Câu 2: Phân tích tính tất yếu và vai trò của nền kinh tế nhiều thành phần trong thời kì quá độ lên CNXH.( Hoặc có thể hỏi: Tại sao Đảng ta khẳng định phải thực hiện nhất quán và lâu dài chính sách kinh tế nhiều thành phần trong thời kì quá độ lên CNXH).

Trả lời:

* Khái niệm: Thành phần kinh tế là khu vực KT, kiểu quan hệ KT đươc đặc trưng bởi hình thức sở hữu nhất định về TLSX.

* Tính tất yếu của nền KT nhiều thành phần:

     Sự tồn tại cơ cấu KT nhiều thành phần là đặc trưng trong thời kì QĐ lên CNXH và là tất yếu bởi vì:

- Một số thành phần KT của PTSX cũ (như KT cá thể, tiểu chủ, kinh tế TBTN…) để lại, chúng đang có tác dụng đối với sự phát triển LLSX: một số thành phần KT mới hình thành trong quá trình cải tạo QHXH cũ và xd QHXH mới ( như KTNN, KT tập thể, KT tư bản nhà nước). Các thành phần KT cũ và các thành phần KT mới tồn tại khách quan, có quan hệ với nhau cấu thành cơ cấu KT trong TKQĐ lên CNXH ở nước ta.

- Do quy luật QHSX phải phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của LLSX quy định. TKQĐ ở nước ta do trình độ LLSX còn rất thấp, tồn tại ở nhiều thang bậc khác nhau lại phân bố không đều giữa các ngành, các vùng nên tất yếu còn tồn tại nhiều hình thức sở hữu TLSX, nhiều thành phần KT.

* Vai trò của nền KT nhiều thành phần trong TKQĐ lên CNXH ở VN:    

     Sự tồn tại nền KT nhiều thành phần không chỉ là một tất yếu khách quan mà còn là động lực thúc đẩy, kích thích sự phát triển LLSX vì:

- Sự tồn tại nhiều thành phần KT tức là nhiều hình thức tổ chức KT, nhiều phương thức quản lý phù hợp với trình độ khác nhau của LLSX, có tác dụng thúc đẩy tăng NSLĐ, tăng trưởng KT, nâng cao hiệu quả KT trong các thành phần KT và trong toàn bộ nền KT quốc dân.

- Nền KT nhiều thành phần làm phong phú và đa dạng các chủ thể KT, từ đó thúc đẩy phát triển KT hàng hóa, tạo tiền đề đẩy mạnh cạnh tranh, khắc phục tình trạng độc quyền, góp phần nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của nền KT của nước ta trong quá trình hội nhập KT quốc tế, thúc đẩy tăng trưởng KT nhanh và bền vững, cải thiện và nâng cao đời sống của nhân dân, phát triển các mặt của đời sống KTXH.

- Tạo điều kiện thực hiện và mở rộng các hình thức KT quá độ , trong đó có hình thức KT TBNN. ĐÓ là những “cầu nối”, trạnm “trung gian” cần thiết để đưa nước ta từ sx nhỏ lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN.

- Phát triển mạnh các thành phần KT và cùng với nó là các hình thức tổ chức sx kinh doanh là một nội dung cơ bản của việc hoàn thiện thể chế KT thị trường định hướng XHCN ở nước ta.

- Sự tồn tại nhiều thành phần KT đáp ứng được lợi ích KT của các giai cấp, tầng lớp XH, có tác dụng khai thác, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, các tiềm năng của đất nước.

     Chính vì sự tồn tại và phát triển nền KT nhiều thành phần trong TKQĐ lên CNXH ở VN là tất yếu và có nhiều lợi ích nên Nhà nước ta đã ban hành và khẳng định phải thực hiện nhất quán và lâu dài chính sách KT nhiều thành phần trong TKQĐ lên CNXH.