Câu 6: Biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.

a) Khái niệm:

Cơ sở hạ tầng: là toàn bộ những quan hệ sx hợp thành cơ cấu kinh tế của một xh nhất định

+ Quan hệ sx thống trị của hình thái kinh tế - xã hội đương thời.

+ Quan hệ sản xuất tàn dư của hình thái kinh tế - trước đó.

+ Quan hệ sx mầm móng của hình thái-kinh tế- xh tương lai.

Kiến trúc thượng tầng: dùng để chỉ những hệ tư tưởng (chính trị, pháp luật, tôn giáo và những thiết chế tương ứng với nó (nhà nước, đảng phái, giáo hội …) Mỗi yếu tố của kiến trúc thượng tầng có đặc điểm riêng nhưng chúng liên hệ với nhau, tác động qua lại lẫn nhau và đều hình thành trên cơ sở hạ tầng.

Trong một số xã hội có giai cấp. thành tố quan trọng nhất trong kiến thức thượng tầng là nhà nước.

b) Quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.

Cơ sở hạ tầng quyết định kinh tế thượng tầng ở 2 diểm:

+ Mỗi cơ sở hạ tầng hình thành 1kiến trúc thượng tầng tương ứng.

+ Cơ sở hạ tầng thay đổi thì sớm hay muộn kiến trúc thượng tầng cũng thay đổi theo.

Kiến trúc thượng tầng có vai trò hỗ trợ, điều tiết cho cơ sở hạ tầng.

Sự tác động của kiến trúc thượng tầng đối với cơ sở hạ tầng diễn ra theo 2 chiều. Nếu kiến trúc thượng tầng tác động phù hợp với các quy luật kinh tế khách quan thì nó là động lực mạnh mẽ thúc đẩy ktế phát triển, nếu tác động, nó sẽ kìm hãm phát triển kinh tế, kìm hãm sự phát triển của xã hội.