- Hình thức tiền l−ơng tính theo thời gian

Với hình thức tiền l−ơng nμy thì số l−ợng của ng−ời lμm việc nhận đ−ợc phụ

thuộc vμo thời gian lao động vμ mức l−ơng qui định cho một đơn vị thời gian phù

hợp với ngạch l−ơng của ng−ời lao động đang xét

Hình thức tiền l−ơng nμy cũng phản ảnh đến mức độ nhất định chât l−ợng

lao động, đối t−ợng lao động vμ trình độ nghề nghiệp của ng−ời lao động

Nh−ợc điểm của hình thức tiền l−ơng nμy lμ không phản ảnh chính xác mối

quan hệ trực tiếp giữa tiền l−ơng nhận đ−ợc vμ số lao động đã tiêu phí, không

khuyến khích ng−ời lao động tăng năng suất lao động

Tuy nhiên hình thức tiền l−ơng nμy vẫn đ−ợc dùng cho các tr−ờng hợp khi

khối l−ợng công việc không đo thể tính rõ rμng (nhất lμ cho các bộ quản lý trực

tiếp), khi đòi hỏi về bảo đảm chất l−ợng của sản phẩm lμm ra đ−ợc đề cao

Hình thức tiền l−ơng nμy bao gồm có hình thức trả l−ơng theo thời gian giản

đơn vμ hình thức trả l−ơng theo thời gian có th−ởng.

b- Hình thức tiền l−ơng tính theo sản phẩm

Với hình thức tiền l−ơng nμy l−ơng của ng−ời công nhân phục thuộc vμo số

l−ợng sản phẩm lμm đ−ợc vμ đơn giá tiền l−ơng tính cho một sản phẩm. Đơn giá

nμy đ−ợc căn cứ vμo mức l−ơng tính cho một đơn vị thời gian vμ định mức năng

suất tính theo sản phẩm cho một đơn vị thời gian ấy của cùng một loại công việc.

Ưu điểm : thực hiện tốt hơn nguyên tắc phân phối theo lao động, khuyến

khích ng−ời công nhân tăng năng suất lao động, tận dụng thời gian lμm việc, cải

tiến kỹ thuật sản phẩm...

Nh−ợc điểm : ng−ời công nhân dễ chạy theo số l−ợng mμ phạm lỗi về chất

l−ợng nếu không có kiểm tra chặt chẽ

Để áp dụng tốt hình thức tiền l−ơng nμy đòi hỏi phải xây dựng định mức lao

động có cơ sở khoa học, kiện toμn công tác thống kê vμ kiểm tra chất l−ợng

Hình thức tiền l−ơng tính theo sản phẩm có thể phân thμnh mấy loại sau :

- Tiền l−ơng tính cho một sản phẩm trực tiếp không hạn chế: ở đây tiền

l−ơng của ng−ời công nhân bằng tích số giữa số l−ợng sản phẩm lμm đ−ợc vμ đơn

giá tiền l−ơng tính cho một sản phẩm.

- Tiền l−ơng tính theo sản phẩm luỹ tiến: ở đây số sản phẩm lμm ra trong phạm

vi định mức thì đ−ợc trả theo một đơn giá tiền l−ơng cố định, còn bộ phận sản phẩm

lμm v−ợt định mức sẽ đ−ợc trả theo một đơn giá lũy tiến (tăng nhanh dần)

Tiền l−ơng tính theo sản phẩm có th−ởng : ở đây với số sản phẩm lμm v−ợt

định mức sẽ đ−ợc trả thêm một khoản tiền th−ởng ngoμi số l−ợng đã nhận theo đơn

giá l−ơng bình th−ờng

- Tiền l−ơng tính theo sản phẩm gián tiếp : hình thức tiền l−ơng nμy đ−ợc

dùng để trả l−ơng cho những công nhân phụ mμ năng suất của họ có ảnh h−ởng lớn

đến kết quả lao động của công nhân chính

- Tiền l−ơng khoán sản

Tiền l−ơng khoán gọn lμ một hình thức phát triển cao hơn của hình thức trả

l−ơng sản phẩm

Tiền l−ơng khoán gọn có mấy đặc điểm khác với tiền l−ơng trả theo sản

phẩm lμ :

+ Sản phẩm của khoán gọn có thể có mức hoμn thiện cao hơn (ví dụ khoán

theo một hạng mục công trình hay một công trình)

+ Bảo đảm cho ng−ời lao động liên kết chặt chẽ với nhau hơn, quan tâm đến

kết quả cuối cùng hơn. ở hình thức trả l−ơng theo sản phẩm có thể còn có hiện

t−ợng bỏ sót công việc giáp ranh do hai đơn vị lμm, khối l−ợng công việc có thể bị

tính trùng lặp, ng−ời lμm việc tr−ớc ít quan tâm đối ng−ời lμm việc tiếp theo. Với

hình thức khoán gọn nh−ợc điểm nμy đ−ợc khắc phục về cơ bản

+ ở hình thức khoán gọn phải ký hợp đồng giữa công nhân vμ ng−ời chỉ huy

xây dựng, trong đó chỉ rõ trách nhiệm vμ có các tính toán cụ thể cho ng−ời lao

động biết tr−ớc đ−ợc nhiệm vụ phải lμm vμ khoản tiền đ−ợc h−ởng nên họ đ−ợc

kích thích về kinh tế mạnh hơn

- Hình thức khoán gọn có thể khắc phục đ−ợc một số nh−ợc điểm của hình

thức trả l−ơng theo sản phẩm trong việc bảo đảm chất l−ợng vμ tính toán khối

l−ợng vμ tính toán khối l−ợng công việc để thanh toán

- Hình thức khoán gọn có thể áp dụng cho một công trình một hạng mục

công trình, một phần việc hay một loại công việc riêng lẽ mμ khối l−ợng của nó

khó xác định tách bạch

- Đơn vị nhận khoán có thể lμ một đơn vị xây dựng một tổ đội hay một cá nhân

c- Tiền th−ởng

Tiền th−ởng có tác dụng to lớn trong việc kích thích sản phẩm

- Nếu theo thời gian vμ đối t−ợng công việc để tính th−ởng, ta có các loại

th−ởng hằng năm, th−ởng theo công trình xây dựng vμ th−ởng theo công việc tác

nghiệp

Th−ởng hằng năm có tác dụng lôi cuốn mọi ng−ời hoμn thμnh kế hoạch năm

vμ hoμn thμnh v−ợt mức kế hoạch. Trong tr−ờng hợp nμy doanh nghiệp đ−ợc lợi về

khoản chi phí bất biến tính cho một sản phẩm

Th−ởng theo công trình có tác dụng đ−a nhanh công trìnhvμo hoạt động để bảo

đảm hợp đồng với chủ đầu t− về tiến độ thi công vμ giảm thiệt hại do ứ đọng vốn sản

xuất của doanh nghiệp xây dựng, giảm chi phú phụ thuộc thời gian xây dựng

Th−ởng theo công việc tác nghiệp có tác dụng lμm cho ng−ời công nhân

th−ờng xuyên cải tiến kỹ thuật vμ tăng năng suất lao động

- Nếu theo các chỉ tiêu xét th−ởng ta có các loại th−ởng do rút ngắn thời

gian xây dựng, do tiết kiệm, do bảo đảm chất l−ợng, do v−ợt mức các chỉ tiêu kế

hoạch, do phát minh vμ sáng chế

d- Các khoản phụ cấp

Ngoμi tiền th−ởng theo hệ thống quy định còn có các khoản phụ cấp sau :

- Phụ cấp khu vực cho các nơi xa xôi, hẻo lánh, có nhiều khó khăn vμ khí hậu xấu

- Phụ cấp độc hại vμ nguy hiểm cho các nghề có điều kiện lao động có tiếp

xúc với chất độc hại vμ nguy hiểm ch−a đ−ợc tính vμo thang l−ơng

- Phụ cấp trách nhiệm áp dụng đối với nghề hay công việc đòi hỏi trách nhiệm

cao, hoặc phải kiểm nhiệm công tác quản lý không phụ thuộc chức năng tồn tại

- Phụ cấp lμm thêm cho các ca lμm việc ban đêm

- Phụ cấp thu hút áp dụng đối với các công chức, viên chức đến lμm ở các

vùng mới khai phá, xa đất liền, có điều kiện sống vμ lμm việc khó khăn

- Phụ cấp đắt đỏ áp dụng cho các nơi có chỉ số giá sinh hoạt cao hơn so với

giá bình quân cả n−ớc

- Phụ cấp l−u động áp dụng cho những ng−ời th−ờng xuyên thay đổi nơi lμm việc

- Ngoμi ra còn có phụ cấp lμm ngoμi giờ so với tiêu chuẩn qui định