10. Tội lừa dối khách hàng (Điều 162 Bộ luật hình sự)

 Dấu hiệu pháp lý

 - Khách thể: tội phạm này xâm phạm lợi ích vật chất của khách hàng, đồng thời xâm phạm chức năng thông thường của các cơ sở thương nghiệp Nhà nước và các cơ sở hoạt động kinh doanh khác. Đối tượng tác động của tội phạm này là tiền, hàng hoá, vật phẩm được đưa vào quá trình mua bán, trao đổi.

- Khách quan: người phạm tội có một trong những hành vi sau trong việc mua bán: 

+ Cân, đong, đo, đếm sai.

+ Tính gian. 

Chẳng hạn, hàng chất lượng thấp nhưng tính giá tiền cao như hàng chất lượng cao.

+ Đánh tráo loại hàng. 

Chẳng hạn, chào hàng chất lượng tốt và  đã thỏa thuận bán nhưng giao cho khách hàng hàng chất lượng xấu.

+ Dùng mọi thủ đoạn gian dối khác làm cho khách hàng phải thanh toán số tiền lớn hơn giá trị thực tế của hàng hoá. Khách hàng nói tại điều luật có thể là công dân bình thường hoặc người đại diện cho cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội…  Tội phạm hoàn thành khi người phạm tội có những hành vi nêu trên gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử lý hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội phạm này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm.  này hủ quan: tội phạm được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Thông thường, người phạm tội này vì mục đích và động cơ vụ lợi. Tuy nhiên, đây không phải là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này.

- Chủ thể: bất cứ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự. Cụ thể, người phạm tội thường là nhân viên bán hàng, người làm dịch vụ sửa chữa, người kinh doanh tự do…v.v… Tại khoản 2 Điều này có quy  định “thu lợi bất chính lớn”. Theo phân tích suy lý mạnh, nếu người phạm tội thu lợi bất chính rất lớn, đặc biệt lớn cũng thuộc khoản 2. Thu lợi bất chính ở đây được hiểu là số tiền do lừa dối khách hàng có được. Về nội dung tình tiết này chúng ta có thể tham khảo phân tích ở tội buôn lậu.