Câu 15: Các trường hợp ADPL (áp dụng pháp luật)? Đặc điểm APPL? Các giai đoạn qua quá trình ADPL?

Trả lời:

A. Các trường hợp áp dụng pháp luật:

+ Khi cần áp dụng các biện pháp cưỡng chế nhà nước hoặc áp dụng chế tài pháp luật đối với những chủ thể có hành vi vi phạm pháp luật thì lúc đó buộc phải có mặt của nhà nước.

+ Khi xảy ra tranh chấp về quyền và nghĩa vụ pháp lý của chủ thể không mặc nhiên phát sinh thay đổi hoặc chấm dứt nếu thiếu sự can thiệp của nhà nước.

+ Khi xảy ra tranh chấp về quyền chủ thể và nghĩa vụ pháp lý giữa các bên tham gia quan hệ pháp luật mà các bên đó không thể thoả thuận để tự giải quyết đc thì cần đến sự can thiệp của nhà nước.

+ Trong 1 số trường hợp nhà nước thấy cần thiết phải kiểm tra, giám sát hoạt động của các bên tham gia vào quan hệ pháp luật hoặc chứng thực sự tồn tại của 1 số việc, sự kiện thực tế nào đó.

B. Đặc điểm của áp dụng pháp luật

+ Là hoạt động mang tính tổ chức. Thể hiện quyền lực của nhà nước. Hoạt động này chỉ do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc nhà chức trách qui định. Nó đc tiến hành theo ý chí đơn phương của nhà nước, không phụ thuộc vào ý chí của chủ thể áp dụng pháp luật.

+ Là hoạt động mang tính hình thức và thủ tục chặt chẽ.

+ Là hoạt động điều chỉnh cá biệt cụ thể đối với các quan hệ xã hội, xác định nhằm cá biệt hoá những qui phạm pháp luật cho những cá nhân tổ chức xác định.

+ Là hoạt động đòi hỏi tính sáng tạo khi áp dụng pháp luật thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải nghiên cứu kĩ lưỡng vụ việc làm sáng tỏ cấu thành pháp lý của nó để lựa chọn qui phạm pháp luật phù hợp.

C. Các giai đoạn của quá trình áp dụng pháp luật :

+ Xem xét đánh giá phân tích chính xác mọi tình tiết, hoàn cảnh của sự việc thực tế xảy ra. Giai đoạn này đòi hỏi các cơ quan có thẩm quyền áp dụng pháp luật phải nghiên cứu sự việc1 cách khách quan mang tính thủ tục chặt chẽ.

+ Lựa chọn các qui phạm pháp luật phù hợp để áp dụng đối với các trường hợp đã phân tích xem xét ở trên đồng thời làm sáng tỏ nội dung, ý nghĩa của qui phạm pháp luật đối với trường hợp này.

+ Ra văn bản áp dụng pháp luật. Đây là giai đoạn quan trọng nhất của quá trình áp dụng pháp luật, ở giai đoạn này những quyền và nghĩa vụ pháp lý cụ thể của các chủ thể pháp luật hoặc những biện pháp, trách nhiệm pháp lý đối với người vi phạm đc ấn định. Vì vậy văn bản áp dụng pháp luật phải thoả mãn những yêu cầu sau:

- Văn bản áp dụng pháp luật đc ban hành có cơ sở pháp lý.

- Văn bản áp dụng pháp luật đc ban hành hợp pháp.

- Văn bản áp dụng pháp luật đc ban hành có cơ sở thực tế.

+ Tổ chức thực hiện văn bản áp dụng pháp luật đòi hỏi các cơ quan có thẩm quyền bảo vệ pháp luật cần fải đảm bảo về vật chất, kĩ thuật cho việc thực hiện đúng văn bản áp dụng pháp luật. Đồng thời phải kiểm tra giám sát và thực hiện văn bản đó.