2. Giới hạn khả năng sản xuất và 3 vấn đề trung tâm của nền kinh tế:

a. Đường giới hạn khả năng sản xuất:

Hình 1

Xét ở mọi thời điểm, với khả năng có hạn về lao động, đất đai, trình độ lao động... nền kinh tế ko thể sản xuất nhiều sản fẩm như nhu cầu đòi hỏi. Giới hạn khả năng sản xuất cho biết các mức fối hợp tối đa của sản lượng mà nền kinh tế có thể sản xuất đc khi sử dụng toàn bộ nguồn lực sẵn có. Giới hạn này biểu diễn qhệ đánh đổi giữa các mặt hàng. Sản xuất mặt hàng này nhiều hơn thì sản xuất mặt hàng khác ít đi.

Đường giới hạn năng lực sản xuất chỉ ra các cách kết hợp sản lượng mà nền kinh tế có thể sx ra. Nền kinh tế có thể sx bất kỳ kết hợp sản lượng nào, nằm trên hoặc trong đường giới hạn năng lực sản xuất.

Với những nguồn lực cho trước, những điểm nằm ngoài đường giới hạn là ko khả thi. Hai điểm đầu và cuối của đường giới hạn khả năng sản xuất biểu thị các trường hợp cực đoan. Nếu nền kinh tế fân bố nguồn lực của mình cho cả 2 ngành thì nó có thể sx ra đc cả 2 loại sản fẩm B,C,D (nằm trên đường giới hạn). Nhưng điểm H(nằm ngoài đường ghạn) thì ko thể kết hợp đc vì lúc này nền kinh tế ko đủ nguồn lực để sx ra mức sản lượng tại đó. Nói cách khác nền kinh tế có thể sx tại bấy kì điểm nào nằm trên hoặc trong đường ghạn khả năng sx, nhg nó ko thể sx ở điểm nằm ngoài đường ghạn khả năng sx.

Một kết cục có hiệu quả nếu nền kinh tế đạt được kết quả cao nhất từ nguồn lực khan hiếm hiện có, các điểm nằm trên chứ k fải nằm trong đường ghạn biểu thị mức sx có hiệu quả. Khi nền kinh tế đạt được những điểm như vậy thì nó không thể tăng quy mô sx mặt hàng này mà ko giảm quy mô sx mặt hàng khác.

Đường giới hạn sx chỉ ra sự đánh đổi mà XH fải đối mặt. Nó biểu thị chi fí cơ hội của 1 hh bằng lượng của hh khác. Đó là số lượng của các mặt hàng khác fải bỏ ko sx để thêm 1 đơn vị măt hàng nào đó.

Độ dốc của đường giới hạn khả năng sx cho biết cho fí cơ hội của 1 hh và đường ghạn khả năng sx lồi ra fía ngoài là do quy luật năng suất biên giảm dần. Vì con người cần cả hh này lẫn hh khác nên sx cần fải sx có hiệu quả. Vì vậy, sẽ chọn 1 trong số các điểm nằm trên đường ghạn sx. Nhg chọn điểm nào cũng cần fương án sx như thế nào, và việc sx cho ai cần có nhiều thông tin hơn là vị trí các điểm trên đường ghạn khả năng sx.

Đường ghạn khả năng sx của nền kinh tế trog thời jan nhất địh có tính tương đối do sự ptriển của các yếu tố sx mà đường ghạn khả năng sx thay đổi.

b. Ba vấn đề trung tâm của nền kinh tế và mục tiêu của nền kinh tế :

- Ở mọi XH muốn tồn tại và ptriển, con người fải quan tâm, giải quyết tốt các hoạt động kinh tế nhằm giải đáp 3 câu hỏi sau:

+ sx cái j? khi nào? Bao nhiêu?

+sx ntn? Công nghệ j? nhiên liệu j?

+ sx cho ai? Phân phối cho ai?

3 câu hỏi trên ko cần đặt ra nếu các nguồn yếu tố sx là vô tận. Câu hỏi thứ 1 fải trả lời để đáp ứng nhu cầu tồn tại và ptriển của XH. Câu hỏi thứ 2 đề cập đến biện fáp, fương thức cần áp dụng mà nội dung chính là KH, KT, công nghệ. Câu hỏi thứ 3 đề cập đến yếu tố XH, đến con người, đến lực lượng thực hiện giải đáp 2 câu hỏi trên, Cả 3 câu gỏi có liên quan chặt chẽ với nhau, bổ sung, hỗ trợ nhau, Thực chất, chúng đều là những vấn đề lớn mà quyết định đúng hay sai sẽ ảnh hưởng đến sự tồn tại và ptriển của mỗi nước, mỗi nền kinh tế, mỗi doanh nghiệp.

- Khi giá của mặt hàng nào đó tăng lên, người tiêu dùng sẽ cố gắng sử dụng ít đi nhưng người sx lại muốn bán nhiều hơn mặt hàng đó. Sự fản ứng do giá cả chi fối này là 1 fần của quá trình mà hầu hết mọi người đều dựa vào đó để xác định sx cái j, sx ntn, sx cho ai.

Giá cả mặt hàng này thay đổi , ko chỉ làm thay đổi việc sử dụng hh đó mà còn ảnh hưởng đến việc sử dụng các hh khác.

Thu nhập của người tiêu dùng cũng ảnh hưởng đến việc sx cho ai,cj, ntn.