30. Trỡnh bày cỏc phương pháp quy hoạch cải tạo thành phố.

Tuỳ theo tỡnh hỡnh cụ thể của từng thành phố cũ mà công tác cải tạo thành phố có thể tiến hành trên các mặt sau đây

1. Cải tạo các khu công nghiệp và tổ chức sản xuất của thành phố

- Trong những thành phố cũ, công nghiệp thường chỉ phục vụ lợi ích cho một số người nắm quyền sở hữu tư liệu sản xuất do đó xây dựng không có quy hoạch  tranh chấp nhau trên những khu đất có nhiều lợi nhuận mà không chú trọng đến lợi ích chung, đến sự ảnh hưởng của công nghiệp đối với môi trường sống của thành phố.

- Tuỳ theo tỡnh hỡnh cụ thể của việc bố trí công nghiệp trong thành phố cũ mà việc cải tạo có thể tiến hành theo những biện pháp khác nhau, từng bước khác nhau. Nếu vị trí công nghiệp trong thành phố cũ không mâu thuẩn với yêu cầu bảo vệ môi trường của thành phố có thể giữ lại vị trí đó và tiến  hành cải tạo thiết bị, hoàn thiện dây chuyền sản xuất nhằm thoả món yêu cầu sản xuất mới phù hợp các tiêu chuẩn vệ sinh, an toàn. Tiến hành hợp nhất, sắp xếp lại các xí nghiệp công nghiệp, trên cơ sở đó sử dụng triệt để các thiết bị kĩ thuật hoặc các công trỡnh phục vụ công cộng. Trường hợp trong thành phố có các xí nghiệp công nghiệp không bảo đảm yêu cầu vệ sinh môi trường (các xí nghiệp thải ra nhiều khói và chất thải độc hại khác) có thể dự kiến chuyển đi vị trí khác hợp lí hơn.

2. Cải tạo khu nhà ở

Xây dựng nhà ở trong thành phố cũ thông thường cũng xuất phát từ yêu cầu kinh doanh. Do đó không có sự phối hợp, nhằm tạo điều kiện sinh hoạt của người ở hợp lí và tránh ảnh hưởng tiêu cực lẫn nhau. Nhà ở vỡ thế được xây dựng với mật độ dày đặc cho người lao động thuê, nhằm thu nhiều lợi nhuận nhất. Trong khi đó khu ở của giai cấp bốc lột được xây dựng đầy đủ tiện nghi, tạo nờn hỡnh ảnh tương phản, thể hiện sự mâu thuẩn của xó hội có phân chia giai cấp.

Nhà ở chiếm diên tích xây dựng lớn nhất trong thành phố. Việc cải tạo nhà ở cho phù hợp với những yêu cầu của cuộc sống mới là vấn đề phức tạp phải được tiến hành có kế hoạch từng bước để không ngừng cải thiện và nâng cao đời sống cho nhân dân.

Nội dung của công tác cải tạo khu vực ở trong thành phố thường bao gồm việc hạ thấp mật độ người ở, tăng cường trang bị kĩ thuật, tiện nghi vệ sinh, cải tạo cơ cấu khu vực ở và bổ sung những công trỡnh phục vụ công cộng cần thiết.

Quá trỡnh cải tạo khu vực ở của thành phố thường tiến hành theo những thời gian và có kế hoạch phát triển đồng bộ song song với sự phát triển, mở rộng của thành phố và nhu cầu cuộc sống mới.

Việc hạ thấp mật độ người ở, có thể thông qua việc xây dựng những khu nhà ở, những chỗ đất trống để chuyển dân cư từ những khu phố cũ có mật độ ở quá cao đến. Cũng có thể nâng  số tầng cao ở một số cụng trỡnh nhà ở hoặc xây dựng nhà ở bổ sung vào những vị trí có thể xen kẽ xây dựng. Sau đó tiến hành phá dỡ, giải phóng những nhà ở không hợp tiêu chuẩn, lụp sụp mất vệ sinh.

3. Cải tạo hệ thống giao thông

Với những phương tiện giao thông thô sơ, mạng lưới đường phố trong các thành phố cũ thường dày đặc, chật hẹp chia khu đất thành những lô đất nhỏ bé tạo thành nhiều điểm giao nhau. Trên các tuyến đường không có lối đi dành riêng cho xe cộ và người đi bộ, khiến cho việc đi lại không thuận tiện và không an toàn.

Cải tạo hệ thống đường phố cũ bao gồm việc mở rộng các tuyến đường phố chính, cải tạo một số đường khác thành đường phụ. Ngoài ra cần mở rộng và tăng cường thiết bị chiếu sáng, hệ thống cấp thoát nước và trồng cây xanh bóng mát trên tuyến đường.

Việc mở rộng tuyến đường thường phải phá dỡ công trỡnh hai bên đường gây tốn kém, do đó khi nghiên cứu cần phải cân nhắc và lựa chọn hỡnh thức hợp lí nhất. Mở đường rộng cần kết hợp nghiên cứu về bố cục quy hoạch và kiến trúc đường phố bên cạnh các yêu cầu cơ bản về giao thông. Trong trường hợp không mở đường rộng, có thể tổ chức theo hệ thống đi một chiều.

4. Cải tạo mạng lưới cụng trỡnh cụng cộng

Trong thành phố cũ việc bố trí mạng lưới cụng trỡnh phục vụ công cộng không xuất phát từ nhu cầu và lợi ích chung của mọi người dân mà chủ yếu xuất phát từ yêu cầu kinh doanh thu lợi nhuận, nên mạng lưới phân bố cụng trỡnh cộng cộng không đều và không đầy đủ.

Cải tạo hệ thống các công trỡnh phục vụ công cộng trước tiên là vấn đề xác định lại mạng lưới phục vụ công cộng về các mặt kinh tế, xó hội, văn hoá và giáo dục trên cơ sở của cơ cấu mới, phù hợp với từng khu vực dân cư trong đô thị.

Kết hợp việc tận dụng các cơ sở với việc bổ sung các cơ sở mới để tạo nên một hệ thống trung tâm công cộng hoàn chỉnh theo nhu cầu phát triển của đô thị.

Cải tạo hệ  thống các công trỡnh phục vụ trong thành phố cũ cần phải kết hợp chặt chẽ với đặc điểm tính chất có sẵn của những cơ sở truyền thống dân gian. Đặc biệt là các công trỡnh văn hoá. Khai thác và phát triển những khả năng độc đáo và dân tộc. Trong các hỡnh thức phục vụ cổ truyền là một vấn đề cú ý nghĩa quan trọng đối với từng thành phố và từng địa phương. Ví dụ khu

36 phố phường, chợ Đồng Xuân của Hà Nội, chợ Đông Ba ở Huế, chợ Bến Thành ở thành phố Hồ Chí Minh…

Cải tạo hệ thống trung tâm công cộng tạo điều kiện làm thay đổi nhanh chóng bộ mặt thành phố trong các khu trung tâm và trên các trục đường phố chính.

5. Cải tạo hệ thống cơ sở hạ tầng kĩ thuật đô thị và các thiết bị kĩ thuật ở đô thị

Nói chung về hệ thống thiết bị kĩ thuật của thành phố cũ không đầy đủ. Các nhu cầu về dùng điện, hệ thống cống rónh trong thành phố không bảo đảm yêu cầu thoát nước mưa và nước thải sinh hoạt, vỡ thế ở nhiều khu vực điều kiện vệ sinh rất kém.

Nhỡn chung các hệ thống cơ sở hạ tầng và thiết bị kĩ thuật trong các thành phố cũ ở nước ta không đầy đủ và hoàn chỉnh. Các đường ống tiết diện nhỏ hiện nay không đáp ứng được nhu cầu sử dụng với số dân ngày càng tăng. Vỡ vậy cần thiết phải tiến hành sữa chữa, cải tạo và thay thế từng phần hoặc toàn bộ, cải tạo hệ thống thiết bị kĩ thuật thành phố là vấn đề phức tạp bởi vỡ cỏc hệ thống phần lớn được đặt ngầm dưới đất. Khi tiến hành cải tạo cần tỡm hiểu kĩ tài liệu cũ và điều tra tỉ mỉ tỡnh hỡnh hiện trạng của hệ thống thiết bị kĩ thuật.