28. Cảm xúc và Ý muốn

Nguồn: Marshall Rosenberg

Phương pháp luận "Giao tiếp phi bạo lực" (Nonviolent Communication) của nhà tâm lý học Marshall Rosenberg có thể hóa giải mọi bất hòa, để con người ta có thể hiểu và thông cảm cho nhau hơn. Giả thiết chính của phương pháp luận này là "những gì ta nói lúc giận dữ hoặc buồn rầu chỉ đơn giản là để giải tỏa cảm xúc và đáp ứng những nhu cầu riêng của bản thân."

Khi một ai đó nói những lời làm bạn cảm thấy bị tổn thương, bạn đừng để tâm tới những lời nói đó nữa, mà hãy thử nghĩ rằng "Điều gì đã khiến cậu ta hành xử như vậy?" Khi bạn hiểu rõ tâm trạng cũng như những ước muốn của họ, bạn có thể dễ dàng cảm thông và tha thứ. Họ nói những lời khó nghe, có lẽ bởi vì họ đang cảm thấy bực tức và họ muốn được giải tỏa tâm trạng. Hoặc có lẽ, họ cảm thấy lạc lõng và muốn nhận được sự chú ý. Hãy bao dung và thẳng thắn chia sẻ: "Tôi hiểu cậu đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng khi cậu chia sẻ như vậy, tôi cảm thấy mình không còn được tôn trọng nữa."

"Lắng nghe và được lắng nghe" là bài thuốc chữa lành cho mọi xung đột. Đừng để tâm tới những câu nói bồng bột và thiếu suy nghĩ ấy, mà hãy cảm nhận, thấu hiểu và bao dung bởi con người ta ai cũng vậy, ai cũng phải khổ tâm xoay sở với những rắc rối của riêng mình.

29. Tư duy Thắng/Thắng hoặc Không Hợp Tác

Nguồn: Stephen Covey

Tư duy Thắng/Thắng là biện pháp duy nhất mang lại thắng lợi cho đôi bên.

Theo Stephen Covey – tác giả của cuốn sách "7 Thói quen của người thành đạt", có tất cả 5 loại tư duy đàm phán:

+ Tư duy Thắng/Thắng: Bạn và đối tác đều phải đảm bảo đôi bên cùng hưởng lợi.

+ Tư duy Thắng/Thua: Bạn và đối tác cạnh tranh gay gắt để khiến đối phương thua một cách triệt để còn mình giành phần thắng.

+ Tư duy Thua/Thắng: Bạn thỏa hiệp, nhượng bộ, không quan tâm tới thắng thua.

+ Tư duy Thua/Thua: Bạn và đối tác đồng mang tư duy Thắng/Thua. Nếu không thể nắm được phần thắng, bên thua thậm chí còn quay lại trả đũa bên thắng dẫn đến việc đôi bên đều thua.

+ Tư duy Thắng/Thắng hoặc Không hợp tác: Hình thái tư duy cao cấp hơn tư duy Thắng/Thắng. Trong quá trình hợp tác, bạn và đối tác cùng thương lượng để cả hai phe đều được lợi. Khi không thể tiếp tục hợp tác, đôi bên có thể thoải mái chấm dứt thỏa thuận mà không nảy sinh bất kỳ một tranh chấp hay xung đột nào.

"Khi áp dụng điều kiện "Chấm dứt thỏa thuận", bạn có thể thẳng thắn chia sẻ với đối tác rằng: "Tôi chỉ muốn cả hai ta đều giành được phần thắng. Tôi không muốn tôi cứ vậy mà đoạt lấy phần thắng để rồi ảnh hưởng đến quan hệ đôi bên, và tôi tin chắc rằng anh cũng có suy nghĩ như vậy. Chính vì thế, hãy hợp tác với tôi theo tiêu chí cùng thắng. Nếu chúng ta không thể tìm ra biện pháp nào có lợi cho cả hai thì hãy chấm dứt mọi thỏa thuận. Và rồi, biết đâu trong tương lai, chúng ta lại một lần nữa trở thành đối tác." – Stephen Covey

Mỗi một lần tán gẫu với mẹ về món ăn của bữa tối hôm nay, hay những lúc tâm tình với người bạn đời của mình, hoặc cùng thương lượng với đối tác làm ăn, hãy luôn hướng tới tư duy Thắng/Thắng hoặc Không hợp tác. Khi ấy ý kiến của tất cả mọi người đều được tôn trọng, chúng ta sẽ vui vẻ, cởi mở và tin tưởng nhau hơn.

30. Mạng lưới Quan hệ

Nguồn: Ronald Burt/Michael Simmons

Mạng lưới quan hệ xã hội rộng có thể mang lại thành công trong sự nghiệp.

Dựa vào những nghiên cứu của nhà xã hội học hàng đầu thế giới – Ronald Burt, Michael Simmons đã chỉ ra những lợi ích thực tế khi sở hữu mạng lưới xã hội rộng rãi, ví dụ như tư duy phát triển, cơ hội việc làm rộng mở...Ngược lại, nếu con người ta sống gò bó mà khép kín, ta sẽ đánh mất cơ hội được học hỏi thêm nhiều điều mới mẻ từ cuộc sống cũng như những cơ hội được "cọ xát" với xã hội để trưởng thành hơn.

Khi phải đối mặt với dòng đời xô bồ, với dòng người hối hả bon chen, mới đầu, bạn có thể cảm thấy lạc lõng mà khó hòa hợp, nhưng những gì bạn nhận lại được sau khi vượt qua thử thách này thật sự rất đáng giá.

Bạn hãy vẽ hình vẽ như trên vào cuốn sổ lưu chú của mình để dễ dàng quan sát và kiểm soát mạng lưới quan hệ của mình nhé.

Ví dụ:

31. Có qua có lại

Nguồn: Chuan, A., Kessler, J. B., & Milkman, K. L [ 2 ] / Coglode

Tục ngữ dân gian ta – túi khôn của dân tộc, có câu "Có qua có lại mới toại lòng nhau". Có những lúc, ta trao gửi lòng tốt vô điều kiện, nhưng cũng có những lúc, ta mong chờ được đền đáp xứng đáng.

Ta cũng tự ý thức được rằng bản thân cần phải kiên nhẫn chờ đợi để họ tự báo đáp lại ý tốt của chúng ta. Tuy nhiên, thực tế lại chứng minh rằng kiên nhẫn chờ đợi cũng là....vô ích. Con người ta thường có xu hướng báo đáp lại ngay sau khi nhận được sự giúp đỡ từ người khác. Họ có thể ghi nhớ trong lòng hoặc...lãng quên ngay tắp lự.

Bạn đã bao giờ suy nghĩ tới việc sẽ gợi ý cho cậu bạn mà bạn đã hết lòng giúp đỡ nên báo đáp lại bạn chưa? Liệu bạn có e sợ việc này sẽ làm người ta hiểu nhầm ý tốt lúc đầu của bạn không?

Khi bạn muốn cậu bạn ấy hồi đáp, hãy cứ mạnh dạn yêu cầu, vì con người ta ai ai cũng sở hữu một lòng tốt, việc báo đáp lại lòng tốt vốn thuộc về lẽ thường tình. Nhưng hãy yêu cầu càng sớm càng tốt nhé. Mối quan hệ có qua có lại vốn rất thiết thực và hữu ích.

32. Bộ 3 hợp tác

Nguồn: Dave Logan và John King

Dave Logan và John King – tác giả của cuốn sách "Tribal Leadership" (một trong những cuốn sách gối đầu giường của nhiều nhà lãnh đạo nổi tiếng), đã từng thống kê lại rằng, dựa trên nền tảng là mối quan hệ bền chặt của một nhóm 3 người, 24% doanh nghiệp Mỹ có thể bứt phá và trở nên nổi bật hẳn hơn so với những doanh nghiệp còn lại.

Khi 3 cá nhân cùng đồng tâm hiệp lực, họ có thể phát triển kỹ năng phân công công việc hiệu quả, thuận lợi mở rộng mạng lưới các mối quan hệ, tiết kiệm thời gian và công sức (không cần một mình ôm đồm quá nhiều việc), và quan trọng hơn hết, củng cố niềm tin (không có tư lợi cá nhân) – yếu tố vô hình mang trong mình sức mạnh lớn lao, quyết định thành bại của cả một tập thể.

Nếu bạn muốn tìm cho mình một đội 3 người để cùng tiến, cùng lùi, thay vì chỉ mời một người bạn, một người đồng nghiệp đi uống cà phê, bạn hãy thử mời hai. Sau đó, bạn có thể từ từ thúc đẩy mối quan hệ giữa họ (nếu hai người này là lần đầu tiên gặp mặt nhau, bạn hãy thay họ chia sẻ những điều tốt đẹp về đối phương).

Người xưa vốn đã có câu:

"Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao."

33. Giao tiếp Đồng bộ

Nguồn: Patrick Ewers

Theo Patrick Ewers – giám đốc điều hành tổ chức Mindmaven (Mindmaven chuyên cố vấn các doanh nghiệp về mảng tiếp thị và quảng cáo), ngôn ngữ chỉ thể hiện 7% năng lực giao tiếp, ngữ điệu và ngôn ngữ cơ thể mới là những yếu tố chủ chốt, ngữ điệu thể hiện 38% và ngôn ngữ cơ thể thể hiện 56%.

Mỗi khi bạn nhắn tin, bạn chỉ đang sử dụng 7% năng lực giao tiếp của mình. Khi bạn khen ngợi đồng nghiệp, ngữ điệu và ngôn ngữ cơ thể lại không biểu đạt đúng ý muốn, bạn sẽ dễ dàng bị người khác hiểu nhầm.

"Congruent Communication" (tạm dịch: Giao tiếp Đồng bộ) thuật ngữ dùng để chỉ việc kết hợp thành công cả 3 yếu tố ngôn từ, giọng điệu và ngôn ngữ cơ thể để biểu đạt thông điệp một cách chính xác nhất. Sự kết hợp cả 3 yếu tố này làm thông điệp gửi tới người nghe được biểu đạt rõ ràng, tránh gây hiểu nhầm và thuận lợi tạo dựng niềm tin giữa những người cùng tham gia giao tiếp.

Bạn có đang kết hợp cả 3 yếu tố này một cách hiệu quả không? Hay bạn vẫn thường xuyên bị hiểu nhầm trong giao tiếp? Bạn hãy dùng hình vẽ trên để quản lý kỹ năng giao tiếp và áp dụng nghệ thuật giao tiếp đồng bộ vào trong cuộc sống hằng ngày nhé.

34. Bảng Chất lượng Ngủ

Nguồn: Dot Zacharias

Tất cả các khía cạnh trong cuộc sống đều có thể ảnh hưởng tới chất lượng giấc ngủ: Yếu tố nào đang ảnh hưởng tới giấc ngủ của bạn? Làm thế nào để khắc phục những yếu tố đó?

"Sleep Heat Map" (tạm dịch: Bảng Chất lượng Ngủ) được sáng tạo bởi Dot Zacharias (người thành lập tổ chức Sleepability – nhóm các chuyên gia tư vấn về giấc ngủ) với mục đích nâng cao chất lượng giấc ngủ bằng cách tập trung vào xác định những yếu tố làm ảnh hưởng tới giấc ngủ.

Có tổng cộng 12 yếu tố, được chia làm 3 loại chính: môi trường, tinh thần, và thể chất.

+ Môi trường: Gia đình, các mối quan hệ, việc làm, những người hệ xung quanh.

+ Tinh thần: Lạc quan, áp lực, niềm tin, sức khỏe tinh thần.

+ Thể chất: Lượng nước uống hằng ngày và nhịp thở, vận động, dinh dưỡng, sức khỏe thể chất.

Bạn hãy vẽ bảng trên vào sổ ghi chú và phân loại các yếu tố ảnh hưởng tới giấc ngủ của bạn vào những ô đã vẽ. Sau đó, bạn hãy tự chấm điểm cho từng ô theo thang từ 1 đến 10 (10 = "yếu tố không cần phải giải quyết", và 1 = "yếu tố cần giải quyết gấp") và cuối cùng, hãy viết một vài mẹo bạn có thể nghĩ ra để cải thiện từng yếu tố một nhé.

Bạn có thể tham khảo bài viết "Sleep Heat Map: Sleep Heat Map. What's Stopping You From Sleeping?"