Câu 4: Bối cảnh lịch sử hình thành tư tưởng HCM.

Trả lời:

Bối cảnh lịch sử - xã hội Việt Nam cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20: Hồ Chí Minh sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh đất nước và thế giới có nhiều biến động sâu sắc:

1.      Trong nước:

-          Đất nước: chính quyền triều Nguyễn đã từng bước khuất phục trước cuộc xâm lược của tư bản Pháp, lần lượt kí kết các hiệp ước đầu hàng, thừa nhận sự bảo hộ của thực dân Pháp trên toàn cõi VN.

-          Quê hương: là vùng đất giàu truyền thông yêu nước, chống giặc ngoại xâm, đây cũng là địa danh nổi tiếng với những tên tuổi anh hùng trong lịch sử dựng nước và giữ nước.

-          Gia đình: Hồ Chí Minh sinh ra trong 1 gia đình tri thức phong kiến yêu nước, cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc là 1 nhà nho cấp tiến, gần gũi với nhân dân, yêu nước thương dân. Hoàn cảnh gia đình đã ảnh hưởng sâu sắc tới sự hình thành nhân cách HCM sau này.

-          Phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc, 1 số sĩ phu Nho học có tư tưởng tiến bộ, tức thời như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh đã cố gắng vận động và đấu tranh yêu nước chống Pháp nhưng đều không đi đến thắng lợi. Cuộc khởi nghĩa của Hoàng Hoa Thám còn mang cốt cách phong kiến, chưa có hướng đi đúng đắn. Phong trào cứu nước muốn thắng lợi phải đi theo con đường mới.

2.       Quốc tế:

-          Chủ nghĩa tư bản đã từ giai đoạn tự do cạnh tranh sang giai đoạn tư bản độc quyền, tức là chủ nghĩa đế quốc, đã xác lập được sự thống trị của chúng trên phạm vi toàn thế giới, liên kết với nhau trong việc nô dịch và bóc lột các dân tộc thuộc địa, trở thành kẻ thù chung của nhân dân thuộc địa.

-          Năm 1848, công bố Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản và ngay sau đó, chủ nghĩa Mác – Lênin đã thâm nhập vào phong trào cách mạng thế giới. Các cuộc đấu tranh của công nhân đã dẫn đến 1 cao trào cách mạng mới, đỉnh cao là cách mạng tháng Mười Nga năm 1917, thiết lập chính quyền Xô Viết, làm thức tỉnh các dân tộc châu Á.

-          Cách mạng tháng 10 Nga đã nêu 1 tấm gương sáng về sự giải phóng các dân tộc bị áp bức, mở ra 1 thời kì mới trong lịch sử loài người - thời đại quá độ lên CNXH, “mở ra trước mắt họ thời đại cách mạng chống đế quốc, thời đại giải phóng dân tộc”.