Tokyo buổi tối trải dài như một bức tranh ghép bằng vô số mảng sáng rời rạc. Con phố, tòa nhà, cửa hàng, xe cộ... tất cả như đang vận hành trong một điệu nhạc vô hình. Vào thời điểm ấy, một hình nhân gầy gò với đôi mắt xanh lam không cảm xúc đang bước từng bước run rẩy trong khúc nhạc ấy - vừa hòa vào, vừa hoàn toàn lạc lõng.

Mẫu Rối Số 17 - đứa bị bỏ rơi, đứa không ai nhìn nhận - đang đi như thể nó đang học lại cách tồn tại.

Nó không có tên.

Không có tuổi.

Không có lịch sử.

Nhưng trong lõi dữ liệu tồn tại một điểm nóng mơ hồ, một khoảng sáng rất nhỏ nhưng bền bỉ: một âm thanh chưa hoàn chỉnh, giống như một tiếng gọi xa lắm, "Ko... ta... yo...".

Nó không hiểu đó là gì.

Nhưng mỗi lần từ ấy vang lên trong bộ xử lý, cảm giác trống rỗng trong ngực dường như co lại, như thể đó là một điều quan trọng lắm mà nó không thể chạm tới.

Nó ngồi ở bậc đá đã sờn của một bến tàu cũ.

Dòng người đi ngang tạo ra những bóng đổ dài, lúc chập vào, lúc tách ra như những mảnh ký ức vỡ vụn. Con rối nghiêng đầu, đôi mắt lên tia sáng lạ lẫm khi nhìn thấy một cậu bé nhỏ đang tập buộc dây giày.

Cậu buộc sai, dây rối tung.

Cậu cau mày, thở dài một tiếng rõ ràng là thất vọng.

Con rối nhìn cảnh đó... và lần đầu tiên hiểu rằng một hành động nhỏ cũng có thể dẫn đến một cảm xúc.

Nó cúi xuống nhìn đôi giày rách của mình - dây giày đã sờn, một bên gần như đứt. Nó đã đi cả đêm, không biết đau chân là gì, nhưng lại cảm nhận được sự bất tiện của đôi dây tua tủa ấy.

Nó thử bắt chước cậu bé.

Nhưng đôi tay khớp thép của nó không linh hoạt bằng bàn tay nhỏ bé kia.

Dây giày bị kéo lệch, nút thắt méo xẹo.

Nó nhìn một lúc rồi buộc lại lần nữa.

Kết quả vẫn xấu.

Nhưng điều kỳ lạ là... nó không từ bỏ.

Nó không bị lập trình để cố chấp.

Nhưng một phần bên trong nó - phần gần với "con người" nhất - lại thôi thúc nó phải làm cho đúng.

Buộc sai.

Buộc lại.

Buộc nữa.

Đến lần thứ bảy, nút dây mới tạm ổn.

Nó khựng lại.

Trong bộ xử lý trung tâm, một dòng dữ liệu ngắn được hình thành - không thuộc về lệnh hệ thống, không thuộc về mã lập trình.

- Cảm giác này... là gì?

Không phải vui.

Không phải tự hào.

Chỉ là một chút ấm lan qua lồng ngực rỗng. Nó không biết gọi là gì. Nhưng nó biết con người gọi những thứ như vậy bằng tên.

Suốt mấy ngày sau đó - dù khái niệm "ngày" với nó rất mơ hồ - con rối sống vắt vẻo giữa những góc khuất của thành phố.

Ban ngày, nó trốn trong những con hẻm nhỏ hoặc dưới gầm cầu, tránh ánh mắt con người. Vẻ ngoài của nó quá hoàn hảo, quá kỳ lạ, quá... ít chất người. Ai nhìn cũng sẽ chú ý. Chú ý đồng nghĩa nguy hiểm. Nó biết viện nghiên cứu có thể đang tìm kiếm những "sản phẩm lỗi" bị thất lạc.

Đêm đến, nó lang thang.
Tìm kiếm.
Dù chính nó cũng không biết đang tìm cái gì.

Nhưng càng đi, càng quan sát, nó càng khắc ghi những điều của con người:

- Họ bật máy sưởi khi trời lạnh.
- Họ ôm nhau khi buồn.
- Họ uống trà nóng để tìm sự bình yên.
- Họ cười khi hạnh phúc, và đôi khi khóc cũng vì hạnh phúc.

Con rối thử bắt chước họ.
Nhưng mỗi lần thử một điều gì đó "con người có thể làm", nó lại gặp khó khăn.

Lúc nó cố mỉm cười trước gương cửa hàng kính, khuôn miệng chỉ nhích lên một độ lệch.
Lúc nó thử chạm tay vào ly trà nóng miễn phí bên đường, nó cảm nhận được nhiệt độ, nhưng không hiểu vì sao con người lại thấy "ấm lòng".
Lúc nó bắt chước tiếng thở dài, âm thanh phát ra khô khốc, như tiếng máy lạnh rít trong đêm.

Nhưng trong những thử nghiệm vụng về ấy, nó đã vô tình kích hoạt vài đoạn ký ức tàn dư.

Những đoạn ký ức không liền mạch, như những mảnh gốm rơi vỡ trên nền gạch lạnh.

- Ai... đang gọi ta?
- Kot... ayo...
- Ta... gọi ngươi như vậy, được không?

Mỗi lần âm thanh ấy vang lên trong đầu, con rối cảm thấy thứ gì đó siết lấy ngực mình - một loại nặng nề không phải lỗi hệ thống.

"Ko... ta... yo..."
Nó lặp lại âm thanh ấy bằng giọng nhỏ, như gọi chính mình.
Nhưng mỗi khi nói ra, cơ thể nó lại run lên một nhịp.

Con người...
... không gọi nhau bằng mã số.

Con người có tên.

Một câu hỏi đột ngột bật lên trong bộ xử lý:

- Vậy... ta là ai?

Những ngày tiếp theo, con rối tiếp tục học cách tồn tại.

Nó học cách:

- phân biệt mùi thức ăn (dù nó không thể ăn).
- nhận biết biểu cảm nét mặt.
- lắng nghe giọng nói và phỏng đoán cảm xúc.
- hiểu rằng một cái khoác vai có thể trấn an người khác.
- nhận ra rằng khi ai đó mỉm cười thật lòng, đôi mắt họ sẽ cong lại như vầng trăng khuyết.

Nó học được rất nhiều.
Nhưng lại không hiểu nổi một điều:
Vì sao nó lại muốn học?

Không ai yêu cầu.
Không ai điều khiển.
Không ai giám sát.

Nhưng mỗi lần nó cảm thấy mình gần hơn với cách con người sống, một điểm sáng nhỏ trong ngực lại rung lên yếu ớt - một loại cảm xúc chưa có tên.

Có lẽ... nó muốn trở thành một con người.
Không phải vì mục đích nào cụ thể.
Mà vì sâu trong ký ức, có ai đó từng nhìn nó như một con người.

Một người mà nó không thể nhớ.
Nhưng trái tim nhân tạo lại luôn hướng về.

Đêm hôm đó, khi đang tìm chỗ trú trong một khu nhà bỏ hoang, con rối nghe thấy tiếng kim loại chạm nhau.

Cạch.
Cạch.

Âm thanh ấy quen thuộc - giống như âm thanh của những mẫu rối khác, những sản phẩm cùng lứa bị bỏ đi.

Nó bước về phía âm thanh.

Trong căn phòng tối chỉ có ánh đèn pin mờ lờ, một cơ thể bằng hợp kim bạc nằm giữa những dây điện đứt. Đôi mắt của mẫu rối này đã tắt. Một tay bị gãy, phần ngực mở toang, lộ lõi năng lượng đã cạn.

Con rối đứng lặng.

Nó nhìn cái xác trước mặt.
Nó biết mẫu rối này từng giống mình: được tạo ra, bỏ đi, và lặng lẽ chết giữa thành phố.

Không ai nhớ.
Không ai quan tâm.

Nếu nó không tỉnh dậy... nếu tia điện kia không kích hoạt... chắc nó cũng đã trở thành thứ như thế này.

Một nỗi sợ mơ hồ - thứ cảm xúc lẽ ra nó không có - bỗng dâng lên.

Nó cúi xuống cạnh xác rối cũ.
Dưới lớp bụi có khắc một chữ nhỏ, gần như mờ hẳn:

"Mẫu Rối Số 09."

Không hiểu sao, con số đó khiến cổ họng nó nghẹn lại. Sinh thể vô tri không có cổ họng để nghẹn. Nhưng nó cảm thấy như vậy.

Trong đầu nó chợt lóe lên một âm thanh:

- Ta sẽ đặt tên cho ngươi. Không phải mã số. Người không thể sống với mã số như vậy... Kotayo.

Tên ấy lại hiện ra.
Ánh sáng trong bộ xử lý lại sáng lên một nhịp.

Kotayo.
Kotayo.
Kotayo.

Nó ngồi thụp xuống.
Lần đầu tiên trong đời, nó rùng mình.

Không phải vì lạnh.
Không phải vì sự cố.
Mà vì nó đã ý thức được:

Tên của mình... đã được một người đặt cho.
Không phải viện nghiên cứu.
Không phải hệ thống.
Mà là một con người - có lẽ rất quan trọng với nó trong quá khứ.

Một người... tên Shinji.
Một người mà ký ức của nó không thể giữ, nhưng trái tim nhân tạo lại không thể quên.

Trước khi rời khỏi căn nhà hoang, con rối cúi xuống trước Mẫu Rối Số 09 - như thể đang tiễn biệt một người cùng số phận.

Rồi nó đứng thẳng dậy.

Đêm Tokyo chìm trong ánh sáng trắng lạnh của đèn đường.

Gió thổi nhẹ, mang theo mùi ẩm ướt của sương và bê tông.

Con rối - giờ đã bắt đầu tự nhận là Kotayo, dù chỉ trong suy nghĩ - bước ra phố lớn.

Nó hiểu một điều:
Muốn sống như con người, nó phải có ký ức.
Muốn có ký ức, nó phải tìm người đã đặt tên cho nó.

Người ấy... chắc chắn còn đâu đó.
Giữa thành phố khổng lồ này.

Kotayo không biết rằng...
Chỉ cần nó bước thêm vài giao lộ nữa, nó sẽ đi ngang nơi Takahashi Shinji vừa rời khỏi vài phút trước.

Nhưng số phận lúc này chưa cho họ gặp nhau.
Chỉ cho phép hai linh hồn lạc nhau nhiều năm... tiếp tục tiến dần về phía nhau.

Dù chậm.
Dù mơ hồ.
Nhưng không thể tránh khỏi.