KHÁM PHÁ CÁCH THẾ GIỚI THẬT SỰ VẬN HÀNH

"Nhữngngười sống cao thượng, thậm chí nếu suốt đời họsống ẩn dật, họ cũng sẽ không sống vô ích. Luôn cógì đó tỏa ra từ cuộc đời họ, một thứ ánh sáng soitỏ con đường đến với bạn bè, láng giềng của họvà có lẽ tới những kỷ nguyên tương lai xa xôi."

- Bertrand Russell

"Hãynhớ người là ai, nàng nói. Người là một bậc thầy."

- Aniesa Thames

***

Thời tiết đã bắt đầusang mùa xuân, còn tôi thì đang ở Roma. Đó là một giaiđoạn tuyệt vời. Tôi đã bình phục hoàn toàn sau vụtai nạn và chƣa bao giờ cảm thấy khỏe khoắn hơn thế.Tôi có ba tháng nghỉ phép và đã để căn hộ của mìnhcho một ngƣời bạn cũ thời đại học thuê lại và côấy không thể sung sƣớng hơn với vận may đó của mìnhđƣợc nữa. Tôi đã kết thúc mối quan hệ với bạn gáicũ của mình và tôi hạnh phúc nói rằng chúng tôi chiatay nhƣ những ngƣời bạn. Lần đầu tiên sau nhiều năm,tôi cảm thấy rất ổn thỏa với cuộc sống của mình.Và tôi đã sẵn sàng cho một chuyến phiêu lƣu.

Trải nghiệm của tôi vớiCal chƣa bao giờ rời khỏi tâm trí tôi. Kể từ cuộc gặpkỳ lạ của chúng tôi, chƣa có ngày nào tôi không nghĩvề ông và sự uyên thâm của ông ít nhất vài lần. Kiếnthức của ông ấy ăn sâu bén rễ trong tôi, và kể từngày ông ra đi, mỗi ngày qua tôi lại có thêm những amhiểu rất mới mẻ về thế giới quan độc đáo củaông. Tôi phát hiện ra rằng ông hoàn toàn xứng đáng vớiniềm tin của tôi: Tấm vé hạng nhất đi Roma hoàn toànhợp pháp, và đúng nhƣ ông ấy đã hứa, mọi thứ chochuyến đi đều đã đƣợc thu xếp vô cùng chu đáo. Calrõ ràng đã dành rất nhiều tâm huyết cho việc thay đổicon ngƣời tôi và đã rất chú ý lo cho mọi chi tiết củachuyến đi có một không hai này. Giờ đây tôi có thểcảm nhận đƣợc tình yêu thƣơng của ông dành cho tôi.

Mình không thể tin nổi -mình đang ở Roma, với thời gian dư dả, và không cần lo lắng chuyện gì hết ngoài một cái ba lô cùng vàibộ quần áo bên trong, tôi nghĩ trong khi thong thả bƣớcdọc những đƣờng phố hẹp trải sỏi ở khu phố cổcủa thành phố. Trong không khí có mùi thơm rất dễ chịukhiến tôi mỉm cƣời và thƣ giãn trong môi trƣờng mớimẻ này. Tôi cảm thấy nhƣ thể mình sinh ra là để cómặt ở cái nơi lạ thƣờng này, nơi hành trình tự khámphá của tôi đang bắt đầu. Gần nhƣ thể số phận đãcuốn Cal vào cuộc đời tôi, và số phận đã dẫn tôitới cái nơi mà tôi đang đứng lúc này. Tất cả nhữnggì tôi có thể làm là thật sự sẵn sàng vào thời khắcnày và mở rộng lòng mình trƣớc bất cứ việc gì sắpxảy ra với tôi. Đây là một cách thức hoàn toàn khácvới tôi, hoàn toàn xa lạ với lối sống cứng nhắc vàluôn có kế hoạch sẵn vốn là đặc trƣng của tôi trongquãng thời gian trƣớc khi xảy ra vụ tai nạn xe hơi.

Thế nhƣng, một phầntrong tôi biết rằng cách thức mới mẻ này mạnh mẽ hơnrất nhiều so với trƣớc đây. Cuộc sống của tôi giờđây dƣờng nhƣ đang dẫn dắt tôi, và tôi sẵn sàng nhậnlấy những món quà và tận hƣởng những điều ngạcnhiên. Cụ thể hơn nữa, mọi việc gần nhƣ thể cónhững bàn tay vô hình hoặc một thế lực vô hình đanghƣớng dẫn tôi đi vào cuộc sống cao nhất và đích thựcnhất của mình. Thật sự rất khó giải thích điều nàycảm nhận nhƣ thế nào vào thời khắc này của cuộc đờitôi. Nhƣng tôi dám nói rằng tôi cảm thấy hoàn toànthanh thản và cực kỳ bình yên.

Tôi đi đến chỗ hiểurằng thế lực này, cái sức mạnh vô hình này, chính làsức mạnh của tự nhiên. Đó chính là thứ sức mạnh đãtạo ra các vì sao và những buổi hoàng hôn. Nó vậnchuyển trong mọi thực thể sống và hiện diện với bấtkỳ ai nhận thức đƣợc việc khám phá nó để rồi gắnmình với chính nó.

Tất cả bắt đầu vớimột lời cam kết gạt bỏ mọi tấm rèm mà hầu hếtchúng ta đã dựng lên trƣớc thế giới quan của mình vàtìm ra chân lý. Và chân lý càng rõ rệt hơn với tôi khitôi tiến sâu vào chính mình. Tôi tin đó chính là vai tròlãnh đạo thật sự với tƣ cách một con ngƣời. Nókhông là gì khác hơn một cuộc tìm kiếm chân lý của cánhân mỗi ngƣời - chân lý về những gì chúng ta trảiqua trong quá khứ và những gì chúng ta có thể trở thànhtrong tƣơng lai; chân lý về lý do tại sao chúng ta lại ởđây và làm thế nào chúng ta tới đƣợc nơi chúng tađang có mặt. Khám phá chân lý và sau đó dẫn dắt cuộcsống của chúng ta theo chân lý ấy chính là những gìgiúp chúng ta tự do.

Qua những trải nhiệm vàbài học của riêng mình trên đƣờng đời, tôi đã hiểurằng lãnh đạo cuộc sống của mình cũng chính là nớilỏng việc bấu víu lấy thực tại. Tất cả chúng ta đềucần từ bỏ thói quen đã thành nghiện này để có thểbiết trƣớc đƣợc rằng cuộc sống của mình sẽ tiếntriển nhƣ thế nào. Mấu chốt của vấn đề là chúng taphát triển thành cái bản ngã mạnh mẽ nhất của mình(hoặc ít nhất cũng bắt đầu quá trình này) đúng vàothời điểm chúng ta dám từ bỏ toàn bộ sự kiểm soátmà chúng ta cứ bám rịt lấy một cách sợ sệt, và mởlòng trƣớc mọi khả năng mà vũ trụ tuyệt vời củachúng ta đem lại. Đây là một hành động nhún nhƣờngcao cả bởi vì nó đòi hỏi chúng ta phải từ bỏ niềmtin rằng chúng ta biết điều gì là tốt nhất cho mình.Nó đòi hỏi chúng ta nhận ra rằng những gì chúng ta nghĩlà cần thiết trong cuộc đời để làm cho chúng ta hạnhphúc có khi lại không phải là những gì chúng ta thật sựcần. Và tôi nói rằng việc nới lỏng kiểm soát này làmột hành động nhún nhƣờng cao cả bởi vì ta phải đểcho cuộc sống chạy theo đúng quy luật của nó. Tôi biếtban đầu đó là một cảm giác đáng sợ, nhƣng tôi nhậnthấy rằng ở mặt kia của những cảm giác sợ hãi lớnnhất trong ta lại chính là vận hội tuyệt vời nhất củachúng ta.

Tôi đoán vấn đề chỉlà cần có niềm tin rằng ngay cả khi cuộc sống củachúng ta không diễn ra đúng nhƣ những kế hoạch đã đƣợcchuẩn bị kỹ lƣỡng nhất của chúng ta thì cuộc sốngấy cũng sẽ vẫn diễn ra suôn sẻ. Và vấn đề là hãytin vào một thành công cao hơn, vƣợt xa cả phạm vi chúngta có thể nhìn thấy hiện nay. Arthur Shopenhauer[5] gần nhƣđã làm đƣợc điều đó khi ông nhận xét: "Mọi conngƣời đều coi giới hạn tầm nhìn của chính mình làgiới hạn của thế giới." Nhƣng có một số ngƣờikhông nhƣ vậy. Hãy tham gia cùng những ngƣời đó.

***

Tôi đi theo những chỉdẫn của Cal khoảng một tiếng thì tôi đến gần mộtnơi đƣợc đánh dấu trên bản đồ bằng một dấu "x".Mảnh giấy viết tay nguệch ngoạc của ông nói một cáchđầy bí hiểm: "Tìm ô cửa sổ kính màu và con sẽ thấythế giới qua những lăng kính mới." Lúc tôi tiếp tụcđi trên đƣờng, tìm kiếm tòa nhà đƣợc đánh dấu trênbản đồ và tôi nhìn thấy thứ khiến tôi ngộp thở.

Trƣớc mặt tôi là mộtgiáo đƣờng lộng lẫy, với những cánh cửa mở rộngvà những khóm hồng dọc các bậc cấp. Tiếng nhạcBaroque[6] vang ra từ lối cửa chính, và những âm thanhtuyệt vời tràn ra đƣờng phố. Các trụ cột ở phíatrƣớc giáo đƣờng đều đƣợc ốp đá và chắc chắnrồi, đứng sừng sững kiêu hãnh ở khu trung tâm chính làô cửa sổ kính màu đẹp nhất mà tôi từng nhìn thấy.

Tôi đứng đờ ra nhƣ kẻmất hồn, lắng nghe tiếng nhạc và đắm chìm trong thờikhắc tuyệt vời ấy. Mắt tôi bắt đầu rƣng rƣng lệ,tim tôi bắt đầu đập nhanh hơn, và hai bàn tay tôi bắtđầu rịn mồ hôi. Cuộc sống của chúng ta, tôi nhận ranhƣ vậy, không là gì khác hơn một chuỗi những thờikhắc - nếu bạn bỏ lỡ thời khắc ấy, bạn sẽ bỏ lỡcả đời mình. May thay, tôi đã có đủ khôn ngoan đểtận hƣởng cái thời khắc đặc biệt ấy, cái thờikhắc mà bằng cách nào đó đã gắn kết tôi với mộtthứ còn lớn hơn cả bản thân mình. Cái cảm giác màtôi có nhắc tôi nhớ rằng tôi không hề đơn độc, vàrằng tôi chƣa hề đi qua hết đời mình. Nó nhắc tôi vềcâu chuyện Dấu chân nổi tiếng của Margaret FishbackPowers[7], trong đó kể về một ngƣời đàn ông có giấcmơ rằng ông ấy nhìn thấy mình đang đi trên một bãibiển cùng với Chúa. Trên bầu trời lóe lên những khungcảnh trong chính cuộc đời của ngƣời đàn ông này, vàvới từng cảnh, ngƣời ấy lại nhìn thấy hai cặp dấuchân trên cát. Một cặp là của chính ông ấy còn cặpkia là của Chúa.

Đột nhiên ngƣời đànông nhận ra một điều rất đáng chú ý trong lúc ông ấyđang xem lại tất cả những khung cảnh đời mình: Vàothời điểm khó khăn và đau khổ nhất cuộc đời ông,ông chỉ thấy duy nhất dấu chân của mình trên cát.Ngƣời đàn ông hỏi Chúa về quan sát này, bày tỏ tháiđộ thất vọng của mình rằng ông ấy cảm thấy cô độckhi ông ấy cần có sự giúp đỡ nhất. Chúa trìu mếngiải thích rằng trong những thời khắc đau khổ, Ngƣờidẫn đường cho ngƣời đàn ông.

Tôi đang mải nghĩ vềgiấc mơ rất đặc biệt đã làm thay đổi cách nhìn nhậnthế giới của ngƣời đàn ông thì một giọng nói khỏekhoắn vang lên từ bên trong giáo đƣờng: "Jack, con đãlàm đƣợc rồi! Rất vui đƣợc gặp con ở đây!"

Một tu sĩ chạy vội rađón tôi. Ông ấy mặc trang phục tôn giáo truyền thống,với một chuỗi hạt trên tay còn tay kia cầm một cuốnsách có gắn một chiếc nơ đỏ tƣơi. Ông thong thả bƣớcxuống bậc cấp và dừng lại ngay trƣớc mặt tôi, tƣơicƣời.

"Thứ này dành cho con,Jack," ông ấy nói trong khi trao cho tôi một cuốn sách."Cal bảo ta rằng con sẽ đến. Tất cả chúng ta đềusẵn sàng chào đón con ở lại. Ta hy vọng con thích mónquà này - nó sẽ là cuốn nhật ký để con ghi chép nhữnghiểu biết của mình. Ghi nhật ký là một thói quen rấttốt để tự thay đổi, và ta biết rằng con sẽ có nhiềuquan sát để ghi chép lại trong suốt thời gian con ở lạiđây."

"Con ở lại đây ƣ?"

"Đúng, anh bạn trẻ củata. Con sẽ ở đây với ta tại giáo đƣờng trong vòng bốntuần tới. Ta sẽ là huấn luyện viên cuộc đời con,giúp con tiếp cận đƣợc với bản ngã cao nhất và tốtnhất của con. Ta sẽ dạy con về những điều nhƣ sốphận, tính xác thực và liêm chính. Ta sẽ cho con thấylàm cách nào tiếp cận đƣợc sức mạnh đích thực củacon và ta sẽ đƣa con đến với tinh thần của chính mình.Chúng ta sẽ có một quãng thời gian tuyệt vời cùngnhau!" Ông ấy nói đầy nhiệt thành.

"Cảm ơn cha - nhƣng nóithật, con chƣa thật sự là một ngƣời theo đạo," tôinói rất thành thực.

"Những gì ta phải dạycon chẳng liên quan gì đến tôn giáo. Là một con ngƣờitâm linh thật ra chính là làm một con ngƣời đích thực.Đó chính là sống theo những giá trị riêng cao quý nhấtcủa con, sống thật theo cách con sống, và nhìn nhận thếgiới theo một cách thức giác ngộ và tiến hóa hơn."

"Vâng, con hoàn toàn sẵnsàng," tôi đáp, đặt hành lý xuống đất và uống mộtngụm nƣớc trong chai nƣớc của mình. "Con sẵn sàng chonhững thay đổi của cuộc đời mình hơn lúc nào hết."

"Tuyệt vời. Cal đã đềnghị ta thu xếp mọi thứ cho con, và ta rất vui đƣợclàm điều đó. Ta sẽ dạy con về ý nghĩa của cuộcsống. Ta sẽ giải thích chính xác cách đánh thức nhữngtài năng cao nhất của con, cách tiếp cận tri thức sâuthẳm nhất của con, và cách để lại một di sản. Vềcơ bản, ta sẽ cho con thấy cách sống với tri thức lànhƣ thế nào - cách sống một cuộc sống khôn ngoan."

"Đây là câu đầu tiêntrong những Câu hỏi Cuối cùng," tôi nhận xét, và nhớlại ba câu hỏi quan trọng của cuộc đời mà Cal đãgiải thích với tôi trong buổi tối đáng nhớ của chúngtôi ở bệnh viện.

"Đúng vậy. Ta sẽ cốgắng để khi đến lúc con tự hỏi mình „Ta đã sốngmột cách khôn ngoan chưa?‟ thì câu trả lời của con sẽphải là „Chắc chắn là như vậy!‟ Ta muốn con sốngkhôn ngoan đến mức con sẽ ra đi thật hạnh phúc. Chàomừng con tới Roma!" Ông ấy nói với tất cả tình cảmvà sự nhiệt thành của một ngôi sao opera Italia. "Thứlỗi cho ta chƣa giới thiệu bản thân - ta là Đức chaMichael Antonio Di Franco. Bạn bè gọi ta là Cha Mike," ôngnói kèm theo một cái nháy mắt.

"Con rất vui đƣợc gặpCha, thƣa Cha Mike. Con rất biết ơn về sự đón tiếp nồnghậu của Cha," tôi nói một cách chân thành, cảm thấyhoàn toàn thoải mái khi đƣợc làm quen với ngƣời đànông nhỏ bé có gƣơng mặt tròn trĩnh và mái tóc chảimƣợt về phía sau này. "Cha cũng biết ông Cal ƣ?"

"Ồ, phải rồi. Cha củacon là một ngƣời đàn ông tuyệt vời, Jack ạ. Một conngƣời rất đặc biệt ở nhiều khía cạnh. Ông ấy kểcho ta nghe mọi chuyện về con. Cho dù lúc này con đã thànhmột ngƣời đàn ông trƣởng thành, con trông vẫn y nhƣlúc còn là một cậu bé trong bức ảnh ông ấy thƣờngmang theo bên mình. Đó là lý do tại sao ta dễ dàng nhậnra con ngày hôm nay."

"Con vẫn thấy không thểtin đƣợc rằng ông Cal chính là cha đẻ của con. Cha cóbiết tại sao ông ấy lại rời bỏ mẹ con và con không?Tại sao ông ấy không hề tìm cách liên lạc với con? Nếungƣời đó là cha của con, Cha có nghĩ lẽ ra ông ấy nênđi tìm con không," tôi nói với cơn giận dâng lên tronglòng. "Mọi ngƣời cha đều không bao giờ quên con cáicủa mình."

"Ta không biết nhiều vềlý do khiến cha mẹ con chia tay. Tất cả những gì ông ấykể cho ta là ông ấy và mẹ con chia lìa đôi ngả sau khicông việc của ông ấy rơi vào giai đoạn khó khăn. Tanghĩ rằng cha của con bắt đầu hƣớng nội sau khi ôngấy thất thế, và từ đó cách ông ấy trải nghiệm thếgiới bắt đầu thay đổi. Ta nghĩ đến một lúc cả haingƣời bọn họ nhận ra rằng họ đang đi theo nhữnghƣớng khác nhau nhƣ những ngƣời dƣng. Cal kể với tarằng ông ấy vẫn yêu mẹ con, nhƣng ta đoán rằng họđều biết mình không thể bƣớc cùng trên một con đƣờngnữa. Ta không thể hình dung nổi điều đó đau đớn vớicon đến mức nào, Jack ạ. Nhƣng con cần biết rằng chacủa con là một ngƣời đàn ông đáng kính. Ông ấy thậtsự rất quan tâm đến mọi ngƣời - và ông ấy quan tâmnhiều nhất đến con."

"Cảm ơn Cha đã nói vớicon điều đó," tôi đáp khẽ. Khi còn nhỏ, tôi đãnhiều đêm mất ngủ tự hỏi về ngƣời cha của mình.Ông ấy không có mặt trong các buổi hòa nhạc Giáng Sinhcủa tôi, những buổi tôi trình diễn ở trƣờng, vànhững trận đấu bóng của tôi... Tôi cảm thấy mộtchút an ủi khi biết rằng ông ấy thật sự yêu thƣơngtôi.

"Cha của con đặt cho tabiệt danh „Vị thánh‟ vì ta dành cả đời mình sốngtheo một cách thức cao quý, khôn ngoan và chân thực. Ôngấy biết ta từ rất nhiều năm trƣớc khi học đƣợcnhững bài học mà con sẽ sớm biết. Cal là một triếtgia theo đúng nghĩa đích thực nhất của từ này. Ông ấyham học và rất chuyên tâm làm cho mình thêm uyên thâm. Vànhƣ ta đề cập, đó chính là điều tốt đẹp nhất màmột con ngƣời có thể làm. Con có biết rằng ông ấy đãthực hiện một hành trình mà lúc này con đang bắt đầukhông? Hổ phụ sinh hổ tử," ông ấy cƣời. "Nhântiện, ta rất vui vì cuối cùng con đã ở đây."

"Con cũng rất vui đƣợcđến đây, thƣa Cha. Nhƣng nói thật, con không chắc lắmvề toàn bộ chuyện này. Thật lòng thì con phải thừanhận rằng con cảm thấy lo lắng. Có quá nhiều việcdiễn ra chỉ trong một khoảng thời gian ngắn ngủi."

"Ta hiểu, Jack. Ta hoàntoàn hiểu con. Con sắp học những điều mới mẻ, cho nênnhững e ngại của con bắt đầu xuất hiện, dƣới tâmlý lo lắng và không chắc chắn, đó cũng là điều tựnhiên. Nhƣng con phải tin - rốt cuộc, tất cả nhữngchuyện này không phải là tin tƣởng ƣ? Hãy tin rằng Calxuất hiện khi con cần gặp ông ấy nhất. Hãy tin rằngcon và ta gắn kết với nhau vì một lý do đặc biệt. Hãytin rằng không có nơi nào tốt cho con hơn là nơi con đangcó mặt lúc này. Và hãy tin rằng sau bốn tuần ở đâyvới ta, con sẽ có một cách nghĩ và sống hoàn toàn mớimẻ. Chúng ta có thể thay đổi cách chúng ta nhìn nhậnthế giới chỉ trong khoảnh khắc. Một thay đổi duy nhấtdiễn ra trong một giây ngắn ngủi có khi chính là tất cảnhững gì cần để đánh thức một thực tại mới mẻcho con."

"Vậy Cha là một trongnhững ngƣời thầy vĩ đại mà cha con nói đến ƣ?" Tôihỏi trong khi ông ấy vòng tay qua ngƣời tôi và dẫn tôibƣớc lên những bậc cấp của giáo đƣờng.

"Phải, hoàn toàn đúng.Cha của con thật sự là một ngƣời tuyệt vời. Ta biếtông ấy đã phạm sai lầm trong đời, chẳng hạn nhƣ việckhông tìm gặp con và cho con thấy tình yêu của ông ấy,nhƣng ta chƣa từng gặp một ngƣời nào hoàn hảo nhƣvậy. Điều kiện của một con ngƣời là không hoàn hảo,nhƣng ta đã hiểu rằng chúng ta thực sự hoàn hảo trongsự không hoàn hảo của mình. Nếu không có những điểmyếu thì chúng ta chẳng còn gì để cố gắng. Nhƣ nhữngngƣời theo thuyết thần bí từng nói: „Con đường chẳngcòn giá trị khi ngươi đến đích.‟ Đặc điểmkém-lý-tƣởng của chúng ta thực tế chính là những khobáu quý giá giúp mở ra những cửa ngõ để trở thànhnhững mẫu ngƣời cao hơn so với chúng ta hiện nay."

Luận điểm cuối cùngnày khiến tôi chú ý. Liệu Cha Mike có đúng không? Tôinghĩ về hành trình cuộc đời mình - những thử tháchtôi phải đối mặt thời niên thiếu và những va vấptôi gặp trong suốt chặng đƣờng; cả chuỗi những mốiquan hệ bất thành của tôi; và sự thật là, cho dù tôicố gắng đến đâu thì dƣờng nhƣ tôi vẫn không tàinào tìm đƣợc công việc phù hợp với con ngƣời mình.Có lẽ toàn bộ tình trạng không hoàn hảo này trong cuộcđời tôi lại hoàn hảo - mọi thứ diễn ra chính xác nhƣnó phải vậy, và có một kế hoạch lớn hơn nào đó màtôi không hề biết. Và có lẽ tất cả những điểmkhông hoàn hảo của tôi với tƣ cách một con ngƣời lạichính là những cơ hội để tôi trƣởng thành. Những ýnghĩ này làm tôi thƣ giãn và mang lại cho tôi cảm giácnhẹ nhõm ngay lập tức.

"Sự không hoàn hảo đemlại ý nghĩa cho cuộc sống của chúng ta," Cha Mike tiếptục. "Nó trao cho chúng ta một nhiệm vụ trung tâm: Thựchiện hành trình ngƣợc trở lại cái bản ngã nguyên sơvà lý tƣởng nhƣ khi chúng ta mới chào đời, và khai phácon ngƣời đích thực của chúng ta. Nếu không vì nhữngnhƣợc điểm rất con ngƣời của chúng ta thì sẽ chẳngcó nhiệm vụ nội tâm để làm cho chính mình. Và chínhnhiệm vụ nội tâm này nối kết chúng ta trở lại vớitầm vóc lớn lao của riêng chúng ta. Con biết đấy, Jack,để có đƣợc nhiều hơn những gì con mong muốn trongcuộc đời mình, trƣớc hết con phải vượt xa cái conngƣời thật sự của mình. Để thành công, thật sựkhông chỉ là làm việc nhiều hơn nữa, mà là sống hơnnữa."

"Con hoàn toàn đồng ýchuyện đó. Con thấy vô cùng mệt mỏi khi cảm thấyrằng, cho dù con có làm việc nhiều đến đâu và cho dùcon có thu thập đƣợc bao nhiêu trò vui thì vẫn chẳngbao giờ là đủ."

Cha Mike dƣờng nhƣ khônghề ngạc nhiên trƣớc cảm xúc của tôi. "Con không hàilòng với cuộc sống trƣớc đây của mình, phải vậykhông?"

"Vâng, hoàn toàn không,"tôi đáp. "Thực tế, con còn thấy ghét nó. Dƣờng nhƣcon chẳng bao giờ có đƣợc niềm vui. Mọi thứ đều hếtsức nghiêm trọng và đơn điệu. Lạy Chúa, con chƣa baogiờ nghĩ cuộc sống lại nhọc nhằn nhƣ vậy, xin thúthực với cha nhƣ vậy."

"Chà, vậy thì, để cómột cuộc sống mới, trƣớc hết con phải suy nghĩ, cảmnhận và hành động nhƣ một con ngƣời mới. Trong cuộcđời, rốt cuộc chúng ta không thật sự có đƣợc nhữnggì mình muốn, chúng ta có đƣợc những gì dành cho ta. Cóđƣợc những điều mới mẻ trong cuộc đời con, chẳnghạn một mối quan hệ mới, những mức độ thú vị mới,và những trải nghiệm mới, con phải bắt đầu làm nhữngviệc mới."

"Chẳng hạn nhƣ?"

"Chẳng hạn nhƣ thậtsự biết rõ những điểm yếu của mình. Đó là mộtđiểm khởi đầu quan trọng; thực tế, đó chính là nơita bắt đầu. Khắc phục những điểm yếu của con làmột trong những lý do cơ bản để chúng ta ở đây. Mụcđích cuộc sống của chúng ta, bằng nhiều cách, chính làchấp nhận phần tăm tối của mình để chúng ta có thểsống bằng phần tƣơi sáng. Tất cả chúng ta đều cónhững điểm mù - chúng ta cần thừa nhận chúng và mangchúng ra ánh sáng nhận thức, nơi chúng sẽ đƣợc khắcphục. Và chúng ta cần định hình lại những niềm tinsai lệch của mình và vƣợt qua những cảm xúc bị hạnchế của mình. Nực cƣời là, trong quá trình tiến tới,về cơ bản chúng ta lại thụt lùi - lùi trở lại thànhnhững sinh vật đẹp đẽ và hoàn hảo nhƣ lúc chúng tasinh ra."

Cha Mike nhìn quanh giáođƣờng và mỉm cƣời. "Ta từng là một kẻ rất tầmthƣờng," ông ấy thừa nhận. "Ta thật sự không quantâm đến bất kỳ ai ngoài bản thân mình lúc ta còn trẻ.Trong mối quan hệ của ta với những ngƣời khác, tất cảnhững gì ta chú trọng là những gì ta nhận đƣợc từhọ. Rồi đến một ngày, khi ta đang học tập tại Pháp,ta nhận đƣợc một cú điện thoại thông báo rằng emtrai của ta vừa bị giết trong một vụ nổ súng tại hộpđêm. Sự kiện đó đã tàn phá ta và làm thay đổi mọithứ. Ta bắt đầu cầu xin đƣợc chỉ dẫn và có đƣợclòng can đảm để vƣợt qua quãng đời đó. Đã có nhữnglúc căng thẳng đến mức ta nghĩ đến chuyện tƣớc bỏmạng sống của mình. Nhƣng ta càng cầu xin, ta càng nhậnra rằng cuộc sống của mình có ý nghĩa và rằng ta rấtcần cho thế giới này. Cuối cùng, ta bắt đầu nghiêncứu thần học và rồi có mặt ở đây với tƣ cách mộttu sĩ. Và giờ đây, trong các mối quan hệ của mình, takhông nghĩ đến những gì ta sẽ đƣợc từ ai đó nữa.Thay vào đó, tất cả những gì ta quan tâm là những gìta có thể cho đi. Và điều đó, anh bạn của ta ạ, làmcho ta trở thành một con ngƣời rất hạnh phúc."

Ông ngừng lại và sau đólại nói to: "Chào mừng con đến Roma!"

Tôi không thể không phálên cƣời trƣớc cách ứng xử có phần kỳ cục củaông.

"Jack, để ta nói vớicon một chuyện: Những gì con không thừa nhận về bảnthân lại thừa nhận chính con đấy," Cha Mike tiếp tụctrong lúc chúng tôi bƣớc vào sảnh chính của giáo đƣờng.

"Con không hiểu."

"Đúng nhƣ vậy. Nếucon không thừa nhận cái phần trong con vốn luôn cảm thấyrằng con sẽ chẳng bao giờ đủ tốt, lấy một ví dụphổ biến khác, thì nó sẽ thừa nhận chính con. Nếu conkhông thừa nhận một phần trong mình vốn không tin tƣởngvào những ngƣời khác, thì nó sẽ nắm bắt chính con vàđiều khiển - rồi sau đó hủy hoại - cuộc đời conbằng nhiều cách. Điều này phải cho đến khi ta nhận rathói ích kỷ của mình lúc còn trẻ thì ta mới bắt đầuthay đổi."

"Điều đó rất có ýnghĩa. Con đang băn khoăn tại sao từ trƣớc đến nay conchẳng bao giờ hiểu đƣợc chuyện này. Con đoán mình quábận rộn với những điều tầm thƣờng của cuộc sốngđến mức con bỏ lỡ mất bức tranh lớn hơn," tôi nóivới vẻ suy tƣ.

"Đó là điều rấtthƣờng tình. Nhiều ngƣời trên thế giới đang mê ngủvới chính cuộc đời họ và với cả điều kỳ diệunày, nhƣng giờ con đã sẵn sàng đi bƣớc tiếp theo.Trƣớc đây con chƣa sẵn sàng cho bƣớc này, nên nó chẳnghề xuất hiện. Nhƣng giờ đây, đã đến lúc tiếp cậncái vĩ đại của chính con và sẵn sàng cho cuộc sốngtuyệt vời nhất của con. Cuộc đời của con sẽ khôngdẫn dắt con đến đây nếu nhƣ con chƣa chuẩn bị đầyđủ cho bất kỳ điều gì."

"Con đồng ý."

"Tốt lắm. Nhân tiện,hầu hết mọi ngƣời đều phủ nhận và né tránh việcgắn kết với cái bản ngã tăm tối không đƣợc thừanhận của mình. Những con ngƣời khôn ngoan biết rõ nhữngphần này hơn cả những phần họ trƣng ra với đời. Chỉkhi con hiểu đƣợc nguyên tắc then chốt này thì con mớicó thể tìm thấy sự bình yên bên trong và lạc thú bênngoài mà con xứng đáng đƣợc hƣởng. Bởi vì chỉ khicon biết và sau đó chấp nhận tất cả cái bản ngã củamình thì con mới thực sự yêu chính mình. Và không biếtyêu chính mình thì không thể có bình yên; và không cóbình yên thì không có lạc thú. Nghịch lý thay, con càngkhám phá phần trong sáng của mình với tƣ cách một conngƣời và để nó tỏa sáng ra thế giới này thì nhữngphần tầm thƣờng mà con muốn che giấu khỏi chính mìnhlại càng bắt đầu bộc lộ ra."

"Điều đó rất đúng,"tôi đáp. "Con đã thấy điều đó xảy ra trong các mốiquan hệ thân thiết của mình. Chẳng hạn, con đã yêu vàdành hết tình cảm của mình vào đó. Con biết quan tâmvà sôi nổi hơn trƣớc, nhƣng sau đó thì những chuyệnkhông đâu vào đâu cũng bắt đầu xuất hiện. Nói thậtlà chuyện này xảy ra trong mối quan hệ cuối cùng củacon. Con cảm thấy yêu Jane hơn mức con từng nghĩ mình cóthể nhƣ vậy. Một phần kỳ lạ trong con sống cùng côấy: Chúng con khiêu vũ hàng giờ trong bếp của cô ấy vàcùng nhau hát dƣới ánh trăng. Chúng con kể cho nhau nghenhững bí mật sâu kín nhất của mình cho đến tậnkhuya, và chúng con ủng hộ những ƣớc mơ của nhau theomột cách mà con chƣa bao giờ nghĩ có thể nhƣ vậy. Nhƣngmọi chuyện không tốt đẹp mãi, vì một lý do nào đónhững đặc điểm tồi tệ nhất trong con lại xuất hiện,và mọi chuyện thành rối beng. Con đoán chính vì con cảmthấy quá an toàn với cô ấy. Và khi chúng ta cảm thấyan toàn, dƣờng nhƣ cái bản ngã đích thực của chúng tamới xuyên qua lớp áo giáp xã hội mà hầu hết chúng tađã tạo dựng để trông sao cho ổn thỏa trƣớc thếgiới này."

"Hoàn toàn đúng, Jack ạ.Những gì con vừa nhận ra rất sâu sắc và ta chỉ muốnnói thêm rằng: Nếu con tìm hiểu cách vận hành của tựnhiên, con sẽ biết cuộc sống vận hành nhƣ thế nào.Những quy luật điều khiển tự nhiên chính là những quyluật vận hành cuộc sống của chúng ta. Chẳng hạn, conđã bao giờ nhận thấy rằng lúc mặt trời chiếu sángnhất cũng chính là lúc bóng của chúng ta xuất hiện lớnnhất chƣa?"

"Đúng nhƣ vậy," tôiđáp.

"Chà, điều đó đúngvới chúng ta với tƣ cách là những con ngƣời."

"Ẩn dụ rất tuyệtvời, thƣa Cha Mike," tôi tán thƣởng.

"Khi chúng ta chƣa thayđổi bên trong chính mình, ta rất dễ tin rằng mình tiếnhóa rất cao và đang phát huy tối đa bản thân. Khi chuyệngì đó tiêu cực xảy ra, chúng ta nghĩ đó là lỗi củangƣời khác. Nhƣng thực ra đó là vì tất cả những niềmtin hạn hẹp, những giả định sai lầm và hành trang tìnhcảm vẫn giữ cho chúng ta thật tầm thƣờng đều đƣợcgiấu kín ở một nơi tăm tối sâu thẳm bên trong chúngta. Chúng ta thậm chí không biết nó nằm ở đó, điềukhiển cuộc sống của chúng ta và phá hỏng những ƣớcmơ của chúng ta. Chúng ta bắt đầu tin rằng chúng ta rấtlý tƣởng về nhiều phƣơng diện. Chúng ta tự huyễnhoặc bản thân để chúng ta không phải đối diện vớinhững yếu kém của mình và nỗ lực tin vào điều đó.Rất cần có sức mạnh nội tại thật lớn để thâmnhập sâu vào cái phần tăm tối vẫn làm cho chúng ta tầmthƣờng trong cuộc đời. Rất cần sức mạnh nội tạithật lớn để có cái nhìn nghiêm túc về cách chúng tađang sống và thực hiện những chỉnh đốn giúp đƣachúng ta trở lại đúng quỹ đạo."

"Bằng cách nào ạ?"

"Việc nhìn nhận nhữngnhƣợc điểm rất con ngƣời của chúng ta sẽ kích thíchnhận thức rằng chúng ta phải thay đổi, và con ngƣờiluôn có bản năng cƣỡng lại sự thay đổi. Thực tế,trong não bộ chúng ta hằn sâu ý nghĩ muốn chúng ta duytrì những nề nếp của mình. Khoa học đã chứng minhrằng não chúng ta có một bộ phận rất cổ xƣa đƣợcbiết đến nhƣ là hạch hạnh nhân (amygdala) vốn luônchuộng nề nếp và không thích bất kỳ thay đổi cá nhânnào. Nó chẳng tìm kiếm gì ngoài sự an toàn và kiểmsoát bất biến. Xu hƣớng này có ích cho tổ tiên tối cổcủa chúng ta và giúp họ tồn tại ở thời nguyên thủy,nhƣng nó không còn giúp ích cho ta trong thế giới hiệnnay nữa."

"Vậy làm cách nào chúngta khắc phục đƣợc xu hƣớng của phần não bộ này?"Tôi hỏi đầy tò mò.

"Ta gợi ý rằng, trêncơ sở mỗi ngày, con hãy đặt ra cho mình một ý địnhthực hiện những thay đổi một cách có chủ ý. Ta đãhọc đƣợc từ chính cuộc đời mình rằng những ý địnhcủa ta định hình thực tiễn của ta. Hãy dạy cho nãocủa con rằng thay đổi là tốt và hãy kiên trì một conđƣờng mà không ai khác đi theo, xét theo cách con thểhiện với tƣ cách một con ngƣời."

Nói đến đây, Cha Mikelàm một việc khiến tôi giật mình, và sau đó là thíchthú. Ông bắt đầu chạy qua những dãy ghế trống trongđại sảnh nơi chúng tôi đang đứng và biến vào trongmột gian phòng nhỏ ở mé bên. Chuyện tiếp theo mà tôibiết là ca khúc kinh điển My Way (Con đƣờng của tôi)của Frank Sinatra[8] vang lên, và Cha Mike khiêu vũ đầy hạnhphúc với hai mắt nhắm lại. Tôi chỉ biết đứng nhìnngƣời đàn ông này, không dám chắc chuyện gì thật sựđang diễn ra.

Khi bài hát kết thúc, ChaMike mở mắt. "Ta từng rất ngại khiêu vũ," ông nói."Nhƣng bây giờ ta mê nó! Nó giúp ta giữ cho trái timmình rộng mở. Những gì ta vừa làm là chấp nhận mộtrủi ro, Jack ạ. Ta từng sợ khiêu vũ trƣớc mặt ngƣờikhác, còn giờ ta biến nó thành một cách để đƣơng đầuvới tâm lý sợ sệt của mình và xua đuổi những con quỷtrong ta."

"Thật thú vị," tôichỉ có thể thốt ra nhƣ vậy.

"Ta liên tục tìm cáchđặt ta vào những tình huống thách thức để buộc taphải khắc phục những cảm giác sợ hãi lớn nhất củamình. Chiến lƣợc này có tác dụng kỳ lạ. Nhân tiện,con nghĩ sao về các động tác khiêu vũ của ta?" ông hỏivới nụ cƣời rạng rỡ. "Liệu ta đã sẵn sàng chochƣơng trình MTV chƣa?"

"Chƣa hẳn," tôi bậtcƣời.

"Toànbộ những gì ta gợi ý là con hãy toàn tâm toàn ý thựchiện việc tự khám phá liên tục và không bao giờ ngừngnghỉ. Đó là cách duy nhất để khai phá trọn vẹn phầntốt trong con, ta có thể nói nhƣ vậy. Đúng nhƣ ErichEromm[9] từng nói: „Nhiệm vụ chính của con người trongcuộc đời là sinh ra chính mình, trở thành thứ mà mìnhcó tiềm năng như vậy.‟ Và khi con làm điều đó, cáchnhìn nhận thực tiễn tƣơi đẹp nhất mà con có thể cóđƣợc bắt đầu mở ra cho con. Điều này là chắc chắn."

"Nhân tiện, cha conthƣờng nói đến con với tất cả tình yêu thƣơng khiông ấy ở đây. Cho nên ta biết rõ vài điều về con."

"Chẳng hạn chuyện gìạ?"

"Ta biết rằng con thíchbơi lội khi còn bé. Ta biết rằng con có những giấc mơlớn khi con còn trẻ. Và ta biết rằng con thích sô-cô-la,"ông nói trong khi móc từ trong túi ra một thanh kẹo. "Đây,cắn một miếng đi," ông giục.

"Có vị ngọt đắng,"tôi nói khi chúng tôi đi qua giáo đƣờng lộng lẫy.

"Phải, cũng nhƣ cuộcsống vậy. Con thấy đấy, Jack, cuộc sống có cao vàthấp. Hầu hết chúng ta đềumắc kẹt trong tấn kịchcủa nó. Khi mọi chuyện suôn sẻ, chúng ta cảm thấy hạnhphúc. Khi mọi chuyện không đâu vào đâu, chúng ta cảmthấy buồn chán. Đó là một cách sống rất yếu đuối.Con sẽ chẳng khác gì một khúc củi trôi nổi theo sóng.Con thay đổi theo dòng nƣớc: Lúc này con đang di chuyểntheo một hƣớng, sau đó con lại di chuyển theo một hƣớngkhác. Cách thực hiện cuộc chơi khôn ngoan hơn hẳn làgạt bỏ mọi đánh giá. Hãy ngừng quy định thế này thếkhác cho những trải nghiệm cuộc đời mà hãy đơn giảnlà chấp nhận chúng mà không cần phản kháng. Bƣớc tiếptheo là hiểu rằng cuộc sống không là gì khác hơn mộttrƣờng học dạy ta trƣởng thành, và mọi thứ xảy ravới con đều tuyệt vời."

"Mọi thứ ƣ? Hơi khóchấp nhận đƣợc rằng cái chết của một ngƣời thânyêu hoặc mất đi một mối quan hệ mang đến hạnh phúclớn lao lại là một chuyện tuyệt vời."

"Chỉ có những suy nghĩhạn hẹp của con ngƣời mới khiến cho một việc trởthành đúng hoặc sai," Cha Mike đáp lại. "Một sự kiệntrong cuộc đời chúng ta về bản chất không hề đúnghay sai - nó đơn giản là nhƣ vậy. Nhƣng do con ngƣờichúng ta có xu hƣớng kiểm soát mọi thứ, nên chúng ta cứđi quy định đúng sai cho nó."

"Hoặc là tốt hoặc làxấu," tôi nói xen vào.

"Phải. Nhƣng thực sựkhông hề có những chuyện tốt, cũng chẳng hề có sựkiện nào xấu khi con thật sự hiểu sâu sắc về cáchvận hành của thế giới. Mọi thứ xảy ra với con đơngiản là một cơ hội để trƣởng thành và khắc phụccái phần trong con vốn rất cần khắc phục. Ngƣời khônngoan hiểu điều này và sau đó nắm bắt lấy những cơhội ấy để trƣởng thành, hơn nữa thành con ngƣờiđích thực của họ. Và đó là lý do tại sao ta nói rằngcuộc sống là một trƣờng học dạy trƣởng thành."

Tôi băn khoăn về quanniệm này, vẫn chƣa dám chắc với toàn bộ khái niệmấy. Liệu có đúng cuộc sống của chúng ta trên thực tếđƣợc thiết kế vì mục đích này không?

Cha Mike tiếp tục. "Hằngngày, khi con bƣớc ra thế giới, con thật sự đếntrƣờng. Và cũng nhƣ trong một trƣờng học truyền thống,có một chƣơng trình giảng dạy với những môn học khácnhau cung cấp những bài học khác nhau. Một khi con vƣợtqua một môn bằng cách học lấy bài học của nó, contiếp tục sang môn mới."

"Và nếu con không tiếpthu đƣợc bài học?"

"À, khi đó con phải họclại - dĩ nhiên," ông nói rất nghiêm túc. "Nhƣ thếgọi là phục hồi. Mọi trải nghiệm giao cắt với cuộcđời con đều xảy đến với con để dạy con bài họccon cần nhất để học cách vƣơn tới nấc tiếp theo củacuộc đời mình. Khi trò sẵn sàng, thầy sẽ xuất hiện."

"Ông Cal có nói với connhƣ vậy," tôi nói khẽ, cảm thấy một nỗi buồn dânglên do mất đi ngƣời cha mà tôi chỉ vừa kịp biết.

"Chính ta là ngƣời đãnói với ông ấy điều đó," Cha Mike đáp lại với mộtnụ cƣời. "Nếu con hiểu quá trình này và nhận ra cơhội có đƣợc một bài học trong mọi tình huống, con cóthể chuyển sang môn tiếp theo. Và khi con rời khỏi môncũ, con cũng sẽ rời khỏi cuộc sống cũ của mình vì,thật thú vị, một khi con đã có đƣợc bài học mìnhcần, loại ngƣời hoặc tình huống mà bài học đó cóliên quan đến sẽ chẳng bao giờ trở lại với con lầnnữa. Chuyện này gần nhƣ thể chúng ta lột bỏ lớp dacũ mỗi lần chúng ta có đƣợc một bài học mới, vƣợtqua một môn học mới, và tiếp tục đi tới những phầntiếp theo cao hơn trên chặng đƣờng đời của mình."

"Thật là một sự bốtrí tuyệt vời, cái cách mọi thứ vận hành ấy ạ,"tôi nhận xét.

"Chính thế. Nhƣng nếucon không chấp nhận bài học mà trải nghiệm mang đếnthì có thể nói đó là vì con đổ lỗi cho ngƣời kháccó liên quan vì bất kỳ điều gì xảy ra, và đã khôngthấy đƣợc phần tri thức mà con có số đƣợc học,tình huống ấy sẽ tiếp tục lặp lại hoặc tái hiệntrong cuộc đời con cho tới khi con hiểu đƣợc nó. Vàcon càng bỏ lỡ nhiều bài học đƣợc đặt ra thì mỗisự kiện mang theo những bài học ấy càng trở nên đauđớn với con cho tới khi con chịu đau khổ đến mức lựachọn duy nhất của con là tiếp nhận nó."

"Tuyệt vời - cách vậnhành của thế giới quả là phi thƣờng hơn so với contừng hình dung," tôi nói đầy phấn khích, cảm thấythoải mái hơn với triết lý cuộc sống khác thƣờng màtôi đang đƣợc tiếp cận này.

"Phải,Jack, đúng nhƣ vậy. Những quy luật tự nhiên điều khiểnmọi thứ này sẽ chẳng bao giờ làm chúng ta hết ngạcnhiên. Những gì ta đang nói đây là thế này: Thực tạihiện nay của con chẳng là gì khác hơn một sự phảnchiếu hoàn toàn những bài học mà con cần học nhất."

"Đúng là một nhậnđịnh rất mạnh mẽ, thƣa Cha Mike. Mang tính cách mạng,thật sự là nhƣ vậy."

"Phải. Và vì con họcđƣợc thêm nhiều từ những gì không nhƣ ý hơn là từnhững gì nhƣ ý trong cuộc đời nên toàn bộ những điềukhông nhƣ ý chính là một món quà. Milton Erickson[10] từngviết: „Cuộc sống sẽ chỉ mang tới cho bạn đau đớn.Trách nhiệm của bạn là tạo ra niềm vui.‟ Vì con khámphá đƣợc nhiều về bản thân qua thất bại hơn là quathành công nên hãy để thất bại là một ngƣời bạn màcon trân trọng và học hỏi. Hãy tạo ra niềm vui từ thấtbại."

"Chanói „hãy để thất bại là một người bạn‟ nghĩa làsao ạ?"

"Chậc, mọi điều conthấy ghét liên quan đến cuộc đời mình, mọi điềukhiến con khó chịu, và mọi điều làm cho con căng thẳngđều là một ngƣời thầy rất quan trọng. Những điều„điểm trúng huyệt‟ của con đều cho con những đầumối tốt nhất về những gì cần để trƣởng thành vàtiến hóa ngay trong chính con. Những điều con không thíchliên quan đến cuộc đời mình - những khó chịu và căngthẳng của con - đều không là gì khác hơn những phƣơngtiện mang tới những bài học con cần học để vƣợtqua môn học con đang theo đuổi và tiếp tục môn mới."

"Làm nhƣ vậy, con sẽtiến sang phần tiếp theo của cuộc đời mình ƣ?""Chính xác."

"Vậy tất cả nhữngđiều con không thích về cuộc đời mình thực tế lạilà những ngƣời bạn tốt nhất và những ngƣời thầyvĩ đại nhất của con bởi vì chúng giúp con đi tới cáiđích của mình - cuộc sống lý tƣởng của con," tôitổng kết lại.

"Và cái bản ngã caonhất của con. Ta sẽ nói thêm về toàn bộ chuyện nàysau, nhƣng bây giờ, con chỉ cần biết rằng cuộc sốnglà một trƣờng học dạy trƣởng thành rất phi thƣờngvà mọi thứ xảy đến với con đều rất thiêng liêng.Đó là một sự sắp xếp kỳ diệu, thật sự nhƣ vậy,cái cách vũ trụ thông minh này của chúng ta vận hànhấy," Cha Mike nhận xét.

Ông ngừng lại và nhìnsâu vào mắt tôi. "Con có câu hỏi nào không?"

"Chà, con thích một vàiví dụ về quá trình tái hiện. Con nghĩ điều này sẽgiúp con nhận ra quá trình khi nó xảy đến trong cuộc đờicon."

"Chắc chắn rồi. Nếubài học con cần học nhất ở một giai đoạn nhất địnhtrong cuộc đời là sự chấp nhận, con có thể thấy rằngcó vô số những ngƣời khiến con phát khùng xuất hiệntrong đời con. Hoặc, nếu bài học của con là bớt kiểmsoát, con có thể thấy rất nhiều kẻ thích kiểm soátxuất hiện hằng ngày. Điều này nhắc ta nhớ đến nhữnggì Đức Phật nói từ nhiều năm trƣớc: „Hãy hình dungrằng mọi con ngƣời trên thế giới này đều đã thứcngộ trừ ngƣơi. Họ đều là thầy của ngƣơi, mỗingƣời sẽ làm đúng những điều giúp ngƣơi học nhẫn,trí huệ và vị tha."

"Quả là những lờisiêu phàm - nhƣng con ngạc nhiên là một giáo sĩ lạitrích dẫn lời Đức Phật," tôi nói.

"Chà, Jack, cuối cùngthì cuộc tìm kiếm của con cũng chỉ là tìm kiếm chânlý. Và tất cả mọi tôn giáo lớn của thế giới đềunói đến cùng một chân lý. Cho nên nếu Đức Phật đạttới một tri thức giá trị để cho ta chia sẻ thì ta cảmthấy buộc phải chia sẻ điều đó với con thôi."

"Cha trả lời thậthay," tôi dí dỏm đáp, vỗ tay bắt chƣớc một ngƣờidẫn chƣơng trình trò chơi truyền hình.

"Trở lại với quy trìnhtái hiện," Cha Mike nói trong lúc bắt đầu sắp xếp mộtbó hoa rực rỡ đã đƣợc đặt trên một chiếc bàn nhỏở phía trƣớc gian phòng chúng tôi đang có mặt. "Nếucon không đủ nhận thức để biết rằng đây là nhữnggì đang xảy ra và phủ nhận trách nhiệm cá nhân về vaitrò của chính con trong các kịch bản con đang đƣợc thamdự trong cuộc đời mình thì khi đó những loại ngƣờinhƣ vậy - hoặc ta nên nói là những thầy giáo này - sẽtiếp tục xuất hiện trong cuộc đời con. Họ sẽ tiếptục tái hiện, và bằng những cách thức đau đớn hơnnhiều, cho tới khi con hiểu ra vai trò của mình và cơ hộicủa mình để tiến bộ lên trong mỗi tƣơng tác."

"Vậy phải cho tới khicon đảm nhận trách nhiệm thật sự nào đó trong mọitrƣờng hợp của cuộc đời mình thì con mới có thểtrƣởng thành và cuộc sống của con mới có thể cảithiện. Có phải thông điệp thật sự là vậy không ạ?"

"Phải. Và khi đó - đâylà phần rất thú vị - những loại ngƣời và tình huốngấy sẽ thôi không xuất hiện trong cuộc đời con nữa."

"Tuyệt vời. Cực kỳtuyệt vời."

"Chà, ta phải thừa nhậnrằng thực tế không trắng đen rõ ràng nhƣ thế. Mộtkhi con tiếp thu bài học,một vài điều có thể xảy ra.Những loại ngƣời này có thể thôi xuất hiện với tầnsuất trƣớc đây bởi vì họ đến với con nhƣ nhữngthầy giáo và giờ công việc của họ đã hoàn thành."

"Vâng. Khả năng nữa làgì ạ?"

"Cách hành xử củanhững ngƣời này có thể thay đổi mạnh, và rất bấtngờ, họ sẽ trở thành những con ngƣời tốt bụng nhất,đáng yêu nhất mà con từng gặp."

"Làm thế nào họ cóthể thay đổi ngay lập tức nhƣ vậy ạ?"

"Một cách giải thíchlà, khi thay đổi từ chỗ trách cứ họ, nhƣ đa số chúngta có xu hƣớng làm vậy trong những tình huống nhƣ thế,sang hoàn thiện bản thân và dọn sạch những chƣớngngại cần dọn dẹp bên trong con, con đã tạo ra mộtkhông gian cho họ trở thành những bản ngã tốt nhất củahọ trong những tình huống trƣớc kia khiến họ tỏ rakhó khăn. Con ngƣời căn bản đều tốt đẹp, con biếtđấy. Và nếu con dành cho họ tình cảm nhân ái và hiểubiết vô điều kiện thay vì công kích và trách móc, họkhông thể không đáp lại bằng những cách thức cao cảvà giác ngộ hơn so với họ vẫn thƣờng làm. Khi gặptình yêu thƣơng đích thực và sự quan tâm sâu sắc,không con ngƣời nào có thể dửng dƣng. Bóng tối đềubiến mất khi ra ánh sáng. Một cách giải thích khác làthế này: Chúng ta khiêu vũ với từng ngƣời và với tấtcả những ngƣời quan trọng với chúng ta trong cuộc đờimình."

"Ôi, lại khiêu vũ nữarồi," tôi nói và bật cƣời.

"Lần này khác. Đây làđiệu nhảy của mối quan hệ và chúng ta đều phải thựchiện. Con có thể vẽ một biểu đồ của điệu nhảy màcon thực hiện với từng nhân vật quan trọng trong cuộcđời con nếu con muốn thật sự hiểu rõ nó. Lấy ví dụrằng ngƣời phụ nữ con hẹn hò bảo con dọn sạch đĩabát sau khi các con ăn tối. Điều này có thể khơi dậyđiệu nhảy. Phản ứng của con có thể là cảm thấy bịcô ấy kiểm soát hoặc thấy khó chịu. Sau đó cô ấynhận ra mình đã quá đà, cho nên bƣớc nhảy của cô ấycó thể là cảm thấy có lỗi và xấu hổ vì đã làm tổnthƣơng con, điều cô ấy xem nhƣ là sự giận dữ. Và cứnhƣ vậy - hai con thực hiện một điệu nhảy rất tinh tếvới lần lƣợt từng bƣớc phản ứng tiếp liền nhau màcác con thậm chí không hề nhận ra. Mỗi ngƣời các conlại nhấn những cái nút của ngƣời kia, vốn không làgì hơn chính những tổn thƣơng cũ từ quá khứ chƣa hềđƣợc giải quyết và chữa lành. Thực tế, hầu hếtnhững vết thƣơng này đều từ thời niên thiếu vàchẳng liên quan gì đến ngƣời đang ở bên con lúc này."

"Trong nhiều mối quanhệ, điệu nhảy tƣơng tự lặp lại trong nhiều thậpkỷ. Và vì cả hai bên đều không nhận thức đƣợc nó,và không có cam kết thực hiện công việc hoàn thiện bêntrong vốn cần để nhận ra tình trạng đang xảy ra, nênnó cứ tiếp tục. Giờ đây mới là luận điểm ta muốnnói: Con có thể thay đổi toàn bộ động lực của bấtkỳ mối quan hệ nào đúng vào thời điểm con ngừngnhảy. Chừng nào con nhận ra rằng điệu nhảy đã bắtđầu, hãy ngừng ngay động tác con luôn thực hiện - chỉcần đừng nhập cuộc mà hãy chọn một con đƣờng caohơn."

"Con cần làm điều đónhƣ thế nào?" Tôi hỏi.

"Chà, trong kịch bản tavừa đƣa ra cho con, chỉ cần trƣớc khi con có phản ứngthông thƣờng là tỏ ra khó chịu khi cảm thấy bị kiểmsoát, hãy nắm bắt suy nghĩ của mình và chọn một phƣơngán cao hơn. Mỗi lần con định thực hiện cách hành xửtự hại bản thân cũ rích của mình, hãy đƣa ra lựachọn khôn ngoan hơn. Khi con làm đƣợc điều này, nguồnnăng lƣợng mà cách hành xử cũ đã khống chế con sẽđƣợc chuyển hóa thành một sức mạnh cá nhân tích cực.Và mỗi lần con làm đƣợc điều này, thực tế con sẽtạo ra những lộ trình mới trong bộ não của mình, từđó mở đƣờng cho những cách hành xử mới xuất hiệntrong cuộc đời con. Đây là cách tốt nhất để trở nênmạnh mẽ hơn với tƣ cách một con ngƣời - chỉ cần lựachọn lấy phản ứng khả dĩ cao nhất và đằm thắm nhấttrong mọi tình huống. Sẽ đến lúc nó dễ dàng hơn, vàkết quả sẽ rất đáng ngạc nhiên.

"Cho nên trong kịch bảnmà chúng ta đang thảo luận, thay vì cảm thấy khó chịuvới bạn gái của mình, con hãy tự kiểm điểm bản thânmình và nhận ra rằng cô ấy thật sự không định kiểmsoát con tí nào cả. Con nhận ra rằng con chỉ đang tƣởngnhầm rằng bạn gái của mình có cách ứng xử áp đặtgiống nhƣ mẹ con vẫn thƣờng làm với con. Nói cáchkhác, tâm trạng khó chịu mà con cảm nhận đƣợc khôngphải là với ngƣời bạn gái hiện tại của mình, màchỉ là điều con chƣa hề giải quyết đƣợc với mẹcủa con. Bạn gái con đề nghị con dọn bát đĩa chỉ đơngiản là một sự kiện đƣa con trở lại thời niênthiếu. Con nhận ra điều này, và bằng cách nhƣ vậy, conchấm dứt điệu nhảy. Và khi con chấm dứt nhảy cùng aiđó, họ sẽ phải làm gì nào?"

"Chậc, họ không thểnhảy một mình, phải vậy không ạ?" Tôi đoán.

"Chính xác. Cho nên bằngcách thay đổi ứng xử của con, họ nhất thiết phảithay đổi ứng xử của họ. Đó là lý do tại sao sẽ hayhơn nhiều nếu con tự thay đổi chính mình chứ khôngphải là lãng phí năng lƣợng vào việc cố tìm cách thayđổi ngƣời khác. Và đó là lý do tại sao nhìn ra cơ hộitrƣởng thành trong mọi tình huống của cuộc đời mìnhvà sau đó thực hiện trách nhiệm cá nhân chứ không phảitrách cứ ngƣời khác thực tế lại là cách tốt nhấtđể tác động làm cho ngƣời khác thay đổi."

"Những gì Cha vừa chiasẻ với con sẽ thay đổi các mối quan hệ của con!"Tôi thốt lên.

"Và dĩ nhiên sẽ cónhững tình huống trong đó đối tác của con đã làm điềusai lầm," Cha Mike tiếp tục. "Trong những tình huốngnày, chỉ cần nhớ rằng cách giải trừ nỗi sợ hãichính là tình yêu thƣơng. Khi con lùi bƣớc trƣớc mộtngƣời đang hành xử cay nghiệt, con sẽ thấy thực ra làhọ đang cần con giúp đỡ bởi vì hoặc là họ thấy sợhãi hoặc trong sâu thẳm họ thấy tổn thƣơng, khi đócon có thể dễ dàng dành cho họ tình yêu thƣơng. Đừngbao giờ quên rằng ngay trƣớc khi bất kỳ ai phản ứngbằng thái độ giận dữ hoặc bằng một hình thức ítnhân ái hơn, họ đều đã từng bị tổn thƣơng. Đó làmột điểm quan trọng. Những ngƣời tỏ ra giận dữ đềulàm vậy bởi vì họ bị tổn thƣơng. Họ cần sự quantâm của con - không phải sự lên án của con. Hãy nhớ,khi con dành cho họ tình nhân ái mà mọi con ngƣời đềucần đến, cái bản ngã tốt đẹp nhất của họ sẽxuất hiện bởi vì con đã tạo ra một nơi an toàn cho cáibản ngã ấy tỏa sáng. Khi con thay đổi, những ngƣờikhác sẽ tự động thay đổi bởi vì con dành cho họ chỗđể bộc lộ."

***

Những gì Cha Mike nói vớitôi cực kỳ thuyết phục. Và điều đó hoàn toàn có ýnghĩa. Càng suy ngẫm luận thuyết của ông về cách thếgiới vận hành, tôi càng thấy quy trình tái hiện vẫnluôn diễn ra suốt cuộc đời tôi mà tôi không hề biết.Tôi đã trải qua những trải nghiệm và tiếp xúc vớinhững con ngƣời nhƣ vậy hết lần này đến lần khác.Chẳng hạn, tôi cứ theo đuổi những khách hàng luôn hứahẹn những hợp đồng lớn nhƣng thực chất là chẳngbao giờ thực hiện đƣợc, khiến cho tôi vô cùng thấtvọng và tiêu tốn của công ty cả đống tiền. Tôi dƣờngnhƣ cũng đã gặp không ít những ngƣời tôi cảm thấykhiếm nhã với tôi - thƣờng tất cả mọi ngƣời tôitiếp xúc trong một ngày dƣờng nhƣ đều sẵn sàng gâychuyện và có thái độ tiêu cực. Nếu những gì Cha Mikevừa nói là đúng thì đây không phải là những sự kiệnngẫu nhiên. Thay vào đó, chúng là một phần trong kịchbản đƣợc viết ra cho tôi, một phần của một ngôitrƣờng dạy trƣởng thành mà tôi đang theo học từ lúcchào đời. Và lý do duy nhất những ngƣời này tiếp tụcxuất hiện và những sự kiện này tiếp tục lặp lạilà vì tôi vẫn chƣa tiếp thu bài học cuộc đời mà tôicần phải học.

Tôi bắt đầu nghĩ kỹhơn về những ngƣời đã từng xuất hiện trong cuộc đờitôi. Vì một lý do nào đó, tôi cứ theo đuổi những côbạn gái, mong muốn một mối quan hệ sâu hơn mức tôisẵn sàng. Khi họ càng quan tâm và thể hiện tình cảmvới tôi, tôi càng trở nên xa lánh, vì sợ đánh mất tựdo cá nhân mà tôi cho rằng một mối quan hệ thân mậtthật sự sẽ gây ra. Có lẽ, chỉ là có lẽ, điều nàycứ tiếp diễn vì một lý do - đó là có một bài họctôi cần học trong cái kịch bản cứ tái hiện suốt cuộcđời tôi.

Bàihọc ấy là gì? Có lẽ đã đến lúc tôi phải mở lòngvà để cho những người khác bước vào. Đã đến lúctôi phải trở thành một con người khác, tốt bụng hơn,nhân ái hơn. Phải chăng tôi đang thực hiện lại mộtmẫu thức mà tôi tiếp nhận một cách vô thức từ mốiquan hệ của cha mẹ mình? Chà, có lẽ đã đến lúc tôicần chấm dứt việc tỏ ra sợ hãi việc mình sẽ mấttự do và hiểu rằng niềm vui đích thực trong cuộc đờichỉ xuất hiện khi nó được chia sẻ với ai đó bạnyêu quý.

Tôi chƣa bao giờ thựchiện việc tự phê này. Trong đời mình tôi chƣa bao giờdành thời gian đi sâu và xem xét những đặc điểm vàcách ứng xử tiêu cực của mình. Điều này giống nhƣthực hiện công tác điều tra, đem lại nhận thức chonhững phần bị sao nhãng của chính tôi. Nhƣng giờ đây,tôi có thể thấy rằng đây là một trong những hoạtđộng quan trọng nhất mà một ngƣời có thể thực hiện.Một ngƣời vốn không thật sự biết về bản thân sẽchẳng biết gì cả. Và có lẽ chính vì vụ tai nạn bithảm mà tôi buộc phải hƣớng vào bên trong.

Khicuộc sống suôn sẻ và ổn thỏa, tôi nhận ra rằng,chúng ta có xu hƣớng sống ở một cấp độ hời hợt.Khi cuộc sống trở nên khắc nghiệt và chúng ta trải quamột cuộc khủng hoảng, chúng ta luôn đi tới chỗ xem xétnội tâm mình. Và nhƣ vậy tôi nghĩ rằng những nhà thầnbí và các hiền nhân của quá khứ đã đúng khi họ nhậnxét rằng những khó khăn lớn nhất của cuộc đời thựctế lại là những phúc lành lớn nhất, vì chúng giúpchúng ta thêm sâu sắc và đƣa chúng ta đến với mộttrải nghiệm sống rộng hơn. Thất bại luôn dẫn tớiđột phá.

Càng suy nghĩ, tôi càngthấy rõ những mô thức vẫn tái diễn trong cuộc đờimình. Dƣờng nhƣ tôi đã lôi cuốn rất nhiều ngƣời vàocuộc đời mình, những ngƣời thể hiện mọi việc theomột cách thức thƣờng làm tổn thƣơng cảm xúc củatôi. Có lẽ mọi việc diễn ra nhƣ vậy bởi vì tôi cầnhọc một bài học cuộc đời. Có lẽ, nhƣ tôi nhận xét,chân giá trị của tôi cần cải thiện và tôi phải đónnhận mọi thứ bớt vị kỷ hơn.

Đột nhiên, cái phầnhoài nghi trong tôi lên tiếng, băn khoăn không rõ cuộcsống có thật sự vận hành nhƣ thế không. Có lẽ ChaMike, vốn là ngƣời có ý tốt, hơi ảo tƣởng, giỏi nêura những luận thuyết hấp dẫn nhƣng xa rời thế giớithực tiễn. Thế rồi trong ý thức tôi lại bật lên haichữ: Lòng tin. Trongsâu thẳm tâm hồn mình, tôi biết rằngông ấy đã nói sự thật. Và đó là tất cả những gìtôi thật sự cần biết.

"Đƣợc rồi, anh bạntrẻ," Cha Mike lên tiếng, đánh tan trạng thái mơ màngcủa tôi. Ông cầm lấy ba lô của tôi và dẫn tôi bƣớclên một cầu thang tròn. "Một ngày nhƣ thế là đủrồi. Đe ta chỉ cho con phòng của con - ta biết con sẽthích khung cảnh ở đó. Phòng nhìn thấy hết cả thànhRome. Ban đêm, con có thể ngắm những ngôi sao băng. Đâysẽ là nhà của con trong một tháng tới. Ồ, ta quên mất,để ta đƣa cho con chìa khóa."

Cha Mike trao cho tôi mộtchiếc chìa khóa vàng có gắn kèm một miếng kim loại vàsau đó dẫn tôi vào phòng khách. Đó là một gian phòngnhỏ, đồ đạc sơ sài nhƣng vô cùng sạch sẽ. Một bôngcúc đồng tiền duy nhất - loài hoa của hạnh phúc - nằmtrong chiếc bình bạc trên kệ đầu giƣờng. Và đúng nhƣCha Mike đã hứa, khung cảnh thật ấn tƣợng. Khi tôi quaylại để cảm ơn Cha Mike vì sự hào phóng của ông, tôinhận ra ông đã rời đi. Sau đó tôi nhìn mảnh kim loạigắn kèm chìa khóa. Có một câu trích khắc trên đó. Nộidung nhƣ thế này:

"Nhữngcon quỷ duy nhất trên thế giới chính là những gì đangchạy trong tim chúng ta. Đó là nơi cuộc chiến cần diễnra."

- Mahatma Gandhi