. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 139 Bộ luật hình sự)

a. Định nghĩa

  Lừa đảo chiếm đoạt tài sản là hành vi chiếm đoạt tài sản của người khác bằng thủ đoạn gian dối.

 b. Dấu hiệu pháp lý

 - Khách thể: tội phạm này xâm phạm đến quan hệ sở hữu về tài sản. Ngoài ra, nó còn tác động xấu đến trật tự an toàn xã hội. Đối  tượng của tội phạm này là tài sản.

- Khách quan: 

Người phạm tội dùng thủ đoạn gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác. Thủ đoạn gian dối là mọi biện pháp thể hiện sai nội dung sự thật, khiến cho người quản lý tài sản tin nhầm nên đã giao tài sản cho người phạm tội (hoặc một người nào khác nhưng có liên quan trong tội phạm). Thủ đoạn gian dối phải được thực hiện trước khi người phạm tội nhận được tài sản (chiếm hữu hoặc sở hữu tài sản đó). Vì vậy, nếu thủ đoạn gian dối xuất hiện sau khi người phạm tội nhận được tài sản thì chỉ có thể xác định đó là tội lạm dụng tín nhiệm chiếm được tài sản hoặc che giấu tội phạm…Trong trường hợp ngay sau khi nhận được tài sản (tài sản vẫn còn quyền quản lý của chủ sở hữu hoặc người quản lý tài sản), người phạm tội đã có hành vi lừa dối nhằm chiếm đoạt tài sản vĩnh viễn.

- Chủ quan: người phạm tội này với lỗi cố ý trực tiếp. Mục đích vụ lợi (nhằm chiếm đoạt tài sản) là dấu hiệu bắt buộc. Mục đích này phải có trước hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Nếu hành vi lừa đảo nhưng không nhằm chiếm đoạt tài sản thì hành vi không cấu thành tội phạm này mà chỉ có thể cấu thành tội chiếm giữ tài sản trái phép hay chỉ là một quan hệ dân sự.

- Chủ thể: bất kỳ ai có năng lực trách nhiệm hình sự theo luật định. Tuy nhiên, người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự theo khoản 3 và 4 Điều này.