<!-- /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal {mso-style-parent:""; margin:0in; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";} @page Section1 {size:8.5in 11.0in; margin:28.35pt 241.0pt 28.35pt 241.0pt; mso-header-margin:.5in; mso-footer-margin:.5in; mso-paper-source:0;} div.Section1 {page:Section1;} -->

Câu 2: Vai trò của định mức kỹ thuật lao động trong việc tổ chức lao động và kế hoạch hoá sản xuất, tổ chức tiền lương.

TL: a. Vai trò của định mức kỹ thuật lao động trong việc tổ chức lao động.

định mức kỹ thuật lao động có vai trò quan trọng đối với việc tổ chức lao động và kế hoạch hoá sản xuất của các doanh nghiệp xây dựng. Tất cả các hoạt động như tổ chức lao động hợp lý nhằm phân phối các công việc theo sự thống nhất của quá trình thi công, theo khối lượng, tính chất phức tạp và khả năng thực hiện của nó; Sự bố trí công nhân thoe nơi làm việc phù hợp với trình độ của họ và cấp bậc công việc; Việc xác định hình thức tổ chức lao động hợp lý cho các loại công việc khác nhau ( cá nhân, nhóm, tổ ... ) và tổ chức nơi làm việc; Sự cấu tạo hợp lý các ca kíp và quy mô của nó. Việc áp dụng những phương pháp lao động tiên tiên tiến và tổ chức thi đua xã hội chủ nghĩa ... đều trực tiếp hay gián tiếp gắn liền với định mức lao động.

- Định mức lao động là cơ sở của sự hoàn thiện tổ chức lao động trong các doanh nghiệp và trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân. V.I Lênin đã chỉ rõ: “ Lao động dưới chế độ xã hội chủ nghĩa, đó là lao động theo định mức đã được xác định trước và hợp pháp hoá, đã chỉ rõ sự cần thiết nghiên cứu tổ chức lao động khoa học...”

Với định mức lao động, có thể xét lao động của công nhân trong sản xuất đã được tổ chức hợp lý và sử dụng có hiệu suất hay không? Vì vậy nó cho phép bố trí lao động một cách đúng đắn trong quá trình sản xuất, đảm bảo sử dụng có hiệu quả thời gian làm việc của mỗi công nhân và khả năng sản xuất của mỗi nơi công tác cũng như trong toàn bộ doanh nghiệp. Nhờ có định mức đã giải quyết được vấn đề tương tự về sự phân phối lao động ở trong các tổ sản xuất, sự phục vụ cho các đội máy, sự tổ chức nơi làm việc và các vấn đề khác của tổ chức lao động trong các doanh nghiệp.

b. Vai trò của định mức kỹ thuật lao động trong việc kế hoạch hoá sản xuất.

- định mức lao động có ý ngiã đặc biệt đối với kế hoạch hoá của doanh nghiệp.

-Kế hoạch hoá của doanh nghiệp được lập ra trên cơ sở toàn bộ hệ thống định mức: định mức lao động, định mức sử dụng thiết bị máy móc, diện tích sản xuất, định mức tiêu dùng nguyên liệu, định mức về việc tiêu dùng nguyên liệu, định mức về tổ chức quá trìn sản xuất và tiêu chuẩn về chất lượng sản phẩm ... định mức chi phí thời gian làm việc chiếm vị trí đặc biệt trong hệ thống định mức đó. Vì nó là khởi điểm để tính toán các đối tượng, mà dựa vào đó xây dựng tất cả các khối lượng công tác thực tế của các khâu sản xuất trong doanh nghiệp, đồng thời để tính toán những bộ phận chủ yếu của kế hoạch sản xuất thi công của doanh nghiệp.

-Trên cơ sở định mức thời gian làm việc, tiến hành tính toán khả năng thiết bị trong sản xuất, bố trí và xác định nơi làm việc, phạm vi và năng lực sản xuất của toàn bộ doanh nghiệp, kế hoạch hoá việc đào tạo cán bộ, công nhân.

-Xuất phát từ định mức thời gian xác định được nhu cầu về công nhân theo số lượng, nghề nghiệp và trình độ chuyên môn, tiến hành tính toán nhiệm vụ tăng năng suất lao động, nhu cầu về quỹ tiền lương và xác định chi phí tiền lương trên đơn vị sản phẩm.

-Cũng dựa trên cơ sở định mức thời gian có thể lập và xác định được nhu cầu về công nhân theo số lượng, nghề nghiệp và trình độ chuyên môn, tiến hành tính toán nhiệm vụ tăng năng suất lao động, nhu cầu về quỹ tiền lương và xác định chi phí tiền lương trên đơn vị sản phẩm.

-Cũng dựa trên cơ sở định mức thời gian có thể lập và xác định nhiệm vụ kế hoạch của các đội, khu vực và các nơi làm việc hàng tháng, tuần, ngày, ca ... tính toán thời hạn, chu kỳ làm việc của máy, tiến độ sản xuất ...

-định mức lao động còn có tác dụng rất lớn trong việc tổ chức, phát triển phong trào thi đua chủ ngĩa xã hội. định mức lao động là công cụ thúc đẩy những người chậm tiến đuổi kịp những người tiên tiến, là tiêu chuẩn khách quan để nguời lao động phấn đấu nâng cao trình độ chuyên môn và hiểu biết về kỹ thuật, tạo điều kiện tốt nhất để nâng cao hơn nữa năng suất lao động.

c. Vai trò của định mức kỹ thuật lao động trong việc tổ chức tiền lương.

* Hệ thống tiền lương.

Là tổng thể các văn bản quy định về việc trả lương cho người công nhân. Trong hệ thống tiền lương bao gồm các bộ phận như: Thang lương, suất lương và bảng cấp bậc kỹ thuật.

* Thang lương.

Là bảng so sánh việc trả công cho các loại lao động khác nhau theo trình độ thành thạo của họ. Mỗi thang lương có một số bậc và hệ số cấp bậc tương ứng. Hệ số cấp bậc biểu thị tỷ lệ giữa mức lương của các bậc với mức lương tối thiểu chung. Mức lương tối thiểu chung dùng để trả công cho người lao động là công việc đơn giản nhất trong điều kiện lao động bình thường. Mức lương tối thiểu chung được điều chỉnh tuỳ thuộc vào mức tăng trưởng kinh tế, chỉ số giá sinh hoạt và cung cầu lao động theo từng thời kỳ.

*Suất lương.

Là số lượng tuyệt đối và tiền lương trả cho người lao động trong một đơn vị thời gian ( giờ, ngày, tháng ...). Thông thường suất lương được quy định cho đơn vị thời gian là tháng. Suất lương được xác định bằng cách nhân hệ số lương mỗi bậc với mức lương tối thiểu chung.

Ngoài ra còn các loại phụ cấp khác như: Phụ cấp khu vực, phụ cấp độc hại nguy hiểm, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp lưu động, phụ cấp thu hút ...

Hiện nay phổ biến các doanh nghiệp trả lương theo hình thức trả lương theo sản phẩm. Hình thức này rất phù hợp với nguyên tắc trả lương theo số lượng và chất lượng lao động. Vì tiền lương cuả công nhân thu được trực tiếp phụ thuộc vào hiệu suất công tác của họ. Mức tiền lương luôn luôn cân đối với lượng sản phẩm họ sản xuất ra.

Định mức kỹ thuật lao động là cơ sở để thực hiện trả lương theo sản phẩm.

+ Tiền lương được xác định theo định mức thời gian và định mức sản phẩm.

Pdv=(Cm1.Km).T/60

Trong đó:  Pdv là tiền lương đơn vị cho một sản phẩm (công tác nhất định).

Cm1 suất lương mỗi giờ tính theo bậc 1 trong biểu thang lương.

Km hệ số bậc lương của công việc đã hoàn thành.

T thời gian định mức để hoàn thành một đơn vị sản phẩm (công tác) tính theo phút.

+ Tiền lương đơn vị xác định theo định mức sản phẩm.

Pdv=(Cm1.Km)/N

Trong N là số lượng đơn vị sản phẩm hoàn thành trong 1 đơn vị thời gian (1 giờ) – Cái, tấn, m .....

Trả lương theo sản phẩm thì tiền lương của người công nhân phụ thuộc vào tiền lương đơn vị sản phẩm (Pđv) và số lượng sản phẩm làm được.

- Tiền lương được xác định theo công thức.

Z= Pdv.Ntt

Trong đó: Z là tiền lương của người công nhân.

Pdv là tiền lương đơn vị sản phẩm.

Ntt là số lượng sản phẩm thực tế người công nhân làm được.

Vậy Z=(Cm1.Km).N.A/N

(Ntt=N.A).

A là % hoàn thành định mức.

Để tổ chức tiền lương đúng đắn, phù hợp với quy luật phân phối theo lao động, tức là tiền lương phải phù hợp với số lượng và chất lượng của lao động, thì điều cơ bản cần phải xác định đúng đắn định mức sản lượng.

Giữa định mức sản lượng, tiền lương đơn vị sản phẩm và mức lương của công nhân làm theo lương sản phẩm có mối quan hệ trực tiếp với nhau, được xác định bởi chế độ tiền lương nhiều bậc hiện hành.