Câu 14: Phân tích các hoạt động cơ bản của NHTM. Liên hệ với các hoạt động NHTM ở Việt Nam.

1. Các hoạt động chính của NHTM.

a. Huy động vốn.

- Nguồn vốn tự có: Để bắt đầu hoạt động chủ NH phải có 1 lượng vốn nhất định. Vốn pháp định thành lập NHTM nhà nước là 3000 tỷ đồng, các loại hình NHTM khác là 1000 tỷ đồng, cho đến năm 2010 là 3000 tỷ đồng. Nguồn hình thành và nghiệp vụ hình thành loại vốn này rất đa dạng tuỳ thuộc vào loại hình sở hữu, năng lực tài chính của NH

Trong quá trình hoạt động, NH gia tăng vốn của chủ theo nhiều phương thức như: nguồn từ lợi nhuận, nguồn bổ sung từ phát hành thêm cổ phần, góp thêm, cấp thêm.

- Nguồn tiền gửi và các nghiệp vụ huy động tiền gửi:

Tiền gửi khách hàng là nguồn tài nguyên quan trọng nhất của NHTM, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn tiền của NHTM. Để có thể gia tăng tiền gửi trong môi trường cạnh tranh, và nguồn tiền gửi ngày càng có chất lượng cao, các NHTM đã đưa ra và thực hiện nhiều hình thức huy động vốn khác nhau.

+Tiền gửi thanh toán (Tiền gửi giao dịch):

Đây là khoản tiền doanh nghiệp hay cá nhân gửi vào NH để NH thực hiện chức năng trung gian thanh toán. Trong phạm vi số dư cho phép các nhu cầu chi trả của doanh nghiệp và cá nhân đều được NH thực hiện. Lãi suất của khoản tiền này rất thấp hoặc bằng không, thay vào đó chủ tài khoản có thể được hưởng các dịch vụ NH với mức phí thấp.

+Tiền gửi có kì hạn của doanh nghiệp, các tổ chức xã hội

Nhiều khoản thu bằng tiền của doanh nghiệp và các tổ chức xã hội sẽ được chi trả sau một thời gian xác định. Để đáp ứng nhu cầu tăng thu của người gửi tiền , NH đã đưa ra hình thức gửi tiền có kì hạn.

+Tiền gửi tiết kiệm của dân cư

Các tầng lớp dân cư đều có các khoản thu nhập tạm thời nhàn rỗi. Trong điều kiện có khả năng tiếp cận với NH họ đều có thể gửi tiết kiệm nhằm thực hiện mục tiêu bảo toàn và sinh lời đối với các khoản tiết kiệm. Nhằm thu hút ngày càng nhiều tiền tiết kiệm, các NH đều cố gắng khuyến khích dân cư thay đổi thói quen giữ vàng và tiền mặt tại nhà bằng cách mở rộng mạng lưới huy động hay đưa ra các hình thức huy động đa dạng và lãi suất cạnh tranh.

+Nguồn đi vay và nghiệp vụ đi vay của NH.

Vay NHTW.

Vay các tổ chức tín dụng khác.

Vay trên thị trường vốn ( phát hành các giấy nợ: kỳ phiếu ,tín phiếu, trái phiếu ).

- Các nguồn khác

+ Nguồn ủy thác.

+ Nguồn trong thanh toán.

2. Hoạt động đầu tư và sd vốn.

- Nghiệp vụ ngân quỹ.

+ Dự trữ bắt buộc quy định theo tỉ lệ % gửi vào NHTM

+ Dự trữ vượt quá: là số tiền đảm bảo quá trình thanh toán hoạt động kinh doanh hàng ngày ngăn ngừa vỡ nợ, xử lí các khoản vay nợ.

- Cho vay:

+ Căn cứ vào thời gian cho vay chia thành

Cho vay ngắn hạn (1 năm).

Cho vay trung hạn (1-5 năm).

Cho vay dài hạn (trên 5 năm).

+ Căn cứ vào tài sản đảm bảo.

Các khoản vay có tài sản đảm bảo: thế chấp, cầm cố.

Các khoản vay ko có TS đảm bảo: tín chấp, bảo lãnh.

+ Căn cứ vào hạn mức tín dụng

Trong mức hạn tín dụng.

Ngoài hạn mức tín dụng.

Quá ngạch.

- Đầu tư

+ Đầu tư chứng khoán

+ Mua cổ phần các doanh ngiệp.

+ Đầu tư các dự án liên kết.

- Các hoạt động sd vốn khác không trực tiếp mang lại lợi nhuận kinh doanh cho NH nhưng gián tiếp mang lại khách hàng --> lợi nhuận.

3. Liên hệ hoạt động NH ở Việt Nam

- Các NHTM Việt Nam mới chỉ thực hiện các nghiệp vụ thông thường truyền thống Nợ - có và trung gian thanh toán không dùng tiền mặt. Trong các nghiệp vụ có chủ yếu là cho vay. Vì vậy hoạt động của NHTM còn đơn điệu và chưa có hiệu quả với cả nền kinh tế và bản thân ngân hàng thương mại, trong khi đo mức độ rủi ro lại rất cao

- Khắc phục:

• Đẩy mạnh các hoạt động trung gian: củng cố và hoàn thiện các hoạt động thanh toán

• Đẩy mạnh các hoạt động trung gian tài chính và cung cấp dịch vụ