Câu 30: các hormon tủy thượng thận: bản chất, tác dụng, điều hòa bài tiết và ƯDLS

*) Bản chất;

- cácm hormon tuy thg thận đc tổng hợp từ L-tyrosin (là 1 a.a có mặt trong thức ăn)

- trên lsàng: tập hợp 3 chất dopamin, adrenalin và noradrenalin đc dọi là catecholamin. Bthường trong máu khoảng 80% là adrenalin và 20% là noradrenalin.

*) Tác dụng: adrenalin và noradrenalin trong máu khi đc đưa đến các cơ quan đích chúng gây ra tác dụng hầu như giống tác dụng của hệ TK giao cảm. điểm duy nhất khác đó là thời gian td từ 5 – 10 phút vì các hormon này thảI trừ chậm hơn so với các hđ của hệ TK giao cảm

- tác dụng cảu adrenalin:

+ trên cơ tim: làm tim đập nhanh, làm tăng lực co bóp của cơ tim

+ trên mạch máu: làm co mạch dưới da, giãm mạch vành, mạch não, mạch thận và các cơ vân do đó làm tăng huyết áp tối đa

+ trên các cơ trơn khác: làm giãn cơ trơn ruột non, tử cung, phế quản, bàng quang, giãn đồng tử.

+ làm tăng mức chuyển hoá của toàn bộ cơ thể: làm tăng tiêu thụ oxy và tăng sinh nhiệt. chính nhờ tác dụng này mà adrenalin làm tăng hđ và sự hưng phấn của cơ thể.

+ làm tăng phân giảI glycogen thành glucose ở gan và cơ do đó tăng giảI phóng glucose vào máu

- tác dụng của noradrenalin:

Noradrenalin có td giống adrenalin nhưng td trên mạch máu thì mạnh hơn, nó làm tăng cả HA tối đa và cả HA tối thiểu do làm co mạch toàn thân. các td lên tim, lên cơ trơn đb là td lên chuyển hoá thì yếu hơn adrenalin

*) Điều hoà bài tiết;

Trong đk cơ sở 2 hormon adrenalin và noradrenalin đc bài tiết ít nhưng trong tình trạng stress, lạnh, đg huyết giảm or khick thick hệ giao cảm thì tuyến tuỷ thg thận tăng bài tiết cả 2 laọi hormon này.

Nồng độ adrenalin trong máu ở đk cơ sở là 170 – 520pmol/l, còn nồng độ noradrenalin là 0,3 – 28 nmol/l