I.   Kế hoạch D’Argenlieu (8-1945)

Thierry D’Argenlieu (1889-1964), người được mô tả là một kẻ kiêu ngạo và bảo thủ, được mang danh hiệu “Cái đầu thông minh nhất”. D’Argenlieu từng tham gia kháng chiến kháng chiến chống phát xít Đức chiếm đóng nước Pháp. Ông theo phái Đờ Gôn, được mang quân hàm Thiếu tướng, giữ chức Thứ trưởng quốc phòng trong Chính phủ Reynaud. Tháng 8-1945, được Chính phủ Pháp cử đến Đông Dương với vai trò là Cao ủy. Ông ta đề ra kế hoạch quân sự đầu tiên mang tên mình - kế hoạch D’Argenlieu - với mong muốn mau chóng tái chiếm Việt Nam.

 1. Hoàn cảnh ra đời

Sau chiến tranh thế giới thứ II, nước Pháp bị tàn phá nặng nề và phải nhờ vào viện trợ của Mỹ để xây dựng lại nền kinh tế. Tuy nhiên, về mặt quân sự, giới cầm quyền Pháp lúc này tỏ ra khá hiếu chiến, mặc dù đang còn gặp bộn bề khó khăn ở chính quốc, Pháp vẫn quyết tâm cho quân viễn chinh sang Đông Dương để giành lại hệ thống thuộc địa của mình. Núp dưới bóng quân Anh, quân Pháp đã nhanh chóng quay trở lại Việt Nam. Lúc này, theo qui định của các nước Đông Minh về việc giải giáp quân đội Nhật tại Việt Nam, quân Anh chỉ được có mặt từ vĩ tuyến 16 vào Nam, còn từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc sẽ do quân Tưởng đảm nhận. Do đó, dù rất muốn nhanh chóng chiếm lại toàn bộ Việt Nam nhưng Pháp cũng chưa thể xúc tiến ngay được.

    Tháng 8-1945,  Đô đốc D’Argenlieu được cử làm Cao uỷ kiêm Tổng Tư lệnh Hải quân Pháp ở Viễn Đông. Kế hoạch D’Argenlieu ra đời.

 2. Nội dung kế hoạch D’Argenlieu

  Kế hoạch D’Argenlieubao gồm 3 điểm chính:

-   Chiếm lại Nam Kì , thành lập chính phủ Nam Kì  tự trị, trung thành với Pháp

-   Kịp thời mang quân đội cần thiết đổ bộ vào Bắc Kỳ và chiếm xứ này, bắt đầu từ Hải Phòng và Hà Nội, nhanh chóng kiểm soát vùng biển và vùng mỏ

-   Đối với chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa, thành lập liên bang Đông Dương

3. Việc triển khai và kết quả

Ngay khi vào Việt Nam, dựa vào sự ủng hộ của phe Đồng minh, thực dân Pháp đã tìm mọi cách để tăng cường lực lượng, đồng thời chúng ra sức khiêu khích nhân dân ta. Đêm 22 rạng 23-9-1945, chúng nố súng tấn công Sài Gòn, mở đầu cuộc xâm lược nước ta lần thứ hai.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã chiến đấu anh dũng và khôn khéo nhằm chống lại cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp. Mặc dù thực dân Pháp đã giành được một số thắng lợi như chiếm các trục đường giao thông và vị trí quan trọng trong thành phố Sài Gòn, bắt đầu bình định vùng nông thôn Nam Bộ,… Nhưng,vấp phải sự chống đối quyết liệt của nhân dân ta, kế hoạch “đánh nhanh, thắng nhanh” của chúng bị thất bại, chúng buộc phải chuyển sang đánh lâu dài với ta. D’Argenlieu bị điều về nước và Bôlaéc được cử sang thay.