Câu 24: Tính tất yếu, đặc điểm và nội dung của thời kì quá độ lên CNXH ?

Trả lời: Tính tất yếu:

Để chuyển từ một hình thái kinh tế xã hội này sang một hình thái kinh tế xã hội khác bao giờ cũng cẩn một giai đoạn để ý thức xã hội bắt kịp với những thay đổi của tồn tại xã hội. Ta gọi đó là thời kỳ quá độ.

Khi chuyển từ CNTB lên CNXH cũng vậy. Tính tất yếu của thời ký quá độ lên CNXH được lý giải từ các căn cứ sau:

- Một là, CNTB được xây dựng trên cơ sở tư hữu về tư liệu sx và chế độ áp bức, bóc lột, còn CNXH được xây dựng trên cơ sỡ công hữu về tư liệu sx dưới hình thức nhà nước và tập thể, ko có đối kháng giai cấp, ko áp bức, bóc lột. Vì vậy nó cần 1 quá trình chuyển giao.

- Hai là, CNXH phải xây dựng trên nền sx đại công nghiệp cao, CNTB đã tạo cơ sở đó cho CNXH, nhưng ta vẫn cần thời gian sắp xếp, tổ chức lại. Đối với những nước chưa qua quá trình công nghiệp hoá thì thời kỳ quá độ này cần có một quá trình xây đựng cơ sở vật chất kỹ thuật, nên nó có thể kéo dài hơn.

- Ba là, quan hệ xã hội chủ nghĩa ko tự phát sinh trong lòng CNTB mà phải trải qua quá trình xây dựng và cải tạo XHCN.

- Bốn là, do tính chất mới mẻ nên việc xây dựng CNXH có nhiều khó khăn phức tạp, nên cần thời gian để giai cấp công nhân từng bước thích ứng.

Đặt điểm:

Về kinh tế: tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần theo định hướng CNXH.

Về chính trị: tồn tại nhà nước chuyên chính vô sản.

Về xã hội: kết cấu gai cấp trong xã hội đa dạng, phức tạp: công nhân, nông dân, trí thức, tư sản,... Các giai cấp và tầng lớp này vừa hợp tác, vừa đấu tranh lẫn nhau.

Về lĩnh vực tư tưởng văn hoá: bên cạnh tư tưởng XHCH nắm vai trò chủ đạo còn tồn tại nhiều hệ tư tưởng khác nhau: tư tưởng tư sản, tiểu tư sản; tâm lý tiểu nông,...

Nội dung:

Về kinh tế: sắp xếp lại lực lượng sx, cải tạo quan hệ sx. Tất cả chúng phải được tiến hành từng bước tránh chủ nghĩa nóng vội và phải dựa trên hoàn cảnh thực tế của từng quốc gia, tránh giáo điều, máy móc. Quán triệt quan điểm lịch sử, cụ thể trong việc xác định những nội dung, hình thức và bước đi trong tiến trình công nghiệp hóa XHCN.

Về chính trị: đề cao tinh thần cảnh giác cách mạng, chống lại các thế lực thù địch. Xây dựng nền dân chủ vững mạnh, đảm bảo quyền làm chủ trong hoạt động kinh tế, chính trị, văn hoá xã hội của nhân dân lao động. Xây đựng Đảng Cộng sản trong sạch vững mạnh.

Về tư tưởng văn hoá: Tuyên truền phổ biến tư tưởng Mác - Lênin trong toàn xã hội, xây dựng nền văn hoá XHCN đậm đà bản sác dân tộc, tiếp thu giá trị tinh hoa của văn hoá thế giới.

Về xã hội: khắc phục những tệ nạn do xã hội cũ để lại, sự phát triển chênh lệch giữa các vùng miền, các tầng lớp dân cư, bình đẳng xã hội, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa người với người trong toàn xã hội.