vào những thởi điểm tiếp theo của trận đấu.

Vulture Rush: Đây là chiến thuật đòi hỏi khả năng micro rất cao vì Vulture là Unit có tốc độ NHANH NHẤT trong Starcraft (sau khi đã nâng cấp Ion Thruster), thêm vào đó khả năng đặt mìn (Spider Mine) ko cho phép một lúc đặt 3 quả (sử dụng phím Shift để queuing actions) mà phải đặt từng quả một => phải nhanh tay ^_^. Chiến thuật được sử dụng nếu đối phương ko dùng Barrack để bịt cửa (trong phần lớn trường hợp), điều khiển vultures lao thẳng vào căn cứ, đặt mìn trước nhà Factory, tiêu diệt Tanks hoặc Goliaths và quan trọng nhất là giết càng nhiều SCV càng tốt.

Build Order:

1st Factory => 2nd Supply Deport => 2nd Factory => add on Machine Shop cho cả 2 Factory => Upgrade Ion Thruster và Spider Mine + bơm Vultures liên tục sang căn cứ địch => Nếu tự tin thì có thể xây thêm một Factory nữa cho nó "xôm" :).

Ghi chú: khi bị Vulture Rush, hãy nhớ những loại units sau ko bị mìn của Vulture tổn thương:

+ SCVs

+ Vultures themselves => Vultures chống lại Vultures

+ Tất cả các units bay trên không ^^. Bạn nên lập tức ngừng xây dropship mà chuyển sang Wraiths.

+ Drone của Zerg

+ Probe và Archon của Protoss

Nghệ thuật đánh Tanks vs Siege Mode Tanks (exclusive ^_^): Tanks ở chế độ bình thường (Tank mode) độ sát thương là 30+6, tầm bắn khoảng 4 đến 5 ô grid, nhưng DI CHUYỂN ĐƯỢC. Trong khi Tank ở chế độ "chống càng" (Siege mode) thì độ sát thương là 75+15 (unit bắn trên bộ mạnh nhất trong SC), tầm bắn đến 12 ô grid, nhưng ko DI CHUYỂN ĐƯỢC. Vì thế nếu muốn dùng Tank bình thường đấu với Tank "chống càng", bạn phải hiểu được qui tắc bắn của Tank "chống càng". Yếu điểm quan trọng nhất của Siege Mode Tanks là chúng bắn theo thứ tự TRƯỚC SAU đối với units (ai lao vào trước sẽ dính đạn trước), và theo thứ tự CAO THẤP đối với buildings (khi Tanks bắn buildings, chúng sẽ bắn Canon, Turret, Bunker, Sunken Colony và Spore Colony trước khi bắn các buildings khác). Vì vậy, để chống lại Siege Mode Tanks, hãy dùng SCVs hoặc các units rẻ tiền khác (vultures, hay thậm chí Goliaths) cho chúng lao vào trước để hứng loạt đạn đầu tiên, sau đó ngay lập tức cho Tanks thường lao vào, chống càng lên hoặc tấn công trực tiếp. Khả năng thành công sẽ là rất cao.

Nắm vững những chiến thuật trên, bạn đã có thể vào trận TvT một cách tự tin nhất, tất nhiên là còn phải tập dượt thật nhiều những kĩ thuật khác ví dụ như khả năng điều khiển Dropship (Dropship Management); cách bố trí Siege Mode Tanks xen lẫn với Turrets để phòng thủ; v.v...

PROTOSS

Protoss vs Terran

Protoss vs Terran có lẽ là match up nhàn nhất trong những phút đầu nếu so sánh với P vs Z và P vs P (phần lớn trường hợp). Mức độ điều khiển và sự đòi hỏi khả năng micro không cao như khi gặp Zerg hay Protoss. Thêm vào đó, nếu đứng ở vị trí Terran Player, gặp Toss có lẽ là đối thủ khó chịu nhất (với Stats 2xx-20 của LT trên server PDS1, có đến 12 trận thua Protoss, 6 thua Zerg <== vì thua ít cho nên nhớ,cho nên rất ghét Protoss ^^). Vì vậy, khi ProToss vs Terran bạn là người có lợi thế trước hết, lí do sẽ được sáng tỏ dần dần trong bài viết. 1 điểm quan trọng đối với match-up này là khả năng micro cao (điểm Actions Per Minute (APM) cao) không được coi là nhân tố quyết định trận đánh, mà chiến thuật bạn sử dụng sẽ quyết định tất cả.

Chú ý: Do đặc điểm unit của Protoss phần lớn ở dạng machinery (máy móc), nên hầu hết người chơi Terran đều lựa chọn unit ở dạng machinery để chống lại (vultures, tanks, goliaths). Có một số units cơ bản của Protoss bạn luôn luôn phải nhớ và thành thạo cách sử dụng, đó là Zealot, Dragoon, Observer và Shuttle. Thêm vào đó, do match up này không phân chia các loại chiến thuật ngay từ đầu giống như của Terran mà phụ thuộc vào từng mốc thời gian. Ở những mốc thời gian nhất định, tuỳ theo tình thế mà bạn quyết định chiến thuật nào sẽ phù hợp với mình. Vì vậy tôi sẽ chia bài viết này theo các mốc thời gian rồi phân chia chiến thuật có thể dùng được trong những thời điểm đó.

Trình tự phát triển lúc đầu (chia dân, kiếm tiền, xây probes) như các race khác. Cho đến con probe thứ 7 hoặc thứ 8, lúc này bạn sẽ có xấp xỉ 100 mineral, select 1 probe ra xây 1st Pylon ở gần đường lên căn cứ.

Nói qua một chút về 'nghệ thuật' xây Pylon của Protoss. Như các bạn đã biết Pylon là công trình (building) dùng để liên kết (connecting) và cung cấp năng lượng (energy supply) cho mọi buildings khác của Protoss (trừ Nexus, Assimilator và Pylon). Nếu tìm hiểu kĩ hơn, mỗi Pylon sẽ chiếm 2x2 ô (grid) và có khả năng bao phủ 12x6 ô (grid), nếu biết tính toán diện tích này, bạn có thể đặt Pylon trên núi, xây công trình ở dưới đất (vd: cannon), hoặc ngược lại, rất có lợi trong việc mở rộng căn cứ (expo) và phòng thủ. Hơn nữa, Pylon còn cung cấp cho bạn một tầm nhìn khá rộng, vì thế, các cao thủ Protoss thường bố trí Pylon tại các góc cạnh của căn cứ, vừa tiện cho việc quan sát phòng thủ, lại có tác dụng che dấu những công trình quan trọng.

Sau khi xây 1st Pylon, xây Gateway đầu tiên. Đợi đủ 100 mineral, xây Assimilator. Lúc này khi 1st Gateway đã được hoàn thành (bạn sẽ có khoảng 13,14 probes), xây Cybernetics Core (hotkey:BY 200 mineral) rồi 2nd Pylon ngay lập tức. Trong khi chờ đợi Cybernetics Core, tiếp tục xây probes và dành nhiều thời gian hơn điều khiển con probe scouting đã gửi đi lúc đầu. Nếu may mắn lọt được vào trong căn cứ của Terran (trong 66% trường hợp - 66% có nghĩa là bạn tìm được căn cứ của địch đầu tiên hoặc thứ hai trong ba chỗ cần tìm), chú ý quan sát xem Terran xây 1 hay 2 nhà Factory. Nếu chỉ có 1 nhà Factory duy nhất hoàn thành(cho đến khi con probe đấy bị "thịt") thì có thể Terran đánh dropship hoặc expo nhanh. Nếu thấy bắt đầu xây nhà Factory thứ 2, thì chắc chắn Terran sẽ đánh Vulture mines.

Sau khi Cybernetics Core đã định hình, xây một nhóc Dragoon để giết con SCV scouting trong căn cứ của bạn, nếu không có con SCV nào thì mang . Đến đây thì có vôDragoon đến thẳng căn cứ của địch để harrass supply depot số chiến thuật cho bạn chọn.

Chiến thuật cổ điển (classic): Có 3 loại chiến thuật cổ điển.

Nâng cấp Dragoon Range -> 2nd goon -> 2nd Gateway <-> 3rd Pylon -> Robotics Facility -> 3rd & 4th goons -> 4th Pylon -> Observatory(VO). Chiến thuật này nâng cấp sớm nhanh khả năng bắn xa của Goon, dùng khi bạn muốn quấy phá căn cứ của Terran từ sớm. Cách này bị nhược điểm là có observer khá muộn và khả năng rush của ranged goons lúc đầu thành công thấp (vì kể cả khi goons đã được nâng cấp tầm bắn thì vẫn kém tầm bắn của tanks, nếu người chơi terran căn tầm chuẩn thì goons sẽ chỉ đứng ngoài supply depot "nhảy múa" mà không thể vào trong được). Tuy nhiên lại có ưu điểm trong việc phòng thủ chống lại dropship nếu căn cứ địch ngay sát căn cứ của bạn.

Robotics Facility -> 2nd goon <-> 3rd Pylon -> Nâng cấp Dragoon Range -> 2nd Gateway -> Observatory(VO). Xây Robotics Facility ngay sau dragoon đầu tiên sẽ giúp bạn có Observer từ rất sớm, nhờ đó mà biết được đối phương đánh chiến thuật gì. Nhược điểm là nếu đối thủ chơi tổng lực, om quân ngay từ đầu (cả marines, tanks và Vultures) rồi rush bạn từ sớm (theo kiểu "được ăn cả ngã về không") thì số lượng dragoons ít ỏi lúc đầu khó có khả năng chống lại đội hình toàn ngôi sao kia ^^.

3rd Pylon -> 2nd goon -> Robotics Facility -> Nâng cấp Dragoon Range -> 2nd Gateway -> 3rd Goon -> Observatory(VO). Build order (trình tự xây) này khá an toàn, dùng được trong mọi trường hợp, bạn sẽ có observer vừa kịp lúc và số lượng dragoon cũng vừa đủ để ép Terran lúc đầu (hoặc phòng thủ ở nhà nếu muốn). 1/2 số người chơi Toss chọn chiến thuật này. 1/2 còn lại chọn 1 trong 2 chiến thuật kia hoặc những chiến thuật dưới đây!

Chiến thuật Dark Templar Drop: Sử dụng đặc biệt hiệu quả khi căn cứ của bạn sát với địch (12 với 2, 6 với 9), điều kiện duy nhất là không được để đối phương phát hiện, đơn giản chỉ là chắc chắn không còn con SCV scouting trong căn cứ (nếu cẩn thận hơn thì vận dụng cách xây pylon "nghệ thuật" hoặc dùng hẳn một probe đi đến "chỗ kín" trên bản đồ để xây 3rd pylon). Xây tiếp dragoon thứ hai, nhưng KO được nâng cấp Dragoon Range. Nếu đủ 150 mineral 100 gas, lập tức xây Citadel of Adun (hotkey:VC), kế tiếp bằng 3rd Pylon và 2nd Gateway. Khi 2nd goon xuất hiện, bạn có thể mang 2 con goons đến nhà địch bắn vài cái lấy lệ (thực ra là để đánh lừa là chính). NHƯNG TUYỆT ĐỐI KHÔNG ĐƯỢC ĐỂ CHẾT 1 CON GOON NÀO. Lý do đơn giản vì khi đánh Dark Templar Drop hay bất cứ thể loại drop nào, quân số của bạn sẽ ít hơn hẳn đối phương, vì vậy "tránh voi chẳng xấu mặt nào", bảo toàn quân số để phòng thủ nếu đối phương rush (đánh nhanh). Chờ đến khi đủ 200 mineral 200 gas thì xây Robotics Facility (VR), lúc này Citadel of Adun cũng đã xong, lập tức xây Templar Archives (VT). Ngừng sản xuất probe và bơm 2 Zealots trong lúc chờ đợi (ko xây goons vì phải để dành gas để xây Dark Templar (125 mineral 100 gas)). Xây 4th Pylon, lúc này bạn đã có 2 Dragoons, 2 Zealots, nhà Templar Archieves và Robotics cũng đang dần dần hiện ra. Xây 1 Shuttle và 2 Dark Templar đồng thời kéo quân đến trước cửa nhà đối phương để đánh lạc hướng. Phần còn lại của trận đấu chỉ là load Dark Templar và thả vào căn cứ địch, kĩ thuật cần chú ý là khi thả Dark xuống, giết ngay bất cứ cái Turret nào đã xây hoặc bắt đầu xây trong mỏ chính. Lúc này lực lượng của đối phương sẽ tập trung tại mỏ chính để tìm cách giết 2 "SCV killer", bạn làm thêm 2 Dark Templar nữa ra phía trước căn cứ địch, rồi liên tục bơm dark templar vào nhà địch để quấy phá. Ở nhà expo và dần dần chuyển sang chiến thuật classic để kết thúc trận đấu!

Chiến thuật Reaver Drop: Build order tương tự như classic loại 2. Tuy nhiên, sau khi Robotics Facility hoàn thành thì bạn không xây Observatory mà xây Robotics Support Bay (VB), ko xây 2nd gateway vì chắc chắn sẽ không đủ tiền. Trong thời gian chờ đợi, tiếp tục xây goon từng con một đồng thời xây một Shuttle ra và giấu vào góc nào đó của căn cứ, bạn cũng có thể dùng shuttle này để chở probe ra một trong 2 đảo ở góc bản đồ rồi quay lại. Khi Reaver xuất hiện, load 1 Reaver 1 dragoon (hoặc 2 zealots) bay thẳng đến căn cứ địch.

Thả Reaver như thế nào? Chiến thuật Reaver cũng giống như dropship của Terran, mục đích chính là GIẾT DÂN của đối phương. Tuy nhiên có một vài điểm cần lưu ý. Khi bay vào căn cứ địch, nếu thấy bóng của Sieged mode tanks (Tank đã "chống càng"). Tuyệt đối không thả Reaver xuống trong tầm bắn của tanks, thay vào đó có thể thả Zealots hoặc dragoon xuống trước đỡ phát đạn đầu tiên của Tanks rồi Reaver xuống sau. Nếu có Turrets trong mỏ chính có (hoặc không có) kèm tanks thì thả Reaver xuống ở tầm vừa đủ để bắn nổ turret (2 phát đạn), rồi load lại lên và thả vào đám dân. Nếu may mắn thả được vào giữa đám SCV đang kiếm tiền, thì cứ nhằm dân mà bắn, sử dụng shift+Attack để chọn lần lượt. Nếu dùng được 1 Reaver giết 8-12 dân thì bạn đã quá thành công.

Reaver Drop chỉ thích hợp với những người có trình độ micro cao. Vì bạn phải dành một lượng thời gian tương đối đáng kể để điều khiển shuttle trong khi vẫn đảm bảo mọi thứ ở nhà diễn ra theo đúng trình tự.

Protoss expo như thế nào và khi nào thì nên expo?

Không giống như Terran hay Zerg, các Units của Protoss đều rất đắt tiền và chiếm từ 2 đơn vị trở lên (ngoại trừ Probe và ObserveR), cộng thêm vô số các upgrades với chi phí chẳng hề nhỏ chút nào làm ta có thể dễ dàng tưởng tượng ra nhu cầu tài chính của Protoss lớn đến đâu.

Step-by-Step expo: Khi có khoảng 6 dragoons (quân số khoảng 39-41), bạn sẽ có 400 minerals, lập tức xây mỏ phụ thứ nhất ở cạnh nhà (nếu đã có hoặc chuẩn bị có shuttle = phòng thủ trên núi), hoặc ở phía trước nhà (nếu chưa có shuttle hoặc Terran đánh dropship). Sau đó chuyển sang xây Citadel of Adun (VC) để nâng cấp Speed Zealot và xây thêm Gateway. Các thời điểm expo tiếp theo sẽ là sau những lần chạm trán với Terran và bạn là người có lợi thế (giữ ko cho Terran ra khỏi căn cứ hoặc tiến sát đến căn cứ của bạn).

Double expo: Cũng vào lúc có 6 dragoons, xây 1 nhà Nexus tại mỏ phụ cạnh nhà rồi đợi thêm 400 mineral khác để xây thêm 1 Nexus nữa tại mỏ chính bên cạnh hoặc mỏ phụ ở phía trước cửa. Các cao thủ Protoss thường chọn mỏ chính bên cạnh và phát triển nó như một căn cứ thứ 2. Cách này có lợi thế là nếu Terran có xu hướng phòng thủ lúc đầu, bạn sẽ khá thoải mái trong việc mở rộng căn cứ cũng như gia tăng khoảng cách cả về kinh tế lẫn quân số. Nhưng (lại là nhưng), nhưng nếu đối thủ Terran sử dụng thành thạo Dropship hoặc Vulture thì khả năng thành công mở rộng mỏ phụ thứ hai sẽ không lớn. Ngay cả trong trường hợp đó, bạn vẫn là người có lợi thế vì mỏ phụ thứ hai sẽ có tác dụng như mồi nhử (baiting) đối với đối phương.

Bảo vệ mỏ phụ như thế nào? Do tính chất của nhà Nexus là đắt tiền (đắt hơn Hatchery của Zerg 100 minerals), không cơ động (không thể lift up như CC của Terran), khả năng chịu đòn thấp (plasma shield của Protoss có sức chịu đựng chỉ khoảng 2/3 so với hitpoint bình thường) nên Nexus rất dễ bị phá huỷ. Chỉ cần 2 tanks ở Sieged mode bắn một chục phát là đi đời 1 cái Nexus. Thêm vào đó, số lượng probes "tíu tít" mining ở mỗi nhà Nexus sẽ là miếng mồi ngon cho bọn vultures (bắn 2 nhát là đi một bé probe). Vì vậy phòng thủ một Nexus tốt nhất là bằng một vài Cannons đặt hợp lí (well-placed), ít nhất 1 Dark templar và 1,2 Goons hoặc Templar. Luôn luôn có CANNON.

Muốn chiến thắng Terran khi trận đấu đã đến thời điểm này, bạn phải chắc chắn là số mỏ hoạt động của mình phải luôn nhiều hơn Terran ít nhất là 1 mỏ. Terran có 2 thì bạn phải có 3, Terran có 3 thì bạn phải có 4 trở lên.

Trên đây có lẽ là những chiến thuật cơ bản nhất cho bất kì người chơi Protoss nào khi chạm chán với Terran. Những phút đầu của match up này thực tế có thể diễn ra hết sức tẻ nhạt (nếu đánh theo kiểu classic) hoặc rất sôi động và căng thẳng (nếu đánh theo kiểu drop). Một số cao thủ còn có những chiêu đánh lừa đối phương ngoạn mục. Ví dụ trước khi giết SCV scouting cố tình xây Citadel of Adun cho đối phương nhìn thấy, sau đó Cancel và chuyển sang đánh bình thường, Terran lại lầm tưởng là đối thủ đánh Dark Templar và chết dí ở nhà phòng thủ ... Cuối cùng là 1 lời khuyên nhỏ dành cho Protoss, nếu cảm thấy đánh không lại được combo Tanks, Vultures và Turrets thì nên chuyển sang CARRIER hoặc ARBITER càng nhanh càng tốt, 2 unit này chính là nỗi kinh hoàng của phần lớn người chơi Terran (tất nhiên là LT cũng nằm trong số đó ^^).t

Protoss vs Zerg

Phần 1: Phần đấu tiên, em xin nêu lên các tip, các điều tiên quyết CẦN phải nhớ trong match up PvZ. Trong đây sẽ bao gồm tính năng của các unit, harass technique.

Các tính năng khác chế nhau của Unit Zerg và Pro:

Hydralisk: nếu thấy đối phương đánh theo kiểu mass hydra(thường là khoảng 10' - 15' đầu tiên của trận đấu), cách chống tốt nhất và hiệu quả nhất là lên zealots với speed chạy nhanh và high templar. Vừa điều khiển zealot đánh hydra, vừa điều khiển high templar xịt sét. Nên micro khéo, đừng đề high templar xịt sét vào zealot. Nếu dư tiền, xây thêm Archon nữa càng hiệu quả.

Zerlings + Multas (chó và rồng): lập tức xây cannon ở mineral để bảo vệ probe (ít nhất là 2 cannon), đồng thời xây high templar và cho chúng nhập lại thành Archon. Đặc điểm của zerlings là rất yếu, còn của multas là hay bay chụm vào thành từng cụm, mà Damage type của Archon là splash ==> Archon là khắc tinh của 2 loại unit này. Khi đánh với zerling, nên cho zealot đứng trước mặt và Archon đứng sau để phát huy sức mạnh của Archon, đồng thời bảo vệ Archon. Chú ý: ko được để Archon đánh với zerling 1 mình mà ko có zealot hỗ trợ. Chỉ cần khoảng 2 - 3 con Archon là đủ, ngoài ra xây thêm zealot (quân chủ lực), vài con goon và vài con high templar. Nếu thích thì có thể thêm corsair cho nó phong phú. Tuyệt đối ko lên nhiều goon trong trường hợp này, goon rất yếu khi đánh với zerling. Chỉ nên dùng để hỗ trợ.

Lurker: Dùng goon với range, high templar và obs ;;-) để trị. Hạn chế dùng zealot đánh lurker. Nếu đối phương có quá nhiều lurker thì cho high templar cast storm và cho goon thịt dần dần.

Guardian: đối phương ít khi nào đánh quân này, nếu có thì ta chỉ cần goon + high templar là đủ. Thêm được Archon càng tốt.

Ultralisk: unit khủng khiếp nhất của zerg, vửa khoẻ, vừa có bộ giáp vũng chắc với hit point lên đến 400. Nếu đối phương lên unit này, toss player phải lên zealot và Archon (Archon is a MUST). Ngoài ra thêm vài con goon càng tốt. Nếu micro tốt thì cho thêm Reaver (sâu) vào vì damage scarab của Reaver rất khủng khiếp.

Ta thấy là trong match up PvZ, Archon là unit ko thể thiếu của P để đưa đến chiến thắng. Đặc biệt nếu đối phương dùng defiler (con rết) cast sương mù và cho zerling + ultralisk + lurker tấn công, ta dùng Archon, xịt sét và zealot. Archon rất hữu dụng trong sương mù. Nếu có quá nhiều goon nên lùi ra ngoài vùng sương mù để chống đỡ.

Các tip cùng các điều nên ghi nhớ (và thực hiện 0:) ):

- Zerg là race chiến thắng nhờ số lượng, đống thời với tính chất hatchery cũng là barack, Zerg phải expand rất nhiều. Toss player PHẢI để ý đến các mỏ khác, nếu thấy zerg expand thì đánh ngay (nếu được). Nếu control được map và ép zerg trong nhà thì coi như chiến thắng nằm trong tầm tay. Đồng thời nên để ý map kỹ càng vì zerg có thể dùng Overlord drop quân với số lượng lớn.

- Phải xây ở mỗi expansion ít nhất là 2 cannon. Chú ý cách bố trí cannon.

- PvZ là match up rất tốn ga cho Protoss, use gas wisely. Hạn chế để đối phương giết obs mình vô tội vạ (obs tốn khá nhiều gas, 25 min và 75 gas)

- Upgrade ngay từ khi bắt đầu trận đấu. Ngay khi xây forge đầu tiên, nên upgrade luôn ground weapon. Nên upgrade hết weapon và armor trước. Hiệu quả của upgraded unit là đáng kể.

- Zerg thường harass bằng cách drop lurker trên cliff và đâm xuống probes (Lost Temple). Ngay khi xây xong robotics, nên xây shuttle và cho probe lên cliff xây cannon trên đó, 2 cannon là đủ. Ta cũng có thể harass lại bằng cách thả high templar và cast storm vào drone (có thể xem replay LockE vs vntornado để thấy thực tế và cách drop hiệu quả).

Phần đầu đến đây là hết. Các phần sau sẽ bao gồm chiến thuật khai cuộc, chiến thuật mid và late game. Ngoài ra thêm 1 số tip khác chống với các chiến thuật đặc biệt của zerg

Đối với từng chiến thuật của zerg, protoss đều có cách đối phó nhưng điểm quan trọng là protoss không thể do thám building của địch cho đến khi có corsair/observer trong khi đó zerg có overlord nhìn thấy mọi hoạt động của protoss trong nhà. Nhờ lợi thế này mà zerg luôn giành thế chủ động trong chiến thuật đầu (và có thể kết thúc trận đấu) nên có thể lấy thêm một mỏ phụ nữa. Sau khi đó zerg sẽ chuyển sang mutalisk hoặc lurker để có thể cầm chân protoss thêm 1 lúc nữa đủ để mỏ phụ mới lấy này mang lại lợi nhuận cho zerg. Sau đó zerg quay về phòng thủ xây quân và sẽ chiếm ưu thế về số lượng quân, nhờ ưu thế này zerg sẽ có thể lấy thêm một mỏ phụ nữa..v...v... Khi zerg đã đầy đủ key building với nhiều mỏ phụ thì sẽ rất mạnh vì có lợi thế về kinh tế và lợi thế về chiến thuật (zerg có thể chuyển qua lại giữa các chiến thuật nhanh chóng) trong khi protoss mới có hai mỏ phụ.

Vì vậy với PvZ protoss cần:

- Không được để chết quân một cách vô lối (micro)

- Lựa chọn chiến thuật khôn ngoan không để zerg giành thế chủ động (do thám, phán đoán, kinh nghiệm)

- Xây dựng và tụ quân hợp lý tránh để zerg quấy rối cầm chân. Tấn công đúng lúc zerg yếu nhất (do thám, kinh nghiệm)

- Khai thác song song với sử dụng tài nguyên tốt (macro)

Darktemplar:

Đạo quân chủ lực nên có vài con DT. Nếu zerg đi đánh mà quên mang theo overlord thì chắc chắn phải lùi về.

DT và những unit có damage cao nhưng cooldown cao được dùng để đối phó với Utralisk vì có khả năng xuyên thủng lớp giáp của Utralisk.

Nếu zerg không dùng utralisk mà mass lính thì DT hoàn toàn không hiệu quả, nhất là khi DT chậm chạp gặp dancing hydralisk hoặc mass crackling. Nên dùng DT vào việc khác như :

- Do thám ở mỏ phụ,

- Nếu thấy địch sơ hở thì thỉnh thoảng drop 4 con DT vào căn cứ của địch để giết drones, sau đó có thể phá những key building như nhà Hydralisk Den, Spawning Pool, ..v...v... để hỗ trợ cho chiến thuật của mình hoặc phá nhà Evolution Chamber nghiên cứu móng vuốt và giáp của zerg giành ưu thế trong cuộc chiến chạy đua upgrade.

- Nhập DT lại thành DA để hỗ trợ quân bên mình.

Archon:

Chỉ mạnh khi đi với lính hỗ trợ, dùng để đối phó với mutalisk, phải micro khi đánh zergling. Nếu gặp hydralisk thì nên lui archon lại hoặc dùng làm mồi nhử

Protoss vs Protoss

Trong 3 match up có protoss , match up protoss vs protoss có lẽ là đơn giản nhất !Tuy nhiên ,nó lại không hề dễ dàng đối với Protoss users !

Không như PvT hay PvZ ,chiến thuật của Protoss trong PvP khó mà rập khuôn được ,và nó phụ thuộc rất nhiều vào việc Scouting ngay lúc đầu của bạn ,phụ thuộc vào vị trí giữa 2 bên ,phụ thuộc vào trình độ micro của bạn

Micro trong PvP là tối quan trọng , vì thường ,các trận pvp chỉ diễn ra trong vòng ~10-20 ph ,khi đó mỗi người chỉ có chừng 2-3 mỏ thui ,quan trọng nhất vẫn là micro !

Các chiến thuật cơ bản trong Protoss vs Protoss đây :

1 ) Chiến thuật rush zealots :

Thật sự mà nói ,cái chiến thuật này chỉ dùng được đối với những newbie hoặc những người chơi chưa lâu ,hay còn hạn chế trình độ !

(hồi đó ,khi còn đánh ở gate ender , squall toàn dùng chiến thuật này ... ,tuy thế ,sác xuất thắng lại khá cao ,chừng 7/10 trận là thắng)

Ở màn lost temple ,chiến thuật này khá hiệu quả khi nhà 2 bên gần nhau (vị trí 12 h và 3h )

Chiến thuật khá đơn giản , cứ xây prope như bình thường vào ban đầu ,sau đó xây 1 pylon (8th prope ) ,sau đó ,xây 2 gateways rùi sinh nông dân cho đến khi được 11 con thì ko xây nữa, cứ thế ,sẽ mass được 3 zeals . Cứ thế ,pylon khi cần + zeal liên tục .Nếu đối phương đánh không chắc tay hoặc micro không khá thì sẽ thua bạn trong vòng 6-8 ph thui !

2 ) Chiến thuật rush zealots hù doạ ! :

Ban đầu ,xây 1 pylon (8th prope - luôn luôn phải là 8 th prope ! )

rùi 2 gateways sau đó vẫn sinh nông dân bình thường ,rùi ra 1 zeals .

cố gắng hết sức ,dùng zeals này giết chết con prope của nó càng sớm càng tốt . Nên nhớ là ko xây nhà gas trước khi con prope của đối thủ chết !

Việc này sẽ làm đối thủ hốt hoảng ,lo xây zeal khá nhiều (chừng 3-4 con ) do sợ bạn rush zeals .

Sau khi con prope chết ,xây 1 nhà gas + 1 cybernetics core (B-Y) liền ,nên nhớ là chỉ xây 1 zeals thui nhé .

Sau đó ,có thể mass goons ,reaver , high templar ... tuỳ bạn !

(các chiến thuật này sẽ được đề cập ngay sau đây !)

Điều quan trọng của chiến thuật này là việc kiếm lời từ 3-4 zeals đầu tiên của đối thủ (nên nhớ ,3-4 zeals lúc đầu tốn khá nhiều tiền ,nhưng lại không quan trọng lắm ! ) ; làm đối thủ hoang mang ---> không dám xpand sớm !

3 ) Chiến thuật mass goon + zeal ! (đi kèm với việc xpand sớm ! ):

Nếu bạn micro shuttle + reaver không tốt và đối thủ cũng thế thì chiến thuật này khá hữu hiệu !(nhưng nếu cả 2 đều micro khá thì chiến thuật này cũng ok ! )

xây theo trình tự sau : 8th prope => pylon ; cứ xây prope liên tục ,sau đó lên 1 gate way , rùi nhà gas , sau đó xây 1 zealot ,1 pylon rùi xây cybernetics core . Để 1 zeal hold position trước cửa sau cho con prope của đối thủ không vào được ,hoặc nếu prope đã vào thì cho đi đuổi nó !

Cyber gần xong ,xây thêm 1 gate ways .

Sau đó ,khi cyber xong ,xây 1 goon ra rùi nâng cấp goon range !

Tiếp theo ,cứ mass goons liên tục từ 2 gate đã có !

Đến khi được chừng 6 goons + 1 zeal lúc đầu thì xây Robotics facility ( V - R ) rồi lên 2 observer !

Sau khi đã có obs thì bay liền qua nhà địch thủ ,nếu thấy đối phương xây reaver thì đặt 3 goons ở nhà chính !

Sau đó , xpand liền ,rùi xây thêm 2 gate nữa ,rùi cứ mass goons .

Xpand xong ,xây citaden of adun (v-C ) ,rùi nâng cấp zeals chạy nhanh + mass zeals .

tiếp theo, lên templar archives ( V- T ) ,nâng cấp psisonic storm ,đồng thời xây 1 shuttle từ Robotics .

Sau đó ,cứ thế mà mass zeals , goons (tuỳ theo mineral + gas bạn đang có ) + high templar (dùng storm + shuttle mà giết dân dối phương ! )

Bạn sẽ thắng nếu đối phương để bạn yên trong vòng chừng 10 ph đầu (tất nhiên là trình độ đối phương cũng cỡ bạn ! ).

Tuy nhiên ,nếu hắn rush reaver thì phải ráng vận dụng khả năng micro của mình mà săn reaver + shuttle ,ráng chống chọi lại các đợt reaver + goons của đối thủ .

4 ) Chiến thuật Reaver + Shuttle :

Có thể dùng chiến thuật này để phá prope ngay từ lúc đầu (nếu đối thủ sơ ý ) hoặc đi chung với goons tấn công sớm (nếu đối thủ xpand sớm ! )

xây nhà theo trình tự như trên ,nhưng chỉ xây 1 gate vào lúc đầu .

Sau đó xây 1 goons + nhà Robotics ,rùi nâng cấp goons bắn xa + 1 gate tiếp theo (cứ mass goons )!

Robotics xong ,xây shuttle ,shuttle được 1/2 thì xây robotics support bay ( V -B),ra 1 reaver .(sau đó ,xây nhà obs + ra 1-2 obs wa nhà đối phương ,nên để 1 prope ở mỏ phụ đối phương xem hắn có xpand sớm ko )

lúc này ,bạn sẽ có ~ 6-8 con goons + shuttle + reaver

Có thể tấn công đối phương ,nếu đối phương xpand sớm .Nên nhớ là không thể để mất shuttle hay reaver khi tấn công.

Nếu đối phương chưa xpand thì nhanh chóng xpand ngay ,rùi để reaver+goons ở mỏ phụ .

Đem shuttle chở prope lên đảo hoặc lên núi địch thủ mà xây trụ !

Xpand xong thì có 2 cách ,hoặc là lên reaver tiếp ( xây thêm 1 robotics ) hoặc là lên storm (high templar ) mà chơi lên prope hoặc goons của đối phương !

5) Chiến thuật high templars + storm :

Chiến thuật này rất có hiệu quả về sau ( vì bạn chắc chắn sẽ lên storm trước đối thủ ,tuy nhiên lúc đầu vẫn ko hiệu quả bằng reaver ,vì khi đối phương có reaver thì bạn vẫn chưa thể có storm ,mà quân số 2 bên lại tương đương nhau ! )

Ban đầu ,cứ xây như chiến thuật mass goons + zeals. Tuy nhiên ,không xây Robotics support bay sau khi có robotics ,mà chỉ lên obs thui .Tiếp tục ,xây lên high templar (có thể nâng cấp zeals chạy nhanh + mass zeal )

Và nên nhớ là không xpand wá sớm (trước khi có storm )

Sau khi đã có storm ,để 1 đến 2 high templars ở nhà phòng thủ + xpand + drop high templars vào xpand của đối thủ !

điều quan trọng của chiến thuật này là việc điều chỉnh high templars + storm của bạn ,làm sao để đạt hiệu quả nhất !

Vài điều cần lưu ý trong match up PvP

1 )Trong lost temple , nếu vị trí 2 bên quá gần nhau (12h - 3h ) thì bắt buộc phải xây 2 gate đầu + ít nhất là 2 zeals ,để phòng chống việc đối phương rush zeal

2 )Phải luôn luôn biết đối thủ xpand ở đâu ,lúc nào ,để mình có thể xpand ngay hoặc double xpand lun !

3 )Việc quan trọng nhất của PvP là micro ,vì thế phải luyện micro cho mình thật khá ,tuỳ theo từng chiến thuật

4 ) Nếu trận đấu diễn ra khá lâu ,không bên nào áp đảo bên nào ,thì việc ra carrier là biện pháp hữu hiệu nhất lúc này !

5 )Có cỡ 80 % proptoss gamers đánh chiến thuật drop reaver ,thành ra lun phải để 2-3 goons ở nhà chính cùa mình .

tuy nhiên ,khá ít người drop thẳng vào nhà chính (vì rất dễ mất reaver , shuttle )thành ra thường là dùng reaver để tấn công chung với goons ,hoặc thủ để xpand sớm !

ZERG

Giới thiệu về chủng tộc Zerg

Lưu ý:

Khác với những bài viết khác, bắt đầu từ chương này trở đi, đối tượng của bài viết sẽ là những người hội đủ các điều kiện mà chương 2 đã liệt kê. Vì vậy bài viết sẽ bỏ qua những kiến thức cơ bản, thừa thãi mà bất cứ người chơi trung bình nào cũng biết.

Dĩ nhiên, những người chưa có đủ trình độ vẫn có thể tò mò đọc và làm theo nhưng chắc chắn sẽ rất khó khăn và kết quả đạt được cũng không cao vì phải rèn luyện từ thấp đến cao.

I) Điểm mạnh và điểm yếu của chủng tộc Zerg

Nếu như protoss và terran là hai chủng tộc có vẻ giống nhau, thì Zerg mang một cơ cấu hoàn toàn khác với hai chủng tộc trên. Chính những sự khác biệt này là nguồn gốc của những điểm mạnh cũng như điểm yếu của Zerg.

1/ Điểm mạnh của zerg:

a) Hatchery vẻ đẹp của Zerg.

- Nhà hatchery vừa có công dụng như một nhà chính để lấy vàng lại vừa có công dụng như một nhà xây lính. Vì vậy, Zerg có thể vừa expand mà sức ép của Zerg gây cho đối phương vẫn không giảm. Khi cần thiết những nhà hatchery này xây drones nhanh chóng, chỉ một loáng là có 6-12 nông dân sẵn sàng nhiệm vụ. Nhờ vậy mà Zerg cũng được mệnh danh là chủng tộc có tốc độ hồi phục nhanh nhất.

- Mọi loại unit của Zerg, từ đời thấp như zergling cho đến đời cao như utralisk đều xuất phát từ nhà hatchery. Nhờ điều này mà Zerg là chủng tộc có khả năng thay đổi chiến thuật nhanh nhất và ít tốn kém nhất. Chỉ cần xây một nhà spire, hay xây một nhà hydralisk den thôi là zerg có chuyển chiến thuật nhanh chóng, ào ạt xây những loại quân khác nhau từ cùng những nhà hatchery đã có từ trước. Đây là một lợi thế khá lớn cho Zerg, nhất là trong match up Zerg vs Protoss trung cuộc và tàn cuộc.

- Bộ máy xây lính bằng lava cũng mang lại một số lợi thế nhất định cho zerg. Nếu như terran/protoss vì lý do nào đó sơ ý quên xây lính trong một khoảng thời gian thì sẽ bị tụt hậu và phải xây thêm nhà lính để bắt kịp. Trong khi đó zerg nếu sơ ý quên xây lính thì nhà hatchery vẫn tiếp tục cho ra lava, vì vậy tốc độ xây lính là không giảm, trừ phi nhà chính ra 3 lava quá lâu. Hoặc nếu zerg sơ ý để thiếu farm hoặc mất overlord thì trong lúc chờ nhà farm, lava vẫn tiếp tục được đẻ ra. Hơn nữa tốc độ ra lava là không đổi cho dù lava đó có dùng để xây zergling hay xây mutalisk hay utralisk(cứ 20 giây thì 1 nhà hatchery cho ra 1 lava). Vì vậy zerg là chủng tộc có tốc độ xây những loại quân đời cao rất nhanh, chỉ sợ không đủ gas/mineral để xây thôi.

b) Overlord, con mắt của zerg.

Overlord có thể nói là một trong những lợi thế quan trọng nhất của zerg, trong suốt trận đấu từ khai cuộc cho đến tàn trận. Điều này chắc hẳn ai cũng biết nên cũng không cần đi sâu vào chi tiết.

c) Zerg, kẻ quấy rối

Với hai đặc điểm: 1- là quân số đông đảo, 2- tốc độ nhanh, cơ động, Zerg trở thành kẻ quấy rối hoàn hảo, nhất khi vào tay những người có APM cao. Muta harass korean style đã quá nổi tiếng. Đối với protoss thì Lurker drop ở nhiều vị trí khác nhau, hoặc dancing drop hydra để phá những key building đều rất khó chịu. Guardian và scougre trên vách núi cũng làm đối thủ bối rối rất nhiều. Darkswarm có thể cầm chân terran ít nhất là 5-10 phút ..v...v.... Những chương sau sẽ đi sâu hơn vào chi tiết.

Zerg còn có một số lợi thế khác, nhưng phần lớn là để bù lại so với những lợi thế của teran và protoss. Ví dụ như Zerg có khả năng hồi phục máu tự động, không phải làm gì cả. Terran phải repair/medic, còn protoss tuy shield hồi phục nhanh nhưng khá yếu vì luôn chịu 100% damage. Ngoài ra như building của zerg có armor 3 (colony là 2), so với building của terran và protoss có armor 1 (pylon và cannon có armor 0).

2/ Điểm yếu của zerg:

Phần lớn điểm yếu của zerg nằm ở sự phức tạp trong việc điều khiển, thao tác cũng như trong chiến thuật. Xin liệt kê một số điểm yếu sau:

a) Điều khiển: Như đã nói, zerg có quân số rất đông, và càng đông thì càng phải điều khiển nhiều. Phần lớn lỗi gặp phải là khi bao vây, các hướng tấn công không lao vào cùng một lúc. Nếu lao và không một lúc thì điều này cũng chằng khác gì tấn công theo 1 hàng dài cả. Thứ hai, quân Zerg có lượng hp cũng như giáp không cao nên khi micro chỉ cần một sơ xuất nhỏ, phản ứng chậm một tích tắc là thiệt hại sẽ khá lớn.

b) Chiến thuật: Zerg là một chủng tộc rất nhạy cảm. Tuỳ theo map, tuỳ theo vị trí của hai bên, tuỳ theo những kết quả đạt được nhờ do thám, người chơi zerg phải thay đổi từng chi tiết nhỏ nhất trong chiến thuật và build order của mình để đạt được những lợi thế tốt nhất.

c) Overlord: Đây là một điểm yếu được nhiều chiến thuật chống zerg khai thác. So với nhà supply của terran 500 hp, nhà pylon 300 shield và 300 hp, overlord chỉ có 200 hp, giáp bằng 0, bay khá chậm chạp, hơn nữa damage dạng air vs air hoặc ground vs air đều khá cao.

d) Một số yếu điểm khác: Drones khá yếu so với scv và probe. Trong khai cuộc, tốc độ xây drones của zerg không thể bằng hai chủng tộc khác vì drones sẽ mất đi khi xây công trình cũng như vì lava ngoài việc xây drone còn phải dùng để xây overlord và zergling. Các building của zerg cũng khá đắt tiền: Nhà hatchery 300+50 minerals nhưng chỉ cộng 1 supply so với nhà cc/neux 400 mineral nhưng cộng 10/9 supply, ..v...v...

Cuối cùng, đối với mỗi match up, Zerg đều có điểm yếu và điểm mạnh riêng, sẽ được đi vào chi tiết ở những chương sau.

II) Nên xây drones như thế nào?

Bất cứ ai khi chuyển từ Terran hoặc Protoss sang Zerg đều mắc phải sai lầm trong vấn đề này và phải mất 1 thời gian mới quen được. Với Terran và Protoss thì việc xây nông dân lấy vàng khá đơn giản: vì terran và protoss có nhà xây nông dân và nhà xây quân là hai nhà hoàn toàn khác nhau, việc xây dân và xây lính song song với nhau đã trở nên bắt buộc: xây dân không ngừng nghỉ cho đến khi đạt được tỉ lệ khoảng 2,5 nông dân / 1 cục mineral.

Nhưng đối với Zerg, tất cả đều được xây chung từ hatchery nên điều này dẫn đến một bức tranh hoàn toàn khác. Nếu xem nhiều replay, bạn sẽ thây tỉ lệ drones/mineral khá ít, chỉ khoảng 1.5/1, thậm chí là 1/1. Vậy xây drones như thế nào mới đúng ? Nhiều người phân bố một số lava xây drones và số còn lại xây lính. Nhiều người xây drones 1 lúc, sau đó xây quân 1 lúc và tiếp theo lại xây drones... Thế nhưng sau đây mới là cách xây phát huy tối đa lợi thế của zerg:

Nếu không phải là map island, nếu không có ý định rush ling 9 pool hoặc fast tech 1 base thì bạn nên theo quy luật sau:

- Hãy do thám và ước chừng số lượng quân của đối thủ.

- Từ đó số lava/mineral bạn phân bố cho việc phòng thủ phải là ít nhất có thể được trong mức an toàn. Nói cách khác là lực lượng phòng thủ của bạn những phút đầu phải luôn ít hơn đối phương trong mức an toàn. Như thế nào là trong mức an toàn, điều này sẽ được bàn đến kỹ hơn trong từng match up.

- Hãy cho một zergling đứng canh trước cửa căn cứ đối phương, hoặc nếu trước cửa nhà đối phương có vách núi thì hãy bay overlord lên trên vách núi để canh chừng. Nếu phát hiện đối phương tấn công thì trong khoảng thời gian đối phương đi từ nhà này sang nhà kia, bạn sẽ xây đủ lính để cân bằng lực lượng.

- Tất cả số lava/mineral còn lại, hãy dành hết cho việc xây drones, hatchery, tech.

Vì sao terran và protoss không thể làm được như trên?

Thứ nhất, dù muốn hay không, tốc độ xây nông dân của terran/protoss hầu như không đổi.

Thứ hai, nếu terran/protoss xây ít quân lại để để dành tiền expand/tech thì Zerg, do thám thấy bên kia có ít quân, nên Zerg càng có thể phòng thủ ít hơn nữa nên sẽ càng xây dân/tech nhanh hơn -_-v

Khi nào thì ngừng xây drones?

- Đối với 1-base-zerg, tốt nhất ngừng xây drones ở tỉ lệ khoảng 2/1.

- Đối với 2-bases-zerg, tốt nhất ngừng ở tỉ lệ từ 1/1 đến 1.5/1 ở mỗi mỏ.

- Nhà gas: thông thương nếu nhà gas ở phía trên hoặc bên trái nhà hatchery thì chỉ cần 3 drones, còn ở dưới hoặc bên phải thì phải cần 4.

Sau khi đạt tỉ lệ trên, ngừng xây drones và tập trung toàn bộ tài nguyên vào việc xây lính, tuỳ theo chiến thuật của mình. Tấn công và gây sức ép cho đối phương để tiếp tục expand, tuỳ theo tình hình và từng match up.

Còn với match up Zerg vs Zerg thì sao?

Đây là một trong những nguyên nhân làm những match up ZvZ trở nên khá giống nhau: Hai bên có overlord đậu trong căn cứ nhau và bắt chước nhau trong tỉ lệ drones/lính. Nhưng thường thì sẽ có 1 người chấp nhận mạo hiểm và chủ động trước trong chiến thuật. Đối với những người đã nắm rõ về match up Zerg vs Zerg rồi thì đây chỉ đơn thuần là match up micro và multitasking.

III) HOTKEY dành cho Zerg

Sau đây là hệ thống hotkey khá standard của zerg

Đầu trận đấu:

1 - Hotkey dành cho những unit tạm thời: có thể là overlord đi do thám, drone đi do thám, drone dành để xây nhà hatchery thứ 2. Đây là hotkey được thay đổi liên tục.

2,3,4- Hotkey dành cho các nhà hatchery.

Giữa và cuối trận đấu:

1,2,3,4: Zergling/Hydralisk

4,5: Mutalisk/Lurkers/Utralisk/Guardian

6,7: Scourge/Queen/Defiler/Overlord(drop)

8: Hatchery ở căn cứ phụ

9: Hatchery ở căn cứ phụ

0: Hatchery ở căn cứ chính

Đặc điểm: Dễ hiểu, dễ làm quen và sử dụng, rất hiệu quả trong việc micro.

Ngoài ra cũng có thể dùng hệ thống hotkey sau:

Dưới 100 units:

1,2,3: Hatchery

4,5,6: Zergling/Hydralisk

7,8: Mutalisk/Lurker

9,0: Overlord

Từ 100 đến 200 units

1,2,3,4,5: Hatchery ở mỏ phụ

6: Vị trí tấn công 1

7: Vị trí tấn công 2

8: Vị trí tấn công 3

9: Vị trí tấn công 4

0: Hatchery ở mỏ chính.

Đặc điểm: Tuy khó làm quen, việc micro phần lớn làm bằng mouse, nhưng rất hiệu quả trong việc macro, multitasking, tấn công nhiều vị trí cùng lúc.

IV) Làm sao tăng APM cao hơn?

Để tăng APM cao hơn, bạn cần phải tập 3 thứ, đó là tay phải, tay trái và cái đầu.

Tay phải (tay cầm chuột):

Hãy vào control pannel, vào mouse, vào motion, sau đó chỉnh speed và acceleration lên mức cao nhất. Tin hay không, phần lớn progamers đều sử dụng chuột ở tốc độ này.Nếu bạn không có thời gian/kiên nhẫn để tập làm quen với chuột ở tốc độ này thì cũng không nên cố làm gì, cứ để chuột ở settings cũ.

Để tập sử dụng chuột hiệu quả hơn, hãy tìm một số game ví dụ như loạt game reflex trên trang web sau: http://www.missionred.com/ để tập chuột.

Đầu tiên nên tăng tốc độ di chuyển tay lên, sau khi tốc độ đã cải thiện đáng kể rồi mới từ từ cải thiện đến độ chính xác của tay chuột. Nói tóm lại: Tốc độ trước, sau đó mới đến độ chính xác.

Tay trái (tay dùng bàn phím):

Đầu tiên, hãy chọn và làm quen với một hệ thống hotkey đã định trước. Có thể là hệ thống hotkey do mình nghĩ ra cũng được.

Sau đó hãy tập việc đi chuyển giữa các nhà hatchery 22334455, 77889900... Tập di chuyển giữa tiền tuyến và hậu phương, 1177889911.

Tập phối hợp giữa tay phải và tay trái trong tấn công: 4a click 3a click 2a click 1a click

... hoặc trong việc set rally: 2r click 3r click 4r click.

Cái đầu

Đây là nhân tố khá quan trọng trong việc tăng apm. Cũng như khi chơi cờ, bạn phải nghĩ trước khoảng 2-3 nước cờ, chơi starcraft cũng vậy. Luôn luôn vạch ra một kế hoạch từ trước, điều này sẽ khiến công việc diễn ra suôn sẻ. Hãy suy nghĩ thật nhanh, di chuyển giữa các nhóm hotkey thật nhanh, bạn sẽ thấy nếu tay chuột của mình đủ nhanh và suy nghĩ đủ nhanh, bạn sẽ làm được nhiều việc cùng lúc: vừa expand, vừa micro tấn công, vừa xây lính, vừa do thám những mỏ phụ, vừa quấy rối đối phương, drop vách núi, phòng thủ, nâng cấp ...v...v..v...v... trong một khoảng thời gian ngắn.

V) Một số kỹ thuật chung khá hữu ích

How to hold the Lurkers to make a trap

Select từ 1 đến 11 con lurker đang burrow, sau đó shift select thêm một con overlord vào đội, lúc này trong bảng action ở dưới bên phải sẽ có action "Hold" Nếu lúc này nhấn hold, những con lurker này sẽ không tấn công cho dù có unit của kẻ địch trong tầm bắn. Đợi đến khi quân của kẻ địch lại thật gần mới nhấn stop và xem lurkers làm việc =)

How to stack mutalisks

Select 12 mutalisk, right click vào một công trình nào đó của mình, hoặc nếu dang ở ngoài bản đồ thì rightclick vào một cục mineral/gas. Mutalisk sẽ chụm lại khá nhanh, rất dễ điều khiển để harass và chạy thoát mà mất mát rất ít. Tuy nhiên không nên dùng khi đối phó với splash damage.

How to drop like a gosu

Nếu có khoảng 4-6 overlord, hãy move overlord sao cho overlord chạy xuyên qua vị trí cần drop. Ngay lúc overlord bắt đầu vào vị trí drop, lần lượt select từng overlord, nhấn hotkey u và left-click lên chính con overlord đó, tất cả mất khoảng 1-2 giây cho 6 overlord. Những unit được drop sẽ trải dài trên một diện tích khá rộng, tránh được storm và tank. Nếu có từ 6 overlord trở lên, hãy chụm overlord lại thành 2-3 nhóm nhỏ sao cho các overlord ở mỗi nhóm gần như chồng lên nhau. Sau đó cứ coi như mỗi nhóm nhỏ là 1 con overlord, thao tác y như trên.

How to run drones

Đánh dấu vị trí mỏ chính là F2 và vị trí mỏ phụ là F3. Khi cần chạy dân từ mỏ phụ, hãy select hết drones, nhấn F2 và rightclick lên một cục mineral, mất khoảng 1 giây, nông dân chạy xuyên lên nhau không chen lấn nhau.

The fastest way to clone

Bình thường để dánh dấu từng cặp scourge mất khá nhiều thời gian, nhất là nếu các con scourge chồng lên nhau. Có cách sau khá nhanh: select 10 con scourge, đánh dấu 8, deselect 2 con, đánh dấu 7, deselect 2 con, đánh dấu 6....v..v... mất khoảng từ 1 đến 2 giây, cho dù scourge có chồng lên nhau hay không. Khi tấn công: 8 click, 7 click, 6 click, 5 click ..v...v.... Ngoài ra nếu không muốn dùng hotkey thì phải clone trong lúc tấn công: select 10 scourges right click, deselect 2 con, right click, deselect 2 con, right click... mất nhiều thời gian hơn vì phải di chuyển chuột lên xuống nhiều lần.

Zerg vs Zerg

Phần I: Giới thiệu về matchup Zerg vs Zerg

Thật khá bất ngờ khi match up được đề cập đầu tiên lại là Zerg vs Zerg. Điểm đặc biệt của ZvZ, PvP hoặc TvT, là cả hai bên đều có những quân bài giống nhau. Những match up gà nhà đá nhau này có hai khả năng xảy ra làm cuộc chiến dẫn đến hai hướng hoàn toàn khác nhau.

Khi gà nhà đá nhau

(Chung cho cả ZvZ, PvP và TvT)

Trường hợp 1: Đụng hàng, xảy ra khi hai bên chọn cùng 1 chiến thuật với các unit giống nhau.

Trong thế trận khai cuộc, cả hai đều phải chơi rất thận trọng. Thường thì nên lợi dụng địa hình để phòng thủ với số unit ít hơn đối thủ nhằm xây macro/tech nhanh hơn để tạo lợi thế cho trung cuộc. Rất ít người dám expand sớm vì sự chênh lệch trong lực lượng sẽ rất lớn, mất mỏ là điều tất yếu.

Trong thế trận trung cuộc, do chiến thuật giống nhau, việc micro/macro đặc biệt chiếm phần quan trọng hơn các matchup khác.

+ Nếu cả hai đều chơi phòng thủ (thường xảy ra khi chiến thuật hai bên không có dính dáng đến air unit/dropship). Trận đấu sẽ kéo dài đến khi được kết thúc bằng một cuộc chiến lớn để phân định thắng thua, người macro tốt, phân bố resources hợp lý với upgrade và nhiều quân hơn sẽ chiến thắng.

+ Nếu một người chơi phòng thủ và một người chơi tấn công (thường xảy ra khi có air unit/dropship), người phòng thủ sẽ có lợi thế sân nhà trong khi người tấn công sẽ có yếu tố bất ngờ. Lúc này micro và multitasking rất quan trọng. Nếu sau 5 phút mà người tấn công không gây nhiều thiệt hại đáng kể thì người phòng thủ sẽ trở thành kẻ tấn công và ngược lại. Cuộc chiến sẽ cứ qua lại như vậy đến khi có kẻ chiến thắng.

+ Nếu cả hai đều tấn công, thế trận trở nên rất nóng bỏng, cả hai ăn thua nhau từng unit một. Việc do thám và yếu tố bất ngờ trở nên rất quan trọng. Có rất nhiều khả năng có thể xảy ra như cả hai tấn công nhà nhau cùng lúc, hoặc cả hai giằng co mãi cho đến khi hết tài nguyên nên vác gà ra choảng nhau...v..v...

Trong cuộc chiến "gà nhà đá nhau", việc expand trong trung cuộc khá mạo hiểm. Thường thì đối thủ chỉ expand khi lực lượng đã khá lớn, việc xây nhà chính không ảnh hưởng nhiều đến sự chênh lệch hai bên. Dễ thở nhất là khi cả hai đều muốn expand sớm và để yên cho nhau expand (bắt tay hoà bình). Lúc này có khả năng là hai bên sẽ lên tech, thêm 1 loại unit nào đó hỗ trợ cho quân chủ lực của mình. Cả hai sẽ quấy phá nhau cho đến khi có sự chênh lệch lực lượng đáng kể, bên có lợi thế sẽ tấn công vào mỏ phụ của địch, kết thúc bằng một trận đánh lớn.

Trường hợp 2: Không đụng hàng.

Tuỳ theo từng matchup TvT, PvP, sẽ có rất nhiều khả năng xảy ra nằm ngoài phạm vi bài viết. Xin giành phần này cho các bài viết chiến thuật về Terran và Protoss. Còn matchup ZvZ sẽ được trình bài chi tiết ở sau trong bài viết này.

ZvZ thế giới của mutalisks

Nếu bạn có chút kinh nghiệm trong matchup này hẳn sẽ thốt lên như vậy. Vì sao mutalisk lại được ưa chuộng như vậy trong matchup này ? Hãy điểm lại từng quân bài mà zerg có: zergling/lurker không thể bắn trên không, chỉ có hydralisk và chính mutalisk là có khả năng để đối đầu lại với mutalisk. Vậy vì sao không phải la hydralisk ?

Mutalisk VS Hydralisk

Hydralisk là unit tấn công dạng explosive, trong khi đó cả mutalisk lẫn zergling lại là small unit, tuy nhiên do giá thành thấp hơn nên phần nào hydralisk có thể dùng số lượng để bù lại. Mutalisk có lợi thế là khả năng bay và tốc độ nhanh. Người chơi mutalisk cần luôn nắm thế chủ động, biết đối thủ đang làm gì, có bao nhiêu unit, lúc nào thì tấn công, từ đó chọc phá đối phương cầm chân hydralisk trong khi ở căn cứ mình phải phân bố xây lava hợp lý để macro tốt hơn đối phương, sau một khoảng thời gian như vậy tốc độ ra mutalisk sẽ không đổi so với bình thường song zergling sẽ đông hơn bình thường rất nhiều. Nếu được, ngay khi đối phương dò hydralisk ra khỏi nhà, hãy dùng mutalisk vào quấy phá nhà đối phương rồi quay về thủ vẫn chưa muộn. Trong khi đó người chơi hydralisk rất khó do thám đối phương, hơn nữa phải liên tục di chuyển hydralisk chống trả sự quấy rối của mutalisk ở căn cứ mình. Timing là yếu tố quan trọng nhất người chơi hydraling cần tập luyện thật nhuần nhuyễn, tấn công đối phương lúc đối phương yếu nhât mới mong giành chiến thắng.

Tuy không tuyệt đối nhưng mutaling có rất nhiều ưu điểm hơn so với hydraling. Hơn nữa trong ZvZ, hầu hết trường hợp là đối thủ có thể do thám bằng overlord và chuẩn bị để đối phó khiến hydraling lại càng trở nên bị động. Vì vậy tính đến thời điểm hiện nay, hydraling có rất ít cơ hội khi đối đầu với mutaling. Sự hỗ trợ của defiler, queen sẽ được đề cập chi tiết hơn trong phần sau.

Qua những lý do trên, có thể thấy rằng chiến trường ZvZ ngày càng vắng bóng hydralisk. Ngược lại, muta/ling, muta/scourge/ling, scourge/ling với nhiều biến thể khác nhau lần lượt ra đời bắt nguồn từ sự độc chiếm của mutalisk trên chiến trường ZvZ.

Phần II: Khai cuộc Zerg VS Zerg

Trong chiến thuật khai cuộc, zergling là unit mở đầu cuộc chiến. Vì vậy việc đối phương xây nhà pool sớm hay muộn có ảnh hưởng rất lớn trong khai cuộc. Tuy có vô số Build Order (BO) khác nhau, phần lớn là tuỳ theo kết quả do thám, các BO được phân loại như sau:

Ghi chú: những con số sẽ thể hiện số unit mà bạn đang có khi xây một công trình nào đó. Ví dụ 9 overlord, 11 pool, 12 hatch là xây nông dân đến khi dân số là 9 unit thì xây overlord, sau đó tiếp tục xây dân được 11 con thì cho xây nhà pool, tiếp tục xây dân khi được 12 con thì để dành tiền để xây nhà hatch.

4-5-6 pool

Đây là những kiểu xây cho ra zergling sớm nhất. Tuy vậy, việc do thám để biết vị trí đối thủ không chắc chắn, nếu đối phương ở gần nhà thì overlord bay sang sẽ phát hiện được ngay và phòng bị. Hơn nữa nền kinh tế bị thiệt hại nặng nề, việc rush thất bại cũng đồng nghĩa với chiến bại. Vì vậy BO này sẽ không được đề cập đến trong matchup này.

Ngược lại để đối đầu với 4-6 pool, người chơi cần xây nhà pool từ unit thứ 12 trở xuống tuỳ vào khoảng cách giữa hai nhà, xây nhà pool từ 12 trở đi là quá muộn, cần xây trụ phòng thủ và chạy dân thật khéo.

9 pool => 2 hatches scourgeling

Tuy chậm hơn nhưng BO này giảm thiểu thiệt hại kinh tế, ngược lại ra zergling cũng khá nhanh, nếu bất ngờ thì khả năng thành công sẽ rất cao. Khác với 7-8 pool, 9 pool có khả năng nâng cấp chạy nhanh cho zergling, nâng cao khả năng phá hoại căn cứ địch. 7-8 pool do không nhanh hơn bao nhiêu trong khi 9 pool có khả năng khôi phục kinh tế cao hơn, vì vậy phần viết này sẽ đề cập đến 9 pool

Build Order: 9 pool, 9 gas, 8 overlord, sau đó con nông dân thứ 9 sẽ cho đi do thám nếu overlord của mình chưa tìm được nhà đối thủ. Lưu ý sau này nếu con dân do thám nếu thấy được mép creep của địch mà chưa bị phát hiện thì nên giấu ở 1 nơi nào gần đó ít có khả năng overlord sẽ bay đến. Sau khi nhà gas hoàn tất, cho 3 con nông dân lấy gas, nhà pool hoàn tất hãy xây 6 zergling đồng thời cho nông dân do thám của mình vào nhà đối thủ thăm dò. Còn ở nhà khi nông dân lấy gas được 80, hãy bắt đầu thâu nông dân lại cho đi lấy mineral sao cho bạn có vừa đủ 104 gas để nâng cấp chạy nhanh cho zergling. Tuỳ vào kết quả do thám của bạn, có nhiều khả năng sẽ xảy ra.

+ Nhà pool của đối thủ chỉ hoàn thành chưa được 1/2, đây là cơ hội tấn công. Xây zergling liên tục và rally thẳng vào căn cứ của địch. Từ nhà hãy cho thêm 1-2 drone lên tiếp viện. Khi 6 con zergling của mình còn khoảng 1-2 màn hình nữa mới đến nhà địch thì hãy cho con nông dân do thám đầu tiên xây colony ở nhà địch. Đối phương nếu là kẻ khôn ngoan sẽ lập tức xây 1 cololy, đồng thời cử nông dân bắn trụ, chỉ để lại vài con lấy vàng. Lúc này cứ nhằm dân mà giết! Nhưng cũng không nên để nông dân của địch dụ lại gần các cục mineral, vì khi lại gần nông dân sẽ chụm lại giết zergling rất nhanh. Phần lớn đối thủ sẽ tìm mọi cách câu giờ chờ zergling xây xong vì vậy hãy phá mọi thứ có thể. Cố gắng bảo vệ được sunken của mình, tìm cách phá sunken của đối thủ, nông dân tiếp viện cho xây thêm sunken. Thường thì nếu không mắc lỗi để chết nhiều zergling thì phần thắng có cơ may nghiêng về phía bạn.

+ Nhà pool của đối thủ gần hoàn thành, lúc này cơ hội rush ling thành công khá thấp, như đã nói một khi không thành công thì bạn đã thua đối thủ về mặt kinh tế. Dù sao, hãy cứ tiếp tục xây ling tìm cách quấy phá đối thủ, đến khi đủ 300 mineral hãy cho xây thêm một nhà hatch tại căn cứ chính và cho nông dân lấy gas lại bình thường. Ngược lại tìm cách quấy phá đối thủ. Lúc này zerling của bạn được nâng cấp chạy nhanh, nếu bạn buộc đối thủ phải xây sunken, khoảng cách kinh tế giữa bạn và đối thủ được thu gọn lại 1 chút. Nếu như bạn quấy rối thành công, cứ tiếp tục xây zergling. Nếu không, lập tức ngưng xây zergling, nâng cấp lên Lair và pump nông dân liên tục nhằm thu ngắn khoảng cách kinh tế. Zergling quấy phá ở nhà đối thủ cho đến khi thấy không ăn được thì quay về nhà bảo vệ vách núi. Lúc này chỉ xây đủ zergling để bảo vệ vách núi. Do kinh tế tụt hậu so với địch, sau khi lên Lair nên chơi kiểu chiến thuật scourgeling: xây nhà spire, sau đó 1 chút hãy xây nhà evo chamber để xây trụ phòng không đồng thời nâng cấp tấn công cho zergling. Sau khi nhà spire xây xong, chỉ xây 1-2 mutalisk hoặc không cũng được, còn lại toàn scourge và zergling. Lúc này bạn sẽ khá dư dả mineral, xây nhà hatchery thứ 3 ở trong căn cứ chính và cứ tiếp tục lên scourge và zergling, drones nếu cảm thấy an toàn. Đến khi cảm thấy an toàn hơn hãy xây nhà hatchery thứ 4 ở mỏ phụ. Lúc này bạn đã sẵn sàng bước vào trung cuộc. Về cách sử dụng scourge xin đọc phần dưới cùng.

Lưu ý: Ở cả hai trường hợp trên, nếu nhà đối phương khá xa overlord của địch bay chưa đến nhà mình, bạn cũng có thể tiếp tục lấy gas tech nhanh lên nhà Lair thay vì xây nhà hatchery thứ hai. Việc lên muta nhanh nếu bị bất ngờ cũng có thể dẫn đến kết thúc trận đấu, nhưng nếu không chắc chắn kinh tế cũng sẽ bị trả giá, nhất là gặp đối thủ kinh nghiệm thì sẽ dẫn đến chiến bại.

+ Nếu thấy đối phương đã xây xong nhà pool hoặc đã có zergling, có nghĩa là rush ling đã thất bại tuy nhiên khoảng cách kinh tế giữa hai bên không xa lắm. Hãy cứ chơi như bình thường, lưu ý là nên quay zergling về thủ vách núi và lên mutalisk chậm hơn đối thủ 1 chút để thu ngắn khoảng cách kinh tế, bước vào trung cuộc.

Kết luận: 9 pool ngày càng ít người dùng do zerg player ngày càng chơi thận trọng, do đó hầu hết 90% là 9pool thất bại dẫn đến tụt hậu kinh tế.

12 pool => 2 hatches mutaling

Đây có thể nói là Build Order STANDARD của zerg trong match up ZvZ.

Build Order: 9 overlord, 12 pool ( nếu đối thủ ở gần thì có thể 11 pool, ở xa thì 13 pool cũng được), 11 gas và 12 hatch cạnh nhà hatch đầu tiên. Bắt đầu từ lúc này,tuỳ theo kết quả do thám mà thế trận sẽ có phần thay đổi.

+ VS 6 pool rush: Với BO này, chắc chắn zergling của bạn sẽ ra kịp thời. Nếu thấy có bóng dáng drone của địch thủ, nếu cẩn thận hãy hy sinh 1 con nông dân tấn công để cản trở nông dân địch xây colony sau này nếu có. Khi zergling đến hãy chạy dân câu giờ, đối phương chạy lại cào nhà mình thì lại chạy dân về xịt zergling khiêu khích đuổi theo. Đừng lo lắng, zergling bên mình sẽ ra trong chốc lát, hãy từ từ phòng thủ, sau vài phút, kinh tế địch sẽ kiệt quệ do 6 pool rush, lúc này chiến thắng nằm trong tầm tay bạn. Hãy thận trọng lợi dụng ưu thế này. Nói chung 6 pool rush không phải là vấn đề lớn đối với BO này.

+ VS 9 pool rush: Ngay khi zergling đối phương xuất hiện thì cũng là lúc zergling của mình xây gần xong. Có 1 sự khác biệt là vs 9 pool rush, bạn nên nâng cấp chạy nhanh cho zergling trước khi nâng cấp lair. Nhờ lợi thế đông dân và nhà hatchery 2 xây trước, hãy xây zergling vừa đủ để đuổi zergling kẻ địch ra khỏi căn cứ mình, lưu ý là chỉ đuổi zergling kẻ địch sau khi mình đã nâng cấp xong chạy nhanh cho zergling. Hãy từ từ lợi dụng ưu thế về kinh tế và bước vào trung cuộc.

+ VS 12 pool hoặc 12hatch 11pool: Nhờ overlord mình bên nhà địch do thám, hãy xây zergling vừa đủ để chặn vách núi, đồng thời tech lên lair, sau đó mới nâng cấp chạy nhanh cho zergling, evo chamber => scourgeling hoặc thẳng đến mutaling ..v..v... lúc này bạn đã sẵn sàng bước vào trung cuộc. (Lưu ý không nên quá chủ quan vì địch có thể có nhiều zergling hơn bạn nghĩ. Nếu thận trọng hãy cho 1 zergling đi quan sát xung quanh bản đồ)

+ VS fast expand: Trong trường hợp hai nhà ở khá xa nhau, rất có khả năng đối phương sẽ fast expand với 13 hatch at natural, 11 pool, 12-13 gas và fast sunken at natural. Phần lớn khi dùng BO này, lúc zergling của bạn đến nơi thì đối phương cũng đã xây xong sunken và zergling sẵn sàng phong thủ rồi. Tuy nhiên thế trận vẫn rất cân bằng. Hãy tạm ngưng xây drones lại mà xây thật nhiều zergling, trong khi đó cứ tech bình thường như khi vs 11-12 pool. Trong trường hợp đối phương lơ là trong việc phòng thủ mỏ phụ, ỷ lại vào sunken, hãy ào zergling vào phá mỏ phụ kết thúc trận đấu. Ngược lại nếu đối phương biết điều mình không có lợi thế vách núi nên sẽ xây nhiều zergling/sunken lại để phòng thủ và chắc chắn sẽ chưa dám khai thác gas tại mỏ mới này. Khi dư 300 gas hãy lập tức expand và rút lui zergling lại phòng thủ! Dĩ nhiên đối phương sẽ khai thác gas tại mỏ phụ trước bạn 1 chút nhưng nên nhớ ngay từ đầu bạn đã khai thác gas trước đối phương 1 chút, như vậy thế trận vẫn khá cân bằng, có thể bước vào trung cuộc.

12 hatch => 2 Hatches mutaling

Đây là phiên bản của 12 pool

Build Order: 12 Hatchery tại mỏ chính, 11 pool, 12 gas. Sau đó phân bố zergling tuỳ theo kết quả do thám, những thứ còn lại tương tự như 11 pool.

Nhược điểm: Nếu đối phương 9 pool hoặc 6 pool, người dùng BO này sẽ chống trả khá khó khăn, chắc chắn phải xây ít nhất 1 sunken để phòng thủ.

Ưu điểm: Nếu đối phương 11 pool, người dùng 12 hatch sẽ có những lợi thế nhất định như sẽ khai thác được nhiều mineral hơn đối phương, tiến đến trung cuộc sẽ làm chủ trong cuộc chiến zerglingvszergling.

12 hatch => 2 Hatches hydra

Đây là BO giành cho kiểu rush hydraling, dẫn đến một trung cuộc hoàn toàn khác so với toàn bộ các BO khác.

Build Order: 9 overlord, 1 drone đi do thám, nếu thấy có dấu hiệu 9 pool rush => 12 pool, 13 hatch, 17 gas. Nếu không thấy có dấu hiệu 9 pool rush => 12 hatch, 13pool, 12 gas. Xây thêm 2 drones sau đó khi nhà pool vừa hoàn thành sẽ có 4 lava sẵn sàng. Nếu overlord địch chưa lọt vào nhà mình và thấy ngon ăn, hãy tiếp tục bơm zergling vào nhà địch, 17 overlord, 18 tiếp tục bơm zergling nếu quấy phá thành công. Nếu không chỉ xây đủ zergling để giữ vách núi.

+ VS 12 pool/12 hatch11pool => 2 hatchs mutaling:Sau khi xây xong overlord tại 17, hãy xây thêm khoảng 4-6 drones. Ngay sau khi 4-6 drones này, hãy xay ngay nhà Den và nhà evo chamber. Tuy nhiên tuỳ theo kẻ địch mass zergling hay fast muta, hãy skip xây nhà để xây nhiều zergling hơn phòng thủ, hoặc xây den sớm hơn để đối đầu với mutalisk. Bắt đầu từ lúc này hãy lui zergling về phòng thủ và cứ tiếp tục mass hydralisk và upgrade hydralisk đầy đủ. Bạn đã sẵn sàng bước vào trung cuộc với nhiều khả năng hydra/queen, hydralurker, expand=>hydra/queen/defiler. Lưu ý: Không bao giờ expand trước đối thủ hoặc trước khi có đủ 3 đạo hydralisk trở lên. Xem chi tiết tại bài viết trung cuộc ZvZ

Fast expand => mutaling

Đây là build order như đã đề cập phía trên, viết thêm cho đầy đủ.

Build Order: 9 overlord, 1 nông dân do thám. 13 hatch tại mỏ phụ.

+ Nếu thấy có dấu hiệu 9 pool rush => cancel hatch để xây pool ở nhà, 11 gas, ngưng ở 12 để xây nhà hatch ở căn cứ chính sau đó chơi như bình thường.

+ Nếu không có dấu hiệu 9 pool rush => 12 pool, 11 gas, 13 sunken at natural và zergling phòng thủ. Từ lúc này tuỳ theo đối phương mà phân bố drones/zergling. Nên lưu ý là lực lượng zergling phải đủ để phòng thủ nhưng cũng không được quá nhiều vì phải để dành tiền khai thác mỏ gas phụ nhanh nhất khi có thể. Tech lên Lair, sau đó nên lên evo chamber để xây spore tại hai căn cứ và upgrade cho zergling.

Lưu ý: Fast expand => hydraling => DEAD by 2 hatch mutaling.

Build order on Island Maps

Vì không có zergling rush, chiến thuật khá đơn giản và straight foward:

Build Order: 9 overlord, 9 gas, xây thêm 1 drone, sau khi overlord xong tiếp tục xây drones, nhà gas xong thì 3 drones lấy gas, 11 pool, tiếp tục xây drones, pool xây xong => hatch, tiếp tục xây drones, sau khi đủ 300 minerals thì xây hatch, tiếp tục xây drones, khi nhà Lair xong lập tức research Drop cho overlord, sau đó là xây nhà spire, evo champer. Tuỳ theo sở thích mà bơm muta, mutascourge hoặc scourge không. Bạn đã sẵn sàng bước vào trung cuộc

Lưu ý: Cách sử dụng scourge

- Dùng zergling, mutalisk do thám để biết được vị trí đống bùi nhùi mutalisk của đối phương.

- Tấn công theo 2 cách

* Dùng kỹ thuật cloning với số lượng mutaling từ 8-12 con trở xuống

* Với số lượng mutalisk đối phương lớn và co cụm lại. Bạn hãy dãn scourge ra, cứ khoảng cách giữa 2 con là 1 matrix. Sau đó dùng attack move để tấn công thẳng vào đống bùi nhùi của địch, nên có vài muta thu hút hoả lực.

- Không nên dùng scourge tấn công overlord trong mutascourgeling vs mutascourgeling

+ Khi nào dùng scourge giết overlord

- Khi tech lên nhà spire trước đối thủ khá xa. Xây khoảng 6-8 scourge giết overlord, còn lại là muta, địch thủ sau khi xây xong nhà spire sẽ phải chờ overlord để ra mutalisk nên mutalisk của mình tha hồ phá phách. Hoặc nếu đối phương ít zergling, cứ ra thật nhiều scourge giết hết overlord, sau đó là càn zergling vào nhà địch.

- Khi đối đầu với 1 hatch fast tech, hãy xây trụ phòng không bảo vệ tạm thời sau đó ra toàn scourge, cố gắng giết thật nhiều muta/overlord. Đối phương do fast tech kinh tế kiệt quệ, phải xây overlord mới nên sẽ không cung ứng đủ nhu cầu kinh tế.

- Nếu bạn cảm thấy sẽ thua trong cuộc chiến gas, hãy dần dần chuyển sang hydraling => cuộc chiến mineral. Hãy dùng số gas còn dư xây scourge giết mutalisk/overlord đối phương. Thường đây là cách giải quyết duy nhất vì đằng nào cũng thua.

Lưu ý: Sử dụng gas trick để xây drones nhiều hơn cho phép có lợi hay không ?

Khi nhà gas bị cancel, bạn mất 13 mineral, cộng với việc sử dụng nông dân vào trick, bạn mất thêm 8 mineral nữa, tổng cộng là 21 mineral. Trong khi đó con dân bạn mới xây được nhờ gas trick trong khoảng thời gian thay vì phải đợi như bình thường, sẽ lấy vàng được khoảng 2 lần, tức là 16 mineral. Kết luận là bạn sẽ lỗ khi dùng gas trick. Tuy nhiên với build order kiểu như "9 hatch, 9 pool, 9 gas trick, 10 overlord", lúc này 9 gas trick là cần thiết vì nó không cho lava bị lãng phí. Vì vậy, chỉ dùng gas trick khi lava có nguy cơ bị lãng phí (3 lava chờ overlord quá lâu)

Phần khai cuộc Zerg vs Zerg xin kết thúc tại đây. Đón đọc phần Trung cuộc và tàn cuộc Zerg vs Zerg với nhiều chi tiết hơn về matchup này.

Một số Build Order tham khảo (sưu tầm nhưng chưa được kiểm nghiệm)

12 hatch fast gas

Build Order này nghe nói là đã từng được Yellow sử dụng. Nếu biết chắc đối thủ không 9pool, bạn có thể theo build order sau: 9lord, 12 hatch, 11 gas, 10 pool. Drones dừng ở 13, 3 drones lấy gas. Sau khi pool hoàn thành có thể xây 8 zergling hoặc tuỳ theo đối thủ có rush hay không. Lúc này bạn có 2 lựa chọn.

Slow Lair: Xây Lair và lên spire sau đối thủ 1 chút để xây nhiều drones hơn, nhưng sau đó, nhờ lấy gas sớm, mutascourge của bạn sẽ nhỉn hơn đối thủ, mang lại lợi thế cho trung cuộc, có thể expand ngay khi có mutalisk.

Fast Lair: Ngay khi pool xây xong bạn có thể lên Lair ngay lập tức. Dùng zergling quấy rối đối thủ để lên muta thật sớm gây bất ngờ. Hoặc bạn có thể xây evo sớm nâng cấp cào cho zergling, ngay sau khi spire hoàn thành thì mass scourge từ đầu giết hết overlord của địch và liên tục càn zergling vào nhà địch.

9 gas 9 overlord 9 gas 10 pool. Cho 2 drones lấy gas, dừng xây drones ở 12, sau đó xây zergling phòng thủ vách núi. Sau khi dư 300 mineral thi xây nhà hatch thứ 2 và cho thêm 1 nông dân lấy gas, 16 overlord. Build Order này có điểm yếu là lúc đầu sẽ thiếu mineral và khá yếu nếu địch thủ chơi 3 hatch lings từ đầu. Nhưng nếu thủ được thì sẽ lên pure mutalisk khá mạnh.

3 hatch +1 attack ling rush vs newbies

Build Order y như 9 pool, sau khi có 8-10 zergling đi quấy phá thì ở nhà xây thêm khoảng 2-3 drones. Sau đó xây evo chamber và sau nữa là nhà Hatchery thứ 2. Zergling quay về vách núi phòng thủ. Ngay sau khi đủ 200 gas thì ngừng lấy gas và chỉ tập trung vào lấy mineral. 200 gas này sẽ dùng cho việc nâng cấp chạy nhanh và +1 attack cho zergling. Bơm zergling và xây nhà hatch thứ 3. Chú ý là nâng cấp attack càng sớm càng tốt. Nếu có thể thì giấu bớt zergling đi khỏi tầm nhìn của đối thủ. Ngay lúc +1 attack sắp hoàn thành thì càn vào nhà địch.