CÂU 14 :CÁC NGUYÊN TẮC CHUNG VỀ GIẢNG DẠY CÁC CHẤT-NGUYÊN TỐ HH TRONG CHƯƠNG TRÌNH THPT.NÊU SỰ KHÁC NHAU VỀ CẤU TRÚC BÀI DẠY VỀ CHẤT TRC VÀ SAU LÝ THUYẾT CHỦ ĐẠO .CHO VD ?

1/CÁC NGUYÊN TẮC CHUNG VỀ GIẢNG DẠY CÁC CHẤT -NGUYÊN TỐ HH TRONG C/TRÌNH THPT :

-Giảng dạy các bài về chất -nguyên tố hóa học ở bất kì giai đoạn nào cũng cần phải sử dụng ,phương tiện trực quan ,các thí nghiệm HH để truyền thụ kiến thức.Quá trình nhận thức của HS đc thực hiện theo con đg :từ trực quan sinh động đến tư duy trìu tượng và hình thành KN.Chỉ từ sự quan sát chất thực ,các mẫu chất mô hình ,tranh sinh động HS mới hiểu đầy đủ về t/c của các chất trong quá trình biến đổi của chúng.các kiến thức sẽ đc khắc sâu và nhớ lâu trong trí óc HS.

-Khi nghiên cứu về các tính chất phải đặt chúng trong mối liên hệ với các chất khác theo sự biến đổi qua lại với nhau ,ko nên tách biệt chúng,vì các chất chỉ thể hiện tính chất của mình thông qua sự biến đổi tương tác với các chất khác.Các mối liên hệ đc thể hiện trong bài giảng gồm

+/nghiên cứu các đơn chất có quan hệ với các hợp chất tương ứng của nó :Kim loại=>oxit bazo=>bazo

+/Liên hệ so sánh với nguyên tố cùng nhóm cùng chu kì :VD :Nghiên cứu lưu huỳnh so sánh với oxi

TRƯỚC LÝ THUYẾT CHỦ ĐẠO :

-Việc nghiên cứu các ng/tố ,các chất HH ở THCS đc S.xếp từ các chất đơn giản,thông dụng có ý nghĩa thiết thực ,đến các chất phức tạp hơn trong mối liên quan xác định biểu thị sự biến đổi giữa chúng

VD :đơn chất oxi=> oxit kim loại => axit bazo,muối

Đơn chất Hiđro =>nước=>axit bazo,muối.

Cấu trúc bài giảng cụ thể thường theo trình tự

+Tên chất-công thức HH-thành phần phân tử

+tính chất vật lý

+Tính chất hóa học

+Ứng dụng ,điều chế (trong phòng thí nghiệm,công nghiệp)

+Chu trình biến đổi trong tự nhiên

*Trình tự này có thể biến đổi ,thêm bớt phần tử nhỏ.

VD :về cấu trúc bài giảng Hiđro

-Tên chất Hiđro kí hiệu H nguyên tử khối 1 CTHH của đơn chất H :H2 ,phân tử khối :2

-T/c vật lý là chất khí ko màu ko mùi ,ko vị nhẹ nhất trong các chất khí ,tan rất ít trong nước

-T/C HH

+Tác dụng với oxi :

+Tác dụng với CuO:

-Ứng dụng

+dùng làm cho động cơ tên lửa ,đèn xì...

+Là nguồn nhiên liệu trong SX NH3,Axit

+Dùng làm chất khử để điều chế 1 số KL từ oxit của chúng

+Bơm vào kinh khí cầu... ^^

SAU LÝ THUYẾT CHỦ ĐẠO :

+kí hiệu tên nguyên tố ,số hiệu số khối ,vị trí trong bảng tuần hoàn

+Cấu tạo nguyên tử(cấu hình e ),đặc điểm cấu tạo nguyên tử,các số oxh có thể có

+Các kiến thức l/sử ngắn gọn về nguyên tố ,chất nghiên cứu

+T/c vật lý

+T/c hóa học

-Từ đặc điểm cấu tạo nguyên tử dự đoán TC HH có thể có

-sử dụng thí nghiệm hóa học ,các dẫn chứng

-Khái quát hóa tính chất hóa học của chất cần nghiên cứu.

-Giải thích nguyên nhân sâu xa của biến đổi

-So sánh tính chất với các nguyên tố cùng nhóm cùng loại.

Ứng Dụng :

+Từ t/c vật lý và HH chỉ ra những ứng dụng cơ bản của chất trong đời sống

+Sự phân bố nguyên tố trong tự nhiên.

Điều chế :nét khái quát về nguyên tắc điều chế trong phòng thí nghiệm,trong công nghiệp

THỨ TỰ TRÌNH BÀY VIỆC NGHIÊN CỨU CÁC NGUYÊN TỐ HH ĐC TIẾN HÀNH THEO MỘT LOGIC CHẶT CHẼ :

-Đặc tính chung của phân nhóm có chứa nguyên tố.

-Cấu tạo nguyên tử các nguyên tố

-Các đơn chất đc tạo ra bởi nguyên tố và tính chất của nó

-Các dạng hợp chất của nguyên tố và các hợp chất của nó

VD :Cấu trúc nội dung khái quát về "lưu huỳnh và các hợp chất của nó "

Tên chất=>cấu tạo ng.tử=>trạng thái cơ bản=>t/c vật lý=>t.c HH đơn chất=>ứng dụng =>dạng hợp chất

-Nghiên cứu sự biến đổi của chất ngoài việc sử dụng các thí nghiệm HH để minh họa cho các biến đổi cần vận dụng thêm các lý thuyết chủ đạo giải thích các biến đổi để HS có thể hiểu sâu hơn,rèn luyện các thao tác tư duy.Khi nghiên cứu các tính chất sau khi học lý thuyết chủ đạo luôn đặt ra câu hỏi cho HS tại sao lại có t/c đó?Qua đó cần làm rõ các mối quan hệ :

Thành phần cấu tạo<=> tính chất các chất

Tính chất các chât<=> ứng dụng+pp điều chế các chất

-Trong giảng dạy cần tạo cho HS thói quen lý giải tìm nguyên nhân của các biến đổi,liên hệ so sánh với những nguyên tố,chất cùng loại hoặc các chất đã đc nghiên cứu trc đó thông qua câu hỏi lý thuyết.