Câu 2. Các phép chiếu?

- Phép chiếu bản đồ dùng để thể hiện toàn bộ hay một phần của bề mặt trái đất hình cầu trên một mặt phẳng gọi là bản đồ 2 chiều.

- Phân loại phép chiếu:

* Theo hình dạng

Phép chiếu lập thể cực (Azimuthal): Là phép chiếu đơn giản nhất. Ng ta chiếu bề mặt trái đất lên một mặt phẳng tiếp xúc với một điểm trên bề mặt trái đất. Các đối tượng trên bản đồ được tạo ra bằng chuyển đổi vị trí của chúng từ địa cầu sang mặt phẳng. Trong phép chiếu này, kinh tuyến và các đường thẳng vĩ tuyến là các đường tròn đồng tâm hướng về cực. Phép chiếu này có độ biến dạng nhỏ tại tiếp điểm, giữ nguyên được hình dáng vật thể đồng dạng với hình chiếu của nó trên mặt phẳng.

Phép chiếu hình nón (Conical): Trong phép chiếu hình nón các đường kinh độ và vĩ độ được chiếu lên hình nón tiếp tuyến với địa cầu dọc theo hình tròn nhỏ nào đó, thông thường ng ta chọn trục của hình nón trùng với trục quay của trái đất. Vĩ tuyến được chiếu thành các cung của các đường tròn đồng tâm, kinh tuyến được chiếu thành các tia mà góc ở giữa chúng là đều nhau. Tỉ lệ trong phép chiếu này bị thay đổi nhanh về các hướng. Vì vậy nó chỉ phù hợp với các vùng vĩ độ trung bình, đặc biệt những vùng có hướng Đông Tây

Phép chiếu hình trụ (Cylindrical): Là phép chiếu hình trụ thể hiện sự cắt hoặc giao của một hình trụ với hình cầu. Hình trụ tiếp xúc sẽ cắt bề mặt hình cầu và tạo ra một đường tròn lớn như trường hợp phép chiếu hình nón và cũng thể hiện tính tương đương về khoảng cách. Độ biến dạng tăng nhanh về 2 cực. Các đường kinh tuyến cách đều nhau còn vĩ tuyến thì song song nhưng k cách đều nhau nữa.

* Theo vị trí:

Phép chiều chuẩn (normal): Giao tuyến mặt chiếu hình trụ với trái đất tại xích đạo, trục của hình nón trùng với trục Trái đất, giao điểm của mặt phẳng chiếu với trái đất tại cực

Phép chiếu ngang: Giao tuyến của mặt chiếu hình trụ với trái đất tại các kinh tuyến, trục của hình nón vuông góc với trục trái đất, giao điểm của mặt phẳng chiếu với trái đất tại điểm trên đường xích đạo

Phép chiếu xiên (Oblique): Giao tuyến của mặt phẳng chiếu hình trụ tại các điểm khác 2 trường hợp trên, trục của hình nón tạo thành góc với trục Trái đât.

Hệ thống phép chiếu UTM (Universal Transverse Mercator): Phép chiếu này giữ nguyên được góc đo, bởi vậy nó được gọi là phép chiếu hình. Phép chiếu này được dùng làm cơ sở của hệ tọa độ phẳng địa lý và được gọi là hệ thống UTM