PHẦN I : Marseilles
Chương I: Tàu cập bến

Ngày 24 tháng Hai năm 1815, đài quan sát trên nhà thờ Đức Bà báo tin chiếc tàu Pharaon ba cột buồm từ Smyrna, qua Naples đang trở về. Theo thường lệ, viên hoa tiêu lập tức rời bến ra đón tàu và cũng như mọi khi, sân thượng của pháo đài Saint-Jean đã đông nghịt những kẻ hiếu kỳ. Mỗi lần có một chiếc tàu cập bến là y như cảng Marseilles có một sự kiện trọng đại, nhất là chiếc Pharaon này đã ra đời ở xưởng đóng tàu Phocee cổ kính và ông chủ tàu lại là công dân của thành phố.

Trong khi đó, chiếc tàu vẫn giương đủ những cánh buồm to nhỏ của mình từ từ tiến vào. Nhưng đám người hiếu kỳ trên bến, nhìn dáng điệu buồn bã của con tàu, đã linh cảm được một sự rủi ro hoặc tai họa nào đó đã xảy ra trên tàu.

Tàu vẫn tiến vào một cách lặng lẽ dưới sự điều khiển khéo léo của một chàng trai có dáng điệu nhanh nhẹn, cặp mắt linh hoạt. Chàng đứng bên cạnh viên hoa tiêu, chăm chú theo dõi từng chuyển động của con tàu.

Nỗi lo âu lan tràn khắp đám dân chúng đến nỗi làm cho một người đang đứng xem không chờ cho tàu kịp cập bến, vội nhảy xuống một chiếc xuồng con ra lệnh chèo tới ngay trước mũi chiếc Pharaon. Vừa nhìn thấy người đó, chàng thủy thủ trẻ tuổi kia liền rời khỏi đài chỉ huy, bỏ mũ, chạy xuống đứng sát vào thành tàu. Đó là một thanh niên khoảng chừng mười tám đôi mươi, vóc cao, mảnh dẻ, đôi mắt đen đẹp đẽ và mái tóc màu gỗ mun. Con người anh toát ra vẻ điềm tĩnh và quả quyết đặc biệt của những người từng dạn dày với nguy hiểm, gian lao.

- Này anh Dantès - người đứng dưới xuồng hỏi vọng lên - có chuyện gì xảy ra vậy? Tại sao trên tàu lại có vẻ buồn thảm thế?

- Thưa ông Morrel - chàng thủy thủ trẻ đáp - một tai họa lớn đã xảy ra. Khi tàu tới gần Civita, ông thuyền trưởng Leclere dũng cảm của chúng ta đã từ trần.

- Thế còn hàng hóa? - ông chủ tàu hỏi.

- Thưa ông chủ, hàng hóa không suy suyển gì. Nhưng ông thuyền trưởng đáng thương...

- Ông ta làm sao? Rơi xuống biển ư?

- Thưa không ạ, ông thuyền trưởng bị chết vì bệnh sốt viêm não rất đau đớn.

Rồi anh thanh niên lại quay về phía các thủy thủ và ra lệnh cho họ chuẩn bị thả neo. Khi các thủy thủ đã bắt tay vào việc, anh tiếp tục nói chuyện với ông chủ tàu

- Thưa ông, tai họa xảy ra một cách đột ngột: ông thuyền trưởng Leclere hội đàm rất lâu với vị chỉ huy cảng Naples. Ngay sau cuộc chia tay rất xúc động đó ông lại lên cơn sốt. Ba ngày sau ông qua đời... Chúng tôi đã làm lễ mai táng ông theo tục lệ: khâm liệm thi hài ông trong một cái võng, rồi chôn cất ở đảo El Giglio. Bây giờ chúng tôi đem về trả cho bà vợ góa của ông tấm huy chương danh dự và thanh kiếm. Thật là uổng công chiến đấu trong suốt mười năm trời với quân đội Hoàng gia Anh để rồi chết trên giường bệnh như một kẻ thường dân.

- Biết làm thế nào hơn được hả anh Edmond? Mọi người chúng ta đều rồi sẽ chết và người cũ phải nhường chỗ cho người mới chứ! Vừa rồi anh quả quyết là số hàng hóa...

- Thưa ông Morrel, còn nguyên vẹn và chắc chắn chuyến này ông sẽ kiếm được hai vạn rưởi francs tiền lãi. Bây giờ mời ông lên tàu và ông Danglars, kế toán viên, sẽ cung cấp cho ông những tin tức cần thiết. Còn tôi, tôi bận phụ trách việc thả neo và treo cờ rủ.

༺༒༻

Ông chủ tàu nắm sợi dây cáp của Dantès ném cho và trèo lên tàu với động tác lanh lẹ và khéo léo của một thủy thủ lành nghề, rồi đến gần viên kế toán Danglars vừa ở trong cabin đi ra. Hắn trạc hăm lăm, hăm sáu. Bộ mặt u ám đầy vẻ khúm núm ti tiện đối với cấp trên, hống hách láo xược đối với người dưới và cái chức vụ kế toán của hắn càng làm cho mọi người ghê tởm, trái hẳn với Edmond Dantès, người được cả tàu yêu mến.

- Thưa ông Morrel - hắn nói - ông đã biết tin dữ rồi chứ ạ?

- Phải, phải, ông Leclere thật đáng thương. Ông là một thuyền trưởng dũng cảm và lương thiện.

- Và là một thủy thủ xuất sắc, suốt đời sống giữa trời và biển để bảo vệ quyền lợi cho công ty Morrel & Son, một hãng đóng tàu quan trọng.

- Nhưng - ông chủ tàu vừa theo dõi Dantès điều khiển việc thả neo vừa nói - anh Edmond xem ra cũng thạo nghề không kém người thủy thủ già.

- Vâng - Danglars nhìn Dantès bằng con mắt hằn học - Anh ta hãy còn trẻ và chủ quan lắm. Ông thuyền trưởng vừa tạ thế, anh ta đã tự ý nắm quyền chỉ huy. Chẳng cần hỏi ý kiến ai và làm chúng tôi mất toi một ngày rưỡi ở đảo Elba.

- Chỉ huy chiếc tàu là quyền hạn chính thức của anh ta, vì anh ta là thuyền phó.

- Anh ta đã để mất cả một ngày rưỡi chỉ vì thích được lên bộ, có thế thôi.

- Anh Dantès - ông Morrel quay về phía Edmond gọi - Lại đây tôi bảo.

- Xin ông chờ cho một lát - Dantès đáp và ra lệnh thả neo.

- Ông xem đấy, anh ta cứ tự tiện hành động y như mình đã là thuyền trưởng rồi - Danglars nói.

- Thì đúng phải như thế - ông chủ tàu nói - Tôi biết anh ta còn ít tuổi nhưng rất xứng đáng với chức vụ đó và có nhiều kinh nghiệm trong nghề. Tôi có thể giao phó công việc cho anh ta được.

Nghe câu đó, bộ mặt của Danglars tối sầm lại và hắn lùi lại sau.

༺༒༻

- Xin lỗi ông chủ - Dantès lại gần - Công việc đã hoàn tất, ông gọi tôi đến có việc gì ạ?

- Tôi muốn biết tại sao anh lại cho tàu cập vào đảo Elba?

- Tôi chỉ thừa hành mệnh lệnh của ông thuyền trưởng. Trước khi qua đời ông ta có nhờ tôi trao cho Thống soái Bertrand một cái gói.

- Anh có gặp thống soái không?

- Dạ, có ạ.

Ông Morrel nhìn chung quanh rồi kéo Dantès ra chỗ khác, khẽ hỏi:

- Còn Hoàng đế (1) sức khỏe ra sao?

- Hoàng đế vẫn bình an vô sự. Chính mắt tôi đã nhìn thấy ngài. Lúc tôi đang nói chuyện với Thống soái thì Hoàng đế vào. Ngài hỏi tôi tỉ mỉ về chiếc tàu và có ý định mua lại của công ty ta.

- Này, Dantès - ông Morrel thân mật vỗ vai Edmond - anh đã hành động rất đúng là tuân lệnh ông thuyền trưởng, nhưng nếu người ta biết anh trao một cái gói cho Thống soái Bertrand thì có thể nguy hiểm cho anh đấy.

- Tại sao lại nguy hiểm ạ? Tôi có biết trong gói có gì đâu? Còn Hoàng đế chỉ hỏi tôi những câu thông thường. Xin ông cho tôi rút lui vì nhân viên y tế và hải quan đã đến kia rồi.

Chàng thanh niên vừa đi khỏi thì Danglars chạy ngay đến hỏi ông Morrel:

- Chắc anh ta đã cho ông biết lý do tàu ghé vào đảo Elba?

- Dantès thừa hành theo mệnh lệnh ông Leclere.

- Nhưng ngoài cái gói đó ra, ông thuyền trưởng còn trao cho anh ta một bức thư.

- Sao anh biết?

- Tôi đi qua cửa buồng hé mở của ông thuyền trưởng và liếc thấy - Danglars đỏ mặt nói - nhưng xin ông đừng nói cho Dantès biết, có lẽ tôi đã trông lầm.

Giữa lúc đó Dantès quay lại và Danglars bỏ đi.

- Thế nào, công việc khai báo xong rồi chứ? Chiều nay anh đến ăn cơm với tôi nhé!

- Thưa ông Morrel, xin ông tha lỗi, tôi phải đi thăm cha tôi trước tiên và sau đó đến thăm một người mà tôi luôn luôn nhớ đến...

- A phải rồi, tôi quên mất là ở xóm Catalans có một người đang mong chờ anh không kém gì cha anh, đó là cô Mercédès xinh đẹp.

Dantès mỉm cười nói:

- Cô ấy là vợ chưa cưới của tôi.

- Vậy thì tôi không dám giữ anh. Anh có cần tiền không?

- Thưa ông chủ, tôi đã được trả ba tháng lương trong cuộc hành trình này rồi và cũng đã có đủ tiền đưa cho người cha nghèo khó của tôi. Bây giờ, trước khi từ biệt xin ông cho tôi nghỉ phép mười lăm ngày để cưới vợ, và sau đó còn phải đi Paris nữa.

- Được lắm, nhưng anh phải sắp xếp công việc làm sao để chuyến đi tới, khi chiếc tàu Pharaon nhổ neo phải có thuyền trưởng của nó.

- Thuyền trưởng của nó? - Dantès kêu lên, mắt sáng long lanh - ông muốn chỉ định tôi là thuyền trưởng như tôi hằng mơ ước ư?

- Dantès thân mến! Nếu chỉ có một mình tôi thì việc này coi như xong rồi. Nhưng tôi còn một người hùn vốn nữa. Tôi sẽ cố nói giúp anh, anh có thể tin tưởng vào tôi.

Dantès rơm rớm nước mắt nắm chặt lấy tay ông chủ tàu, nói:

- Ôi ông Morrel! Ông Morrel! Tôi xin nhân danh cha tôi và cô Mercédès, gửi lời cám ơn ông.

- Thế đấy, Edmond ạ, có Thượng đế cho những người có lòng tốt, và bây giờ anh hãy đi thăm cha anh và cô Mercédès đi. Tôi còn ở lại thanh toán với Danglars. Trong chuyến đi vừa qua, anh có hài lòng về anh ấy không?

- Thưa ông Morrel, đứng về tình bạn thì tôi xem chừng anh ta không ưa tôi lắm, nhất là sau một vụ xích mích không đáng kể mà tôi đã cố gắng dàn hòa, nhưng anh ta đã khước từ. Nhưng nói về công việc của một kế toán viên, chắc ông sẽ phải hài lòng về sự chu đáo của anh ấy.

- Anh Dantès, nếu anh được làm thuyền trưởng anh có giữ Danglars ở lại làm việc với anh không?

- Thuyền trưởng hay thuyền phó, tôi cũng đối xử tử tế với những ai được chủ tín nhiệm. Ông cho phép tôi dùng chiếc xuồng của ông để lên bờ chứ?

- Xin cứ tự nhiên. Chúc anh may mắn!

༺༒༻

Chàng thủy thủ trẻ tuổi nhảy xuống chiếc xuồng con và bảo hai người giúp việc chèo vào bến La Canebière. Ông chủ tàu mỉm cười nhìn theo chàng thanh niên nhảy lên bờ rồi hòa mình vào đám đông đang đi lại nhộn nhịp. Khi ông quay lại thì thấy Danglars đã đứng ngay phía sau mình, cũng đang theo dõi chàng thủy thủ trẻ tuổi nhưng với cái nhìn khác hẳn cái nhìn của ông.

(1) Hoàng đế Napoleon lúc đó đang bị đày ở đảo Elba.

Chương 2: Cha và con

Sau khi đi hết đại lộ La Canebière, Dantès rẽ sang một con đường hẻm, bước vào một ngôi nhà phía bên trái, trèo lên bốn cầu thang gác tối om rồi dừng lại phía trước một cái cửa hé mở của một căn buồng nhỏ bé. Đó là chỗ ở của cha anh. Ông lão chưa hay tin chiếc tàu Pharaon đã cập bến. Ông đang đứng trên cái ghế, hai bàn tay run rẩy chữa lại giàn hoa lý. Bỗng có ai ôm ngang lưng ông và một giọng nói quen thuộc cất lên:

- Cha! Cha của con!

Ông lão liền quay lại, kêu lên một tiếng rồi ngã vào cánh tay con. Ông run lên cầm cập, mặt tái nhợt làm Dantès hốt hoảng:

- Cha làm sao thế? Cha ốm đấy ư?

- Edmond con ơi, không đâu, chỉ là do mừng rỡ và xúc động khi bất chợt cha nhìn thấy con đấy thôi... Ôi, lạy Chúa, cha mừng đến chết đi được!

- Xin cha hãy trấn tĩnh lại đi, con đã trở về và chúng ta sắp được sung sướng rồi!

- Nếu vậy thì tốt quá! Con hãy cho cha biết sự sung sướng đó ra sao?

- Thưa cha, ông thuyền trưởng Leclere đã tạ thế. Được sự nâng đỡ của ông Morrel, con có triển vọng thay thế ông ta. Cha nghe rõ chưa? Làm thuyền trưởng khi mới hai mươi tuổi đời với số lương một trăm đồng louis và còn được chia lãi nữa, thật là vượt quá nguyện vọng của một người thủy thủ nghèo xác như con. Khi nào có tiền con sẽ tậu cho cha một ngôi nhà nhỏ có một mảnh vườn để cha tha hồ mà trồng rau... Cha ơi, cha làm sao thế này?

༺༒༻

Ông lão hầu như kiệt sức, người ngả hẳn ra phía sau nói:

- Không sao đâu!

- Nào cha ơi, cha hãy uống một cốc rượu cho tỉnh người nhé! Rượu để đâu cha?

- Không cần... nhà không còn rượu đâu con ạ!

- Sao cha? Không còn rượu à? - Dantès mặt biến sắc nói - Cách đây ba tháng, trước lúc ra đi, con đã để lại cho cha hai trăm francs kia mà?

- Nhưng con đã quên món nợ anh hàng xóm Caderousse. Khi anh ta đòi, cha đã trả cho anh ta một trăm bốn mươi francs.

- Như vậy cha đã sống ba tháng trời chỉ với sáu chục francs! Ôi, lạy Chúa, xin Người tha lỗi cho con! Cha làm con ân hận quá.

Dantès kêu lên và quỳ xuống chân ông lão. Ông mỉm cười nói:

- Bây giờ thì con đã về, mọi việc coi như xong xuôi.

- Vâng, con đã về - Dantès đáp - Với một tương lai tốt đẹp và có tiền. Đây, cha hãy cầm lấy tiền đi mua một ít thức ăn...

Nói xong Edmond bày ra bàn những đồng tiền vàng óng ánh làm cho ông lão tươi tỉnh hẳn lên.

༺༒༻

Giữa lúc đó cái đầu đen sì với bộ râu xồm xoàm của gã hàng xóm Caderousse xuất hiện ở chân cầu thang. Đó là một gã thợ may, tuổi khoảng hăm lăm, hăm sáu. Với giọng đặc sệt thổ ngữ, gã nhe răng nói chõ vào:

- Edmond, cậu đã về đấy à?

- À anh Caderousse, tôi đã về và sẵn sàng giúp anh bất cứ việc gì để trả cái ơn anh đã cho tôi vay tiền.

- Ơn với huệ quái gì, tôi cho cậu vay, đã được trả sòng phẳng. Chúng ta đã thanh toán với nhau như những người hàng xóm tốt bụng. Lúc nãy tôi ra phố gặp Danglars, hắn bảo cậu đã về nên tôi đến mừng cậu.

- Anh Caderousse tốt bụng quá - ông lão nói - Anh quả có lòng yêu chúng tôi.

- Ồ hẳn là thế rồi. Trên đời còn được mấy người lương thiện! - Gã thợ may nói và liếc mắt nhìn đống tiền trên bàn - Này, anh bạn, giờ thì anh giàu sụ rồi đấy nhỉ?

Dantès thoáng thấy cặp mắt thèm thuồng của Caderousse vội nói:

- Ồ, đâu có phải là của tôi. Đây là món tiền để dành của cha tôi trong lúc tôi đi vắng. Thôi cha ơi, cha cất tiền đi. Nếu khi nào anh Caderousse cần đến, chúng ta sẵn sàng cho anh ấy vay. Bây giờ xin phép cha cho con đến xóm Catalans thăm một người.

- Cô Mercédès phải không con? Con đi đi, cầu Chúa phù hộ cho con cũng như cho vợ con.

- Cụ Dantès ơi - Caderousse xen vào - Cụ nhanh nhẩu quá đấy, cô Mercédès đã là vợ cậu ta đâu kia chứ.

- Nhưng chắc chắn chỉ là nay mai thôi - Edmond đáp.

- Cậu vội vàng thế cũng phải lắm vì cô ta thật xinh đẹp. Những cô gái đẹp như thế thiếu gì người ngấp nghé. Tôi xem chừng cô ta có lắm đám lắm thì phải. Nhưng cậu nên hiểu rằng cậu sắp được làm thuyền trưởng thì cô ta không từ chối cậu đâu.

- Ồ, tôi rất hiểu phụ nữ nói chung và Mercédès nói riêng Edmond đáp - và tôi tin rằng làm thuyền trưởng hay không, cô ấy vẫn trung thành với tôi.

Nói xong anh ôm hôn bố và từ biệt Caderousse bước ra. Lát sau Caderousse cũng cáo từ ông già. Hắn gặp Danglars đang đứng chờ hắn ở đầu phố.

༺༒༻

- Thế nào, cậu đã gặp nó chưa? - Danglars hỏi - Nó có nói gì về chức thuyền trưởng của nó không?

- Mẹ kiếp! Hình như ông Morrel đã hứa với hắn rồi thì phải, nên hắn có vẻ chắc mẩm, lại còn có vẻ láo xược. Hắn hứa cho tôi vay tiền cứ y như một ông chủ nhà băng. Bây giờ thì ngài Dantès còn đếm xỉa gì đến ai nữa vì sắp trở thành ông thuyền trưởng đến nơi rồi. Kể ra hắn đừng làm thuyền trưởng lại tốt hơn, không thì gặp hắn cũng khó nói chuyện.

- Ồ nếu chúng ta muốn, nó sẽ vẫn cứ ở lại địa vị cũ của nó, có thể còn thấp kém hơn là đằng khác - Danglars hỏi tiếp - Còn cô nàng Catalans xinh đẹp thì sao?

- Hắn yêu cô ta mê mệt và đang chạy bổ đi tìm. Nhưng cũng còn rắc rối đấy.

- Sao vậy? Cậu không ưa Dantès lắm phải không?

- Tôi không ưa những thằng huênh hoang. Này, mỗi lần con bé Catalans ấy xuống phố là có một thằng cao lớn, mắt đen, tóc hung, da đỏ mà cô ta gọi là anh họ, rất nhiệt tình bám riết bên cạnh con bé.

- Thật à? Chắc hắn tán tỉnh con bé chứ gì?

- Dĩ nhiên rồi, một thằng thanh niên hai mươi mốt tuổi còn muốn gì hơn đối với một con bé mười bảy.

- Này, bọn ta đến xóm Catalans đi, tôi sẽ đãi cậu một chầu rượu.

Chương 3: Xóm catalans

Xóm Catalans nằm phía sau một ngọn đồi trọc nham nhở. Nó được một đoàn người bí mật, không rõ từ đâu tới xây dựng theo một kiểu kỳ dị, nửa Moor nửa Tây Ban Nha. Họ nói một thứ tiếng lạ tai. Từ bốn thế kỷ nay con cháu họ vẫn ở nguyên trên mảnh đất mà tổ tiên họ đến sinh cơ lập nghiệp, họ giữ nguyên lề thói tập tục riêng cũng như ngôn ngữ riêng của mình. Họ không hề chung đụng với dân cư thành phố Marseilles. Trong một dãy phố duy nhất của xóm có một ngôi nhà nhỏ được ánh nắng mặt trời nhuộm mặt ngoài thành một màu vàng úa rất đẹp, còn bên trong được quét vôi trắng xóa tựa như những lâu đài Tây Ban Nha.

Đứng dựa vào tường là một cô gái xinh đẹp có mái tóc đen huyền, cặp mắt nhung như mắt sơn dương, đôi cánh tay để trần rám nắng tròn trĩnh như đôi cánh tay của thần Venus, đôi chân thuôn thuôn và mềm mại vừa thanh tân vừa khỏe mạnh được bó chặt trong đôi bít tất sợi màu đỏ. Bên cạnh cô là anh chàng thanh niên cao lớn, trạc hai mươi hai tuổi. Anh ta ngồi trên một cái ghế dựa, khuỷu tay chống lên bàn, đang nhìn cô bằng cặp mắt lo âu và tuyệt vọng, dường như van lơn.

༺༒༻

- Sao kia em Mercédès? - Chàng thanh niên nói. - Sắp đến lễ Phục sinh rồi, chúng ta chuẩn bị lễ cưới chứ!

- Anh Fernand, em đã trả lời anh hàng trăm lần rồi sao anh cứ cố tình hỏi mãi thế?

- Nào, em hãy nhắc lại nữa đi, anh van em, em hãy nhắc lại là em khước từ tình yêu của anh mà mẹ em đã ưng thuận, là em đã đùa cợt với hạnh phúc, với cuộc đời anh. Cái chết của anh chắc cũng chẳng có nghĩa lý gì đối với em. Trời ơi! Em Mercédès, anh đã mơ ước bao năm ròng được làm chồng của em và thế là bây giờ hy vọng, mục tiêu duy nhất của anh bị tiêu tan.

- Nhưng anh Fernand, chẳng phải em đã luôn luôn bảo anh rằng giữa chúng ta chỉ là quan hệ anh em. Anh đừng nên đi quá giới hạn ấy, vì trái tim em đã thuộc về người khác rồi, anh còn nhớ chứ?

- Mercédès ạ, em đã nói với anh một sự thật phũ phàng, nhưng em chớ có quên rằng theo phong tục thiêng liêng của người Catalans là trai gái chỉ kết hôn với người cùng họ tộc.

- Anh Fernand, đó chỉ là một thói quen chứ không phải một tục lệ và anh đừng nên viện cái thói quen đó ra làm gì. Em chỉ là một đứa trẻ mồ côi nghèo xác xơ, chỉ có một túp lều với mấy tấm lưới đánh cá của bố mẹ em để lại. Từ một năm nay nếu anh đi nghề chung cùng với em chỉ vì anh là con ông bác, chúng ta đã cùng lớn lên với nhau. Hơn nữa, em sợ nếu em cự tuyệt thì anh sẽ giận.

- Chẳng hề gì. Mercédès à, mặc dầu em sống nghèo nàn và cô độc, em cũng còn hơn chán vạn những cô gái giàu có khác. Anh chỉ cần một người vợ lương thiện và một người nội trợ giỏi.

- Anh Fernand, em không thể nào là lương thiện được nếu em lại đi lấy một người nào đó không phải là người mà em yêu. Mà một người vợ đã không lương thiện thì không thể nào là người nội trợ giỏi được. Em chỉ có thể coi anh như một người bạn, vậy là đủ rồi.

- Em thật là tàn nhẫn và độc ác đối với anh. Cái thằng thủy thủ mà em mong chờ ấy chả được bền đâu, một ngày kia biển cả sẽ chôn vùi nó.

- Ôi! Anh Fernand, em đã lầm vì em cứ tưởng rằng anh là một người tốt bụng. Anh đã nguyền rủa người ta như thế đấy! Nhưng em nói thật, không cần giấu giếm gì nữa: em đã yêu và đang chờ anh ấy, nếu anh ấy không trở về, em cớ thể nói rằng anh ấy đã chết vì yêu em.

Fernand đứng lên đi vòng quanh nhà, rồi quay lại với đôi mắt u tối, nắm chặt tay hỏi:

- Mercédès, em nhất quyết chưa?

- Em yêu Edmond Dantès - Cô gái lạnh lùng nói. - Ngoài anh ấy ra, em không ưng thuận ai làm chồng em cả.

Fernand cúi đầu thất vọng, trút tiếng thở dài nghe thật não ruột rồi nghiến răng ken két:

- Thế nếu nó chết?

- Nếu anh ấy chết, em sẽ chết theo.

- Nếu nó quên em?

Vừa lúc đó bên ngoài có tiếng gọi:

- Mercédès, Mercédès!

Cô gái hai má đỏ ửng thốt lên:

- A, anh xem đấy, anh ấy có quên em đâu, anh ấy đã về kia rồi! Anh Edmond, có em đây!

Fernand mặt tái nhợt, lùi lại phía sau và ngồi phệt xuống ghế.

Edmond và Mercédès ôm chầm lấy nhau. Ánh nắng gay gắt của bầu trời Marseilles xuyên qua cánh cửa bao trùm lấy hai người đang tràn ngập trong hạnh phúc và yêu thương.

༺༒༻

Đột nhiên Edmond nom thấy bộ mặt đang nhăn nhó và tái nhợt, đầy đe dọa trong bóng tối của Fernand. Tay hắn sờ vào chuôi con dao găm giắt ở thắt lưng. Edmond cau mày nói:

- Ồ, xin lỗi, tôi không nhìn thấy anh.

Rồi hỏi Mercédès:

- Ai thế em?

- Anh Dantès, đây là anh họ em, người bạn của em và cũng là người bạn của anh. Anh Fernand là người em yêu hơn cả sau anh đấy.

- À phải - Edmond nói và chìa tay thân thiện cho anh chàng Catalans.

Nhưng Fernand vẫn đứng ngây như phỗng với bộ mặt tối tăm và đe dọa. Mercédès nhìn thẳng vào mắt hắn và khóe mắt như ra lệnh của cô làm hắn bị mê hoặc. Hắn tiến lại gần Edmond và cũng chìa tay ra. Nhưng khi vừa chạm vào tay Edmond, hắn đã vội bỏ chạy ra ngoài. Vừa chạy như bay như biến, hắn vừa bứt tóc kêu:

- Ôi! Đau khổ cho ta quá! Đau khổ cho ta quá!

- Này anh chàng Catalans - Có tiếng gọi - này Fernand, đi đâu thế?

Fernand đứng lại, nhìn quanh quẩn và thấy Caderousse đang ngồi uống rượu với Danglars dưới một vòm cây.

༺༒༻

- Đi đâu mà vội thế - Caderousse nói - Quên cả chào anh em. Lại đây tí đã nào.

- Chai rượu vẫn còn gần đầy - Danglars nói thêm. - Trông anh như người mất hồn, ngồi xuống đây nào!

Fernand lấy tay lau mồ hôi đầm đìa trên trán rồi ngồi phịch xuống ghế. Caderousse nói:

- Bọn mình trông cậu như điên dại, như thằng muốn đâm đầu xuống biển nên bọn mình muốn gọi cậu đến làm mấy hớp rượu còn hơn là uống nước mặn. Trông cậu như anh thất tình ấy!

- Úi chà! - Danglars nói - Một con người khỏe mạnh như cậu ta sao mà có thể thất tình được?

- Danglars, anh xem đấy - Caderousse nói và nháy mắt với bạn - Câu chuyện như sau: Fernand là một chàng trai Catalans dũng cảm và tốt bụng, là dân chài có hạng của Marseilles, yêu một cô gái xinh đẹp tên là Mercédès, nhưng khốn thay cô này lại đi yêu một anh thuyền phó tàu Pharaon, và hôm nay chiếc tàu lại vừa cập bến. Thế là anh chàng Fernand bị ra rìa, tôi cho là một người Catalans thì không đời nào để cho kẻ khác phỗng mất người yêu, và khi Fernand đã trả thù thì hẳn là ghê gớm lắm.

Danglars làm ra vẻ ái ngại cho Fernand, nói:

- Chàng trai đáng thương, cậu ta có ngờ đâu Dantès lại bỗng dưng trở về.

- Nhưng dẫu sao - Caderousse nói và rót thêm rượu cho Fernand - Nó sẽ lấy cô Mercédès xinh đẹp. Bao giờ thì họ tổ chức lễ cưới thế?

- Chao ôi! Chưa đâu - Fernand lẩm bẩm nói.

- Nhưng rồi sẽ cưới - Caderousse nói - Cũng như nó sẽ làm thuyền trưởng tàu Pharaon, phải không Danglars?

Danglars rùng mình vì câu hỏi nhằm trúng tim đen của hắn.

- Nào chúng ta hãy nâng cốc mừng thuyền trưởng Dantès, chồng của cô gái Catalans xinh đẹp.

Caderousse đưa cốc rượu lên môi và uống cạn một hơi, còn Fernand cầm cốc rượu quẳng xuống đất vỡ tan tành.

- Này, này, cậu Fernand - Caderousse nói - Mắt cậu còn tinh tường, thử nhìn xem có phải là cặp tình nhân đang dắt nhau đi ở đằng kia không?

Danglars vẫn theo dõi tâm trạng của Fernand và bộ mặt nhợt nhạt của hắn.

- Phải đấy, chính là Edmond và Mercédès đang đi về phía chúng ta.

Caderousse hơi men chếnh choáng, đứng dậy nói:

- Ồ, Dantès! Ồ, cô gái xinh đẹp! Lại đây nói chuyện cho chúng tôi biết bao giờ thì anh chị tổ chức lễ cưới nào? Bởi cậu Fernand này nhất định không chịu nói.

- Câm mồm đi - Danglars nói - Phải có thái độ nhẫn nhục như Fernand đây này, cậu ta biết điều lắm đấy chứ!

Fernand bị câu nói của Danglars kích động, đã muốn nhảy bổ ra gây sự với tình địch, nhưng Mercédès đã tươi cười nhìn thẳng vào mặt hắn làm hắn run sợ và ngồi phịch xuống ghế.

- Chào bà Dantès! - Caderousse nói.

- Đó chưa phải là tên của tôi đâu! - Mercédès nghiêm trang nói. - Ở xứ sở chúng tôi người ta không gọi tên người con gái bằng tên chồng chưa cưới, vì như thế sẽ đem lại tai họa.

- Xin cô tha lỗi cho anh bạn Caderousse của tôi - Danglars nói

- Anh Dantès, hôn lễ sắp cử hành chưa?

- Chỉ nội ngày mai hoặc cùng lắm là đến ngày kia, anh Danglars ạ! Chúng tôi sẽ tổ chức bữa tiệc đính hôn. Anh và anh Caderousse đều được mời đến dự.

- Sao vội vàng quá thế? - Danglars nói - Tàu Pharaon mãi ba tháng nữa mới ra khơi kia mà!

- Để hưởng hạnh phúc, bao giờ người ta cũng vội vàng. Vả lại tôi cũng còn phải đi Paris nữa.

- A, lần đầu tiên anh đi Paris phải không? Anh đi vì việc riêng à?

- Không, tôi thực hiện nhiệm vụ mà thuyền trưởng Leclere đã giao cho.

- Phải, phải, tôi hiểu rồi! - Danglars nói, nhưng trong bụng hắn nghĩ thầm - Đi Paris để trao cho người nào đó bức thư mà Thống soái đã ủy thác cho nó. Hay lắm! Bức thư này làm ta nảy ra một ý nghĩ tuyệt vời, A ha! Dantès, mi đừng hòng lên được chức thuyền trưởng Pharaon!

Chương 4: Âm mưu

Danglars nhìn theo Edmond và Mercédès cho đến khi cặp tình nhân đi khuất mới quay lại, thấy Fernand vẫn ngồi trên ghế, mặt tái mét và đang run lên vì tức giận, còn Caderousse thì đang say bí tỉ và nghêu ngao hát.

༺༒༻

- Này Fernand - Danglars nói - Đúng là một đám cưới chẳng được lòng ai. Cậu yêu cô ta lắm thì phải. Đáng lẽ đừng ngồi mà vò đầu, bứt tai như thế, tốt hơn là cậu nên tìm một phương kế để cứu chữa thì vẫn hơn chứ!

- Anh bảo tôi còn làm gì được nào? Tôi muốn đâm chết nó nhưng Mercédès sẽ chết theo nó và tôi cũng sẽ chẳng sống nổi.

- Tôi muốn chữa bệnh cho cậu, - Danglars nói tiếp - Nghĩa là ngăn cản không cho Dantès cưới được vợ mà không phải khử nó.

- Chỉ có cái chết mới làm được chúng xa nhau. - Fernand nói.

- Sống xa nhau cũng chẳng khác gì chết - Danglars nói - Nếu giữa Dantès và Mercédès có một nhà tù thì khác nào đó là một nấm mồ.

- Nhưng khi nó ở tù ra - Caderousse say mềm nhưng hãy còn chưa mất hết lý trí nói - Và một thằng như Edmond Dantès tất sẽ tìm cách trả thù. Vả lại nó không cướp của, giết người thì làm sao bỏ tù nó được.

༺༒༻

Danglars không để ý đến câu nói của gã say rượu, quay lại hỏi Fernand.

- Thế nào? Không cần phải giết nó, cậu thấy không?

- Tôi biết anh cũng căm thù nó vì một lý do nào đó - Fernand nắm chặt tay Danglars nói - Xin anh cho biết phải làm gì tôi sẽ tuân lệnh.

- Đem giấy bút lại đây. Là kế toán viên, những thứ đó là công cụ của tôi.

- Đem giấy bút lại đây - Fernand gọi.

Người hầu bàn đem những thứ đó lại.

- Tôi nghĩ rằng những cái này - Caderousse nói - lại có thể giết người chắc chắn hơn là đâm trộm ở chỗ vắng, cho nên tôi ghê sợ chúng hơn là gươm giáo.

Nói xong, hắn lại uống thêm một cốc nữa. Danglars nói tiếp:

- Này, tôi cứ giả thử trong chuyến đi vừa qua, Dantès đã ghé vào đảo Elba, nếu có ai tố cáo nó là tay chân của Bonapar...

- Tôi sẽ đi tố cáo nó - Fernand vội vàng nói.

Danglars dùng tay trái cầm bút viết bằng thứ chữ ngả, khác với lối chữ hắn viết thường ngày rồi đưa cho Fernand đọc:

“Là một kẻ trung thành với Đức vua (2) và giáo hội, tôi xin báo để quan Chưởng lý biết là tên Edmond Dantès, thuyền phó tàu Pharaon, trước khi trở về Marseilles, sáng hôm nay đã ghé Naples và Porto-Ferrajo để chuyển một bức thư của Murat cho kẻ tiếm ngôi (3) và một mật chỉ của kẻ tiếm ngôi cho Ủy ban Bonapar ở Paris. Tội trạng này sẽ được chứng minh sau khi nó bị bắt. Bức thư nói trên sẽ được tìm thấy trong người nó, hoặc ở nhà bố nó, hoặc trong cabin trên tàu Pharaon”.

- Tốt lắm! Thế là cậu trả được mối thù mà chả có ai oán trách được cậu, miễn là cậu bỏ bức thư tố cáo này trong phong bì và gửi cho quan Chưởng lý. Thế là xong.

Caderousse tuy đã say mèm nhưng cũng hiểu rằng bức thư tố cáo đó sẽ đem lại tai họa, bèn nói:

- Phải, thế là xong, nhưng thật là xấu xa đê tiện!

Nói xong hắn giơ tay muốn cầm lấy bức thư, nhưng Danglars gạt tay hắn ra và nói:

- Tôi nói và làm đùa đấy thôi, chứ ai lại muốn hại Dantès, trông đây này...

Hắn cầm bức thư vò lại rồi ném vào gốc cây. Hắn đứng lên nhưng vẫn nhìn Fernand đang ngồi nguyên tại chỗ, mắt không rời bức thư vò tròn nằm ở chỗ đó, rồi bảo Caderousse:

- Caderousse, cậu mà nốc nữa thì đến phải ngủ lại đây mất. Ta về thôi.... Đưa tay đây.

- Nào thì về - Caderousse nói - Nhưng không ai phải dìu cả. Còn Fernand, cậu có về cùng chúng tớ không?

- Không, tôi quay lại xóm Catalans - Fernand đáp.

Danglars kéo Caderousse đi về phía Marseilles. Đi được vài chục bước, hắn ngoái cổ lại và trông thấy Fernand lấy bức thư, bỏ vào túi và chạy vội ra khỏi quán rượu.

Công việc xếp đặt thế là đâu vào đấy - Hắn nghĩ bụng - Bây giờ mặc cho mọi việc tiếp diễn.

༺༒༻

(2) Vua Louis XVIII lúc đó đang thay thế Napoleon (ND).

(3) Ám chỉ Bonaparte

Chương 5: Bữa tiệc đính hôn

Ngày hôm sau, trời rất đẹp. Cảnh vật chan hòa ánh nắng. Bữa tiệc được tổ chức cũng ở ngay quán rượu có vòm cây đó. Mặc dầu đã ấn định vào buổi trưa nhưng từ mười một giờ khách khứa đã kéo đến. Đó là các thủy thủ tàu Pharaon và mấy người bạn của Dantès. Có tin ông chủ tàu cũng sẽ đến dự. Đó là một điều vinh dự cho Dantès. Danglars và Caderousse được mời cũng xác nhận tin này. Quả nhiên một lát sau ông Morrel đến và được các thủy thủ vỗ tay hoan nghênh nhiệt liệt. Sự có mặt của ông như một lời xác nhận chính xác cho tin đồn Dantès sẽ được chỉ định làm thuyền trưởng.

Một nhóm người nữa bước vào quán. Đó là bốn cô gái ở xóm Catalans, bạn của Mercédès rồi tới Edmond khoác tay người vợ chưa cưới. Đi phía sau là ông già Dantès rồi đến Fernand với nụ cười chua chát và hiểm độc. Mercédès và Edmond quá say sưa vì hạnh phúc nên không để ý thấy nụ cười của gã. Danglars và Caderousse đến bắt tay Edmond rồi một gã đến ngồi cạnh Fernand, một gã đến ngồi cạnh ông già Dantès. Ông lão mặc một chiếc áo lễ bằng lụa có điểm những chiếc cúc viền kim loại, đội một chiếc mũ có tua trắng, xanh, tay chống chiếc ba toong. Trông ông lão giống như một vị trưởng giả của thế kỷ trước đi dạo trong công viên Luxembourg và Tuileries.

༺༒༻

Dantès mặc rất đơn giản. Anh làm ở ngành hàng hải dân dụng nên áo của anh nửa nhà binh, nửa dân thường. Bộ mặt anh rạng rỡ vui sướng vì kiêu hãnh có một người yêu xinh đẹp Mercédès có vẻ đẹp của một cô gái Hy Lạp trên đảo Cyprus với đôi môi đỏ mọng, dáng đi thanh thản của người Andalucia và luôn nở nụ cười hồn nhiên, chân thật, dường như muốn nói: “Các bạn hãy chia sẻ nỗi vui sướng với tôi...”

Ông Morrel cũng đến chúc mừng hai người và nhắc lại lời hứa của ông với Dantès trước mặt các thủy thủ. Mercédès mời ông chủ tàu ngồi phía tay phải cô, còn phía tay trái mời Fernand. Những câu nói dịu dàng của cô gái càng làm gã anh họ bầm gan tím ruột và gã cứ ngồi thừ ra, mặt tái mét. Còn Dantès ngồi cạnh Danglars và ông Morrel. Mọi người vào tiệc.

༺༒༻

Những đĩa dồi lợn thơm phức, những con tôm hùm đỏ ối, những đĩa sò tươi rói bắt đầu được chuyền tay nhau cùng với những chai rượu màu vàng nhạt. Giữa lúc đó có tiếng người nói lao xao bên ngoài, có tiếng đi huỳnh huỵch và có tiếng vũ khí chạm vào nhau lách cách, làm cho những khách dự tiệc đang nói chuyện ồn ào phải im bặt. Đồng thời ba tiếng súng nổ vang sau cửa làm mọi người nhìn nhau sửng sốt.

- Nhân danh luật pháp - Một tiếng nói to vang lên như không cho ai trả lời.

Tức thì cánh cửa mở toang, viên quận trưởng đeo băng tam tài (4) tiến vào phòng, theo sau là bốn người lính cầm súng, có viên cai dẫn đầu. Ai nấy đều hoảng sợ. Chỉ có ông chủ tàu tiến đến trước mặt viên quận trưởng mà ông quen biết từ trước hỏi:

- Có chuyện gì thế ông quận trưởng? Có thể là một sự nhầm lẫn chăng?

- Thưa ông Morrel - Viên quận trưởng đáp - Không thể có sự nhầm lẫn được. Tôi đem theo đây trát truy nã và buộc phải thừa hành công lệnh. Ở đây ai có tên là Edmond Dantès?

Tất cả mọi người đều quay về phía chàng thanh niên, anh tỏ rất ngạc nhiên nhưng vẫn giữ được phong cách, tiến lên một bước, anh nói:

- Thưa ông quận trưởng, tôi đây.

- Edmond Dantès - Viên quận trưởng nói tiếp - Nhân danh luật pháp, tôi bắt anh.

- Bắt tôi? - Edmond tái mặt nói - Vì lý do gì ạ?

- Tôi không biết. Đến lúc hỏi cung anh sẽ rõ.

༺༒༻

Ông Morrel hiểu rằng không thể làm gì hơn để cứu vãn tình thế, ông hiểu rằng một viên quận trưởng đeo băng tam tài không còn là một con người nữa, đó là một cái máy thừa hành luật pháp. Ngược lại, bố của Dantès nhảy xổ lại phía người đại diện nhà nước mà van lơn, khóc lóc rất thảm thiết khiến viên quận trưởng phải động lòng.

- Ông cụ ơi, hãy bình tĩnh lại, có thể là con cụ chỉ có sơ suất trong việc khai báo và sẽ được thả ra sau khi xác minh.

༺༒༻

- Thế này là thế nào? - Caderousse hỏi Danglars.

- Nào tôi có biết gì đâu, tôi cũng như cậu thôi - Danglars làm bộ ngạc nhiên đáp.

Caderousse đưa cặp mắt tìm Fernand nhưng hắn đã biến mất, bèn nói:

- Ồ, ồ, Danglars, cái trò đùa của anh ngày hôm qua thật là tai hại, cái thằng Fernand nó chuồn đâu rồi?

- Nào tôi có biết - Danglars đáp - Kệ xác nó.

༺༒༻

Trong khi đó Dantès bắt tay từ biệt tất cả các bạn hữu rồi đi theo viên quận trưởng. Một cỗ xe ngựa mở toang cửa chờ ở trước quán rượu. Anh lên xe, viên quận trưởng và hai người lính lên sau. Cửa xe đóng lại và cỗ xe lên đường đi Marseilles.

- Tạm biệt anh Dantès - Mercédès chạy theo kêu to. - Tạm biệt anh, Dantès.

Edmond nghe thấy tiếng kêu của người yêu liền thò đầu ra khỏi cửa xe, cõi lòng tan nát, nói với lại:

- Tạm biệt em, Mercédès!

- Bà con hãy chờ ở đây - ông Morrel nói - Tôi sẽ lấy xe đi Marseilles xem sự thể ra sao, lát nữa trở về tôi sẽ báo tin cho bà con hay.

- Phải đấy, mời ông đi ngay cho - Mọi người đồng thanh nói và xì xào bàn tán về sự bất hạnh vừa xảy ra. Mỗi người đoán một cách. Bố của Dantès và Mercédès ôm nhau khóc nức nở vì cùng chung một cảnh ngộ đau thương.

- Tôi cho rằng - Danglars nói - Dantès đã mang đồ quốc cấm về.

- Có lẽ phải đấy - ông già đáng thương nói - Hôm qua cháu nó bảo với tôi là cháu có mua cho tôi một hòm cà phê và một hòm thuốc lá ngoại.

- Thế thì đúng rồi - Danglars nói - Nhân viên hải quan có lẽ đã tìm ra món hàng lậu, chúng ta hãy chờ xem.

- Bà con ơi! - Một người bạn của Danglars bỗng dưng kêu lên - ông Morrel đã về kia rồi.

༺༒༻

Quả nhiên ông chủ tàu vừa đi về, mặt tái nhợt, ông lắc đầu nói:

- Bà con ạ, sự việc vô cùng quan trọng chứ không như chúng ta tưởng đâu. Anh ta bị tố cáo là tay chân của Bonapar và trong lúc này đó là một tội trạng rất khủng khiếp.

Mercédès kêu rú lên và bố của Dantès run cầm cập.

༺༒༻

- Có thể là như thế - Danglars nói - Vì chiếc tàu Pharaon đã ghé vào đảo Elba và anh ta đã lên bộ mất một ngày. Chúng ta hãy chờ xem, nếu anh ta oan thì sẽ được thả ngay. Còn nếu có tội thì không làm cách nào mà gỡ được cả.

- Anh có tin như vậy không, anh Danglars? - ông Morrel hỏi.

- Tôi đã từng nói với ông rằng Dantès đã cho tàu đỗ ở đảo Elba không có lý do chính đáng và tôi cũng đã nghi hành động của anh ta. Còn đối với ông thì cụ Policar Morrel ngày trước cũng từng phục vụ dưới triều đại Napoleon và người ta cũng sẽ nghi ông còn luyến tiếc kẻ tiếm ngôi, ông không nên dính líu vào việc này.

- Anh Danglars, anh là một người tốt bụng, tôi sẽ lưu ý tới anh.

- Bây giờ tàu Pharaon thiếu thuyền trưởng, ông tính sao?

- Ba tháng nữa tàu mới nhổ neo và cho tới ngày ấy Dantès có thể được thả.

- Trong khi chờ đợi tôi cũng biết rành rọt về công việc điều khiển tàu, ông có thể cho tôi làm thuyền trưởng tạm thời.

- Bao giờ Dantès trở về tôi sẽ trở lại nhiệm vụ cũ, như thế sẽ rất tiện việc cho ông.

- Được để công việc khỏi bị đình trệ tôi chấp nhận lời đề nghị của anh.

- Ông cứ yên tâm, còn Edmond, chúng ta có thể đi thăm anh ta được không?

- Quan phó chưởng lý de Villefort là người tôi quen biết. Tôi sẽ đến lo lót với ngài cho Edmond, mặc dù ngài là một người bảo hoàng rất hăng say, cộng với chức phó chưởng lý, tôi vẫn cho rằng ngài không phải là người độc ác.

- Vâng, nhưng tôi nghe nói ngài là một người có rất nhiều tham vọng.

- Rồi chúng ta sẽ biết, - ông Morrel thở dài nói và đi về phía tòa án.

(4) Người đại diện chính quyền của nước Pháp.

Chương 6: Quan phó biện lý

Cùng ngày hôm đó, cũng vào giờ đó, ở phố Grand Cours, trong một tòa nhà cổ kính kiến trúc kiểu gôtích, người ta cũng tổ chức một bữa tiệc đính hôn, nhưng khách đến dự không phải là những thủy thủ và thường dân, mà toàn là những thẩm phán đã xin từ chức, những sĩ quan cao cấp bỏ hàng ngũ để phục vụ triều đại cộng với những thanh niên gia đình quý tộc còn căm thù kẻ tiếm vị (5). Tất cả mọi người đều bàn tán về thời thế, những vụ tranh chấp về tôn giáo và chính trị. Vị hoàng đế sau một thời gian trị vì hơn một nửa châu Âu với một trăm hai mươi triệu thần dân nói mười thứ tiếng khác nhau để tung hô: “Napoléon vạn tuế!”, nay là chúa tể đảo Elba với năm sáu nghìn dân đang được coi như là một kẻ bị đào thải khỏi nước Pháp và ngôi báu. Các ngài thẩm phán đang công kích ông ta về những sai lầm chính trị. Các nhà quân sự nói về những thất trận ở Moscow và Leipsic. Các bà bàn tán về vụ ly dị của ông ta với hoàng hậu Josephine. Và tất cả những vị bảo hoàng đó đều vui mừng trước sự sụp đổ của con người và chế độ chuyên chế, đang hí hửng trước cuộc sống mới, dường như họ mới thoát khỏi một cơn ác mộng.

Hầu tước de Saint-Méran đeo huân chương Saint Louis, nâng cốc chúc thọ vua Louis XVIII, được cử tọa hoan nghênh nhiệt liệt. Hầu tước phu nhân, một người đàn bà có cặp mắt sắc sảo, đôi môi mỏng dính, cách mặc diêm dúa mặc dù bà tuổi đã trạc năm mươi nói:

- Chúng ta rất trung thành và tha thiết với Đức vua kính mến, còn kẻ tiếm vị chỉ là Napoleon đáng nguyền rủa, có phải không Villefort?

- Bà lớn bảo sao?... Xin lỗi bà lớn, tôi không theo dõi câu chuyện - Villefort đang nói chuyện với một thiếu nữ, hỏi lại.

- Thôi - Hầu tước nói - Bà hãy để yên cho hai anh chị chuyện trò với nhau, anh ta còn nhiều chuyện đáng nói hơn là chính trị.

- Con xin lỗi mẹ - một thiếu nữ trẻ đẹp, có bộ tóc vàng và cặp mắt nhung nói. Con xin nhường mẹ nói chuyện với anh Villefort.

- Renée, mẹ tha lỗi cho con... Bây giờ, anh Villefort ạ, chúng ta không thể tin cậy và có cảm tình với phe Bonapar được.

- Ồ thưa bà lớn, họ là những người cuồng tín. Đối với họ, Napoleon là một Thánh nhân ở phương Tây, có những tham vọng lớn lao, một nhà lập pháp, một bậc thầy, tượng trưng cho bình đẳng. Nhưng thưa bà lớn, ngày mùng 4 tháng Tư năm 1814 (6) không phải là một ngày hạnh phúc cho nhân dân Pháp và không đáng ăn mừng. Cái đó chứng tỏ rằng khi ông ta đã ngã gục thì không thể nào còn ngóc đầu lên được nữa.

- Mẹ ơi! Mẹ ơi! - Renée nói, - chúng ta đã giao ước với nhau là không nên nhắc tới những kỷ niệm đau khổ kia mà.

- Thưa bà - Villefort nói - tôi cũng đồng ý với cô de Saint-Méran là chúng ta nên quên quá khứ và đừng xen lẫn vào những sự việc mà ý muốn của Chúa đã trở thành bất lực. Bản thân tôi, tôi cũng quên rằng ông Noirtier cha tôi, thuộc phe Bonapar, còn tôi, de Villefort lại thuộc phe bảo hoàng.

- Nhưng này Villefort - Bà hầu tước nói - anh nên nhớ là Đức vua rất tin cậy vào chúng ta, và nếu có một kẻ phiến loạn nào rơi vào tay anh thì anh nên coi chừng vì gia đình anh cũng sẽ bị nghi vấn là có quan hệ với quân phiến loạn.

- Chao ôi! Thưa bà, chức vụ của tôi đã buộc tôi phải nghiêm khắc. Napoleon ở đảo Elba rất gần đất Pháp chính là niềm hy vọng của họ. Marseilles hàng ngày thiếu gì những kẻ kiếm chuyện gây sự với những người bảo hoàng.

- Phải đó - Bá tước de Salvieux, bạn của Saint-Méran tiếp lời - Ở Paris người ta đã tính đến chuyện đưa ông ta ra đảo Saint Helena ở xích đạo, cách xa nước Pháp hai nghìn dặm.

- Đúng thế, Liên minh Thần thánh (7) đã đuổi Napoleon ra khỏi châu Âu, - Hầu tước phu nhân nói, - cũng như Villefort sẽ đuổi những kẻ phiến loạn ra khỏi Marseilles.

- Thưa bà, - Villefort mỉm cười, - tôi không làm ổn định tình thế, tôi chỉ trả thù, có thế thôi.

- Ồ, anh Villefort, - một người bạn gái của Renée nói, - em đang mong được dự một phiên tòa đại hình vì người ta nói rằng nó ly kỳ lắm.

- Vâng thưa cô, ly kỳ lắm, vì đó là một tấn bi kịch thật sự, - Villefort trả lời. - Một người đang sống yên lành ở nhà, ngày hôm sau bị tống vào nhà tù với tên đao phủ. Đối với những người đang tìm những xúc cảm mạnh, cảnh tượng đó rất đáng xem và lần này tôi sẽ không quên mời cô.

- Câu chuyện của anh làm em rùng mình, - Renée nói.

- Ngài Villefort thật là một người cần thiết cho chế độ chúng ta. - Một khách dự tiệc lên tiếng.

Giữa lúc đó, một người hầu phòng vào nói nhỏ điều gì đó với Villefort. Viên phó biện lý liền đi ra ngoài một lát rồi trở vào vẻ mặt tươi cười hớn hở.

༺༒༻

Renée say đắm nhìn người chồng chưa cưới của mình, một thanh niên lịch sự, đẹp trai, có nước da trắng và bộ ria mép đen. Villefort cho biết:

- Người ta lại mới đến quấy rầy bữa tiệc đính hôn của tôi. Lần này thật là một trường hợp nghiêm trọng. Người ta vừa phát giác ra một nhóm Bonapar phản động và đây là bức thư tố cáo.

Villefort đọc bức thư tố cáo cho mọi người nghe. Renée nói:

- Nhưng bức thư gửi cho quan Chưởng lý kia mà và, hơn nữa, lại là một bức thư nặc danh.

- Phải, quan Chưởng lý đang đi vắng, anh được quyền thay. Thủ phạm đã bị bắt.

- Anh Villefort, - Renée chắp hai tay vào nhau nói, - anh nên độ lượng vì hôm nay là ngày đính hôn của chúng ta.

- Em đừng lo, anh sẽ cố gắng làm tròn phận sự.

- Ồ, Villefort, - Hầu tước phu nhân nói. - Anh đừng có nghe nó.

- Dạ, thưa bà, tôi sẽ làm tròn phận sự phó biện lý theo đúng lương tâm tôi, nghĩa là rất khắc nghiệt.

Villefort nói xong, nhìn người vợ chưa cưới của mình như muốn nói: “Em Renée, em cứ yên trí, anh sẽ độ lượng”.

Renée âu yếm nhìn người chồng chưa cưới, và Villefort rời khỏi bàn tiệc.

(5) Tức Napoleon Bonapar (ND).

(6) Ngày Napoleon bị đánh đổ.

(7) Liên minh các nước châu Âu chống Napoleon.

Chương 7: Hỏi cung

Villefort vừa ra khỏi phòng ăn thì lập tức y trút bộ mặt vui vẻ để lấy lại bộ mặt nghiêm nghị mà nghề nghiệp của một kẻ nắm vận mệnh người khác bắt buộc phải như thế. Thật vậy, ngoài cái xu hướng chính trị của người cha khiến y phải suy nghĩ thì Gérard de Villefort là một người sung sướng vì mới hai mươi bảy tuổi, y đã có một địa vị khá cao trong ngành thẩm phán, có nhiều tiền của. Hơn nữa y lại sắp sửa kết hôn với tiểu thư Renée de Saint-Méran, dòng dõi một gia đình có lắm quyền thế lúc bấy giờ. Điều đó sẽ đem lại cho ý một món hồi môn gần nửa triệu.

Ra tới cổng, gặp viên quận trưởng cảnh binh đang đứng chờ, y nói:

- Tôi đã đọc bức thư tố cáo, xin ông cho biết chi tiết về thủ phạm vụ âm mưu này.

- Những giấy tờ khám thấy trong người nó đã được niêm phong và để trong văn phòng của ngài. Còn thủ phạm tên Edmond Dantès, thuyền phó tàu Pharaon chuyên chở bông từ Ai Cập đến Marseilles cho công ty Morrel & Son. Nó hãy còn trẻ lắm, mới độ mười chín, hai mươi tuổi.

Vừa lúc đó một người đang đứng chờ ở đầu phố chạy đến, đó là ông Morrel, ông nói:

- Thưa ngài Villefort, người ta vừa bắt người thuyền phó của tôi. Có thể là một sự nhầm lẫn. Tôi xin cam đoan với ngài anh ta quả là một người hiền lành, lương thiện nhất, một người làm việc rất đắc lực của công ty chúng tôi, tôi xin thành thực bảo lãnh với ngài.

- Ông nên biết rằng - Villefort lạnh lùng nói - người ta chỉ hiền lành lương thiện trong đời tu, còn về chính trị thì không như thế đâu. Ông cứ yên tâm, tôi sẽ làm việc hết sức vô tư, và nếu quả thật anh ta có tội thì trong giai đoạn khó khăn này tôi buộc phải thừa hành công vụ.

༺༒༻

Nói xong, Villefort gật đầu chào ông chủ tàu còn sững sờ đứng đó, rồi bước vào một tòa nhà bên cạnh tòa án. Phòng ngoài đông đặc những sen đầm và cảnh binh vây lấy phạm nhân, còn phạm nhân vẫn đứng yên lặng và bình tĩnh. Villefort đi qua, liếc mắt nhìn Dantès và cầm lấy cái gói do một cảnh binh đưa cho. Y bước vào bàn giấy và ra lệnh dẫn phạm nhân vào. Mặc dù mới chỉ nhìn thoáng qua Villefort cũng nhận thấy chàng trai này có vầng trán rộng thông minh, cặp mắt can đảm, cái miệng chân thật để lộ hai hàm răng trắng bóng.

༺༒༻

Ngay sau đó, Dantès bước vào, mặt anh hơi tái nhưng vẫn bình tĩnh. Anh mỉm cười cúi đầu chào người đại diện cho công lý Villefort hỏi tên tuổi nghề nghiệp rồi hỏi tiếp Dantès.

- Anh làm gì trước lúc bị bắt?

- Tôi đang dự bữa tiệc đính hôn của tôi với một cô gái mà tôi yêu từ ba năm nay.

Villefort thường ngày vẫn thản nhiên cũng phải giật mình về sự trùng hợp đó. Giọng nói cảm động của Dantès làm thức tỉnh một chút tình cảm trong thâm tâm y, vì bản thân Villefort cũng sắp lấy vợ, cũng sắp được hưởng hạnh phúc như anh ta.

- Trước kia anh có làm việc cho Bonapar không?

- Tôi sắp vào hải quân thì ông ta bị truất ngôi.

- Người ta nói anh có những tư tưởng chính trị quá khích.

- Những tư tưởng quá khích? Chao ôi thưa ngài! Tôi chưa có một chính kiến nào, tôi mới mười chín tuổi, chỉ biết làm việc.

Nhìn bộ mặt hiền lành cởi mở của anh, Villefort chợt nghĩ tới câu nói của Renée xin độ lượng cho phạm nhân và Villefort cảm thấy hình như anh ta bị oan uổng. Có lẽ niềm hạnh phúc đã làm cho những kẻ ác trở nên tốt bụng hơn. Bộ mặt Villefort trở nên tươi tỉnh, y tiếp tục:

- Anh có ai thù hằn không?

- Thưa ngài, ở địa vị nhỏ bé của tôi, thì còn có ai thèm thù hằn. Tôi có hơn mười thủy thủ dưới quyền, tôi coi họ đều là anh em.

- Nếu không có kẻ thù thì chắc phải có người ghen ghét. Anh mới mười chín tuổi, sắp làm thuyền trưởng và kết hôn với một cô gái đẹp yêu anh, đó là một hạnh phúc hiếm có.

- Ngài hiểu biết lòng người hơn tôi, nhưng tôi tin rằng nếu trong số bạn hữu của tôi có người nào ghen ghét thì tôi cũng không muốn biết để căm thù.

- Anh nghĩ sai rồi, anh phải nhìn xung quanh với con mắt sáng suốt và thấy anh là người thật thà, tôi muốn giúp anh tìm ra ánh sáng của bức thư tố giác này. Anh có nhận ra chữ của ai không?

Nói xong Villefort đưa bức thư tố giác cho Dantès. Anh đọc xong, cau mày nói:

- Thưa ngài, tôi không nhận ra chữ của ai cả và tôi rất đội ơn sự tận tâm của ngài. Bức thư viết rất khéo léo, chứng tỏ người ghen ghét tôi là một kẻ có tâm địa rất ghê gớm.

- Những lời tố cáo có đúng sự thật không? - Villefort quẳng bức thư xuống bàn hỏi.

- Tôi xin thành thật nói với ngài là khi tàu vừa rời khỏi Naples, ông thuyền trưởng bỗng nhiên bị ốm nặng. Ba ngày sau ông biết mình không sống được nữa, ông ra lệnh cho tôi lái tàu đến đảo Elba, đổ bộ lên Porto-Ferrajo, trao một bức thư cho Thống soái và có thể được giao một nhiệm vụ khác nữa. Hôm sau ông Leclere tạ thế. Tôi làm theo lời dặn dò của ông ấy. Tôi đã gặp Thống soái, trao bức thư nói trên và sau đó Thống soái đưa cho tôi một bức thư khác, dặn tôi phải đích thân đi Paris trao cho một người bạn của Thống soái.

༺༒༻

- Đúng rồi - Villefort nói - Tôi tin rằng đó là sự thật, và nếu anh có tội chẳng qua vì đã dại dột tuân theo mệnh lệnh của viên thuyền trưởng. Anh đưa bức thư đó cho tôi và sau khi sự việc được xác minh, tôi sẽ ra lệnh thả anh.

- Vậy là tôi sẽ được trả lại tự do, thưa ngài? - Dantès vui sướng hỏi lại.

- Phải, nhưng đưa bức thư đây đã.

- Bức thư đó ở ngay trước mặt ngài, lẫn trong số giấy tờ mà người ta đã khám thấy trong người tôi.

- Xem bức thư gửi cho ai nào?

Villefort vừa nói vừa lục trong đám giấy tờ, rút ra bức thư và đọc thấy địa chỉ người nhận: “Gửi ngài Noirtier số 13 phố Coq-Héron, Paris”.

Giá như sét có đánh trên đầu Villefort thì cũng không làm cho y choáng váng nhanh đến thế. Y đã toan đứng lên, sắp sửa ra đi, bỗng lại ngồi thụp xuống chiếc ghế bành, mặt tái nhợt, nhìn bức thư với đôi mắt hoảng sợ. Dantès ngạc nhiên hỏi:

- Ngài có biết người đó là ai không?

- Không - Villefort đáp - Một bầy tôi trung thành của Đức vua không thể quen biết những tên phiến loạn được. Anh đã đưa bức thư cho ai xem chưa?

- Tôi không biết nội dung bức thư nói gì và tôi cũng chưa cho ai xem cả.

- Tất cả mọi người đều không biết anh mang bức thư gửi cho Noirtier ở Paris chứ?

- Không một ai biết cả.

- Quá lắm! - Quá lắm! - Villefort lẩm bẩm, vầng trán y nhăn lại làm khuôn mặt càng trở nên tối tăm, đôi môi nhợt nhạt, cặp mắt long lên, đôi bàn tay run rẩy ôm lấy đầu.

- Trời! Ngài làm sao thế? - Dantès ngạc nhiên hỏi.

Villefort không đáp, ngẩng khuôn mặt bơ phờ, nhìn bức thư một lần nữa rồi nói tiếp:

- Anh nói là không biết nội dung bức thư, có đúng thế không?

- Tôi xin lấy danh dự mà thề rằng tôi hoàn toàn không biết gì cả.

Villefort lấy tay vuốt những giọt mồ hôi chảy đầm đìa trên trán, đọc lại bức thư đến lần thứ ba, rồi nghĩ bụng: “Nếu hắn biết nội dung bức thư, nếu hắn biết Noirtier là bố của ta thì sự nghiệp của ta sẽ đi đời, sẽ mất sạch”.

- Không còn nghi ngờ gì nữa! - Y bỗng thốt lên.

- Nhưng trời ơi! - Anh thanh niên đáng thương nói - Nếu ngài ngờ vực tôi, tôi xin sẵn sàng trả lời những câu hỏi của ngài.

- Những lời tố cáo anh vô cùng nghiêm trọng, tôi không có đủ thẩm quyền như tôi đã tưởng để trả lại tự do cho anh, và trước khi có một quyết định, tôi cần phải hỏi ý kiến quan chánh án đã. Anh thấy rõ thái độ của tôi đối với anh chứ?

- Dạ, ngài thật là một người tốt bụng, tôi xin đa tạ ngài.

- Này anh bạn, tôi chỉ giữ anh lại một ít lâu nữa thôi. Còn bức thư đã làm anh mắc tội, anh xem đây này...

Villefort đến gần lò sưởi ném bức thư vào lửa, đợi nó cháy hết rồi nói:

- Tôi đã thiêu hủy nó rồi. Bây giờ anh có thể tin tưởng vào tôi.

- Tôi sẵn sàng tuân theo mệnh lệnh của ngài.

- Không phải là mệnh lệnh, mà là những lời khuyên bảo. Chỉ có anh là thấy bức thư đó, bây giờ nó không còn nữa. Sau này có ai hỏi anh, anh phải chối là không hề có nó và thế là anh sẽ thoát nạn. Anh hãy thề đi.

- Thưa ngài, tôi xin thề! Ngài cứ yên tâm.

༺༒༻

Villefort kéo chuông, viên quận trưởng cảnh sát đi vào. Villefort rỉ tai hắn vài câu và hắn gật đầu, rồi quay lại bảo Dantès.

- Anh cứ yên tâm theo ông quận trưởng.

Dantès cúi chào, nhìn Villefort bằng con mắt hàm ơn.

Hai người vừa đi khỏi, Villefort đã ngã gục xuống ghế như người bị kiệt sức, lẩm bẩm: “Trời ơi! Định mệnh thật éo le... Nếu quan Chưởng lý có mặt hôm nay ở Marseilles và quan Chánh án hỏi cung thay ta thì ta hết đời vì bức thư đáng nguyền rủa đó. Ôi! Cha ơi cha! Cha còn cản trở bước đường tiến thân của con đến bao giờ nữa?!”.

Rồi đột nhiên, một ý nghĩ thoáng hiện trong đầu óc y. Bộ mặt nhăn nhó của y trở lại tươi tỉnh, một nụ cười nở trên đôi môi đang mím chặt. Y nghĩ thầm: "Đúng rồi, bức thư đáng lẽ làm hại ta, nhưng ngược lại nó sẽ có thể mang lại giàu sang, vinh hiển cho ta. Phải hành động ngay mới được".

Chương 8: Lâu đài If

Viên quận trưởng, ra khỏi phòng, gọi hai cảnh binh kèm Dantès, rồi đưa anh đi qua một hành lang tối om, rùng rợn, thông sang tòa án và từ đó ăn thông luôn sang trại giam. Sau khi đi quanh co một lúc, họ dẫn Dantès đến một cái cửa có chấn song. Viên quận trưởng cầm một cái dùi sắt gõ ba tiếng. Tiếng vang như dội vào trái tim anh. Dantès bước qua khung cửa khủng khiếp, anh hít phải thứ không khí nặng nề, hôi hám. Thế là anh đã vào tù. Người ta dẫn anh vào một buồng giam có cửa sắt rồi khóa trái lại. Tuy nhiên anh vẫn chưa lấy làm sợ hãi lắm vì lời nói của viên phó biện lý còn văng vẳng bên tai. Hôm đó là một ngày đầu tháng Ba. Một lát sau, căn buồng chìm ngập trong đêm tối. Vào khoảng mười giờ, có tiếng chân người đi trong hành lang và dừng lại trước cửa buồng giam. Tiếng mở khóa lách cách và cánh cửa mở ra. Dưới ánh sáng của hai ngọn đuốc, Dantès nhìn thấy bốn lưỡi lê sáng loáng của mấy người cảnh binh bồng súng. Anh hỏi:

- Ngài phó biện lý cho đòi tôi chăng?

- Hình như thế - Một cảnh binh đáp.

Câu trả lời mang lại cho Dantès một tia hy vọng le lói. Anh bình tĩnh đi theo họ. Một cỗ xe đã chờ sẵn ở cửa trại giam. Chẳng chút ngần ngại, Dantès bước lên xe. Cỗ xe chuyển bánh. Anh nhìn qua cửa xe có chấn song sắt và thấy xe chạy về phía bến cảng. Một lát sau, xe dừng lại trước hàng rào kiểm soát. Một tiểu đội lính cầm súng, lưỡi lê tuốt trần, dàn thành một hàng rào từ cỗ xe xuống bến tàu. Người ta đưa anh xuống một chiếc xuồng buộc sẵn ở đó và để anh ngồi ở đằng lái với bốn cảnh binh. Chiếc xuồng rời bến, anh được hít thở không khí trong lành của biển cả và đêm tối. Anh cảm thấy khoan khoái bèn chắp hai tay vòng lại, ngửa mặt lên trời cầu nguyện. Chiếc xuồng vẫn từ từ đi xa bờ, rồi vượt qua cây đèn biển.

༺༒༻

- Người ta đem tôi đi đâu thế này? - Dantès ngạc nhiên hỏi một cảnh binh.

- Lát nữa anh sẽ rõ, chúng tôi không được phép nói cho anh biết.

Dantès lặng thinh, nghĩ đến những câu chuyện vẩn vơ, và bằng con mắt từng quen thuộc với đêm tối, anh cố chọc thủng tấm màn bí mật. Xuồng đi qua xóm Catalans, gần sát bờ, anh nom thấy có ánh đèn le lói và bóng một người con gái dường như đang đứng thẫn thờ chờ anh. Liệu linh tính có báo cho Mercédès biết người yêu của cô đang ở cách cô có vài trăm bước không? Anh muốn kêu to lên một tiếng, nhưng rồi kìm lại được vì sợ mấy người lính áp tải cho anh bị hóa điên. Xuồng vẫn tiếp tục lướt sóng. Dantès chăm chú nhìn về phía trước mặt cách xa anh vài trăm sải, một hòn núi đá hiểm trở in hình một tòa lâu đài đen ngòm. Anh kêu lên:

- Trời ơi! Lâu đài If! Tại sao đưa tôi đến đây? Lâu đài If là một nhà ngục cho những tù chính trị quan trọng. Tôi chẳng làm chính trị, tôi chẳng có tội tình gì, người ta bỏ tù tôi không bằng chứng, không có án tù, ngài Villefort đã hứa rồi kia mà...

Một cảnh binh trên ngắt lời:

- Tôi chẳng biết ngài Villefort đã hứa hẹn những gì với anh. Nhưng tội trạng đã rành rành ra đây. Bây giờ chúng tôi được lệnh phải đem anh đến lâu đài If.

༺༒༻

Nhanh như chớp Dantès vụt đứng lên, toan lao xuống biển. Nhưng bốn bàn tay khỏe mạnh đã giữ anh lại. Anh kêu lên một tiếng thất vọng rồi nằm vật xuống.

- Không xong đâu - Tên cảnh binh nói và lấy đầu gối đè lên ngực anh - Này anh bạn, chỉ cần anh cử động là tôi sẽ cho anh xơi ngay một viên đạn. - Và hắn chĩa mũi súng vào thái dương anh.

Lời hứa hẹn của Villefort vụt trở lại trong óc Dantès và anh thấy ghê tởm rằng mình phải chết trong tay của tên cảnh binh này. Ngay lúc đó xuồng bị lay mạnh và tiếng thừng kéo cọt kẹt cho anh biết xuồng đã cập bến. Mấy tên cảnh binh giữ chặt tay anh và nắm cổ áo anh, lôi anh lên bờ. Dantès không kháng cự, anh đi như người say rượu, bước lảo đảo lên những bậc thang, qua một cánh cửa, như một cái máy. Rồi cánh cửa khép ngay lại sau lưng anh. Anh nhìn mọi vật xung quanh như qua một lớp sương mù. Anh thấy mình đứng giữa một cái sân có bốn bức tường cao vút nghe thấy tiếng bước chân chậm chạp, đều đều của bọn lính canh.

༺༒༻

Có tiếng người hỏi:

- Phạm nhân đâu rồi?

Tên lính canh đẩy Dantès lên phía trước. Anh đi theo người dẫn đường tới một cái hầm ẩm ướt và trần trụi. Một ngọn đèn dầu cháy le lói đặt trên một chiếc ghế đẩu chiếu sáng bộ mặt bỉ ổi của tên cai ngục. Hắn bảo Dantès:

- Đêm nay anh ngủ tạm ở đây. Bây giờ khuya rồi, ông giám thị đã đi ngủ. Sáng mai anh có thể được chuyển đi nơi khác Anh cầm lấy miếng bánh này, còn nước ở trong cái hũ kia, và đống rơm trong góc buồng là nơi anh ngả lưng.

Không để cho Dantès có thì giờ nhìn miếng bánh, hũ nước và đống rơm ở đâu, tên cai ngục vội xách đèn đi ra và đóng sập cửa lại. Thế là còn mình anh đứng trơ trọi trong bóng tối, giữa những bức tường ẩm ướt và giá lạnh đến ghê người.

༺༒༻

Tờ mờ sáng hôm sau, tên cai ngục vào và nhìn thấy Dantès vẫn còn đứng nguyên tại chỗ không nhúc nhích, mắt nhìn xuống đất. Vậy là anh đã đứng suốt đêm không ngủ. Hắn đến vỗ vai làm anh giật mình:

- Anh không ngủ à?

- Tôi không biết nữa.

- Anh không đói à?

- Tôi không biết nữa.

- Anh muốn gì?

- Tôi muốn gặp ông giám thị.

Tên cai ngục bước ra và đóng sầm cửa lại.

Dantès nhìn theo hắn. Anh nắm chặt tay vào song cửa sắt. Lồng ngực anh như sắp vỡ ra, anh khóc nức nở. Anh quỳ xuống, dập đầu xuống đất và cầu nguyện rất lâu. Anh ôn lại dĩ vãng, tự hỏi không biết vì sao mới mười chín tuổi đầu, anh đã làm gì nên tội mà phải chịu hình phạt này.

Suốt ngày hôm đó, anh chỉ ăn vài mẩu bánh và uống vài ngụm nước. Lúc thì anh trầm ngâm suy nghĩ, lúc thì lòng lộn đi quanh buồng như con thú dữ trong chuồng. Ngày hôm sau nữa, cũng vào giờ đó, tên cai ngục lại trở lại. Hắn nói:

- Ngày hôm nay chắc là anh biết điều hơn. Phải can đảm lên một tí chứ! Anh muốn tôi giúp việc gì, nếu có thể, tôi sẽ giúp.

- Tôi muốn gặp ông giám thị.

- Không có lệnh cho anh được chuyển buồng. Nội quy không cho phép anh được gặp ông giám thị.

- Thế người ta cho phép tôi làm gì?

- Anh được phép mua thức ăn, ra sân chơi và đọc sách.

- Tôi chả cần sách vở, chơi bời gì hết. Tôi ăn uống thế nào cũng mặc tôi, chỉ cần gặp ông giám thị thôi.

- Nếu anh cứ bướng bỉnh như vậy, tôi sẽ không cho anh ăn nữa!

- Được tôi sẽ nhịn đói cho đến chết.

Giọng nói cương quyết của Dantès làm tên cai ngục giật mình, vì cái chết của một tù nhân làm hắn thiệt mỗi ngày mười xu hắn bèn đấu dịu:

- Này anh bạn, không bao giờ một ông giám thị lại bước vào buồng một phạm nhân. Nhưng nếu anh ngoan ngoãn thì tôi sẽ cho anh ra sân chơi, và lúc nào đó, nếu ông giám thị đi ngang qua, anh có thể được gặp mặt và hỏi chuyện.

- Nhưng đến bao giờ tôi mới gặp được sự may mắn ấy?

- Mẹ kiếp! Có thể là một tháng, ba tháng, sáu tháng hoặc một năm không chừng.

- Thế thì lâu quá. Tôi không thể chờ được. Tôi muốn gặp ông ấy ngay bây giờ.

- A ha! Anh đừng nên nghĩ vớ vẩn như vậy. Cứ nghĩ như vậy thì mươi lăm ngày nữa anh sẽ hóa điên mất thôi!

- Chắc không?

- Sao lại không chắc! Lão thầy tu, trước đây ở gian buồng này cứ lải nhải mãi là sẽ tặng một triệu đồng cho ông giám thị nếu lão được trả lại tự do, rồi sau cũng đâm ra mất trí.

- Ông ta rời phòng này bao lâu rồi?

- Hai năm

- Người ta thả ông ta rồi ư?

- Không, người ta nhốt lão vào hầm kín.

- Tôi không phải là thầy tu và cũng không phải là thằng điên để hứa tặng ông một triệu. Tôi có thể cho ông một trăm đồng nếu ông mang cho tôi một bức thư gửi cho cô Mercédès, ở Marseilles, xóm Catalans...

- Nếu bị bại lộ, tôi sẽ mất việc làm với số lương hai ngàn francs mỗi năm. Tôi chả dại gì mà làm việc ấy.

- Vậy thì nghe đây! Nếu ông từ chối không chuyển thư cho tôi thì một ngày kia, ông đi vào đây, tôi sẽ nấp sau cánh cửa và cầm cái ghế này choảng cho ông vỡ sọ ra.

- Anh dọa tôi hả? - Tên cai ngục lùi lại nói: - Đầu óc anh đã bắt đầu quay cuồng rồi. Lão thầy tu lúc đầu cũng đã có hành động như anh. Chỉ ba ngày nữa anh cũng hóa điên. Cũng may trong lâu đài If này còn nhiều hầm kín lắm.

Dantès liền cầm lấy chiếc ghế đẩu và quay tròn một vòng trên đầu hắn. Hắn nói:

- Được lắm, được lắm! Ta sẽ đi báo ông giám thị theo đúng ý của anh.

༺༒༻

Một lát sau hắn trở lại với bốn tên lính và một viên đội xếp, hắn nói:

- Theo lệnh ông giám thị, các anh đem nhốt tên này vào hầm kín. Cho những thằng điên vào ở với nhau.

Bốn tên lính túm lấy Dantès lôi đi. Anh bước xuống mười lăm bậc thang như người mất hồn và bị đẩy vào hầm kín.

Khi cửa hầm đóng lại, anh giơ thẳng tay về phía trước mò mẫm đi và đụng vào tường. Anh ngồi xuống một góc hầm, không nhúc nhích và mở to đôi mắt đã quen nhìn trong bóng tối để cố nhận ra những vật xung quanh.

Chương 9: Tối hôm lễ đính hôn

Villefort quay lại phố Grand Cours vào nhà hầu tước Saint-Méran. Y thấy khách dự tiệc đã sang phòng khách dùng cà phê. Mọi người đang chờ y, nhất là Renée. Villefort lại gần bà mẹ vợ tương lai, nói:

- Thưa hầu tước phu nhân, xin phu nhân tha lỗi cho tôi đã bỏ dở bữa tiệc, và rồi tôi lại phải đi ngay bây giờ vì một câu chuyện vô cùng hệ trọng... Và xin hầu tước cho phép tôi được nói chuyện riêng với ngài một lát.

- Việc quan trọng đến thế kia ư? - Lão hầu tước hỏi.

- Dạ, quan trọng lắm - Rồi Villefort quay sang Renée nói tiếp - Anh sẽ phải xa em một vài ngày.

- Anh đi đâu? - Renée xúc động hỏi.

- Anh muốn nói chuyện riêng với tôi phải không? - Lão hầu tước nói - Vậy xin mời anh vào văn phòng tôi. Rồi lão khoác tay Villefort đi vào.

- Thưa hầu tước, tôi phải cấp tốc đi Paris. Xin hầu tước tha lỗi vì một câu hỏi tò mò hơi lỗ mãng của tôi: Hầu tước có lợi tức đồng niên không?

- Tôi có những trái phiếu vào khoảng sáu bảy triệu francs, đó là cả gia sản của tôi.

- Vậy thì hầu tước phải bán ngay đi, nếu không muốn nay mai sẽ bị phá sản.

- Mẹ kiếp! Tôi biết làm sao bây giờ?

- Hầu tước nên viết ngay một giấy ủy quyền cho tôi, rồi gửi giấy đó cho người quản lý tài sản của hầu tước tại Paris, và viết thêm một bức thư riêng để tôi được bệ kiến Đức vua mà không phải qua các nghi thức ở cung đình, để khỏi làm chậm trễ công việc của tôi.

- Trong lúc chờ đợi, anh hãy tranh thủ chuẩn bị hành trang.

༺༒༻

Villefort vội vàng đi ra. Vừa ra khỏi cửa, y đã thấy một cô gái Catalans xinh đẹp đang đứng yên lặng, chờ đợi. Đó chính là Mercédès đang đi dò hỏi tin tức của Dantès. Cô rất muốn biết anh bị bắt vì nguyên nhân gì. Villefort đã được Dantès nói cho biết về người vợ chưa cưới của mình nên y nhận ra ngay cô gái. Y nói với Mercédès:

- Này, anh ta đã mắc trọng tội, tôi không thể nào gỡ cho được.

- Thưa ngài, bây giờ anh ấy ở đâu? - Cô gái vừa khóc nấc lên vừa hỏi.

- Tôi không biết. Anh ta không còn thuộc quyền của tôi nữa rồi.

Nói xong, Villefort gạt Mercédès ra và đi thẳng. Về đến nhà, y đóng cửa lại, gieo mình xuống ghế bành, thở dài. Một cái ung nhọt hiểm nghèo vừa chớm phát trong trái tim bệnh hoạn của y. Y thấy con người mà y đã đem làm vật hy sinh cho tham vọng của mình, con người vô tội mà y đã đem trả nợ thay cho người cha tội lỗi của y, tay anh ta dắt theo người yêu đang xuất hiện trước mặt y với bộ mặt xanh xao và đe dọa, làm y hối hận và đau nhói trong tim. Trong đầu óc y đã có một giây phút do dự. Nếu lúc đó mà có tiếng nói dịu dàng của Renée xin khoan dung cho Dantès, nếu Mercédès nói với y: “Nhân danh Thượng đế chí tôn, xin ngài trả lại người chồng chưa cưới cho tôi!” thì có lẽ y đã ký giấy phóng thích cho chàng thanh niên bị oan uổng đó. Nhưng trong căn buồng tĩnh mịch mà y đang ngồi lại không có lấy một tiếng nói nào. Một lát sau cửa mở, một người hầu phòng bước vào và thưa rằng xe đã sẵn sàng. Villefort nhảy chồm lên như một kẻ chiến thắng trong một cuộc giao tranh thầm kín. Y ra mở ngăn kéo bàn, dốc vào túi tất cả số vàng bạc có trong đó, khoác vội chiếc áo choàng lên vai và bước ra. Y nhảy lên xe, ra lệnh quay lại phố Grand Cours.

༺༒༻

Mercédès thất vọng trở về xóm Catalans, người rũ rượi. Cô nằm vật xuống giường như sắp chết. Fernand quỳ gối dưới chân cô, ôm hôn đôi bàn tay giá lạnh của cô. Mercédès mê man suốt một đêm, trời sáng lúc nào không hay. Nỗi đau khổ đã làm cô tê liệt mọi cảm giác.

Ông Morrel cũng lo chạy chọt hết người này đến người kia. Nhưng vì Dantès bị buộc tội là tay sai của Napoleon, trong lúc Napoleon lại đang lăm le trở về cướp lại chính quyền, nên không ai dám dây vào chuyện đó e bị vạ lây.

༺༒༻

Còn gã Caderousse suốt ngày chỉ làm bạn với chai rượu, không dám vác mặt ra ngoài vì lo sợ và bị lương tâm cắn rứt.

Riêng Danglars, hắn chẳng chút sợ hãi và không hề bị giày vò bởi việc làm của mình. Ngược lại, hắn thấy vui sướng vì đã chiếm được địa vị trên chiếc tàu Pharaon từ tay địch thủ. Hình như hắn đã sinh ra với cái bút và lọ mực thay thế trái tim, và cuộc sống đối với hắn chỉ là cộng trừ lỗ lãi. Một đối thủ bị loại trừ và số lợi tức của hắn được cộng thêm vào làm cho hắn càng ăn ngon, ngủ kỹ.

Villefort bỏ hai bức thư vào cặp, ôm hôn cô Renée, hôn tay hầu tước phu nhân, bắt tay hầu tước Saint-Méran, trèo lên xe ngựa và thẳng đường đến Paris, trong lúc ông già Dantès, đang lo sợ và đau đớn khôn cùng.

Chương 10:  Phòng nhỏ trong điện tuileries

Tại một phòng nhỏ trong điện Tuileries, nơi trước kia Hoàng đế Napoleon vẫn làm việc, vua Louis XVIII đang ngồi trước một bàn giấy bằng gỗ lúp, nghe một vị cận thần, tuổi quãng năm mươi, tóc đã hoa râm, khuôn mặt quý tộc trang nghiêm, đang trình bày tình thế hiện tại.

- Tâu bệ hạ, sắp có nạn đói. Nhưng với một người ngày đêm chăm lo đến quốc sự như bệ hạ, chúng ta có thể tránh được. Nhưng hạ thần cho rằng việc đáng lo ngại là tình hình mấy tỉnh miền Nam. Hiện ở đó đang ngấm ngầm một mưu toan nổi dậy.

- Bọn nào thế - Louis XVIII lơ đễnh hỏi - Quận công Blacas thân mến, ông chỉ hay đem tới cho ta những tin khủng khiếp.

- Chính là Bonapar và phe cánh của y - Quận công Blacas nói - Tôi buộc lòng phải tâu với bệ hạ rằng đó hoàn toàn không phải là tin đồn đại. Tôi có một người thân tín chuyên theo dõi tình hình miền Nam. ông ta vừa tới đây và cho biết rằng bệ hạ có thể bị lâm nguy.

- Này, quận công, mời ông hãy đọc bản báo cáo của ông Bộ trưởng Cảnh sát mới gửi cho tôi hôm qua, nó còn nằm ở ngay phía tay trái tôi đây. À hay quá, nam tước Dandré cũng vừa đến kia rồi.

༺༒༻

Nam tước Dandré, vẻ mặt tươi tỉnh, bước vào. Ông ta đứng tì tay lên một cái ghế bành, hỏi:

- Bệ hạ đã đọc bản báo cáo của tôi ngày hôm qua chưa?

- Có đấy - Louis XVIII mỉm cười trả lời - Bonapar đang buồn chết đi được, suốt ngày chỉ ngắm bọn thợ mỏ làm việc. Có lẽ ông ta ngồi gãi ghẻ để giải buồn đấy - Louis XVIII tiếp tục giễu cợt - Con người vĩ đại, vị anh hùng, bậc á thánh ấy có lẽ đã mắc bệnh ngoài da, nó đang hành hạ ông ta.

- Còn hơn thế nữa - ông Bộ trưởng Cảnh sát phụ họa theo - Chỉ ít bữa nữa y sẽ hóa điên. Thỉnh thoảng y khóc nức nở rồi lại cười ha hả và đứng hàng giờ trên bãi biển ném những hòn sỏi xuống nước. Đó là những triệu chứng của bệnh thần kinh.

Quận công Blacas hết sức bực mình trước cái lối bông phèng của hai người, bèn lên tiếng:

- Hay hắn ta đang khôn ngoan thêm ra cũng chưa biết chừng!

- Thế ra ngài vẫn chưa tin à? - Nam tước Dandré nói - Mới đây Bonapar đã chịu lễ rửa tội. Và một hôm có hai người lính già vẫn theo hầu hạ y ngỏ ý muốn trở về Pháp, y đã cho phép họ trở về phục vụ Đức vua mới. Sự thể đúng như vậy.

- Thế nào quận công Blacas? - Louis XVIII nói với vẻ đắc thắng - ông nghĩ thế nào?

- Tâu bệ hạ, giữa ngài Bộ trưởng Cảnh sát và tôi, có thể có người sai lầm. Nhưng tôi nghĩ rằng để cho nam tước Dandré có nhiệm vụ bảo vệ Đức vua thì chính tôi đã lầm. Bây giờ xin bệ hạ cho phép tôi gọi người thân tín của tôi ở Marseilles vừa tới đây được vào bệ kiến.

- Tên người đó là gì?

- De Villefort, con của nguyên lão nghị viện Noirtier, có chân trong phe đảng Girondin như bệ hạ đã biết.

- Sao bệ hạ lại dùng con trai lão ta? - Dandré hỏi.

- Ông bạn ơi, ông đừng có lo - Louis XVIII trả lời - Villefort là một gã có nhiều tham vọng, hắn sẽ hy sinh tất, kể cả cha hắn. Cho gọi hắn vào.

༺༒༻

Villefort bước vào phòng, quần áo hãy còn xộc xệch và bám đầy bụi đường. Tuy như thế là không đúng với nghi thức của triều đình nhưng vì theo lệnh của nhà vua nên không ai chú ý đến điều đó. Louis XVIII hỏi:

- Ông De Villefort, quận công Blacas vừa cho ta hay là ông sẽ báo cáo một tin quan trọng.

- Tâu bệ hạ, hạ thần đã có hẳn một bản tường trình rành rọt về vấn đề này. Bây giờ hạ thần chỉ có thể tâu vắn tắt với bệ hạ là hạ thần vừa khám phá một âm mưu đảo chính rất nguy hại cho ngôi báu của bệ hạ. Kẻ chiếm ngôi đã trang bị đầy đủ cho ba chiến thuyền, giờ đây đã rời khỏi đảo Elba đi Naples hoặc trở về Pháp chưa biết chừng, vì bệ hạ lưu ý cho là y còn có phe cánh ở Ý và ở Pháp.

- Ta biết việc đó rồi, Louis XVIII nói vẻ xúc động - ông nói tiếp đi.

- Hạ thần vừa hạ lệnh bắt một tên thủy thủ ngỗ ngược thân Bonapar mà hạ thần đã cho theo dõi từ lâu. Tên phản nghịch đó đã bí mật đến đảo Elba để trao một bức thư của Thống soái Murat cho Bonapar và sẽ liên lạc với nhóm phiến loạn ở Paris đang đón chờ một cuộc đổ bộ nay mai lên đất Pháp.

- Một âm mưu đảo chính trong lúc này không phải dễ dàng đâu - Louis XVIII mỉm cười - Ta đã cho tăng cường việc canh phòng ở bờ biển Địa Trung Hải từ mấy tháng nay. Nếu Bonapar đổ bộ lên đất Ý, y sẽ phải đụng đầu với quân đội của Liên minh Thần thánh. Nếu y đổ bộ lên đất Pháp với một dúm người, y sẽ bị dân chúng quật chết toi ngay. À, nam tước Dandré đã trở về kia rồi.