Câu 2: Trình bày cấu tạo, nguyên tắc làm việc và các điều chỉnh chính của guồng gạt trong máy gặt lúa:

a. Cấu tạo: Để thực hiện các nhiệm vụ đề ra thì guồng gạt thường có một số kiểu như sau:

* Guồng gạt thông thường:

(vẽ hình)

Có cấu tạo đơn giản, gồm các cánh gạt lắp cố định trên các tia guồng gạt, ko thể thay đổi độ nghiêng. Thường được làm từ gỗ thông tẩm dầu, ko thấm nước, nhẹ.

* Guồng gạt sai tâm:

(vẽ hình)

Guồng gạt sai tâm có cấu tạo khác so với buồng gạt thông thường ở chỗ có thêm một khung phụ đặt lệch tâm so với trục guồng gạt một đoạn đúng bằng độ dài tay quay liên kết khung chính với khung phụ. Cấu tạo này tạo thành cơ cấu hình bình hành có 2 cạnh song song (tia của khung chính và của khung phụ) và 2 cạnh song song còn lại (tay quay nối khung chính với khung phụ và khoảng lệch tâm giữa 2 khung). Đối với khung phụ, tay quay được lắp tự do nhưng lại liên kết cứng với trục của cánh gạt. Với cáu tạo như thế khi xô lệch cơ cấu hình bình hành sẽ làm cho toàn bộ cánh gạt xoay đi một góc nào đó. Vị trí đó sẽ ko đổi trong quá trình làm việc nếu ta giữ cố định vị trí khung con lăn đỡ khung phụ.

* Guồng gạt đặc biệt:

(vẽ hình)

Tùy theo tính chất công việc và yêu cầu mà có loại guồng gạt đặc biệt: loại có góc nghiêng cánh gạt tuân theo một quy định đã định trước, xích gạt...Về cấu tạo bên ngoài cũng gần giống như loại guồng gạt thông thường nhưng ở một phía của guồng gạt có trang bị một đường lăn cố định. Con lăn trên tay quay của thanh lắp cánh gạt chuyển động trên đường lăn

b. Nguyên tắc hoạt động:

Guồng gạt chuyển động quay nhờ nhận mô men quay từ máy gặt truyền tới.

Theo chiều quay, các bản răng sẽ gạt lúa về phía bộ phận cắt.

Đối với loại guồng gạt thông thường, khi quay răng cánh gạt thay đổi phương nên dễ trà xát vào khối lúa gây rụng hạt. Vì thế loại này ít dùng để thu hoạch lúa mà ứng dụng để thu hoạch ngô, cỏ hay các loại cây có hạt dai...

Đối với loại guồng gạt sai tâm, khung quay phụ nhận mô men quay từ máy rồi thông qua các tay quay (cơ cấu liên kết kiểu hình bình hành) sẽ truyền mô men quay này cho khung quay chính. Khi hoạt động nhờ có cơ cấu khung quay phụ nên răng cánh gạt không bị đổi phương. Loại này ít làm rụng hạt.

Đối với loại guồng gạt đặc biệt: Con lăn trên tay quay của thanh lắp cánh gạt sẽ chuyển động trên đường lăn. Như vậy, ở vị trí khác nhau cánh gạt sẽ có góc nghiêng khác nhau theo yêu cầu.

c. Các điều chỉnh chính:

Đối với loại guồng gạt thông thường thì ko điều chỉnh khung quay được. CÒn với loại guồng gạt sai tâm có cơ cấu hình bình hanh nên điều khiển dễ dàng. Thay đổi răng bằng cách điều chỉnh tâm khung phụ.

Loại guồng gạt đặc biệt, tùy vào cấu tạo cụ thể của từng guồng gạt mà có cách điều chỉnh. Tuy nhiên loại này ko thể sử dụng 1 loại guồng gạt cho tất cả các loại lúa, vì thế với mỗi loại guồng gạt ứng với một hay hai loại lúa nhất định do đó ít phải điều chỉnh.