Máy nâng: vchh khối, kiện 1 cách chu kì theo tuyến ko gian tùy ý. Máy vclt: vcvlhh dạng kiện, rời 1 cách liên tục thành dòng theo tuyến ko gian xđ. Máy xếp dỡ: cvhh lên, xuống ptiện vc.

Kích (vài m): thanh răng, vít, thủy lực. Tời (vài chục m): treo, nâng, kéo. Thang nâng. Cần trục tầm rộng: cầu trục, cổng trục, cần trục cáp. Tầm với: Cần trục tháp, nổi, cảng, tự hành, chuyên dùng, otô, cột.

Mvclt: có bộ phận kéo (băng tải, xích tải, gầu tải) ko bộ phận kéo (tự trượt, băng lăn, máy lắc, băng tải rung), thủy khí.

Tầm rộng: Trọng tải Q, Tầm rộng L, Chiều cao nâng H, Vtoc (Vn, Vxelan, Vdichuyển), Cđlv.

Tầm với: Trọng tải Q, Tầm với R, Chiều cao nâng H, Vtoc (Vn, Vquay, Vcần, Vdichuyển), Moment tải.

Q là kl danh nghĩa vật nâng lớn nhất mà máy nâng đc theo tính toán tk Q=Qv+Qm. L la kc theo phương ngang giữa tâm các bánh xe đặt trên ray của cần trục, cổng trục. R là kc theo phương ngang từ tâm móc đến tâm quay của máy R=a+lCona. H: kc đứng từ mặt nền máy đến tâm móc ở vị trí cao nhất. M=QR.Cđlv phụ thuộc cđlv đcơ, hsố sd máy (ngày, năm, tải,, số lần mở máy, số chu kì, nhiệt độ mtrường.

Tb vạn năng: Móc: pp rèn, dập C20. Sau khi ctạo, phải thử tải Qt=1,25Q, nâng vật 10'. Đạt: ko vết nức, biện dạng dư (giãn). Độ mòn cho phép trong tg sd là 10% chiều cao tiết diện chiệu lực. Sau khi sd, mòn nhiều, chuyển sang chế độ sd khác (tải nhẹ hơn). Móc đc tiêu chuẩn hóa.

Vòng treo: kthước và trọng lượng nhỏ hơn móc 1 ngạnh cùng sức nâng nhưng sd phức tạp, phải buộc chăt dây chằng buột vào vòng.

Tb chuyên dùng: Kìm đối xứng (vật ko tuột, lực ma sát 2 má kẹp lớn hơn Q). Kìm lệch tâm (kẹp tấm thép mỏng) Nam châm điện (dòng 1 chiều, ổn định, lv dưới 300C). Gầu ngoạm (chuận bị, xúc, nâng, xả).

Cáp (đơn, kép, ba/ xuôi ngược/ tx điểm, đường, điểm đường). Từ sợi thép độ bền cao, đc gia công bằng pp kéo nguội nhiều lần.

Đơn: sợi thép bện trực tiếp thành những đường tròn đồng tâm quanh lõi. Kép: Các sợi bện thành tao cáp, các tao cáp bện quanh 1 lõi hữu cơ, tao cáp ko có lõi, lõi mềm làm cáp mềm dẻo, có chất bôi trơn chống mòn, bằng đay, bông, amiang,...). Ba: Bện từ các sợi cáp có đk nhỏ thành sợi cáp đk lớn.

Đđ: Đơn: cứng, chỉ dùng chằng buột. Kép: mềm, dễ uốn, dùng ở các máy nâng, máy trục. Ba: giống kép, máy sức nâng lớn.

Bện xuôi: Các sợi bện thành tao và các tao bện thành cáp cùng 1 chiều, mềm, dễ uốn qua tang, ròng rọc nên chống mòn tốt hơn nhưng bị tở khi đứt và bị xoắn khi 1 đầu tự do. Bện chéo: ngược lại.

Tx điểm: Các tao bện bằng các sợi thép bằng nhau, mau mòn. Đường: các sợi thép (tao) lớp trong và ngoài ko cùng đk, giảm ưstx, bền hơn. Tx đường kiểu chêm: chêm các sợi thép nhỏ vào khe hở giữa lớp trong tao. Đ-đ: phối hợp 2 loại trên.

Chọn cáp: Smax.k<Sđứt. Smax=Q/(a.n) lực nâng lớn nhất trong nhánh cáp ở trạng thái tĩnh. K hsố dự trữ bền (máy trục 3-6, cơ cấu nâng 5-6, nâng cần 3.5, thang máy 9-12). Lực kéo đứt cáp do nsx cung cấp.

Loại bỏ cáp: Theo số sợi đứt (xuôi 6, chéo 12), Khi đứt nguyên 1 tao, Khi bị mòn đk ngoài giảm 40%.

Nối cáp: Bulong U, Bện, Ống côn, Ống nêm, Kẹp trên tang.

SS: Cáp nhẹ hơn xích 1/10 cùng tải trọng, có thể uốn, ko ồn, rẻ.

Tang quấn cáp: Trơn (chiều cao nâng lớn, quấn nhiều lớp cáp) Xẻ rảnh đơn - kép (chỉ quấn 1 vòng cáp, cáp ko bị cọ ít mòn, ko rối, ko kẹt cáp, dây tx rãnh phân bố đều. Đk tang D>(e-1)dc. e=16-30, dc đk cáp. Kc giữa các sợi cáp t=dc+(2-3)mm.

Tang ma sát: Dùng di chuyển tải 1 kc lớn mà ko tăng chiều dài tang hoặc quấn nhiều lớp cáp trên tang. Đầu cáp ko kẹp chặt vào tang mà đc giữ trên bề mặt tang nhờ lực ma sát giữa đầu cáp và bề mặt tang. Dùng lực rất nhỏ ở đầu ra để duy trì lực rất lớn ở đầu vào. Svao = Sra.efa. f hsố ms truợt 0.15-0.2, a góc ôm (radient).

Ròng rọc: Dùng thay đổi hướng. Treo vật trên 1 số nhánh dây. (RR cáp, xích hàn) (Cố định, Di động). Hiệu suất n=Q/Sr=Sv/Sr<1.

Palăng: Hệ thống 1 số RR động và cố định nối với nhau bằng cáp hoặc xích. PL lợi lực, PL lợi vt. PL đơn (1 nhánh cáp quấn vào tang) PL kép (2).

Bội suất a=số nhánh dây giữ vật/số nhánh dây vào tang. Vtang=a.Vnâng.

PL đơn có a nhánh dây giữ vật, t RR trung gian thay đổi hướng Stg=Smax= Q.(1-n)/ (1-na)nt. Hiệu suất PL np=Q/(Stg.a) Suy ra np= (1-na)nt / (1-n)a <1.