Câu 12 : trình bày quá trình vận chuyển CO2 và ƯDLS

Trong máu CO2 đc vc dưới hai dạng

- dạng hòa tan chiếm 0,03mlCO2/ 100ml máu. có giá trị lứon nhưng nó lại dạng trao dổi trực tiếp

- kết hợp( 3 dạng)

+ Co2 đc gắn lỏnh lẻo vào nhóm NH2 của ptử globin của hemoglobin -> carbonamino hemoglobin

            HbNH2 + CO2 ó HbNH – COOH

Or        Hb + CO2 ó HbCO2 ( phụ thuộc vào PCO2) (20%)

+ kết hợp với pr huyết tg rất ít

+ kết hợp với muối kiềm/ htg (NaHCO3) đào thảI đc rất nhiều CO2 (70%) vtrò chủ yêú nhờ carbonic anhydrase (CA)/HC

*) Thí nghiệm( td của PCO2) hiệu ứng haldaue

Cho máu thánh phàn giàu O2 va nghèo O2 vào PCO2 khác nhau -> đt vc CO2 (Vẽ sơ đồ thị)

- ở phổi nghèo o2 trong máu -> tăng knăng nhả CO2 của máu và ngc lại

- mô giàu O2 trong máu -> giảm [CO2] máu, tăng knăng gắn kết Hb + CO2

*) các yếu tố ảnh hưởng đến sự VC CO2 của máu

- phân áp CO2: máu vc CO2 xuôI dòng bậc thang nồng độ từ PCO2 cao( mpp, cquan) đến P CO2 thấp (phế nang). P CO2 tăng sẽ làm tăng [CO2] trong máu, tăng mức độ vc CO2

- P CO2: khi P CO2 trong máu tăng, O2 sẽ gắn với Hb. Sự gắn O2 với Hb sẽ làm giảm áI lực của Hb với CO2 do đó làm giảm sự vc CO2

- hiện tg di chuyển ion cl-: khi máu tới mô, CO2 khuyết tán từ mô vào huyết tg rồi vao HC. Trong HC nhờ AC CO2 gắn H2O -> H2CO3. acid này ply tạo thành HCO3- và H+. ion H+ kết hợp với Hb vì Hb cũng là 1 hệ đệm rất mạnh. Ion HCO3- trong HC tăng lên, HCO3- sẽ khuyếch tán thuận hóa ra huyết tg đổi chỗ cho ion cl- từ htg đI vào HC nhờ 1 pr mang bicarbonat – clorua trên màng HC, lập lại thăng = điện tick. Khimáu tới phổi có nhg htượng ngc lại

Kq: Co2 vào htg thì cl- vào HC và ngc lại

- sự thay đổi của pH: trong máu, CO2 tồn tại dưới dạng H2CO3 và BHCO3, bình thg BHCO3/H2CO3 ko thay đổi nên ph ổn định. Khi 1 acid mạnh vào máu, nó pư với bicarbonat -> H2CO3-> CO2 + H2O, CO2 đc đưa ra ngoài phổi. khi kiềm mạnh xâm nhập vào máu nó pư với H2CO3 -> kiềm yếu hơn, lg CO2 thở ra sẽ giảm đi. như vậy, để ổn định pH cơ chế điều chỉnh cg độ hô hấp làm thay đổi [CO2] trg máu

*) VC CO2 từ mô đến phổi

- khi máu ĐM tới các mô, do chệnh lệch phân áp. CO2 từ dịch kẽ khuyếch tán vào htg dưới dạng hòa tan, làm [CO2] htg tăng, CO2 sẽ vào HC. Trong HC 1 phần CO2 kết hợp với Hb dưới dạng HbCO3, còn phần lớn CO2 kết hợp với H2O. H2CO3 sẽ ion hóa thành HCO3- và H+, HCO3- sẽ khuyếch tán từ HC ra htg kết hợp với pr và các nmuối kiềm cho các bicarbonat. Nồng độ CO2 của máu tăng, máu vc CO2 theo đg tĩnh mạch vè tim phảI ròi lên phỏi. Như vậy, máu TM có [O2] thấp và [CO2] cao

- khi máu TM qua phổi, các quá trình xảy ra theo chiều gnc lại, CO2 ở dạng hòa tan trong htg khuyếch tán ra phế nang. Trong HC Hb CO2 phân ly, CO2 từ HC khuyếch tán ra hyết tg rồi lại khuyếch tán sang phế nang. Trong khi đó tại huyết tg các biccarbonat phân ly. HCO3- vào HC cùng với H+ tạo thành H2CO3 nhờ AC lại khử H2O cho CO2 khuyếch tán ra htg để ròi CO2 từ htg lại khuyếc tán sang phế nang. CO2 khuyếch tán từ htg sang phế nang làm [CO2] trong máu giảm, máu trở thành máu ĐM có [CO2] thấp và [O2] cao