Chương 2 : Các nguyên tắc cơ bản của LQT

I. Khái niệm

1. Định nghĩa

- Là n~ tư tưởng chính trị, pháp lý mang tính chỉ đạo, bao trùm, có giá trị bắt buộc ching đối với mọi chủ thể LQT

2. Đặc điểm

- Tính mệnh lệnh bắt buộc chung : các chủ thể đều phải tuân thủ tuyệt đối các nguyên tắc cơ bản của LQT

- Là chuẩn mực để xác định tính hợp pháp của toàn bộ hệ thống các QP pháp lý quốc tế

- Có quan hệ mật thiết với nhau trg 1 chỉnh thể thống nhất theo nghĩa có sự ràng buộc qua lại giữa các nguyên tắc về nội dung và yêu cầu thực hiện n~ nội dung đó

- Đc ghi nhân rộng rãi trg các văn kiên quốc tế : Hiến chương Liên hợp quốc,...

II. Nội dung

1. Nt bình đẳng về chủ q' giữa các quốc gia

- Chủ q' : + q' tối cao của quốc gia trg phạm vi lãnh thổ của mình

+ q' độc lập của quốc gia trg quan hệ quốc tế

- Trong phạm vi lãnh thổ của mình, quốc gia thực hiện q' lập pháp, hành pháp, tư pháp mà ko có bất kỳ sự can thiệp nào từ bên ngoài, trên cơ sở ý chí chủ q' của nhân dân

- Trong quan hệ quốc tế, quốc gia có q' tự quyết mọi vấn đề đối nội, đối ngoại của quốc gia ko có sự áp đặt từ chủ thể khác, trên cơ sở tôn trọng chủ q' của mọi quốc gia trg cộng đồng quốc tế

2. Nt cấm đe dọa dùng vũ lực hay dùng vũ lực

- Tất cả các nước thành viên LHQ trg quan hệ quốc tế ko đc đe dọa dùng vũ lực hoặc

dùng vũ lực chống lại sự toàn vẹn lãnh thổ hay nền độc lập chính trị của bất kỳ quốc gia

nào, hoặc nhằm những mục đích khác ko phù hợp với mục đích của LHQ

- LHP cấm việc sử dụng lực lượng vũ trang và sự cưỡng bức phi vũ trang

- LHQ tuy ko quy định các biện pháp vũ lực nào là bất hợp pháp nhưng lại quy định

+ các biện pháp vũ lực hợp pháp

+ Chống lại xâm lược

+ Thực hiện q' tự vệ nhằm bảo vệ độc lập và chủ q' quốc gia ( hành vi tự vệ phải tương xứng với hình thức tấn công )

+ theo quyết định của Hội đồng bảo an LHQ khi có đe dọa hòa bình, xâm lược hòa bình hoặc bị xâm lược.

+ các trường hợp sử dụng hợp pháp sức mạnh phi vũ trang

+ cắt đứt hoàn toàn hay 1 phần quan hệ kinh tế, giao thông, bưu điện, ngoại giao

- Riêng với Hội đồng bảo an, khi giải quyết tranh chấp có thể tiến hành các biện pháp cần thiết như biểu dương lực lượng, bao vây phong tỏa và tiến hành chiến dịch ko quân, hải quân, lục quân.

3. Nt hòa bình giải quyết các tranh chấp quốc tế

Các bên tham gia tranh chấp quốc tế trước tiên phải cố gắng giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp như : đàm phán, điều tra, trung gian, hòa giải, trọng tài, tòa án, thông qua các cơ quan hay tổ chức quốc tế khu vực hoặc bằng n~ biện pháp hòa bình khác do các bên lựa chọn

4. Nt ko can thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia khác

- Công việc nội bộ của quốc gia là các phương diện hoạt động chủ yếu của NN dựa trên cơ sở của chủ q' quốc gia, bao gồm toàn bộ n~ hoạt động mang tính chất nội bộ, đối ngoại của quốc gia.

- Lưu ý ranh giới giữa công việc thuộc thẩm q' nội bộ của 1 quốc gia và công việc có sự tham gia của cộng đồng quốc tế như : nhân q', nhân đạo, môi trường,...

- Nội dung

+ Cấm can thiệp vũ trang, các hình thức can thiệp hoặc đe dọa can thiệp nhằm chống lại chủ q', nền tảng chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của quốc gia

+ Cấm dùng các biện pháp kinh tế, chính trị và các biện pháp khác để bắt buộc quốc gia khác phụ thuộc vào mình

+ Cấm tổ chức, khuyến khích các phần tử phá hoại hoặc khủng bố nhằm lật đổ chính quyền của quốc gia khác

+ Cấm can thiệp vào cuộc đấu tranh nội bộ ở quốc gia khác

+ Tôn trọng q' của mỗi quốc gia tự lựa chọn cho mình chế độ chính trị, kt, xh và vh phù hợp với nguyện vọng của dtoc.

5. Nt các quốc gia có nghĩa vụ hợp tác.

- Xu thế tất yếu của tiến trình phát triển quan hệ quốc tế là sự hội nhập, sự hợp tác trên cơ sở các bên cùng có lợi, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ của các quốc gia.

- Các quốc gia có nghĩa vụ tiến hành hợp tác quốc tế để giải quyết các vấn đề kt, xh, vh và nhân đạo trên phạm vi quốc tế, cũng như duy trì hòa bình và an ninh quốc tế bằng cách tiến hành các biện pháp tập thể có hiệu quả.

- Nghĩa vụ hợp tác còn thể hiện ở việc các quốc gia phải hành động phù hợp với các nguyên tắc của LHQ

6. Nt dân tộc tự quyết.

Tôn trọng q' của mỗi dân tộc đc tự do lựa chọn con đường và hình thức phát triển là 1 trg n' cơ sở quan trọng để thiết lập các quan hệ quốc tế.

Nội dung

- Đc thành lập quốc gia độc lập, hay cùng các dân tộc khác thành lập quốc gia liên bang trên cơ sở tự nguyện

- Tự lựa chọn cho mình chế đệ ctri, kt, xh

- Tự giải quyết các vấn đề đối nội ko có sự can thiệp từ bên ngoài

- Q' của các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc tiến hành đấu tranh

- Tự lựa chọn con đường phát triển phù hợp với truyền thống lịch sử văn hóa

7. Nt tận tâm, thiện chí thực hiện cam kết quốc tế

- Nguyên tắc này đã đc đề cập trg nhiều văn bản.

- Theo đó, mỗi quốc gia phải thiện chí thực hiện các nghĩa vụ quốc tế do Hiến chương đặt ra, các nghĩa vụ phát sinh từ các quy phạm và nguyên tắc đc công nhận rộng rãi của luật quốc tế.