Câu 15: Tại sao nói thiết chế xã hội đã cụ thể hoá các giá trị xã hội cơ bản vào đời sống xã hội để thống nhất hành động xã hội?

Thiết chế xã hội có các chức năng sau:

1. Quy định hành vi

Các thiết chế xã hội đã tạo ra hệ thống các khuôn mẫu chuẩn mực cho các cá nhân hoạt động với các kiểu hành vi xã hội được chấp nhận trong nhiều trạng thái xã hội khác nhau. Thông qua quá trình xã hội hoá, đồng thời với sự hoạt động của các thiết chế xã hội, các cá nhân tiếp nhận các khuôn mẫu hành vi và thực hiện theo các khuôn mẫu đó theo các tình huống cụ thể. Thiết chế xã hội đã quy định khuôn mẫu hành động xã hội theo hai cách là bắt buộc phải làm theo quy định không theo không được và quy định những hành động không được phép thực hiên.

2. Định hướng vai trò xã hội của cá nhân

Các thiết chế xác nhận phần lớn các vai trò của cá nhân theo yêu cầu của xã hội để cá nhân nhận biết trong qua trình xã hội hoá. Thực chất của các vai trò này là các thước đo xã hội quy định để đánh giá giá trị xã hội của các cá nhân và tổ chức đã cống hiến cho xã hội. Từ đó, các cá nhân có thể lựa chọn vai trò nào đối với mình là phù hợp, có thể biết được sự mong đợi của vai trò trước khi cá nhân đó thể hiện (xã hội hoá đón trước). Ví dụ, để đánh giá học sinh đi học, Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định năm mức đánh giá là: giỏi, khá, trung bình, yếu và kém. Học sinh phải đạt trung bình thì mới đạt yêu cầu đặt ra. Nếu đạt loại giỏi thì danh giá của học sinh đó rất cao được mọi người ngưỡng mộ.

3. Đem lại lòng tin, sự ổn định và kiên định cho các thành viên của xã hội

Thiết chế xã hội đã hướng hành động xã hội vào sự củng cố, xây dựng và phát triển cộng đồng vững mạnh và sự phồn vinh hạnh phúc chung cho mọi người. Thiết chế xã hội đã duy trì được sự ổn định và phát triển xã hội, do vậy đã hướng nhận thức của các thành viên tới các thiết chế xã hội như là một sự chấp nhận các giá trị, chuẩn mực xã hội và khuôn mẫu hành vi, nhằm củng cố nhận thức và thống nhất hành động của mọi người trong xã hội hướng vào xây dựng xã hội vững mạnh. Do vậy thiết chế xã hội đã tạo lòng tin, sự ổn định và kiên định xã hội cho các thành viên.

4. Điều chỉnh và kiểm soát hành vi

Thiết chế xã hội là căn cứ để phân định cái đúng, sai, phải, trái trong hành động xã hội . Do đó nó đã điều khiển và kiểm soát hành vi xã hội của các cá nhân, các nhóm để chúng phù hợp với mong đợi của xã hội. Các cá nhân coi thiết chế xã hội là chuẩn mực cho cuộc sống và hướng vào đó mà điều chỉnh hành động của mình cho phù hợp với yêu cầu xã hội. Mặt khác các cá nhân sử dụng thiết chế xã hội như là các khuôn mẫu chuẩn cho hành động để giám sát hành động của người khác và yêu cầu họ tuân thủ theo